نام پژوهشگر: فاطمه شکوهی آذر

بررسی تاثیر حقوق بشر بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی 1390
  محسن سعیدی   فاطمه شکوهی آذر

حقوق بشر از دو کلمه «حقوق» و «بشر» تشکیل شده است. بشر مفهومی است که دلالت عینی بر وجود انسان ناطق و عاقلی می کند که از سایر موجودات متمایز است. کلمه حقوق بشر برای اولین بار در متن یک نهضت اجتماعی و سیاسی در فرانسه (1789) بوجود آمد. اصطلاح حقوق بشر، هم ماهیت و هم منبع آنها را نشان می دهد: آنها حقوقی هستند که هر کسی از آن حیث که انسان است از آنها برخوردار است؛ همه انسان ها در آن سهیم اند، صرفنظر از حقوق و تکالیفی که یک فرد ممکن است به عنوان شهروند، عضو خانواده، کارگر یا عضو سازمان یا انجمن خصوصی و عمومی داشته باشد یا نداشته باشد. مطرح شدن حقوق بشر به عنوان بخش غیر قابل تفکیک از ترتیبات اساسی بین الملل نشان از این دارد که حقوق بین الملل و هنجار های مرتبط با آن، به واژه های اخلاقی ومسلط در امور خارجی تبدیل گشته است و عصر حقوق بشر در صحنه بین المللی آغاز گشته است. امروزه سیاستگذاران روابط خارجی نمی توانند ضرورت کاربرد موضوع هایی نظیر ایدئولوژی، فرهنگ، اسطوره و حقوق بشر را در سیاست خارجی خود بعنوان عناصر اصلی و بنیادین برای درک و شناخت بهتر روابط بین ملت ها انکار کنند.ازسویی سیاستگذاران جمهوری اسلامی ایران، ضمن احترام به مسائلی چون احترام متقابل بین ملت ها ، در صدد ایجاد گفتمان جدید از حقوق بشر در جامعه بین المللی هستند و برخورد و برداشت دوگانه جامعه جهانی از حقوق بشر را نقد می کنند و در طول سالیان گذشته درصدد تغییر وضع موجود بوده اند. این پژوهش ضمن قبول این منطق و گفتمان ج.ا.ایران، این بحث را پیش می کشد که در هر صورت موضوع و اصول حقوق بشر، اصولی انسان دوستانه و همگانی و در پی ایجاد جامعه ای بر اساس صلح و احترام به حقوق تمام انسان ها می باشد و همین اصل اساسی جدا از برداشت دوگانه جامعه جهانی از آن، باعث تاثیر گذاری بر سیاست ج.ا.ایران شده است.

بازیهای المپیک و تبیین سازه انگارانه از روابط بین الملل
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  مرتضی جعفرخانی   کابک خبیری

المپیک بیش از یکصد سال قبل با هدف اتحاد ملتها راه اندازی شد و فرض بر این بوده و هست که سیاست از میادین ورزشی دور نگاه داشته شود. اما همواره این سوال مطرح است که آیا المپیک توانسته است از سیاست دوری گزیند؟! با آن که در منشور کمیته بین المللی المپیک آمده است که المپیک باید عاری از هرگونه دخالتها و بازیهای سیاسی باشد، اما این بازیها هیچگاه از حساسیت ها و ملاحظات سیاسی به دور نبوده است و در حقیقیت گردانندگان سیاست جهانی، بلوک بندیهای سیاسی، مناقشات نژاد پرستانه و مسائلی از این دست مهلت ندادند که اصول مندرج در منشور المپیک دست نخورده باقی بماند و این بازیها به یک تئاتر سیاسی بزرگ تبدیل شد. با این وجود، برگزاری این بازیها بدون توجه به جنبه های منفی آن، دارای عملکرد مثبت در پیشبرد ارتباطات میان دولتها و ملتها و نیز به عنوان ساختی در جهت دستیابی به نظم جهانی می باشد. از آنجا که المپیک امروزه نهادی از رقابت سالم کشورها است، بنابراین توجه به جنبه های نرم افزاری قدرت بویژه ورزش، چه در نظام های داخلی و چه در نظام بین المللی، نقش موثری نسبت به جنبه های سخت افزاری قدرت مثل توان نظامی و کنترل شدید انتظامی و امنیتی دارد. از این رو مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سال 2005 میلادی را سال ورزش و تربیت بدنی نامگذاری می کند. از سوی دیگر کشورها و بطور کلی بازیگران دولتی و غیردولتی نیز به اهمیت این مقوله از قدرت پی برده و با اختصاص هزینه های فراوان سعی دارند تا با کسب مقام و مدال بیشتر از پرستیژ بین المللی بالایی در سطح نظام بین الملل برخوردار شوند، بگونه ای که امروزه، برتری در امر ورزش و بویژه المپیک به یکی از مولفه های قدرت یک کشور یا یک بلوک سیاسی تبدیل شده است.

بررسی ساختار حقوقی و اجتماعی قدرت در جمهوری اسلامی ایران و تحولات آن در دهه اول انقلاب
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  شهناز چمنی   فاطمه شکوهی آذر

مروری بر مطالعاتی که پیرامون روند تکوین و تحول ساختار قدرت در ایران بعد از انقلاب، به انجام رسیده است، نشان می دهد که این مطالعات به تکوین و تحول ساختار قدرت در ایران بعد از انقلاب کمتر پرداخته اند. بر این اساس، محقق در پایان نامه حاضر کوشش نموده تا به این سئوال پاسخ دهد که «ساختار قدرت حقوقی با توزیع قدرت اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران چه تفاوتی دارد و این ساختار در دهه ی اول انقلاب دچار چه تحولاتی شده است؟» به منظور بررسی ساختارهای قدرت در جمهوری اسلامی و چگونگی اعمال قدرت، که یک روند تاریخی است، از «بررسی تاریخی» و مشاهده واقعیات و حوادث روی داده در مقطع زمانی (58ـ 68) کمک گرفته و داده های تاریخی را جمع آوری کرده ایم. هم چنین، برای بررسی اسناد و کتاب های موجود از روش «تحلیل اسنادی» استفاده گردیده است. بدین صورت که داده های لازم از طریق رجوع به اسناد مکتوب، گزارش‎ها، دست‎نوشته‎ها، کتاب‎ها، رساله‎ها، نشریات، روزنامه ها، خاطرات، تحلیل های تاریخی موجود در سایت ها و تحقیقات سایر محققان جمع آوری شده اند. جهت دست یابی به اهداف تفسیری یعنی ارایه گزارش دقیق و مفصل از ساختارهای قدرت و اشخاصی که اعمال قدرت نموده اند، روش تحلیل محتوا بر پایه هرمنوتیک گادامری را بکار برده ایم. محقق با بهره گیری از «تئوری سیاست های ناموزون برامبرگ»، «تئوری وضعیت انقلابی تیلی»، «چهره های قدرت از نظر لوکس»، «تئوری غلبه جنبش مذهبی دایلون»، «گونه شناسی رهبران سیاسی وبر» و «تئوری ابهام ایدئولوژی جان دان» سعی نموده تا به اهداف پژوهش دست یابد. نتایج مطالعه نشان می دهد که مهمترین مشخصه ساختار قدرت در جمهوری اسلامی ادغام رسمی و کامل نهادهای دین و دولت است. و این ساختار عمدتاً درخدمت اسلامی کردن جامعه قرار داشته و مداخله دولت را به حوزه های خصوصی گسترش داده و شدت سیطره اقتصادی و سیاسی نهاد دولت بر جامعه بسیار گسترده تر و عمیق تر شده است. بعلاوه ساختار قدرت حقوقی با توزیع حقوقی اجتماعی در ایران دهه ی اول انقلاب تفاوت زیادی داشته و در طول این دهه دچار تحولات زیادی شده است و کنشگران زیر در ساختار سیاسی ایران اعمال قدرت نموده و توانسته اند دیگران را مقهور اراده خویش کنند: امام خمینی، شورای نگهبان، شورای انقلاب، نهاد ریاست جمهوری، نخست وزیری، مجلس شورای ملی (اسلامی)، قوه قضائیه، مجلس خبرگان رهبری. ساختار قدرت سیاسی ایران همانند خیمه ساخته نشده است که با حذف ستون مرکزی دچار فروپاشی شود بلکه براساس چندین ستون قدرت مستقل، رقیب و موازی ساخته شده که نظام جمهوری اسلامی را یک پارچه نگه می دارد. مفاهیم کلیدی: قدرت، ساختار قدرت، دولت، جمهوری اسلامی ایران

تجسم مکتب واقعگرایی در سیاست خارجی امریکا2001-1991
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  سعید گیوکی   فاطمه شکوهی آذر

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده امریکا به عنوان مهمترین بازیگر عرص? بین الملل مطرح شد. یکی از ابزارهای ایالات متحده در عرصه بین الملل برای پیشبرد اهداف خود،سیاست خارجی قوی این کشور است.اما این سیاست خارجی، خود تحت تاثیر عواملی از جمله منطق ها و الگوهای قرار دارد. پس از جنگ سرد منطق واقعگرایی از الگوهای بود که دولتمردان امریکا در سیاست خارجی خود به آن گرایش پیدا کردند.تحقیق حاضر به دنبال این هدف است که به چگونگی تاثیرگذاری منطق واقعگرایی در سیاست خارجی امریکا و تداوم آن پس از جنگ سرد بپردازد؛که این الگو چگونه برساخت سیاست خارجی و رفتار دیپلماتیک این کشور تاثیر گذار است.

