چکیده هدف ازاین تحقیق شناخت ساختار ومقررات حاکم برکانون های اصلاح و تربیت و همچنین بیان برنامه ها و فعالیت های این نهاد در زمینه پیشگیری ازجرم می باشد.نگارنده سعی کرده است که با بیان فعالیت های پیشگیرانه و تحلیل و بررسی این فعالیت ها، عملکرد کانون های اصلاح و تربیت را در زمینه پیشگیری ازجرم تشریح کرده و آن را به نقد و چالش بکشاند این تحقیق ماهیتی ترکیبی دارد به این صورت که برای جمع آوری اطلاعات، در بخش هایی از تحقیق به روش توصیفی تحلیلی عمل شده و اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری شده است و در بخشهای دیگر تحقیق به روش میدانی عمل شده واطلاعات به صورت مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری شده است.لازم به ذکر است که نگارنده در این تحقیق کانون اصلاح وتربیت اصفهان و شهرکرد را مورد بررسی حضوری قرارداده وبا ارائه پرسشنامه و گرفتن مصاحبه، به جمع آوری اطلاعات لازم مبادرت نموده است. با بررسی آیین نامه اجرایی کانون های اصلاح و تربیت مصوب مهرماه 1347 و همچنین برنامه ها و فعالیت های این نهاد درزمینه پیشگیری ازجرم و اصلاح مددجویان این نتیجه حاصل شد که درسطح کشور کانون های اصلاح و تربیت دارای عملکرد یکسانی نیستند وبا توجه به امکانات و تجهیزات، عملکرد آنها متفاوت است. برنامه ها وفعالیت های کانون های اصلاح و تربیت متغییر بوده و برنامه ای کلی در جهت پیشگیری ازجرم درکانون های اصلاح وتربیت وجود ندارد. ساختار این اماکن نیازبه اصلاحات بنیادین دارد، آیین نامه اجرایی این کانون ها نیز نیاز به بازنگری و تغییرات اساسی دارد اگر چه همین آیین نامه نیز در کانون های اصلاح و تربیت اصفهان و شهرکرد اجراء نمی شود. کانون های اصلاح و تربیت اکثراً باکمبود فضای کافی، نیروی متخصص و بودجه روبه رومی باشند و متأسفانه در اکثر نقاط کشور این اماکن فقط برای نگهداری پسران بزهکار تشکیل شده است ودختران بزهکار درزندان و در کنار بزرگسالان نگهداری می شوند. درکانون های اصلاح وتربیت به مباحثی مثل طبقه بندی مدد جویان، آموزش تحصیلی و... توجه چندانی نمی شود، بااین وجود در برخی ازکانون های اصلاح و تربیت فعالیت های نسبتاً خوبی در زمینه پیشگیری از تکرار جرم و اصلاح مجرمین انجام شده است ولی همان گونه که قبلاً گفته شد برنامه ای یکسان و سراسری درجهت پیشگیری از جرم واصلاح مجرمین درکانون های اصلاح و تربیت کشور وجود ندارد. در زمینه مراکز مراقبت بعد ازخروج نیز باید به این مطلب اشاره کرد که این مراکز درعمل کمک چندانی به مددجویان کانون اصلاح وتربیت نمی کنند ومراکز مراقبت بعد ازخروج فعلی کشور با توجه به شرایط زندانیان بزرگسال تشکیل شده اند. کلید واژگان: کانون اصلاح وتربیت، پیشگیری از جرم، پیشگیری و اصلاح، مراقبت بعد از خروج.

