مهمترین هدف فراتحلیل حاضر ، ترکیب و انباشت نتایج و راهکارهای علمی و کاربردی مطالعات انجام شده در حوزه مسائل اجتماعی ایران است. دراین فرایند پژوهشی، یافته های حاصل از 36 پروژه و پایان نامه تحصیلی که به بررسی مهمترین مسائل اجتماعی پیش روی جامعه ایرانی از جمله بیکاری، فقر، خشـونت، مسکن، اعتیاد، سـرقت، طلاق، نابرابری، فساد اقتصادی و ... پرداخته اند ، مـورد طبقه بندی و فراتحلیل قرار گرفته است. هـر پژوهش برای رسیدن به نتایجی متقن و معتبر، مستلزم رعایت معیارهای روش شـناختی است. از این رو در فراتحلیل حاضر، ابتدا هر یک از عناصر بنیادین مطالعات مورد بررسی با توجه به معیارهای مرتبط با آنها مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس به واکاوی ارتباط و همسازی درونی این عناصر در ساختمان پژوهشی آنها پرداختیم. نتایـج بـه دست آمده گـویای آن بـود که در مجمـوع 44 درصـد از مطالعات مـورد بررسـی در حـوزه مسـائل اجتماعی ایران، به لحاظ میزان رعایت معیارهای روش شـناختـی در حـد قابل قبولی هسـتند و56 درصـد از آن ها از نظـر علمی و روشی در سـطح مناسـبی قرار ندارند. بیشـترین ضعف تحقیقـات مـورد ارزیابی مربوط بـه بخـش مبانی نظـری تحقیـق و ارتباط آن با سـایر بخـش هـای پژوهـش بوده است. همچنیـن پاره-ای از مـطالعات مـورد بررسی نسبت به رعایت منطقی شـیوه های متعارف یک تحقیق علمی، اصـول فرضیه-سـازی، اصول مفهوم سـازی، ارتباط ارگانیک مجموعه عناصر و اجزای پژوهش با یکدیگر و اسـتفاده از روش-های کیفی در تحقیـق کم توجهی کرده اند. در پایان این پژوهـش با در نظر گرفتن معیارهای روش شـناختی، نتایـج معتبر و راهکارهای علمـی و کاربردی مطالعات مورد ارزیابی اسـتخراج و ترکیب شـده و به تفکیک 18 مورد از مسائل اجتماعی مورد نظر، ارائه شـده-اند. به این امید که مورد استفاده و کاربرد محققان، کارشناسان، برنامه ریزان و مسئولان جامعه در جهت پیشبرد اهداف، برنامه ها و حل مشکلات اجتماعی ایران قرار گیرد.

abstract deviation or in other words committing a crime is literally a social problem. this research that was conducted in 1389 and 1390 has tried to investigate the causes of crimes committed by young male inmates qazvin central prison and effective variables on their tendency to deviation. accordingly after collecting theoretical framework and offering theoretical model including both hirschi’s social control theory and merton’s structural pressure theory, hypothesises of the research were determined. utilizing survey method and by the use of questionnaire, information was gathered from a sample consisting 111 inmates between ages 19 to 29 in qazvin central prison. the method of sampling in this research was general counting of statistical community and available sampling method. the results obtained from testing hypothesises revealed theres a significant relation between factors such as attachment to family. social mobility, economical class/status and tendency to committing crimes. while there was non-significant relation between participating in daily activities, commitment to job and employment, bout to social goals, attachment to social foundations and the rate of crimes. finally the diagram of correlation between the variables showed that the most correlation with the dependent variable belongs to social mobility(0.197), attachment to family(0.118), and social economical status(0.27).