تاثیر اینترنت بر ثبات سیاسی جمهوری اسلامی ایران در دهه ی 1380
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  اسماعیل شمسایی   ملک تاج خسروی

چکیده پایان نامه(شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): با ورود اینترنت به عرصه ی ارتباطات جهانی، ارتباطات و روابط میان فردی در سراسر جهان تغییرات شگرفی را تجربه کرده است که عمدتا به سرشت شبکه ی اینترنت بر می گردد. حال اینترنت به ابزار رسانه ای و ارتباطی فوق العاده قدرتمندی مبدل گشته که نه تنها مردمان عادی در جوامع گوناگون بلکه دولت ها نیز نمی توانند آن را نادیده بگیرند . در هر ثانیه شمار بیشتری از انسان ها به گروه کاربران اینترنتی اضافه می شوند. در ایران نیز به سرعت دامنه ی نفوذ اینترنت و امکانات مربوط به آن نظیر سایت های اجتماعی اینترنتی چه به لحاظ کمی (تعداد کاربران) و چه به لحاظ کیفی (نحوه و چگونگی استفاده کاربران) گسترش یافته است. از سوی دیگر، همواره یکی از مسائل بنیادی در تمامی جوامع و به خصوص برای نظام های سیاسی مساله ی حفظ نظم و ثبات بوده است، اینکه نظم چگونه، چرا و تحت چه شرایطی حفظ می شود و یا متزلزل می-گردد. دوورژه معتقد است که رسانه ها به عنوان یکی از سلاح های پیکار سیاسی کارکردی دوگانه دارند، از این رو هم می توانند جهت گسترش ثبات در جامعه فعالیت کنند و هم در جهت افزایش تضاد در جامعه عمل نمایند. اینترنت نیز با وجود مزیت های فراوان در جهت توسعه و افزایش ثبات نظام سیاسی، تهدیداتی را نیز متوجه نظام سیاسی می سازد که نادیده گرفتن آنها به طور حتم تبعاتی را به دنبال خواهد داشت. در این پژوهش تلاش می شود تا به خطراتی که به واسطه ی گسترش روزافزون استفاده از اینترنت در میان کاربران ایرانی تهدیدکننده ی ثبات سیاسی نظام جمهوری اسلامی است اشاره شود، چون اینترنت به واسطه ی تبلیغ ارزش های متفاوت با نظام ارزشی مسلط می تواند تهدیدی جدی برای ثبات نظام سیاسی جمهوری اسلامی باشد.

آسیب پذیری سیاست خارجی ایران در ونزوئلا با توجه به تعارضات و محدودیت های ایدئولوژیک، مذهبی، فرهنگی و جغرافیایی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  امیر عباس شیبانی   فاطمه شکوهی آذر

پایان نامه حاضر به بررسی روابط و علل گرایش ایران به آمریکای لاتین (ونزوئلا) در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد و تبیین عوامل و مولفه های تاثیرگذاری و همچنین موانع پیش رو در توسعه مناسبات دو کشور ایران و ونزوئلا پرداخته است. بررسی ها نشان می دهد که فشارهایی که غرب در مساله هسته ای به جمهوری اسلامی ایران به خصوص در سال های اخیر وارد کرده است، باعث نگاه و رویکرد تازه جمهوری اسلامی ایران به آمریکای لاتین به خصوص در دولت احمدی نژاد شده است. گسترش مناسبات جمهوری اسلامی با برخی دولت های این منطقه و انعقاد قراردادهای اقتصادی ازجمله تغییرات در عرصه سیاست خارجی دولت احمدی نژاد است. گسترش روابط خارجی دولت احمدی نژاد با کشورهای مذکور در عرصه های مختلف، با اینکه به لحاظ فکری و نوع ایدئولوژی سیاسی حاکم بر جمهوری اسلامی ایران و همچنین ازنظر فرهنگی و جغرافیایی، اختلاف زیادی میان آنها وجود دارد، بیانگراین جهت گیری است. به طور نمونه کدام اشتراک فکری را میان کشور اسلامی ایران با کشورهای آمریکای لاتین (ونزوئلا) می توان یافت؟ جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی خود را بر پایه تعالیم وایدئولوژی سیاسی اسلامی تنظیم کرده، در صورتی که زیربنای فکری وایدئولوژی سیاسی کشورهای آمریکای لاتین به طور مشخص رویکرد سوسیالیستی وناسیونالیستی دارد. حال با توجه به این تفاوت مبنایی و ایدئولوژیک و فرهنگی وجغرافیایی، این پرسش مطرح است که علل گسترش روابط با کشورهای آمریکای لاتین (ونزوئلا) چیست؟ و موانعی که به گسترش روابط و سیاست خارجی ایران در منطقه آمریکای لاتین آسیب می رساند، کدام است؟

بررسی نقش شبکه های اجتماعی در فرایند تحولات سیاسی واجتماعی تونس و مصر(2010-2011)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1390
  مرتضی امینی   فاطمه شکوهی آذر

چکیده: یکی از چالشهای کنونی در فرایند جهانی شدن،انقلاب ارتباطاتی واطلاعاتی و شکل گیری یک نظام ارتباطی جدید دیجیتالی،نه تنها مرگ جغرافیا را رقم زده بلکه مرزهای سیاسی راهم از میان برداشته است.ارتباطات مبتنی بر فن آوریهای الکترونیک در بر گیرنده ماهواره،شبکه های رایانه ای،اینترنت،تلفن و...هرگونه مانع و محدودیت طبیعی و سیاسی رااز میان می برندوافکار واطلاعات بدون هیچ گونه کنترل ومزاحمت سیاسی از مرزهای ملی عبور می کنند.انقلاب فناوری، همانند انقلابهای پیشین(کشاورزی،صنعتی) ساختار قدرت را دگرگون نموده وفروپاشی نظامهای کهنه وسنتی را شتاب بخشیده وسرعت ودگرگونی اجتماعی و سیاسی را دوچندان نموده است. شهروندان با گسترش رسانه های ارتباطی از وقایعی که در داخل و خارج از کشورشان رخ میدهد آگاه میشوند در نتیجه مشروعیت نظامهای سیاسی اقتدار گرا زیر سوال رفته وآنها را دربرابر سه گزینه قرار می دهد:اصلاحات،سرکوب،فروپاشی. از منظر سیاسی گسترش دموکراسی خواهی ورشد فرهنگ سیاسی مبتنی بر آزادیخواهی،انتخاب محور،توسعه گرا،گسترش حقوق شهروندی و جامعه مدنی، شکل گیری ایستارهای تکثرگرا وضد اقتدارگراجوامع جهان را یکی پس از دیگری در برگرفته است. به نظر میرسد،با توجه به اینکه ساختار سیاسی کشورهای خاورمیانه ، با روح دموکراسی جهانی شدن سازگاری ندارد، اعتراضات مردمی را به دنبال داشته است ودر این راستا رسانه های نوین ارتباطی (ماهواره،اینترنت،فیس بوک،و...) که وجهی از جهانی شدن به شمار می آیند باعث تسهیل،تسریع وشتاب دهنده در فرایندآگاهی،برنامه ریزی ،تجمع واعتراضات مردمی درتحولات سیاسی و اجتماعی و روند پدیده دموکراسی خواهی مردم خاورمیانه( مصر و تونس2011-2010-) می باشد.

استراتژی اتحادیه اروپایی در آسیای مرکزی؛ همکاری های فراگیر بعد از فروپاشی نظام دوقطبی (2013-1991)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  مجتبی فرجی   رضا جلالی

