نام پژوهشگر: یعید انصاری
محمود رستمی یعید انصاری
پروتئین باند کنندهatp دومین زیر عضو(abcg2) یک انتقال دهنده پروتئینی در سطح غشای سلولی می باشد. نقش عمده آن انتقال مواد به ویژه چربی ها به داخل وخارج سلول ها است. این انتقال دهنده پروتئینی توسط ژن abcg2 کد می شود. با توجه به نقش abcg2 در انتقال چربی ها از خون به داخل شیر وهمچنین مطالعات qtl صفات تولید شیر، abcg2بعنوان یک ژن کاندید مرتبط با صفات تولید شیردر گاوهای شیری در نظر گرفته شده است تعویض نوکلئوتید aبا c در این ژن و بیان آن باعث تبدیل تیروزین به سرین در موقعیت y581sو ایجاد شکل فعال این انتقال دهنده می گردد. در حالت وجود نوکلئوتید cیک جایگاه برش آنزیم psti ایجاد شده ودر نتیجه آلل aبه صورت یک باند292 جفت بازی و آلل cبه صورت یک باند 268 جفت بازی روی ژل آگاروز قابل تشخیص خواهد بود. به منظور بررسی این چند شکلی و ارتباط آن با صفات تولید شیر، از 408 رأس گاو هلشتاین در 5 گاوداری صنعتی اصفهان که دارای رکوردهای تولید و ترکیبات شیر در شکم اول بودند بطور تصادفی، نمونه گیری خون انجام شد. تعیین ژنوتیپ به روش pcr-rflp انجام شد. پس از انجام مراحل استخراج، تعیین کیفیت و کمیت dna استخراج شده و تکثیر و هضم توسط آنزیم برشی، محصول هضم روی ژل آگارز 5/2 درصد مشاهده شد. هر دو آلل a و c در چهار گله مشاهده شد وآلل c تنها در یک گله مشاهده نشد و فراوانی آلل های aوc در مجموع گله ها به ترتیب برابر 97/0و03/0مشاهده شد. ژنوتیپ ccدر هیچ کدام از گله ها مشاهده نشد. فراوانی ژنوتیپ های aaو acبه ترتیب برابر 94/0و06/0 مشاهده شد. چهار گله ای که هر دو ژنوتیپ aa وac را دارا بودند و مجموع گله ها برای چند شکلی مورد مطالعه،در تعادل هاردی وینبرگ قرار دارند. وجود این تعادل می تواند به دلیل عدم انتخاب حیوانات بر اساس ژن abcg2 باشد. آنالیز ژنتیکی جمعیت توسط برنامه ی نرم افزاری popgen32 انجام شد. شاخص های به دست آمده، وجود تنوع بالای این چند شکلی و همخونی و ارتباط ژنتیکی بالا را در جمعیت مورد نظر نشان می دهد. به منظور تعیین اثر ژنوتیپ روی صفات تولیدی از برنامه ی نرم افزاری sas، رویه ی glm استفاده شد. اثر ژنوتیپ و اثر ترکیبی گله، سال و فصل زایش به عنوان اثرات ثابت و روز-های شیردهی و روز های باز به عنوان واریانس مشترک در مدل در نظر گرفته شدند. ژنوتیپ روی درصد چربی (001/0p<)و ارزش اصلاحی تولید شیر اثر معنی دار داشت (50/0p<). افراد دارای ژنوتیپ ac در مقایسه با ژنوتیپ aa از نظر آماری درصد چربی شیر بیشتر و ارزش اصلاحی تولید شیر کمتری داشتند. این یافته می تواند دلیلی بر افزایشی بودن اثر آلل های این چند شکلی باشد. با توجه به وجود ارتباط بین این چند شکلی و صفات درصد چربی شیر و ارزش اصلاحی تولید شیر ، می توان در انتخاب برای این صفات از این چند شکلی استفاده نمود.