چکیده: فنون بلاغت شامل علوم و فنونی است که دانش بیان یا صور خیال یکی از آن موارد می باشد. تمامی شاعران برای بیان اندیشه و احساس خود و نیز برانگیختن مخاطب ناچار از استفاده از این علم می باشند. زمانی این امر برای شاعر دست یافتنی و محقق می شود که تخیل را وارد دنیای اشعارش سازد. این تخیل به زبان علمی همان صور خیال است که کارآمد ترین ابزار برای خلق و آفرینش و سنجش یک اثر ادبی است و قدرت تأثیر گذاری و تأثیر پذیری را دو چندان می کند. ارزش ادبی آثار هنرمندان با توجه به ابزار استفاده شده مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرد، بنابراین هرچه توانایی و خلاقیت هنرمندی در بهره گیری از این آرای? ادبی بیشتر باشد آثار وی از جذابیت و گیرایی و قابلیت هنری بالاتری برخوردار خواهد بود. در این پژوهش سعی شده است ابتدا این ترازوی سنجش یافت شود و آمار استفاده از آن بررسی و با توجه به این یافته ها و آمارها میزان توانایی شاعر سنجیده شود. جامی از جمله شاعرانی است که برای بیان افکار و عقاید خود از صور خیال به نحو مطلوبی بهره برده است. در این روش منظوم? این شاعر منتخب بررسی شده، و چگونگی سیر عناصر خیال در اشعار وی مورد تحلیل آماری و ارزیابی قرار گرفته شده است. از آنجایی که تشبیه رکن اصلی و اساس خیال و تخیلات ذهنی است، و نیز بر طبق روال سنتی بررسی صورخیال، در ابتدا به مبحث تشبیه و ارائ? بسامد آن پرداخته شده است. بیشتر تشبیهات شاعر به صورت حسی و ملموس بیان شده است. تشبیه مفرد به مفرد روان ترین و ساده ترین نوع تشبیه است، و لی گاهی به حکم صاحبان این علم از عنصر ابتکار و خلاقیت به حساب می آید. با این حساب فراوانی بالای این نوع تشبیه در اثر شاعر را می توان نشان از ذهن ساده گرا و خلاق این شاعر دانست. بعد از این تشبیه به ترتیب، تشبیهات مقید به مفرد، مفرد به مقید و مقید به مقید دارای بالاترین فراوانی می باشد. برآن اساس که مقید کردن تشبیهات یکی از راههای نوکردن تشبیه و دوری آن از ابتذال است، بسامد بالای این تشبیهات، نشان از نوآوری خیال و اهمیت رکن مشبه در نزد شاعر دارد. قیدهایی که به صورت غیر اضافه به کار برده شده ، یا خود وجه شبه هستند، یا در دریافت وجه شبه و تصویر سازی نقش موثری دارند. از میان تشبیهات مرکب شاعر بالاترین تشبیه متعلق به تشبیه مرکب به مرکب است. هرچند این تشبیه به نسبت تشبیه مفرد و مقید از فراوانی کمتری برخوردار است، اما شاعر با استفاده از خلاقیت و توانایی خود در تصویر سازی، نوآوریهای زیبایی از خود نشان داده است. تشبیه مفصل و بلیغ به گونه ای در تضاد با یکدیگر قرار دارند، اما بسامد این دو نوع تشبیه بالاتر از تشبیه موکد و مرسل است.فراوانی بالای تشبیه بلیغ نشان از ذهن استعاره گرای شاعر دارد و فراوانی بالای تشبیه مفصل نمایانگر ساده گرایی وی می باشد. تصاویر استعاری این شاعر نسبت به تشبیه کمتر است، اما تصاویر موجود را به شیوه ای حساب شده در جهت بیان افکار و عقایدخود به کار گرفته است. از آنجا که این منظومه داستانی عاشقانه است، تصاویر استعاری پوششی است در جهت حفظ عفت کلام شاعر، برای بیان آنچه نمی تواند بی پرده بیان دارد. جولانگاه واقعی خیال و اندیش? شاعر استعار? مطلقه است. فراوانی بالای این استعاره باعث تعادل در لفظ و معنی می شود. گاهی شاعر این استعاره را چنان پرداخته و سنجیده بیان می دارد که گویی استعار? مرشحه است. به صورتی که هر خواننده ای که ذهنی باز و فعال نداشته باشد قدرت تشخیص استعارات وی را ندارد. حداقل فراوانی در بین صور خیال مربوط به مجاز می باشد. مجاز به علاق? جزء حداکثر فراوانی را به خود اختصاص داده است. سپس علاق? محلیت، سببیت و جنس دارای بالاترین بسامد هستند. در این مبحث هیچ نوع ابتکار قابل ملاحظه ای به چشم نمی خورد. مجازهای یافت شده به صورتی بسیار سنتی و مبتذل می باشد. در بخش کنایات کنایه از موصوف حداقل بسامد و کنایه از فعل بالاترین فراوانی را دارد. در میان کنایات فعلی گاهی کنایاتی یافت می شود که ذهن برای دریافت آن نیاز به تأمل دارد. اما ویژگی کلی که برای این بخش می توان در نظر گرفت سادگی و همه فهم بودن آن است کلمات کلیدی: جامی، تشبیه، استعاره، صور خیال