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال کشورهای عضو، هرج و مرج و بی نظمی بصورت فزاینده ای جایگزین آرامش 100 سال شد که این امر نتیجه طبیعی خلاء حضور نیروی اقتدارگرایانه شوروی بود. در این میان کشورهای تازه استقلال یافته در محدوده آسیای مرکزی که بعضاً خصومتهای خود از یکدیگر را بواسطه استیلای اتحاد جماهیر شوروی سالیان سال مخفی نگه داشته بودند به بازیگرانی خود محور و منفرد تبدیل گردیدند و در این بین روسیه که هنوز نتوانسته بود بر تلاطم بجا مانده از اضمحلال سیاسی فائق آید بناچار عرصه را برای ورود بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای باز نمود. در بررسی میزان و نحوه حضور کشورهای خارجی در منطقه آسیای مرکزی می توان به دو دوره زمانی مشخص و قابل تفکیک اشاره نمود. در دوره اول که از بدو فروپاشی آغاز و تا پایان هزاره دوم را شامل می شود شاهد حضور کشورهای منطقه و همجوار با آسیای مرکزی و همزمان تلاشهای فراوان قدرتهای فرامنطقه ای برای حضور در آسیای مرکزی آغاز می شود که در این زمان حضور بازیگران بزرگی نظیر آمریکا و اتحادیه اروپایی مشهودتر از سایرین می باشد. پیش از جنگ جهانی دوم، اروپا کانون دیپلماسی در جهان و همچنین مهد تحولات جهانی و بین المللی بود. به این معنا که بواسطه قدرت و نفوذ کشورهای اروپایی، شالوده تحولات نظام بین الملل در اروپا و توسط قدرتهای برتر اروپایی شکل می گرفت. اما این نقش پس از جنگ جهانی دوم بواسطه ظهور دو ابرقدرت آمریکا و شوروی به عرصه بین المللی و تحولات بعدی دوران جنگ سرد بسیار کمرنگ شد و در واقع اروپا جایگاه، نفوذ و قدرت خود را در عرصه نظام بین الملل به دو قدرت نوظهور تقدیم کرد (اتحادیه اروپا: 1385: 7). موارد فوق الذکر و تلاش گسترده کشورهای فرامنطقه ای برای حضور فعال، موثر و هدفمند در فضای آسیای مرکزی و ایجاد زیرساخت برای بهره برداری های بعدی، اتحادیه اروپایی را بر آن داشت تا با تدوین مکانیسمی جامع برای همکاری و البته تاثیرگذاری در آسیای مرکزی، اعضا را برای ارتقای روابط با آسیای مرکزی مکلف می نماید. بر این اساس و با توجه به جایگاه آلمان در ریاست ادواری اتحادیه اروپا (سال 2007 میلادی) و از طرفی روابط سنتی و حسنه این کشور با روسیه، تدوین یک استراتژی در دوره رهبری آلمان (2007) آغاز و به تصویب شورای اروپایی رسید که طی آن چارچوب تعیین شده در روابط استراتژیک اتحادیه اروپایی و آسیای مرکزی بطور کلی ترکیبی از «اهداف سیاسی موسع» و همزمان «دستور العمل های عملیاتی هدفمند» می باشد.

تقابل های روسیه و آمریکا در تحولات خاورمیانه عربی (2010 به بعد عربی)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  آرش یوسفی   فاطمه شکوهی آذر

در ماه های گذشته، قیام ها و خیزش های سراسری در اکثر کشورهای عربی-اسلامی به وقوع پیوست. کشورهایی که با خیزش و نهضت مردمی روبه رو شده اند، در منطقه متداخل خاورمیانه، جهان عرب و شمال آفریقا واقع گردیده اند که از لحاظ ژئوپلتیکی، ژئواستراتژیکی، ژئواکونومیک و ژئوکالچرال دارای اهمیت ویژه ای است. منطقه ای که اولین خاستگاه تمدن بشری بوده و آئین ها واعتقادات جهانی از این سرزمین برخاسته اند و زادگاه ادیان بزرگ آسمانی چون: اسلام، یهودیت و مسیحیت بوده است. این منطقه پس از انفلاب صنعتی و کشف نفت اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. اهمیت زیاد این منطقه در ابعاد مختلف همواره استعمارگران را برآن داشته تا با شیوه های مختلف بر آن تسلط داشته باشند. آن ها در دوره های مختلف استعمار کهن، نو و فرانو با روش های گوناگون چون حضور مستقیم نیروهای استعمارگر، شکل گیری و حمایت از حکومت های خودکامه و تسلط حاکمان مستبد، تلاش برای تغییر ذائقه ملت ها و انحراف در خواست های واقعی آنان، اهداف نامشروع خود را در منطقه دنبال کرده اندو آثار و پیامدهای ناگواری را در این منطقه و کشورها برجای گذاشته اند، لذا در این پژوهش تلاش شده است در چهارچوب رهیافت رئالیسم چالش های دو کشور مطرح در سطح معادلات منطقه ای و بین المللی آمریکا و روسیه درخصوص برخورد هریک از آنان با خیزش های اخیر منطقه و تقابلات موجود بین آنان در منطقه حساس خاورمیانه و نقش و جایگاه آنان مورد مطالعه و ارزیابی قرار گیرد. جدای از چالش ها و تقابل های دیرینه ای که بین شوروی و ایالات متحده آمریکا از لحاظ ائدولوژیک برقرار بوده و دنیا را تا رویایی این دو ابرقدرت و جنگ هسته ای پیش برد، پس از فروپاشی شوروی سابق نیز در راستای تضاد منافع بروز و ظهور پیدا کرده و هم اکنون نیز این تضاد منافع به انواع مختلف وجود دارد، در همین راستا تحولات خاورمیانه عربی (بیداری اسلامی) بستر نوعی رویارویی و تقابل جدید را در منطقه خاورمیانه به وجود آورده که عده ای از آن تحت قالب جنگ سرد جدید یاد می کنند.

نقش سازمان ملل متحد در خصوص مبارزه با تروریسم
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1391
  مصطفی پارسای جمیل   احمد نقیب زاده

موفقیت در مبارزه با تروریسم بین الملل و تمامی مظاهر آن به عزم جدی تمامی کشورها و نهادهای مسئول برقراری نظم و امنیت بین المللی همچون شورای امنیت سازمان ملل متحد و اجماع بر تعریف جامعی از تروریسم و عدم تبعیض بستگی دارد. تا پیش از سال 2001، موضوع تروریسم عمدتاً در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرار داشت. محوری ترین مسئله ای که مجمع عمومی با آن مواجه بوده، مسئله تعریف تروریسم است و این که چگونه باید موضوع تروریسم را به عنوان یکی از مناقشه برانگیزترین موضوعات، تبدیل به موضوعی نمود که همگان بر سر آن اجماع داشته باشند. به همین دلیل کمتر می توان قبل از 11 سپتامبر 2001 به اقدامات و تلاش های سازمان یافته ای در این رابطه، و یا قطعنامه های مشخصی اشاره نمود. با وقوع حادثه 11 سپتامبر شاهد ورود ساز و کار جدید در ادبیات سیاسی سازمان ملل نظیر کمیته ضد تروریسم بودیم. شورای امنیت به ایجاد تشکیلات جدید به نام کمیته ضد تروریسم به منظور تأمین اهداف قطعنامه 1373 که همانا مبارزه جهانی در جهت امحای تروریسم بین الملل و منع تأمین مالی تروریسم می باشد، مبادرت نمود.

بررسی نقش آمریکا و تاثیر آن در توازن قدرت میان هند و پاکستان از 2001 تا 2011
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  شعبان ابراهیم نژاد   فاطمه شکوهی آذر

چکیده دو کشور هند و پاکستان به نحوی در صدد دستیابی به حمایت وکمک ایالات متحده آمریکا می باشند وسعی در ایفای نقش مهمی در استرتژی آمریکا دارند.هند دارای توانایی های استراتژیک در منطقه می باشد ،و پاکستان به دلیل موقعیت ژئوپلتیکی خودبرای امریکا حائز اهمیت است ،پس هردو کشوردر معادلات منطقه آسیای جنوب غربی و منطقه خاورمیانه برای آمریکا دارای اهمیت ویژه وخاصی می باشند.هردوکشور هند وپاکستان حامی جنگ علیه تروریسم هستند.هند ،پاکستان را به حمایت فرامرزی از تروریسم در کشمیر متهم می نماید و پاکستان معتقد است ،که هند از برخی گروههای ذی نفوذدر عملیات تروریستی دراین کشورحمایت بعمل می آورد. اهمیت کشمیر به عنوان پایگاهی برای امریکا که با وجود آن بر بام جهان تسلط پیدا خواهد کرد ،وناظر بر عملکرد کشورهای چین،هند،روسیه،افغانستان خواهد شدرانمی توان نادیده گرفت.کشمیر منطقه ای که آمریکا ازطریق آن می توانددرشبه قاره نفوذ پیداکندوسلطه خودرابراین منطقه اعمال نماید .باتوجه به اینکه کشمیر سرزمین مورد مناقشه میان دو قدرت هسته ای است،تداوم این مناقشه می تواند به بروز جنگ اتمی میان هند وپاکستان منجر شود ،توجه نشان دادن به این مسئله برای آمریکا حائز اهمیت است. درنهایت اینکه ؛ ایالات متحده آمریکا در حال کاهش روابط با پاکستان و افزایش ارتباط با هند می باشد هر چند سعی می کند طرفین را راضی نگهدارد ، ولی بیشتر منافع خود را با نگاه به آینده در روابط قویتر با هند می بیند . باتوجه به مطالب فوق این سئوال مطرح می گردد که،آمریکا چه نقشی در توازن قدرت میان هند وپاکستان دارد؟که در پژوهش حاضر سعی بر آن شده تانقش ایالات متحده آمریکا در توازن قدرت میان این دو کشور)هند-پاکستان)مورد مطالعه قرار گیرد. واژگان کلیدی: توازن قدرت؛موقعیت ژئوپلتیک،استرتتژی آمریکا،تروریسم،گروههای ذی نفوذ،تسلیحات هسته ای ،توانایی های استراتژیک ،بنیاد گرایی ،بحران ،مناقشه ،معادلات منطقه ای.

