نام پژوهشگر: محمدتقی اکبری
مصطفی منتظر ظهوری محمدتقی اکبری
ناشنوایی ارثی، یک بیماری هتروژن ژنتیکی است. جهش در ژن gjb2 علت اکثریت موارد ناشنوایی اتوزومال مغلوب است. جهش 35delg اکثریت موارد جهش های gjb2 را تشکیل می دهد. 35delg، شایع ترین جهش gjb2 می باشد که 5/74 درصد کروموزوم های جهش یافته gjb2 و 8/10 درصد کروموزوم های مطالعه شده در جمعیت ناشنوای ایران را تشکیل می دهد. جهش های mtdna مسئول کمتر از 1% موارد ناشنوایی پیش از زبان باز کردن هستند. جهش های mtdna در 5 درصد ناشنوایان پس از زبان باز کردن پیدا میشوند. جهش های 12s rrna، trnaser(ucn) و trnaleu(uur) بیشترین علت موارد ناشنوایی میتوکندریایی را تشکیل می دهند. هدف مطالعه ما، بررسی شیوع جهش های شایع mtdna در جمعیت ناشنوای ایرانی بود. همچنین ما اثر بنیان گذار جهش 35delg در جمعیت ایرانی را بررسی کردیم. این مطالعه 1000 فرد ناشنوای پیش از زبان باز کردن، 150 ناشنوای اکتسابی، 152 خانواده ناشنوا و 107 ناشنوای پس از زبان باز کردن را شامل می شد. ما سه جهش شایع mtdna شامل a1555g، a3243g و a7445gرا در این گروهها با روش pcr-rflp غربالگری کردیم. همچنین ما 78 فرد ناشنوای هموزیگوت جهش 35delg و 83 فرد نرمال شنوا را برای سه مارکر میکروساتلیتی جناحین ژن gjb2 شامل d13s141، d13s175 و d13s1275 با بکار بردن پرایمرهای نشاندار فلورسنت و الکتروفورز مویینگی با دستگاه آنالیزور ژنتیکی abi 3130 ژنوتایپ کردیم. هر یک از دو جهش مطالعه شده بنام a3243g و a7445g در 1 از 1000 ناشنوای پیش از زبان باز کردن (فراوانی 1%) پیدا شدند. جهش a1555g در 2 تا از 152 (3/1%) خانواده ناشنوا تعیین شد. همچنین جهش a1555g در 5 تا از 107 (67/4 %) افراد ناشنوای پس از زبان باز کردن پیدا شد. هیچ همراهی بین آلل های خاص دو مارکر d13s141 وd13s1275 با جهش 35delg مشاهده نشدند، لیکن آلل با طول 105 نوکلئوتیدی مارکر d13s175 با جهش 35delg همراهی قوی معنی داری از لحاظ آماری داشت. بطور کلی، جهش های mtdna در 2/0% بچه های ناشنوای پیش از زبان باز کردن ایرانی وجود دارند. با وجود این، آنها در حدود 5% افراد ناشنوای پس از زبان باز کردن پیدا شدند. نتایج ما مشخص می کند که جهش های mtdna یک نقش مهمتری در ناشنوایی پس از زبان باز کردن و پیشرونده نسبت به جمعیت ناشنوای پیش از زبان باز کردن بازی می کنند. ما اعتقاد داریم که یافته های ما باید در مشاوره ژنتیک ناشنوایی ارثی ملاحظه گردد. همچنین آنالیز داده های مطالعه ما نشان داد که جهش 35delg با آلل 105 نوکلئوتیدی مارکر d13s175 عدم تعادل پیوستگی قوی داشت که اثر بنیان گذار مشترک برای این جهش در ایران را مطرح می کند.