نوستالژی یکی از رفتارهای ناخودآگاه است که به عنوان یک احساس طبیعی و غریزی در انسان بروز می کند. زمانی که فرد در زندگیش با موانع و مشکلاتی روبه رو شود با پناه آوردن به گذشته ی پر شکوه یا آینده ی آرمانی دچار نوعی غم و اندوه توأم با حسرت می شود، این همان نوستالژی است که در زبان فارسی آن را غالباً به غم غربت و حسرت به گذشته ترجمه کرده اند. در این میان شاعران و نویسندگان بهترین ترسیم کنندگان این حس می باشند. در شعر معاصر فارسی فروغ فرخزاد و مهدی اخوان ثالث از نوستالژیکی ترین شاعران این دوره به حساب می آیند.در خور توجه است که نوستالژی در شعر فروغ بیشتر فردی و به خصوص دلتنگی برای خاطرات دوران کودکی است. اخوان ثالث نیز اگر چه بارها به نوستالژی خاطرات فردی خود نقبی با حسرت زده است، اما بیشترین دلتنگیش به خاطر اوضاع سیاسی جامعه ی عصرش در قالب خاطرات جمعی و به ویژه برای ایران باستان می باشد. این رساله پژوهشی است درباره ی بررسی فرآیند نوستالژی در شعر این دو شاعر که به آن پرداخته شده است.

موضوع تحقیق حاضر ، معرفی روش فلسفی عملگرایی و پرداختن به برخی از مهمترین مسائل نظری که در این روش مطرح می شود و نیز یافتن مستنداتی برای وجود عملگرایی در آثار سعدی و تاثیر عوامل سیاسی ، اجتماعی و دینی دوره ی سعدی بر اندیشه ی وی است . فرضیه ی مورد استفاده در این زمینه این است که ، در آثار سعدی ، عملگرایی که برگرفته از زندگی واقعی انسان ها و واقعیت اجتماعی عصر وی است ، دیده می شود . با توجه به این که نوع تحقیق نظری است ، روش انجام آن کتابخانه ای می باشد . این پژوهش در چهار فصل تنظیم شده است . فصل اول ، کلیات که اختصاص به معرفی این شیوه ی فلسفی و نیز شرح حال ، آثار و تاثیر عوامل محیطی ، سیاسی ، اجتماعی دوره ی سعدی بر شعر او دارد . در فصل دوم ، به آزادی اراده و انسان گرایی به عنوان دو موضوع اصلی شیوه ی عملگرایی و جایگاه این دو موضوع در آثار سعدی پرداخته شده است . در فصل سوم ، به دین و آموزه های دینی در پراگماتیسم و آثار سعدی ، پرداخته شده است . فصل چهارم ، بیان عملگرایی در عرفان سعدی ، پیوستگی علم وعمل ، واقع بینی در آثار سعدی و در نهایت مطرح کردن عملگرایی به عنوان راهی میانه در تفکر است . واقع بینی ، تاکید بر زندگی واقعی انسان ها ، توجه به مطلوب های فردی واجتماعی ، رعایت حد وسط و میانه روی ، انسان گرایی و تاکید بر محوریت انسان و اهمیت اعتقادات مذهبی و دینی در زندگی ، مهمترین ویژگی های عملگرایی سعدی هستند . و برای هر یک از این ویژگی ها مستنداتی از آثار سعدی ارائه شده است . نتیجه ی تحقیق این است که سعدی در افکار ، اندیشه ها و آرای خویش ، تا حد زیادی عملگرا بوده است .