تأثیر قدرت نرم افزاری آمریکا بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و نقش رسانه ملی در مقابله با آن
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  رامین نیازمندبناب   میر طیب موسوی

پیشرفت دانش بشری، تعریف مرزهای جغرافیایی را از خطِ روی نقشه حذف و آن را وارد فضای جدیدی کرد. در این فضا ذهن-ها و افکار به هم نزدیک شد و اخبار و اطلاعات در قالبی متفاوت به خودنمایی پرداختند. سرعت انتقال و دانش تکنولوژی-ها و عبور از مرزهای جغرافیایی، منشاء تحولات و رخدادهای بزرگی شد و جوامع هر کدام با الهام از دانش جدید، حرکتی نو را آغاز کردند که ثمره ی آن خلق تحولات جدید وافکاری نو متناسب با جامعه امروزین شده است. یکی از اثرگذارترین این تحولات مربوط به قدرت رسانه ایی و نقش آن در مقابله با قدرت نرم دشمن و تغییرات سیاسی ـ اجتماعی و حتی اقتصادی و نظامی و آثار به جای مانده از آن است. شکل ابتدایی قدرت رسانه ای در قالب نشر روزنامه و پیشرفته آن استفاده از قدرت های ماهواره ای برای تکمیل قدرت رسانه ای است. در گذشته ی نه چندان دور روزنامه ها با حضور در عرصه سیاست تحول فکری در جوامع را آغاز نموده و در ادامه با ورود رادیو و تلویزیون و سپس ماهواره و اینترنت، قدرت رهبریِ فکری، از آنِ کسی گردید که بهتر و بیشتر این توان را مورد استفاده قرار داده است. اگر چه کشورهای قدرتمند و مطرح دنیا به واسطه سرمایه-گذاری در امور دانش و تکنولوژی در صحنه رقابت با دیگران موفق تر بوده و عرصه را به نفع خود تغییر داده اند، امّا این دلیل موفقیت همیشگی و ماندنی نخواهد بود. قدرت در عصر اطلاعات از آن کسی است که توان استفاده بهتر از این تکنولوژی را در حوزه خودی و حتی خارجی داشته باشد. اگرچه دانش اولیه از آن تولیدکنندگان آن بوده، امّا نحوه بهره گیری و شکل استفاده می-تواند در جـوامع مختلف مـورد استفاده قـرار گرفته و با مدیریت ابزاری بر آن زشت و زیبا، بد و خوب و یا بینابین آن-ها را به نمایش بگذارد. به هر حال استفاده از رسانه ها همواره نگاه منفی ندارد، می تواند از زوایای مثبت از جمله انتقال افکار و دانش بشری برای کمال انسانی نیز مورد توجه قرار گیرد. بنابراین یکی از زوایای مهمی است که می تواند در استفاده از قدرت رسانه ای مورد توجه علاقمندان و حتی سیاستمداران و نخبگان قرار گیرد، نگاه مثبت به این قدرت است. همان طور که رسانه می تواند تحول فکری در جهت خواست مخالفان حکومتی ایجاد کند، رسانه می تواند این تحول را برای حفظ منافع حکومتی و از طریق جلب توجه افکار عمومی نیز به کار گیرد. از این رو تمیز قایل شدن بین این دو بحث و نگاه به توانایی آن یکی از نکات برجسته ای است که می-تواند زوایای مهم و ابهام برانگیز در جامعه انسانی را روشن سازد.

مولفه های امنیتی تعامل گرایانه در منطقه خلیج فارس(مورد بررسی بحرین بعد از 2011)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  هادی عزیزپور   حمید پیشگاه هادیان

مولفه های تعامل گرایانه دوسوی منطق? خلیج فارس پس از تهاجم 2003 آمریکا به عراق وسلسله تحولات پی در پی منطقه ای از جمله جنگ 2005 حزب الله و2009 حماس با اسرائیل و خاص تهاجم و مداخله نظامی 2011 عربستان سعودی به بحرین بهم خورده است. به عبارت دیگر شاخص های تعامل گرایانه امنیتی می بایست مبتنی بر اعتماد سازی دفاعی- امنیتی و سیاسی، تنش زدایی و حسن همجواری بین دوسوی منطقه خلیج فارس و بخصوص جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی باشد، که تاکنون به شکل بی اعتمادی، تشنج و مناقشه درآمده و دو اردوگاه سنی عربی و غیر عربی در مقابل اردوگاه شیعی صف آرایی کرده اند. از درون مای? این صف آرایی منطقه ای، بهم خوردن ثبات و امنیت منطقه از یکسو و تداوم حضور نظامی قدرتهای بزرگ بخصوص ایالات متحده آمریکا در منطقه، از سوی دیگر است. تصویر ایده آل از مولفه های امنیتی تعامل گرایانه، اعتمادسازی و همکاری ایران و عربستان سعودی در برقراری امنیت منطقه ای، معطوف به حفظ ثبات و امنیت درخلیج فارس است. سوابق مطالعات امنیتی منطقه ای بر تحقق ثبات و امنیت در پی همکاری این دو کشور گواهی داده است.

روابط ترکیه با رژیم صهیونیستی (اسرائیل) و تاثیر آن بر تحولات اخیر خاورمیانه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  محمد رضا کاری   حبیب الله ابوالحسن شیرازی

یکی از پیچیده ترین و پر ابهام ترین روابط دیپلماتیک در منطقه خاورمیانه، روابط فی مابین اسرائیل و ترکیه هست. به نظر می رسد که برای درک و فهم دقیق و صحیح نسبت به روابط بین رژیم صهیونیستی و ترکیه لازم باشد. به بررسی رویدادهایی که در اواخر سال 2010 روی داد و اکنون نیز در اوایل سال 2013 همچنان وضعیت این منطقه را، در حالتی ژله ای و سیال قرار داده است. لذا با توجه به سیاست ابهام در روابط دو کشور تنها نظریه ای که پاسخگوی ابهامات در این منطقه است، نظریه واقع گرایی است. دو کشور از زمان شکل گیری تاکنون همواره روابط بسیار عمیقی با یکدیگر داشته اند؛ گرچه در یک دهه اخیر درگیری های لفظی میان دو کشور صورت گرفت ولی این روابط همواره به دلیل امنیتی و راهبُردی بودن در ابهام برقرار بوده است. همچنین دو کشور در تحولات اخیر خاورمیانه همکاری های مستقیم و غیرمستقیمی داشته که بیش ترین همکاری دو کشور به عقیده کارشناسان در بحران کشور سوریه است. لذا این پرسش طرح می شود که روابط راهبُردی_امنیتی میان آنکارا و تل آویو چه نقش و تأثیری در تحولات اخیر (2010 به بعد) خاورمیانه داشته است؟ به نظر می رسد که در واقع آنکارا و تل آویو هر دو به دنبال تضعیف ارتش های مهم و قدرتمند عربی (سوریه و مصر) و محور مقاومت می باشند. لیکن این تحولات صحنه بین المللی _منطقه ای برای بازی دو کشور فراهم نموده است. بر این اساس پژوهش فوق با گردآوری داده های لازم به توصیف، تجزیه، تحلیل و استنباط روابط داده های مزبور می پردازد تا بتوان میزان اثرگذاری متغیر مستقل بر وابسته را مورد سنجش قرارداد. افزون بر این با توجه به این نکته که موضوع مورد مطالعه در منطقه پویا خاورمیانه در جریان است، لذا سعی شده آثار باارزش در رابطه با موضوع را مورد استفاده قرارداد.

اثرات امنیتی همکاری ناتو با برخی از کشورهای منطقه خلیج فارس
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  محمد کریمی بیژنی نژاد   فاطمه شکوهی آذر

حضور سازمان پیمان آتلانتیک شمالی درمنطقه خلیج فارس به عنوان یکی از بازیگران اصلی حوزه امنیت و تیعات امنیتی آن در شرایط حاضر امری مهم تلقی می شود. لذا سئوال اصلی، که این پژوهش درصدد پاسخ گویی به آن بر آمد این بود که با توجه به موقعیت ژئوپلتیک وژئواستراتژیک منطقه خلیج فارس، همکاری ناتوبا برخی کشورهای منطقه چه تبعات امنیتی برای این منطقه در پی خواهد داشت؟ در واقع حضورناتو در منطقه موجب دو نوع نگرش متفاوت گشته است.یکی نگرش کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است که به عنوان منبع تامین کننده امنیت به این سازمان می نگرند و در زمینه های متفاوت همکاری نزدیکی با این سازمان دارند و دیگری نگرش کشور ایران است که نگاهی امنیتی به موضوع داشته و تحرکات اخیر ناتو را تهدیدی علیه خود تصور می نماید. لذا برداشت های اینچنینی از موضوعات سبب بی ثباتی بیشتر منطقه می گردد. به عبارت دیگرعدم درک الگوهای امنیتی تمام کشورهای منطقه، توسط بازیگران منطقه(سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، کشورهای همکاری کننده با این سازمان در منطقه و کشورهای معترض به این روند)دلیل ناکار آمدی سیاست های امنیتی در منطقه خلیج فارس فرض شد و راه حلی که بوزان دراین مورد در چارچوب مکتب کپنهاک پیشنهاد می نماید، درک وابستگی متقابل امنیتی میان کشورهای منطقه است.

