نام پژوهشگر: فرهاد حمزه
مهدی مصطفوی فرهاد حمزه
از جمله ارکان صنعت گردشگری تاسیسات اقامتی، پذیرایی، تفریحی و... می باشند. ارائه خدمات رفاهی بهینه توسط تاسیسات گردشگری در گرو انتخاب مکان مناسب و مطلوب به جهت جغرافیایی، دسترسی و گردشگری است. از طرفی یکی از دقدقه های اصلی سیاستگذاران و سرمایه گذاران عرصه گردشگری، مکانیابی دقیق و درست تاسیسات با هدف ایجاد و ساخت آنها در بهترین مکان به جهت فضایی و دسترسی می باشد. در این تحقیق با توجه به ضرورت بیان شده و با هدف بررسی و شناسایی مدل ها و روش های مناسب جهت مکانیابی تاسیسات گردشگری شهری و شناسایی مکانهای با قابلیت ایجاد تاسیسات گردشگری در منطقه 22 شهر تهران و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) همچنین سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)، اقدام به بررسی و تحلیل و انتخاب مکان های مناسب و مطلوب موجود در منطقه 22 تهران جهت ایجاد تاسیسات گردشگری شهری، شده است. بر اساس روش تحقیق ( به جهت اهداف کاربردی و از نوع توصیفی)، فرآیند انجام این تحقیق از شناسایی ویژگیهای جغرافیایی و گردشگری محدوده منطقه 22 تهران آغاز می گردد و در ادامه با تعیین معیارها و شاخص های جغرافیایی، گردشگری و دسترسی ( از جمله شاخص های شیب، گسل، تسهیلات و خدمات، کاربری زمین، تاسیسات شهری، دسترسی ها و ...) به ارزیابی و اولویت بندی پهنه ها و زمین های موجود در محدوده پرداخته می شود.در نهایت پس از بررسی و تحلیل پهنه ها بوسیله روش ahp و مشخص کردن نقاط بر روی نقشه با استفاده از gis و روی هم گذاری تمامی لایه ها، شاخص ها و تعیین امتیاز نهایی پهنه ها، اولویت بندی نهایی انجام شده و پهنه هایی که دارای بالاترین شاخص و امتیاز بوده اند به عنوان مطلوب ترین مکان موجود جهت ایجاد تاسیسات گردشگری شهری انتخاب و ارائه شده اند (3 مکان). از نتایج این تحقیق مشخص می گردد که با استفاده از روش های مذکور می توان اقدام به مکانیابی تاسیسات گردشگری نمود چنانکه در منطقه 22 شهر تهران نیز این فرآیند انجام پذیرفته و زمین ها و مکان های مناسب جهت ایجاد تاسیسات گردشگری شهری انتخاب گردید.
رشید خلف زاده غلامحسن حیدری
در طول تاریخ همواره شخصیت هایی بوده اند که افکار و اندیشه ها و رفتار آنان زمینه ساز تحولات تاریخی گشته است. این افراد را شخصیت های تاریخ ساز لقب داده اند. ماندگاری نام و نشان افراد همواره مبین میزان تاثیری گذاری آنان بر تاریخ قوم ، ملت و یا حتی جهان بوده اند. میرزا تقی خان امیر کبیر که بهعبارتی بنیان گذار ایران مدرن نام گرفته؛ از این شخصیت های تاریخ ساز است؛ در اینجا محقق بر آن است تا با مروری بر افکار و اندیشه ها و همچین اقدامات این شخصیت برجسته سیاسی ایران نقش او را در شکل گیری هویت ملی و شکل گیری دولت مدرن و ناسیونالیسم ایرانی مورد بررسی قرار دهد. این که اندیشه ملی گرایی امیر چگونه بود و در جستجوی کدام آرمان سیاسی قدم بر می داشت و چگونه توانست این آرمان ها را به واقعیت نزدیک سازد. در ادامه تحقیق به بررسی روند تحولات توسعه و شکل گیری ناسیونالیسم در کشورهای مدرن دنیا می پردازیم و همچنین روند شکل گیری حکومت در ایران مورد بررسی قرار می گیرد. مراحل تحول وطن پرستی و هویت، به ویژه در قرن نوزدهم و بیستم مورد کنکاش قرار می گیرد. بر این منظور از روش تحلیل محتوایی منابع کتابخانه ایی استفاده به عمل آمده است. از آنجا که این پایان نامه در رشته جغرافیای سیاسی تنظیم گردیده؛ بنابراین محور های اساسی آن دو مفهوم و هویت ملی و ناسیونالیسم ایرانی است که از واژگان مهم جغرافیای سیاسی به شمار می روند. این پایان نامه در پنج فصل به بررسی زیر ساخت های فکری و اقدامات این شخصیت سیاسی در دوره حساس از تاریخ ایران پرداخته و طی آن اهمیت نقش امیر کبیر را در تحول جامعه ایرانی از عصر سنت به مدرنیسم مورد تأکید قرار داده است و در این باره بخصوص تأثیر وی را در انقلاب مشروطه و بعد از مشروطه از بعد ناسیونالیسم ایرانیان مورد بررسی قرار می دهد. واژگان کلیدی : هویت ملی ، ناسیونالیسم ایرانی ، امیر کبیر