دنیا به عنوان جایگاهی که انسان در آن قرار گرفته و برهه ای از حیات و زندگی خود را در آن می گذراند،از اهمیت بسیار خاصی برخوردار است.همان گونه که در تعالیم و آموزه های دینی ما به مبحث «دنیا» به شکل گسترده ای پرداخته شده ،در ادبیات فارسی نیز «دنیا» یکی از مطالب مضمون ساز بوده و شاعران ونویسندگان ادبی در موقعیت های مختلف به بیان دیدگاه خود در مورد «دنیا» پرداخته اند وبا تعابیر وتشبیهات گوناگون به ذم و مدح آن پرداخته اند.دنیا ازنگاه عرفانی چون آفریده خداوند است،مذموم نیست و اگربه عنوان وسیله ونردبان تلقی شود، دراین صورت مثبت است،اما اگر دنیا، هدف اصلی تلقی شود،نه تنها نردبان نیست بلکه درّه سقوط است،چنین دنیایی مورد نکوهش قرار گرفته است. دراین پژوهش سعی بر آن است،ضمن اشاره کلی به موضوع دنیا در تعالیم دینی،به بررسی دیدگاههای شاعران برجسته سبک عراقی (مولوی،سعدی وحافظ)در مورد«دنیا» و میزان تاثیر پذیری آنان از آموزه های دینی ما بویژه قرآن کریم پرداخته شود.

جامعه شناسی ادبیات، به بیان و توضیح حوادث اجتماعی مندرج در کتب ادبی می پردازد. از این زاویه، ادبیات دیگر نه موضوعی صرفاً تفننی، بلکه بخش بسیار مهمی از شعور اجتماع است و می تواند با صداقتی که اغلب در کتاب های تاریخی دیده نمی شود، جامع? هر دوره را آینه وار به تصویربکشد. از راه بررسی تحلیلی کتب ادبی، می توان به کنه کارکرد و تغییرات یک نظام اجتماعی پی برد. از این رو، رسالت ادبیات در بیان بی سانسور حقایقی است که تاریخ نگاران نمی خواهند یا نمی توانند به ثبت و ضبط آن ها بپردازند. این شفافیت ادبیات، پررنگ تر از همیشه در نوع ادبی رمان که مهم ترین تجلی ادبیات انتقادی است و به ویژه در رمان سیاحت نامه ابراهیم بیگ، نوشته زین العابدین مراغه ای که یکی از نویسندگان پیشتاز دوره مشروطیت بود، به شکل برجسته ای تبلور یافته است. نگارنده در این پژوهش، سعی دارد با نگاهی جامعه شناسانه به تحلیل وقایع مندرج در رمان «سیاحت نامه ابراهیم بیگ» بپردازد و با توصیف جامعه آن روز، نه به منظور بردن «حال» به «گذشته»، بلکه به قصد بررسی وقایع آن روز، از زاویه ای نو و با دیدی معاصر، در راه پویایی و تکامل جامعه و غنای فرهنگی، قدمی بردارد.

اهمیت تحقیقات مربوط به زبان فارسی، این میراث گرانقدر ملّی و فرهنگی ایرانیان بر کسی پوشیده نیست تا کنون پژوهش-های فراوانی در این زمینه صورت گرفته، ولی هنوز مواردی می توان یافت که بررسی آن ها ضروری به نظر می رسد. ساختمان واژه یکی از این موارد است. مسئله ی واژه سازی (ترکیب واژه های آزاد با هم و یا ترکیب آن ها با بندهای اشتقاقی است) و گزینش واژه های فارسی در برابر واژه های بیگانه، سال هاست که مورد توجه ایرانیان قرار گرفته، فرهنگستان و موسسات تحقیقاتی به طور گروهی و یا توسط نویسندگان و مترجمان به طور انفرادی صورت گرفته و همچنان ادامه دارد. هدف اصلی این پژوهش با عنوان ترکیب سازی در کلیله و دمنه، مطالعه و بررسی ساخت ترکیبی و اشتقاقی واژه های فارسی در کتاب مورد نظر است با توجه به این که کتاب کلیله و دمنه یکی از قدیم ترین کتب نثر فارسی است با بررسی واژه های آن می توان الگوی مناسبی از ساخت واژه در نثر قرن ششم ارائه داده به طوری که ابتدا کتاب ذکر شده مورد مطالعه ی دقیق قرار گرفته و واژه های غیر مبسوط با ذکر نمونه مثال در جمله آورده شده است. این پژوهش شامل پنچ فصل است. فصل اول کلیات پژوهش است که در آن اهداف پژوهش و اهمّیت آن، پیشینه ی پژوهش و تعاریف لازم جهت ورود به بحث اصلی ارائه شده است. فصل دوم با عنوان وندها به واژه های پسوندها. فصل سوم مربوط به واژه های مرکب است، در این فصل به کلیات مرکبی که از دو یا چند جزء معنادار ساخته شده با ذکر طبقه بندی دستوری آن ها پرداخته شده است؛ فصل چهارم به واژه های مشخص مرکب اختصاص یافته واژه های مشتق با ذکر نمونه مثال آورده شده است و فصل پنجم به گروه ها اختصاص یافته که با ذکر مثال آورده شده است. واژگان کلیدی: کلیله و دمنه، زبان، واژه های غیر بسیط، مشتق، مرکب.