بررسی تحول روابط ایران و سازمان ملل متحد بین سالهای1390-1376
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  فرحناز رمضانپور   فاطمه شکوهی آذر

موضوع این پایان نامه به بررسی عوامل تحول در روابط ایران و سازمان ملل متحد پس از سال 1376 تا1390 اختصاص داردکه شامل پنج فصل می شود. فصل اول مربوط به کلیات تحقیق می باشد. در فصل دوم مباحث نظری و تئوریک و فصل سوم پیشینه و چشم اندازهای سازمان ملل متحد تبیین گردیده است. فصل چهارم نیز به روابط ایران قبل ازانقلاب و ایران پس از انقلاب اسلامی با سازمان ملل می پردازد و بشکل موردی این روابط را بویژه پس از روی کار امدن اصلاحات در 1376تا دوره عدالت محوری در1390مورد بررسی قرارداده و با تبیین دیدگاههای هرکدام نسبت به روابط خارجی با جامعه بین المللی و در راس انها سازمان ملل تاثیر عملکرد ان سیاستها را در روابط بین المللی بر روی روابط ایران و سازمان ملل روشن ساخته و این تعامل راشرح میدهد. در نهایت در نتیجه گیری پس از تببین فرضیه به ارائه راهکارهایی برای بهبود این روابط میپردازد.

دلایل سیاست سرکوبگرانه در قبال شیعیان عربستان سعودی با رویکرد بنیادگرایی اسلامی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  داود افشاری راد   فاطمه شکوهی آذر

عربستان سعودی از جمله مهمترین کشورهای عربی است که بخش قابل توجهی از جمعیت آن را شیعیان تشکیل میدهند. با وجود کارشکنی- های دولت عربستان سعودی برای سرشماری جمعیت شیعیان، بر اساس آخرین آمارهای برآورد شده در حدود 98 % از کل جمعیت عربستان سعودی را تشکیل میدهند. آنان از سادهترین حقوق انسانی در این کشور برخوردار نیستند. اما پرسش اصلی این است که علت اصلی سرکوب شیعیان و تبعیضهای موجود علیه آنان در یک کشور مسلمان که داعیهی رهبری جهان اسلام را دارد چیست؟ در پاسخ به این پرسش این فرضیه مطرح میگردد که عامل اصلی سرکوب شیعیان در این کشور را باید در رواج بنیادگرایی اسلامی و رسمیتیافتن قرائت بنیادگرایانه از مذهب با توجه به حمایت دولت سعودی از وهابیگری جستجو کرد که با نگاهی انحصاری به دین، سرکوب شیعیان و تبعیض علیه آنان را به امری طبیعی و معمول تبدیل کرده اند . دیدگاههای خاص وهابیون که از حمایت شاهزادگان سعودی نیز برخوردارند موجب گشته تا شیعیان در این کشور تحت شدیدترین آزار و اذیتها قرار گیرند. به این ترتیب اتحاد سعودی وهابی یعنی قدرت سیاسی و قدرت مذهبی موجب شده است تا شیعیان - عربستان از موقعیت بسیار بدی در این کشور برخوردار باشند.

آسیب شناسی ساختار متمرکز حکومت در ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  حشمت اله جعفری   فاطمه شکوهی آذر

در مبحث اول این پژوهش به بررسی موارد زیر پرداخته می شود: سوال اصلی این پژوهش بر این مدار است که: • از منظر آسیب شناسانه ، ساختار سیاسی متمرکز حکومت در ایران چه تاثیری را برعملکرد مدیریتهای محلی ایران گذارده است؟(توصیفی- تببینی) •از منظر راهبردی چگونه و با چه راهبردهایی می توان نسبت به رفع موانع ساختاری و بهبود فعالیت حکومتهای محلی اقدام نمود؟ (راهبردی) اهداف این تحقیق مبتنی بر: • بررسی آسیب شناسانه ساختار سیاسی در ایران. • بررسی تاثیرات آسیب شناسی ساختار سیاسی بر فعالیت مدیریت های محلی در ایران. • بررسی شیوه های لازم برای بهبود فعالیت مدیریت های محلی. • ارائه راهبردهایی به منظور ارتقاء و بهبود فعالیتهای مدیریت محلی در ایران است. سوالات یا فرضیه های تحقیق: - سئوال اصلی : • از منظرآسیب شناسانه،ساختار سیاسی متمرکزحکومت درایران چه تاثیری را برعملکرد مدیریتهای محلی ایران گذارده است؟(توصیفی- تببینی) • از منظر راهبردی چگونه و با چه راهبردهای می توان نسبت به رفع موانع ساختاری به منظور بهبود فعالیت حکومتهای محلی اقدام نمود؟ (راهبردی) فرضیه ها : بین ساختار متمرکز سیاسی و ناکارامدی مدیریت های محلی در ایران ارتباط وجود دارد.به عبارتی دیگر در ساختارهای سیاسی متمرکز ، مدیریت های محلی با ناکارامدی بیشتری مواجه هستند و برعکس. متغیر مستقل: - ساختارهای سیاسی در حکومت متغیر وابسته: - کارآمدی مدیریتهای محلی دراین تحقیق ازدوروش تجربی وتاریخی بهره می گیرند. درمبحث دوم پس ازبررسی اهداف وتعاریف درمبحث اول،ادبیات نظری پژوهش موردبررسی قرارگرفته است. درمبحث سوم؛تحلیل جامعه شناختی ازقوانین ومقررات شوراهاوشهرداریها صورت گرفته است درمبحث چهارم،بروکراسی دولتی وانسدادحقوقی شوراهاموردبحث واقع شده است. وبالاخره مبحث پنجم به انتیجه گیری پرداخته است. که درآن راهکارها و پیشنهاداتی در جهت افزایش کارآمدی و توانمندی قانونی شوراها ارایه گردیده است.

نقش ترتیبات امنیتی خلیج فارس بر امنیت ملی ایران، پس از اشغال عراق (مارس 2003)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  امید عبدالهی   محمدعلی خسروی

موضوع این تحقیق به بررسی سلسله ترتیبات امنیتی خلیج فارس در دوره پس از اشغال عراق توسط آمریکا و متحدانش اختصاص دارد که شامل پنج فصل می گردد. فصل اول به کلیات تحقیق که شامل طرح مسئله، سوالات و فرضیه، روش و اهداف و پیشینه تحقیق و نیز برخی مفاهیم کلیدی اختصاص یافته است و فصل دوم مجموعه مباحث تئوریک تحقیق را در بر می گیرد. پس از بیان علل اهمیت ژئوپولیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه خلیج فارس در فصل سوم، ما در فصل چهارم به بررسی جامع مجموعه ترتیبات و نظامهای امنیتی پیش از اشغال عراق در مارس 2003 (دوران استعمار انگلیس، جنگ سرد، پس از فروپاشی شوروی تا سقوط صدام) و پس از آن در خلیج فارس که مبتنی بر نقش پررنگ عوامل فرامنطقه ای بوده است پرداخته و نیز تهدیدات ساختاری رژیم امنیتی خلیج فارس را حول دو محور عدم همگرایی منطقه ای و حضور نیروهای فرامنطقه ای به عنوان عامل مهم تشدید تنش ها و اختلافات مورد مدّاقه قرار داده ایم که مستقیماً امنیت ملی ایران را به چالش کشیده است. رویکرد نظامی گرایانه و حضور فزاینده قدرتهای فرامنطقه ای بویژه در دوران پس از اشغال عراق در خلیج فارس که با عوامل تأثیرگذار در عدم همگرایی منطقه ای همراه بوده، بر پیچیدگی های امنیتی این منطقه افزوده است. در این فصل همچنین به نقش و اهمیت ژئوپولیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی ایران و استراتژیهای نظامی آن در منطقه راهبردی خلیج فارس پرداخته شده است. در پایان نیز با تبیین فرضیه در نتیجه گیری، به ارائه پیشنهاداتی جهت دستیابی به یک نظام امنیتی پایدار که متضمن منافع ملی ایران و دربرگیرنده منافع مشترک کشورهای منطقه می باشد، پرداخته ایم.

بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وعربستان سعودی درمنطقه خاورمیانه دردهه اخیر باتاکید برکشورهای (عراق ولبنان)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  ابوالفضل شاهسون طغان   کاظم جلالی

چکیده پایان نامه(شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): عنوان پایان نامه حاضر«بررسی سیاست خارجی دوکشور جمهوری اسلامی ایران وعربستان سعودی در منطقه خاورمیانه با تاکید بر کشور های عراق ولبنان دردهه اخیر می باشد» .هدف اصلی این رساله ،ارزیابی و چگونگی کارکردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وعربستان سعودی در کشور های عراق ولبنان است. بر این اساس وبا توجه به متغییر های کلیدی نظریه سازه انگاری ،پنج سوال مطرح گردیده است 1-کارکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وعربستان سعودی در کشور های عراق ولبنان چگونه ارزیابی می شود؟ 2- ایران چگونه از قدرت نرم خود در کشورهای عراق ولبنان استفاده میکند؟ 3 - سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وعربستان سعودی چه تفاوتها وچه شباهتهایی با هم دارند؟ 4- سیاست خارجی ایران وعربستان سعودی درعراق چگونه است ؟ 5- سیاست خارجی ایران وعربستان درلبنان چگونه است ؟ این پژوهش جزو تحقیقات توصیفی _تحلیلی واسنادی است که محقق با استفاده ازمنابع واسناد معتبر وتطبیق آنها با استنتاجات نظریه سازه انگاری ؛قصد پاسخگویی به سوالات ویژه تحقیق را دارد . نتیجه پژوهش حاضر آن است که جمهوری اسلامی ایران به خوبی توانسته از ابزارهای موجود درجهت رقابت با عربستان در جهت کسبهرچه بیشترمنافع درحوزه های عراق ولبنان استفاده نماید.