امروزه در جهت برخورد بامجرمین ، به لحاظ جرم ارتکابی از سوی آنان ، ضمانت های کیفری متعددی در قوانین مربوطه موجود میباشد،لیکن متاسفانه عیلرغم وجود این قوانین نه تنها با کاهش رفتار مجرمانه مواجه نمی باشیم بلکه شاهد افزایش جرم به طور چشمگیری در سطح جامعه هستیم. حال نکته ای که قابل تامل بوده وجای کنکاش دارد این موضوع می باشد که عدهء کثیری از افرادی که مرتکب جرم گردیده اند را کسانی تشکیل میدهند که قبلاً به لحاظ ارتکاب جرم دستگیروتحمل کیفر نموده لیکن مجدداً مرتکب تکرار جرم میگردند . تکرار جرم توسط افرادی که قبلاً به قید مجازات تنبیه گردیده ومجدداً مرتکب بزه جدید شده اند ناشی از عوامل متعددی میباشد. لیکن با توجه به اینکه تعداد قابل توجهی از این دسته از افراد را مشمولین عفو وتخفیف مجازات تشکیل میدهد لذا در این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عفو وتخفیف مجازات بر تکرار جرم ، سعی شده تا رابطه متغییر عفو وتخفیف مجازات بر تکرار جرم بررسی شود.لذا در جهت رسیدن به این هدف نسبت به طرح سوالات و فرضیات مرتبط اقدام و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به توصیف عینی و واقعی خصوصیات موضوع پرداخته واز روش کتابخانه ای ومیدانی در جهت گردآوری اطلاعات استفاده وبا ابزار کتاب،مقاله و همچنین پرسشنامه و توزیع آن در بین 22نفر از محکومانی که دارای سوابق متعدد کیفری بوده و به دفعات از عفو وتخفیف مجازات استفاده نموده بودندو مجدداً مرتکب تکرارجرم گریده اند ، و درنهایت با تجزیه وتحلیل داده ها مشخص گردید که 1- بین عفو وتخفیف مجازات و تکرار جرم همبستگی مثبت وجود دارد.2-بین عفو وتخفیف مجازات و کاستن ترس از اجرای مجازات همبستگی مثبت وجود دارد3-بین عفو وتخفیف مجازات و کاستن از حتمیت وقطعیت مجازات همبستگی مثبت وجود دارد 4- بین عفو وتخفیف مجازات و کاهش خطر اجرای مجازات و افزایش سود ارتکاب جرم همبستگی مثبت وجود داشته که نهایتاً به این نتیجه رسیدیم که عفو وتخفیف مجازات بر تکرار جرم تاثیر داشته وباعث افزایش آن میگردد

برای توجیه مجازات، بهتر است به نتایج مفید آن توسل جست و لاجرم باید به نتیجه ی گویای کاهش میزان جرم اشاره نمود.کاهش جرم، از رهگذر کارکرد مهم مجازات، یعنی بازدارندگی عمومی و ارعاب تحقق می یابد. مقصود از پیشگیری عمومی در این تحقیق، سرزنش پذیری جرم، و نمود آن در قالب اثر شناخته شده ی ارعاب است، این نوع سرزنش پذیری، مانع موثری است تا افراد عادی را از ترس بی آبرویی و کسر حیثیت در آستانه ی بزهکاری متوقف سازد، در این معناست که پیشگیری ناشی از تحمیل کیفر، با گزاره های اخلاقی، پیوندی وثیق برقرار می سازد. پس لزوماً معنای جرمشناسانه ی پیشگیری عام که یکی از شیوه های پیشگیری است در نوشتار حاضر مد نظر نبوده است. جهت تبیین علل پذیرش اثر بازدارنده ی مجازات در نظام کیفرهای اسلامی بر دو اصل مهم انذار و عبرت آموزی، تأکید ورزیده و سپس اثر بازدارنده ی مجازات از دیدگاه شارع را یکایک در کیفرهای متنوع بررسی نموده ایم. در این راستا به رغم آن که برخی اعتقاد دارند هدف ارضاء مجنی علیه بر سایر اهداف قصاص تقدم دارد، اما به صورت مستدل بر اثر بازدارنده ی قصاص تأکید خاص نموده و در حدود نیز توهم حاشیه ای بودن بازدارندگی بدلیل سختگیری در ادله ی اثبات، لا اقل در جرایم حدی که شاکی خصوصی دارد، زدوده شده است. در کیفرهای تعزیری نیز برخلاف آنچه ادعا شده، که یکسره اصلاح از دیگر اهداف پیشی گرفته، اشاره کرده ایم که طبع نامعین آن اقتضا دارد که تعزیرات، هر زمان بسته به نیاز جامعه، با جلو انداختن هدفی به ایفای نقش بپردازد، بدیهی است در این میان نتیجه ی توسل به ظرفیت های مغتنم فقه شیعه که در اختیار ولی امر قرار گرفته، از جمله عدول از قاعده ی ضرب دون الحد در موارد دفع افساد، وضع قاعده ی ثانویه و نیز دفع مفسده با تعزیر ولو در عمل غیر حرام... مواردی است که می تواند تقدم یافتن هدف بازدارندگی و تأکید بر آن را در تعزیرات نشان دهد.