پروین یکی از بزرگان توانای شعر معاصر فارسی است .در دوره ای که شعر فارسی ، از نبود اسم های بزرگ رنج می برد ، درخشیدن ستارگان پر فروغی چون پروین ، در آسمان شعر فارسی ، نعمت بزرگی است . شعر پروین که اینچنین در قلب های عامه مردم ساری و جاری است و ریشه در بطن جامه دارد ؛ دارای ساخت و بافتی قدرتمند ، و به سبک و سیاق گذشتگان است . شاید شعر او ، سایه ای دلنشین از شعر سعدی ،که سادگی در آن موج می زند ، یا انعکاسی از تصویر حکمت و خرد ناصر خسرو که شعر او را متین و با آزرم کرده است ؛ باشد . شعر پروین دارای موسیقی قدرتمندی است که از رهگذر وزن های مطیع و آرام ، قافیه های مستحکم و ردیف های بسیار ساده ، تکرار ها و تناسب های لفظی و هماهنگی های معنایی به وجود آمده است . در این پژوهش ، این موسیقی و نقش و تاثیر آن مورد بررسی قرار گرفته است که شامل مباحث زیر است : در بخش اول ، به عنوان کلیّات ، به بررسی چارچوب های پژوهش و ذکر مقدماتی درباره شعر و موسیقی پرداخته ؛ و نگاهی گذرا به زندگی شاعر ، عصر او و سبک شعریش داشته است . بخش دوم ، از موسیقی بیرونی شعر پروین سخن می گوید و نقش اوزان و بحرهای به کاررفته در دیوان را ، در موسیقی شعر بررسی می کند . در بخش سوم ، به موسیقی کناری شعر پروین ؛ یعنی ، قافیه و ردیف و اهمیّت و نقش آنها در ایجاد موسیقی پرداخته شده است . و بخش چهارم به جلوه های گوناگون موسیقی درونی شعر پروین ، از قبیل جناس ها و تکرارها می پردازد . و در بخش پنجم ، از نقش موسیقی معنوی در ایجاد زیبایی و تناسب های معنایی سخن گفته می شود . در پایان ، با توجه به بحث و بررسی ها و اطلاعات استخراج شده از تمام بخش ها ، به نتیجه گیری کلّی پرداخته شده و نتایج پژوهش ارائه شده است .

آثار ادبی بازتاب دهنده ی ویژگی های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هر دوره ای است. در حقیقت با مطالعه ی دقیق آثار ادبی می توان بسیاری از مسائل ناشناخته دوره ی پدید آورنده ی یک اثر ادبی را شناخت و بسیاری از نقاط تاریک و مبهم آن دوره را برای خوانندگان روشن کرد. هدف ما در این پژوهش بر آن است تا با بررسی جامعه شناسانه دقیق دو اثر ادبی "بخارای من ایل من" و "اگر قره قاج نبود" محمد بهمن بیگی تصویری کلی از جامعه ی نویسنده به دست بیاوریم. هم چنین ارائه دادن تصویری دقیق درباره ی فرهنگ و آداب و رسوم و اقتصاد زندگی ایلی عشایری قشقایی از دیگر اهداف این پژوهش می باشد. این پژوهش در مورد دو اثر نویسنده و در شش فصل انجام گرفته است که فصل اول شامل کلیات، فصل دوم جامعه شناسی سیاسی و فصل سوم جامعه شناسی اجتماعی و فصل چهارم جامعه شناسی اقتصادی و فصل پنجم جامعه شناسی فرهنگ و فصل ششم مربوط به اعتقادات و باورهای عامه است.