نقش عربستان سعودی در کنترل و مهار بحران سیاسی در بحرین از 2010 تا 2012 میلادی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  سید رضا مظلوم طبایی زواره   حبیب الله ابوالحسن شیرازی

پژوهش حاضر میزان نقش عربستان را مورد بررسی قرارداده است که از زمان تجاوز شوروی به افغانستان شروع شد که طلبه های سنی ‏درواکنش به این تجاوز بعنوان جنگجو از طرف طالبان تجهیز و در مقابل متجاوزان شوروی میجنگیدند، لذا بن لادن که یک مسلمان ‏وهابی بود برخود تکلیف دید که به یاری آنان درافغانستان بشتابد. آل سعود هم فرصت رامناسب دید واز نظر مالی ومعنوی این مبارزین ‏را حمایت پنهانی از طلبه های وهابیسم به عمل آورد‏‏، از طریق تأسیس مدارس وهابی در افغانستان، پاکستان جهت پرورش جنگجویانی ‏که در خط مقدم القاعده درهرنقطه از جهان برای مبارزه با کشورهایی که دشمن عربستان بودند را وارد عمل کرد. اقدامات عربستان در ‏بمباران مناطق شیعه نشین در یمن و انجام یک جنگ نیابتی و مداخله جویانه در سیاست های کشورهای مسلمان عرب مانند بحرین که ‏با حضور نظامی با نام «سپر جزیره » برای آرام کردن شیعیان وارد بحرین شد و با دخالت در عراق که با دادن تسلیحات نظامی به گروه ‏های بعثی و شورشی برای بی ثبات کردن محیط و کشتار شیعیان و به انزوا در آوردن حاکمان فعلی عراق بود و یا دخالت آشکار در ‏کشور سوریه که با تأمین کردن منابع مالی و نیروی انسانی و ارسال تسلیحات نظامی برای شورشیانی که از تمام نقاط کشورهای مسلمان ‏با وعده قدرت و پول در سوریه جمع کرده اند تا در این درگیری ها سهمی داشته باشد و یا در سرکوب یا محکوم کردن حزب الله لبنان ‏و برخی دخالتهایی که به صورت های مختلف محسوس و یا غیر محسوس در کشورهای پادشاهی عربی دارد، بیانگر این است که سعی ‏دارد متحدین خود را برای ثبات حاکمیت پادشاهی و استبدادی در منطقه خلیج فارس و دیگر نقاط حفظ نماید. اما بهار عربی شیپور ‏فروپاشی حکومتهای سنتی و دیکتاتوری را در منطقه به صدا درآورده است. عربستان سعودی و دیگرحاکمان استبدادی در نوبت ‏فروپاشی قراردارند.

تاثیر عوامل واگرایی بر دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران در قبال عربستان سعودی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  حسن درویش شانی   اسدالله اطهری

هدف این پژوهش بررسی تاثیر عوامل واگرایی بر دیپلماسی دفاعی ج.ا.ایران در قبال عربستان سعودی است. فرضیه پژوهش بر این محور قرار دارد که، " افزایش عوامل واگرا(تفاوت های قومی مذهبی،ساختار سیاسی،اختلاف های ایدئولوژیکی و رهبری جهان اسلام،دخالت قدرت های بزرگ ) در روابط ج.ا. ایران و عربستان، تحقق دیپلماسی دفاعی ج.ا. ایران در قبال عربستان سعودی را با مشکل مواجه ساخته است." این پایان نامه با بهره گیری از روش پژوهش کتابخانه ای مطالب گرد آوری شده را در شش فصل دسته بندی نموده است.فصل اول به کلیات تحقیق و فصل دوم به توضیح، تعریف و تبیین دیپلماسی دفاعی اختصاص یافت . در فصل سوم به تاریخچه روابط سیاسی امنیتی ج.ا ایران و عربستان سعودی پرداخته و در فصل چهارم به وضعیت جغرافیایی و ساختار سیاسی و نظامی عربستان سعودی اشاره گردید. در ادامه در فصل پنجم به سیاست خارجی عربستان سعودی وچالشهای دفاعی – امنیتی عربستان سعودی ودر فصل ششم به دیپلماسی دفاعی ج.ا.ایران در قبال عربستان سعودی پرداخته شد. با توجه به مطالب مطرح شده طی این فصول می توان گفت اولاً،در بین کشور های حوزه خلیج فارس و منطقه ژئو استراتژیک خاورمیانه ، جمهوری اسلامی ایران و عربستان ، دو کشور مهم و تاثیر گذار محسوب می شوند. دوماً،مفهوم دیپلماسی دفاعی یکی از مفاهیم نو و جدید بوده که درحقیقت نگاه ناگزیر امروزی به همان مفهوم سنتی روابط دفاعی و امنیتی بین واحد های دولت –ملت است. سوماً،با نگاه به ویژگی های ایران و عربستان سعودی که در قالب مسائلی مانند نقش این دو کشور در جهان اسلام، موضوع حج، بازار نفت، حضور فعال هر دو کشور در مجامع بین المللی، منطقه ای و اسلامی، موقعیت ویژه جغرافیایی در منطقه خلیج فارس و برخورداری از اقلیت شیعه و سنی، حکایت از اهمیت ایران و عربستان سعودی براییکدیگر دارد. در کنار عناصر فوق، اختلاف نظر میان ج.ا ایران و عربستان که متأثر از عواملی مانند تفاوت های قومی و مذهبی،تفاوت در ساختار های سیاسی،تفاوت در ایستار های امنیتی دو کشور، بی اعتمادی و رقابت مستمرو دخالت قدرت های بزرگ از مجموعه عوامل واگرایی هستند که تشدید آن در روابط ج.ا.ایران با عربستان سعودی، تاثیر معکوس بر روابط دفاعی ایران در قبال عربستان سعودی داشته و عملاً دیپلماسی دفاعی را با مشکل مواجه می نماید. لذا،نتیجه اصلی این تحقیق فرضیه پیش بینی شده را تایید می کند. این مساله نشان می دهد توسعه و گسترش دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایراندر قبال عربستان سعودی بر بستری از تناقضات و رقابت های پیچیده استوار است که حرکت در مسیر آن ظرافت و دقت بسیاری می طلبد. لذا، علاوه بر کمک به دستگاه دیپلماسی و رعایت آداب دیپلماسی در جهت کاستن شدت عوامل واگرایی در روابط سیاسی ج.ا.ایران و عربستان سعودی، پیش شرط های هم در تدوین، طراحی و اجرای دیپلماسی دفاعی ج.ا.ایران در قبال عربستان سعودی وجود دارد که رعایت آن به برقراری دیپلماسی دفاعی در قبال عربستان سعودی موثر است.

بررسی نقش احزاب و جنبش های اسلامی در آینده مصر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  نیلوفر کریمی   احمد بخشایشی اردستانی

بررسی نقش احزاب سیاسی در مصر به عنوان یکی از ضرورت های مطالعات نوسازی در عصر موجود محسوب می شود. اگر خواسته باشیم دگرگونی های سیاسی کشورهای خاورمیانه را براساس متغیرهایی همانند «ثبات سیاسی»، «توسعه سیاسی» و «مشارکت دموکراتیک» مورد ارزیابی قرار دهیم، هیچ کشوری از اهمیت و مطلوبیت لازم همانند مصر را نخواهد داشت. فرایند شکل گیری جنبش های اجتماعی در سال های بعد از بیداری اسلامی و بهار عربی با فراز و نشیب های گسترده ای همراه بوده است. چنین تحولاتی بیش از هر کشور دیگری در مصر شکل گرفته است. روندهایی همانند انقلاب اجتماعی، دگرگونی سیاسی، انقلاب دموکراتیک، جابه جایی در قدرت، محاکمه رهبران رژیم پیشین، انتخابات ریاست جمهوری، گسترش رقابت های سیاسی را باید به عنوان واقعیت اجتناب ناپذیر مصر دانست. بنابراین می توان تأکید داشت که در سال های 2013 – 2011 بیشترین تحول سیاسی جهان عرب در مصر به وجود آمده است. در این پایان نامه تلاش شده است تا رابطه بین احزاب سیاسی و جنبش های اسلامی در مصر با موضوعاتی همانند ثبات سیاسی و مشارکت دموکراتیک شهروندان در قالب نظام حزبی مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش از رهیافت جامعه شناختی قدرت و هویت برای تبیین تحولات سیاسی مصر استفاده شده است. براساس چنین رهیافتی، نقش احزاب سیاسی و جنبش های هویتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می شود. رهیافت مسلط در این پایان نامه مبتنی بر نظریات امانوئل کاستلز در کتاب «جامعه شبکه ای» و «قدرت هویت» بوده است. براساس چنین رهیافتی، احزاب سیاسی مصر قادر نخواهند بود تا در عصر تضادهای هویتی به ایفای نقش سیاسی مبادرت نمایند. ناکارآمدی احزاب سیاسی مصر را می توان ناشی از دو مولفه اقتدارگرایی سیاسی دوران مبارک و گسترش مطالبات گروه های اجتماعی و جنبش های اسلامی دانست. دو مولفه یادشده منجر به شکل گیری فرایندی گردید که منجر به عدم انعطاف پذیری محمد مرسی در برابر رویکرد گروه های سیاسی رقیب گردید. در چنین شرایطی می توان نشانه هایی را مورد ملاحظه قرار داد که به موجب آن تضادهای هویتی به موازات مطالبات فزاینده گروه های سیاسی و حزبی، زمینه شکل گیری کودتا در مصر را به وجود آورد.

