نام پژوهشگر: محمد رضا پورجعفر

ارزیابی تصویر ذهنی شهروندان از محورهای فعال شهری در شب و روز- مورد مطالعه و طراحی: خیابان انقلاب، بین میدان انقلاب و چهارراه ولیعصر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1390
  منیره حقگویی   محمد رضا پورجعفر

یکی از مباحث اساسی که در طراح شهری باید مورد توجه قرار گیرد، ذهنیات و دیدگاههای شهروندان و گروههای مخاطب فضاست. در شرایط کنونی آنچه از شهر و فضای شهری در ذهن شهروندان نقش می- بندد، اغلب مربوط به تصویری است که آنها هنگام روز از شهر خود دریافت میکنند. و با وجود مطرح شدن مساله شبانه روزی بودن شهر در چند دهه اخیر، ولی هنوز اغلب طراحان، شهر را برای روز طراحی می- کنند. این پژوهش بر آن است تا با مقایسه تصویر ذهنی شهروندان از محور انقلاب (میدان انقلاب تا چهار راه ولیعصر) در شب و روز و بهره گیری از معیارهای عمده شکلگیری تصویر ذهنی در شب در طراحی فضای شهر، موجب ارتقاء تصویر ذهنی شبانه شهروندان شده و بر هویت محور بیافزاید. روند انجام این پژوهش مبتنی بر روش تحلیلی- مشاهده مشارکتی، است. بدین ترتیب که پس از بررسی خصوصیات کالبدی، عملکردی- اجتماعی و ذهنی- معنایی عناصر تصویر ذهنی(راه، گره، لبه، نشانه و محله) در محور مورد نظر، میزان اهمیت هر یک از آنها در تشکیل تصویر ذهنی در شب و روز از طریق برداشت- های میدانی( پرسشنامه و مصاحبه) مورد ارزیابی قرار میگیرد. دو عامل نور و فعالیت شبانه به عنوان اصلیترین عوامل تمایز تصویر ذهنی در روز و شب مطرح شده است. در نتیجه با نورپردازی مناسب عناصر عمده تصویر ذهنی شبانه و ایجاد زمینه برای حضور مردم در شب از طریق تزریق فعالیتهای شبانه و همچنین بررسی پتانسیلهای موجود در محور انقلاب میتوان موجب ارتقاء تصویر ذهنی و به سبب آن خلق معنا و هویت برای محور شد.