بشر از آغاز زندگی بر روی زمین ، بنا به فطرت و برای ارضای حس پرستش ، پیوسته به دین و ماوراء الطبیعه گرایش داشته است . در پرتو این حقیقت الهی ، اموری خاص «تقدس» می یابند. امروزه همه ی اندیشمندان به نقش جدایی ناپذیر دین و مقدسات در زندگی انسان ها اتفاق نظر دارند،اما متأسفانه بسیاری از صاحبان ثروت و قدرت و جویندگان مال و مقام دنیایی، دین را ابزار رسیدن به خواسته ها و اهداف پوچ دنیایی قرار داده اند. از آنجا که شعر و ادبیات انعکاس دهنده ی اندیشه های حاکم بر جامعه و هم چنین بیانگر جهان-بینی شاعر است ، شاعران بزرگ فارسی به ستیز با آن نوع دین ورزی که از ریا و دروغ و فریب سرچشمه می-گیرد، پرداخته اند. در این تحقیق ، به بررسی نگاه چهار شاعر بزرگ معاصر ( سپهری ، شاملو ، اخوان ثالث و فرخزاد) نسبت به مقدسات پرداخته ایم . یاحقی، در کتاب جویبار لحظه ها، ادبیات معاصر ایران را به چهار دوره (دوره ی اول:1300تا 1320 ، دوره ی دوم : 1320تا 1332، دوره ی سوم : 1332 تا 1342، دوره ی چهارم 1342 تا 1357)تقسیم بندی کرده است.در پژوهش حاضر، مبنا بر این نوع تقسیم بندی قرار داده شده است. فصل اول سابقه و ضرورت ، اهداف ، سوال ها و فرضیه های تحقیق ، پیشینه ی تحقیق و تعریف دین ، رابطه ی دین با ادبیات، مقدسات و امور مقدس را در بر می گیرد. هر کدام از فصل های دیگر به بررسی یک دوره و مختصری از اوضاع سیاسی – اجتماعی و جریان های شعری آن دوره و همچنین بررسی نوع نگاه یک شاعر در طول زندگی اختصاص یافته و در پایان هم نتیجه گیری صورت گرفته است .

شعر کلامی خیال انگیز و هنری است که قواعد معمول زبان در آن شکسته می شود، حسن هنرمندی از شاعران معاصر ایران است که برای بیان افکار و درونیات خود به زبان شعری روی آورده و استعداد خود بیشتر در قالب چهارپاره و شعر نو بکار گرفته است. هر شعری از جهاتی قابل بررسی است، از مهم ترین عناصر قابل بررسی در شعر می توان به زبان، موسیقی، و معنا اشاره کرد. کاربرد متفاوت زبان و نیز صنایع بدیعی تفاوت های سبکی بین شاعران را پدید می آورد. در این کار تحقیقی به بررسی ویژگی های زبانی و موسیقی شعر این شاعر بر اساس دفتر شعر هراس پرداخته ایم. و فصلی کوتاه نیز در بیان معانی شعر او آورده شده است.و سعی در آن داشته ایم که شیوه ی بکارگیری زبان و بلاغت در شعر هنرمندی را بشناسانیم. این پژوهش شامل چهار فصل است: فصل اول: کلیات (تعریف مسأله،بیان پرسش ها و فرضیات تحقیق، مقدمه، زندگی نامه و سال شمار زندگی شاعر) فصل دوم: بلاغت و موسیقی در دفتر هراس فصل سوم: ویژگی های زبانی مجموعه ی هراس فصل چهارم: معنا و نتیجه گیری