تاثیر سرمایه اجتماعی بر امنیت ملی ( مقایسه ایران و ترکیه )
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1395
  حسن شریفی   فاطمه شکوهی آذر

این پایان نامه به بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر امنیت ملی ایران و ترکیه در سال 2013 می پردازد؛ به عبارت دیگر، سرمایه اجتماعی چه تأثیری بر امنیت ملی ایران و ترکیه دارد؟ پس از انجام مطالعات اولیه، پاسخ مقدماتی که به این پرسش داده شد، این بود: سرمایه اجتماعی می تواند به واسطه اثرگذاری بر عملکرد دولت، اقتصاد، آموزش و رفاه، سلامت، میزان جرم و خشونت، میزان مشارکت مدنی و اعتماد به نهادها، یکپارچگی ملی، ظرفیت نظام سیاسی و هویت ملی و مسائل قومی، امنیت ملی ایران و ترکیه را تحت تأثیر قرار دهد. برای اثبات فرضیه پایان نامه به بررسی انواع سرمایه، چیستی معنا و مفهوم سرمایه اجتماعی در جوامع امروزی، تعاریف و نظریه های مختلف اندیشمندان صاحب نظر در این زمینه پرداخته، و سپس به نظریه های مختلف در خصوص امنیت ملی کشورها و چگونگی تأمین این موضوع مهم با توجه ویژه به کشورهای جهان سوم پرداخته شده است. اصطلاح سرمایه که در گذشته تنها مبنای تحلیل های اقتصادی بود، امروزه در علوم اجتماعی نیز به کار گرفته می شود. در این حالت، سرمایه صرفاً اقتصادی نیست و دیگر انواع سرمایه به ویژه سرمایه اجتماعی را دربر می گیرد. مهم ترین مفاهیم در سرمایه اجتماعی، مشارکت، اعتماد، همکاری و کنش جمعی برای نیل به منفعت همگانی و نتایج سودمند برای اجتماع است. امنیت ملی نیز در رهیافت های جدید از طریق تأکید اندک بر مولفه های نظامی و تأکید بیشتر بر عوامل غیرنظامی تعریف شده است که می تواند برای کشورهای جهان سوم مناسب تر باشد. در این تحقیق، امنیت ملی به عنوان یک متغیر وابسته درنظر گرفته شده؛ در حالی که سایر عوامل دخیل، و در کانون آن ها سرمایه اجتماعی به مثابه متغیرهای مستقل نقش آفرینی می کنند.

هویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در صدور انقلاب
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  عیسی امیدی   فاطمه شکوهی آذر

سیاست خارجی یکی از مناقشه برانگیزترین حوزه های سیاست گذاری در همه جا بوده است، اهمیت واقعی سیاست خارجی و نقش آن در رقم خوردن سرنوشت کشور و ملت و نیز ارزش بی چون و چرایش به عنوان یکی از بزرگترین ابزارهای تأمین یکپارچگی ارضی، امنیت سرزمینی، وجهه و اعتبار بین المللی، پیشبرد اهداف و برنامه های ملی در زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره برکسی پوشیده نیست. آنچه که ما در این پژوهش در پی فهم آن هستیم و سوال اصلی ما می باشد این است که، هویت سیاست خارجی جهموری اسلامی ایران و نقش آن در صدور انقلاب اسلامی بعد از انقلاب چگونه ارزیابی شده است؟ این پژوهش در پنج فصل ارائه می گردد، در بخش اول به بررسی بیان مسئله، ضرورت و اهمیت تحقیق، سئوالات تحقیق، فرضیات پژوهش، اهداف تحقیق، تعریف نظری متغییرها، تاریخچه ی صدور انقلاب، محدوده تحقیق ومحدودیت تحقیق می پردازیم، در بخش دوم به ادبیات و پیشینه پژوهش تحت عناوین، پیشینه پژوهش، پیشینه نظری، شامل:گفتمان در اندیشه دانشمندان، نظریه گفتمان در علوم انسانی، جایگاه گفتمان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، چارچوب عناصر گفتمان، عدالت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و همچنین پیشینه تجربی شامل: سیاست، صدور انقلاب در ایران، اهداف اصلی در هویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، صدور انقلاب از منظر امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری می باشد. در بخش سوم به روش انجام تحقیق، جامعهی آماری و حجم آن، روش گرد آوری اطلاعات، روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات، تعریف تحلیل محتوا، کاربرد تحلیل محتوا، اهداف تحقیق به روش تحلیل محتوا، امتیازات تحلیل محتوا، محدودیتهای تحلیل محتوا، استفاده از کامپیوتر در تحلیل محتوا و متغیرهای تحقیق خواهیم پرداخت در بخش چهارم به تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح، توصیف اطلاعات در سطح خرد، توصیف اطلاعات در سطح کلان ونشانه های ضرورت تداوم ائتلاف در قالب گفتمان های سیاست خارجی می پردازیم و در نهایت در بخش پنجم به سوال اصلی تحقیق که بررسی هویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در صدور انقلاب است خواهیم پرداخت

بازتاب تحولات نوین خاورمیانه در سوریه بر روابط ایران و ترکیه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  عرفان زندی   محمد جواد حق شناس

از اواخر سال 2010 موجی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به راه افتاد که برخی از آنها موجب سقوط دولتهای تونس، مصر، لیبی و یمن گردید و در برخی دیگر از کشورها مانند سوریه همچنان ادامه دارد. برخی از تحلیلگران سیاسی تحولات نوین خاورمیانه را در قالب بیداری اسلامی تصور می کنند و برخی دیگر از آن تحت عنوان بهارعرب یاد می کنند. دموکراسی خواهی و نیز مشکلات سیاسی و اقتصادی از جمله عواملی هستند که در ایجاد شکل گیری تحولات نوین خاورمیانه موثر بوده اند. در حال حاضر بیش از دو سال از بحران سوریه می گذرد بی آنکه تدبیری برای حل این بحران اندیشیده شود. برخی از کشورهای غربی به رهبری آمریکا و انگلیس و نیز متحدان عربی آنها مانند عربستان، قطر در جبهه مخالفان حکومت بشار اسد قرار گرفته اند و برخی کشورها مانند ایران، روسیه و چین در جبهه موافقان بشار اسد قرار دارند. در این میان ترکیه با بازگذاشتن مرزهای خود به روی پناهجویان سوری در قالب سیاست نو عثمانی گرایی و همچنین استقرار سیستم دفاع موشکی پاتریوت در خاک خود برای مقالبه با حکومت بشار اسد خواهان برکناری فوری بشار اسد از راس قدرت می باشد، در حالیکه ایران با توجه به گره خوردن منافع خود با سوریه خواهان حفظ حکومت بشار اسد است. هدف پژوهش حاضر بررسی تعامل و تقابل ایران و ترکیه در بحران سوریه با توجه به تحولات نوین خاورمیانه می باشد.به نظر می رسد با توجه به دیدگاه های متفاوت دوکشور ترکیه و ایران نسبت به تحولات سوریه، علی رغم همکاری های سیاسی و اقتصادی این دو کشور، در آینده شاهد سردی روابط ایران و ترکیه باشیم.

بررسی نقش میدانهای مشترک نفتی منطقه ی خلیج فارس در امنیت ملی ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  مهدی شفیعی   فاطمه شکوهی آذر

این تحقیق،در 5 فصل می پردازد به بررسی نقش میدانهای مشترک نفتی منطقه خلیج فارس در امنیت ملّی ایران(با مطالعه موردی میدانهای مشترک با کشورهای حوزه همکاری خلیج فارس) که سوال اصلی آن،تأثیر این میدانها در امنیت ملّی جمهوری اسلامی ایران می باشد و در پاسخ به این سوال،فرضیه اصلیِ تأثیر مثبت استخراج بیشینه و استحصال بهینه از میادین مشترک نفتی منطقه خلیج فارس بر امنیت ملّی ایران متصوّر می شود؛سوال فرعی نیز چگونگی این تأثیر می باشد که که در جواب آن،فرضیه فرعیِ تأمین منابع مالی و ادوات دفاعی و ایجاد اشتغال و افزایش نقش بین المللی ایران در صحنه جهانی و... شکل می گیرد؛ اهمیت مطالعه در این حوزه،نقش پررنگ انرژی در معادلات بین المللی و نیز قرار گرفتن ایران در منطقه پر اهمیت خلیج فارس می باشد که دارا بودن ذخائر عظیم نفتی و گازی به این اهمیت می افزاید؛به این امر،اضافه کنید اهمیت تضمین امنیت ملّی را در صحنه جهانی؛اهداف تحقیق نیز امکان یافتن راههای افزایش بهره برداری از میادین نفتی مشترک خلیج فارس است برای تضمین امنیت ملّی جمهوری اسلامی ایران؛روش تحقیق،توصیفی – تحلیلی است و گردآوری مطالب،به روش کتابخانه ای و اینترنتی بوده است؛واژه های کلیدی آن:میادین نفتی،میادین مشترک نفتی و امنیت ملّی است؛این تحقیق در 5 فصل ساماندهی شده است که فصل اوّل،کلّیات را در بر می گیرد و فصل دوّم،چهارچوب نظری تحقیق را؛فصل سوّم به شرح و بسط توضیحات در خصوص میادین نفتی مشترک و شورای همکاری خلیج فارس می پردازد و این مفاهیم را بیشتر معرّفی می نماید؛فصل چهارم به تأثیر نفت و میادین مشترک نفتی بر امنیت ملّی می پردازد و تهدیدها و فرصتها را بیان می نماید و در نهایت،فصل پنجم هم به جمع بندی و نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات اختصاص دارد و در پایان،منابع و مأخذ ذکر شده اند.

تاثیر احزاب و گروههای سیاسی بر سیاست خارجی دولت نهم و دهم (91-83)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  مهسا آقائی   فاطمه شکوهی آذر

نظام های سیاسی بر اساس بنیادهای ارزشی و فرهنگ خاص خود شکل می گیرند و برای عملی کردن ارزش-ها، ساختارها و نهادهای حکومتی مناسب خود را شکل می دهند. هر یک از ساختارها و نهادها، کارکرد های خاص خود را به اجرا می گذارند و نظام سیاسی را در تحقق هدفها و ارزشها یاری می رسانند. عالی ترین مظهر رابط? قدرت و حاکمیّتی است که درهم? جوامع وجود داشته است. دراینجا مفهوم دولت را به معنایی گسترده تر از نهادهای قانونگذاری و اجرایی حکومت به کار می بریم .مهمترین وجه حاکمیّت دولت ، وضع و اجرای قوانین در جامعه است. قدرت ، منبع مورد استفاد? دولت ؛ حکومت مجموع? نهادهای لازم برای اجرای حاکمیّت و اخذ تصمیم ؛ و سیاست مجموع? اعمال دولت است . دولت بدین سان مفهوم انتزاعی و غیرشخصی است که به گفت? ماکس وبر « انحصار کاربرد قدرت مشروع » را در سرزمین خاصی در اختیار دارد و در درون مجموعه ای از دولت های واجد حاکمیّت دیگر قرار گرفته است. اقتدار دولت به عنوان حاکمیّت در درون کشور منحصر به فرد و بی نظیر است . تقسیم حاکمیّت به معنای تقسیم دولت خواهد بود . فعالان سیاسی کشورها در تامین امنیت کشور و سیاست خارجی نقش بالای دارند و ثبات در تصمیم گیری و شفافیت در گفتار و عمل خواستار بخش خصوصی از دولت است در این تحقیق به بررسی نقش مثبت و منفی احزاب و گروه های سیاسی بر تصمیم گیری های دولت نهم و دهم از سال 1383 تا سال 1391 می پردازیم. کلید واژه: دولت نهم و دهم، احزاب و گروه های سیاسی، تصمیم گیری دولت

بسترهای شکل گیری جنبش امل و تأثیر آن بر ساختار سیاسی لبنان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی 1387
  علی حق شناس کم یاب   فاطمه شکوهی آذر

لبنان اگرچه از نظر جغرافیایی یک موجود میکروسکوپی در جهان است اما به جهت تأثیرگذاری آن بر منطقه و به تبع آن در بعد بین الملل یک موجود جهانی است . لبنان ترکیبی قومی- قبیله ای است. در تاریخ معاصر این کشور دولت های خارجی به ویژه در ساختار منطقه ای به راحتی و به فراخور منافعشان قبایل را در اختیار خود می گیرند. در این کشور هر طایفه نه به نام شرم و آبروی ملی بلکه به عنوان قوم خود قیام کرده و منافع قوم خود را پی گیری می کند. در اواخر دهه 1950 م. امام موسی صدر که تبارش به علمای بزرگ شیعه در جبل عامل می رسید از ایران به لبنان سفر می کند. وی با اقدامات فرهنگی، علمی و تأسیس مراکز مختلف از جمله "مجلس اعلا" به طایفه شیعه هویت بخشید. در اوایل دهه 1970 و در شرایطی که اسرائیل قصد تجاوز به لبنان را داشت و این کشور در شرف یک جنگ داخلی بود امام موسی صدر با همراهی جوانان شیعه و هم کاری شهید دکتر مصطفی چمران "جنبش امل" را پایه گذاری کرده و آموزش نیروها آغاز گردید. پیدایش اولین ارگان شبه نظامی حزبی تشیع در لبنان تأثیر به سزایی در احیای اعتماد به نفس از دست رفته شیعه و عدم جذب آنان به سازمان ها و احزاب راستی و چپی لبنان که تا پیش از این عمده بدنه نظامی آنان را شیعیان تشکیل می دادند گردید. در این رساله ضمن بررسی عوامل شکل گیری جنبش امل به تأثیر گذاری پیدایش این جنبش بر ساختار سیاسی لبنان می پردازیم.

بررسی سیاست خارجی اتحادیه اروپا در خاورمیانه با تاکید بر مساله فلسطین
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1389
  اکرم دلاور   فاطمه شکوهی آذر

خاورمیانه همواره در طول تاریخ یکی از کانون های عمده بحران در جهان بوده ودر برخی دوره های تاریخی نقاط عطف تحولات در عرصه جهانی در خاورمیانه شکل گرفته و پایان پذیرفته است. مطالعه تاریخ سیاسی این منطقه نشان می دهد که چهار مولفه اساسی شامل نفت ،بازار،فرهنگ سیاسی وژئوپلتیک همواره در شکل دهی به تحولات و تغییرات در این منطقه حساس جهان نقش داشته است . در واقع خاورمیانه و خلیج فارس از جمله مناطقی هستند که اتحادیه اروپا به دلیل طیف در هم پیچیده ای از منافع اقتصادی ، سیاسی و امنیتی خود نسبت به این کشورها می توانند به مناطقی مهم وحساس برای آینده سیاست خارجی اتحادیه مبدل شوند. لذا باید گفت گسترش نقش و تاثیرگذاری اتحادیه اروپابه عنوان یکی از قدرتمندترین بلوک های سیاسی و اقتصادی جهان در موضوعات مختلف بین المللی طی چند سال اخیر قابل توجه و تامل بوده است. اتحادیه اروپا با 27 کشور از گستره و توانایی مناسبی برخوردار شده است تا با بازبینی نقش و جایگاه خود در عرصه مناسبات جهانی بتواند وارد مرحله تازه ای از حیات سیاسی خود شوداتحادیه اروپا ثبات داخلی ، پیشرفت اقتصادی ، امنیت و رفاه جوامع خود را در گروی برقراری ثبات اقتصادی و سیاسی در محیط های امنیتی خود از جمله منطقه خاورمیانه می داند لذا آسیب پذیری اتحادیه اروپا از ناامنی های موجود در خاورمیانه مثل تروریسم ، منازعات منطقه ای و جنایات سازمان یافته وهمچنین وابستگی شدید به منابع نفتی خاورمیانه محرک های اصلی سیاست خارجی اتحادیه می باشد. در خصوص مناقشه فلسطین و اسرائیل باید گفت اتحادیه اروپا سعی کرده تا با کمک های مالی به دولت خودگردان فلسطین ، تامین ثبات در منطقه از طریق راه حل های چندجانبه و تقیت روند دولت سازی در فلسطین صلح خاورمینه را مدیریت کند.اما هنوز نتوانسته در این عرصه بازیگری توانا و اصلی باشد لذا موفقیت سیاست خارجی و دیپلماسی اتحادیه اروپا در مناقشه فلسطین – اسرائیل تنها در گروی همکاری نزدیک با پامریکا است . در واقع مخالفت های اسرائیل برای نقش آفرینی موثر وفعال اتحادیه اروپا در منطقه از یکسو و مصلحت اندیشی برخی کشورها ی اروپایی به دلیل ارتباطات خاص با اسرائیل از سوی دیگر باعث شده تا همواره در وقایع جانب احتیاط را گرفته و خواه نا خواه به صورت منفعلانه عمل کند. اتحادیه اروپا به این نتیجه رسیده که همراهی با آمریکا برای حل بحران های جهانی ، کم هزینه تر از مناقشه با این کشور بر سر مسائل کم اهمیت است. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که همراهی اتحادیه اروپا با آمریکا ماننده دوره جنگ سرد یکپارچه و در تمام حوزه ها نبوده به عنوان نمونه همکاری اروپایی ها با آمریکا در سیاست مبارزه با تروریسم در سطح بالایی بوده اما در مواردی ماننده حمله به عراق که آمریکا سیاست تهاجمی و یکجانبه را در پیش گرفته بود کشورهایی مثل آلمان و فرانسه با آن همراهی نکردند . نکته دیگر اینکه همراهی کشورهای اروپایی به مفهوم تمایل آنها به استفاده از قدرت آمریکا در عرصه جهانی به نوعی است که بتواند اهداف و منافع آنها را تامین کند لذا استراتژی دو وجهی همکاری و رقابت را اتخاذ کرده اند در شرایطی که اتحادیه اروپا تامین شود همکاری می کند و در شرایطی که موجب تضعیف قدرت بین المللی آنها شود به موازنه نرم و رقابت می پردازند