چکیده: نمایش درزبان فارسی ترجمه ی تئاتر است که درآن بازیگران خودرابه جای شخصیت های داستان قرار می دهند.باعلم به اینکه هنرنمایش ،بدلیل برخورداری از چند هنر،هنرمادرنامیده می شودلزوم آشنایی کودکان بااین هنر ،آن رابه عنوان یکی از راههای آموزش غیرمستقیم که درپرورش حس اعتمادبه نفس ،پرورش خلاقیت ،تقویت بیان وفعال سازی ذهن موثراست مطرح می سازد. باتوجه به این که همیشه کودکان پای ثابت نمایش هستند(یاتماشاچی هستند ویا بازی گر)نه تنها با نمایش تئاتر بیگانه نیستند بلکه خودشان سرآغاز نمایش از طریق تقلیدند.مطمئنا سرمایه گذاری دربرنامه های بلند مدت برای کودکان که آینده سازان وحافظان تمدن بشرند بیهوده نخواهد بود زیرا هرچه کودکان به لحاظ کیفی پربارترشوند درواقع جامعه متمدن تر می شود.بادرنظر گرفتن مسئله ی کمبود منابع درخصوص هنر نمایش وعدم فرهنگ سازی مناسب درجامعه جهت استفاده بهینه از این ابزار کمک آموزشی ،تحقیق حاضر می کوشدتاباالهام ازاین بینش که، نمایش یک وسیله ی موثر درتعلیم وتربیت است و نمایش مورد پذیرش کودک است زیرا نه تنها نیاز های روانی اورا ارضا می کند بلکه لحظات شاد ومهیج برایش خلق می کند ودیگر اینکه هر پیام وموضوعی درقالب نمایش برای کودکان قابل اجراست ،اقدام به بیان اهداف طرح نماید: 1-مشخص نمودن مباحث مهم تعلیمی ای که به روش نمایشی می توان درعمق وجود کودکان نهادینه نمود. 2-تقسیم بندی شیوه های اجرایی بادرنظر گرفتن گروه سنی مخاطب(کودک) . 3-آشنایی با خادمین این هنر از ابتدا تاکنون. این پروژه به دوشیوه ی تئوری وتجربی (ترکیبی)صورت پذیرفته است.درابتدا: فصل اول: مقدمه ای برادبیات نمایشی،نمایشنامه ،انواع نمایش،سوال های اصلی تحقیق وفرضیه ها وهدف آن جهت مخاطبین جدید که با فلسفه ی نمایش آشنایی ندارند وتازه به جمع علاقمندان این هنر پیوسته اندو مروری بر پیشینه ی پژوهش .فصل دوم :مخاطب شناسی وشناخت نیازهای هرگروه سنی وآشنایی با پیشکسوتان ومروجین هنر نمایش برای معلمان ومربیان کودک.فصل سوم:کاربردهای نمایش وتقسیم بندی مفاهیم تعلیمی با ارائه ی ساده ترین راهکارها وتوصیه ی یک کار نمایشی .نتایج حاصله باتوجه به شواهد واستدلالات ارائه شده ،این است که: نمایش بدلیل ترکیب هنرهایی چون،موسیقی،ریتم و وزن (رقص)،نقاشی،گریم ،مجسمه سازی،قصه گویی،دکور سازی ومعماری یکی ازمهم ترین وموثرترین وسایل انتقال مفاهیم تعلیمی وتربیتی به کودکان ونوجوانان محسوب می شود.ضمنا نتیجه ی فوق در دنیای بزرگ نمایش تنها یکی از فواید کاربردی آن به شمار می آید . واژگان کلیدی: نمایش- تعلیم وتربیت، کودک،تئاتر.

یکی از راههای رسیدن به استقلال و شکوفایی یک ملت، ایجاد خودباوری و اعتماد به نفس در افکار آن ملت می باشد. از آنجایی که در قرن 4 و 5 ایرانیان به فکر اعتلای فرهنگ خود و نجات از استیلای فرهنگ عرب بودند که با ورود اسلام و حکومت اعراب در کشور بر روح و جان ایرانیان سایه افکنده بود. شاعران از مهمترین پیشتازان ایجاد این انقلاب روحی و فکری بودند. در این میان فردوسی با سرودن شاهنامه و یادآوری گذشته پرافتخار مردم در ایجاد خودباوری نقش به سزایی را ایفا نمود. و اکنون با اینکه هزار سال از سرایش شاهنامه می گذرد اما مردم زبان شاهنامه را می فهمند و افتخارات پهلوانان آن را با غرور جزء افتخارات گذشته ی خود می دانند. در این پژوهش ابتدا به معرفی اجمالی فردوسی و شاهنامه و سپس بررسی نمودهای خودباوری در این گنجینه پر افتخار پرداخته شده است. پس از آن به معرفی مختصر برخی از شاعران قرن 4 و 5 پرداخته و شواهد مثالی را در باب خودباوری و فضایل انسانی از آنها استخراج نموده و در این پژوهش آورده شده است.