علیرضا کریمی فرهاد حمزه
چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): استان قم از سال 1375 به استان تبدیل شده است. با عنایت به ویژگی های جغرافیایی، سیاسی، مذهبی و فرهنگی و ساختار حکومتی جمهوری اسلامی ایران، می تواند تا حد زیادی بر روند توسعه اقتصادی این استان موثر باشد، در این تحقیق تلاش شده است که تأثیرات ارتقاء مکانی استان با توجه به مولفه هایی، همچون وجود مکان های مذهبی، موقعیت کویری، چهار راه ارتباطی وهم جواری با استان های صنعتی کشور (استان تهران، اصفهان و مرکزی) بر روند توسعه اقتصادی استان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با اتکا بر داده های آماری مستند و همچنین روش جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که پس از استان شدن قم روند اعتبارات سیر صعودی داشته ، هرچند از لحاظ رده بندی استان ها، استان قم در رتبه آخر قرار داشته اما حجم اعتبارات نسبت به فضای جغرافیایی استان قم قابل توجه می باشد از سوی دیگر با بررسی به عمل آمده توسعه فضایی به صورت ساخت وسازهای صنعتی عموما در نقاطی مثل منطقه ویژه سلفچکان و همچنین شهرک های صنعتی چون شکوهیه و جعفرآباد خودنمایی می کنند. بخش اعظم اعتبارات در زمینه های اقتصادی و عمرانی این استان هزینه شده است. توزیع فعالیت ها در همه جای استان به شکل یکسان نمی باشد. بلکه در قسمت مرکزی و جنوب شرقی یک حالت قطبی پیدا نموده است.
سلیمه نظیری آل هاشم فرهاد حمزه
بررسی و مطالعه و شرایط اجتماعی از بخشهای مهم یک تحقیق برای برنامه ریزی شهری است که در این میان بررسی امنیت اجتماعی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بررسی عواملی که موجب برهم خوردن نظم و امنیت اجتماعی در یک محلّه ، منطقه و ناحیه شهری است می تواند در روند برنامه ریزی در رسیدگی به مسائل موجود در احیاء و برنامه ریزی و نوسازی اختلال ایجاد نماید. همین شناخت ، پیشگیری ، کنترل و رفع مواردی که موجب اختلال در این زمینه می شود حائز اهمیت است. تحقیق حاضر تلاشی بوده است تا راهکارهایی را برای برقراری امنیت اجتماعی در فرآیند نوسازی بافت فرسوده محله علی آباد(جنوبی) واقع در منطقه 16 شهرداری تهران ارائه نماید.
جواد معیتی محمد اخباری
یکی از عمده ترین تحولات دهه گذشته فروپاشی شوروی و فرو ریختن دیوار آهنین بلوک شرق بود.بعد از این فروپاشی باز شدن مرز ایران وآذربایجان دراستان گیلان و شهرستان آستارا از جمله وقایعی بود که موجب تحولات عظیمی در سطح استان مزبور و منطقه گردید که مناطق مرزی نیز از این تحولات در امان نماندند. این مقاله بخشی از یک تحقیق میدانی بوده است که با استفاده از منابع کتابخانه ای وهمچنین کار میدانی با انجام مصاحبه با مسئولین ومردم و با استفاده از مشاهدات محلی تهیه شده وسعی دارد تا تحولات فضایی صورت گرفته در منطقه مرزی آستارا در دوره بعد از باز گشایی ومقایسه آن با دوره قبل از باز گشایی مرز از نظر همگرایی بررسی کند. فرضیه اصلی تحقیق عبارت است از اینکه باز گشایی مرز ایران و آذربایجان در شهرستان آستارا باعث تحول در کارکردمرزشده واین تحول کارکردی فضای جغرافیایی جدیدی رادرزمینه های مختلف ایجادکرده است . بعداز بازگشایی مرزایران وجمهوری آذربایجان در شهرستان آستارا این منطقه شاهد تغییرات اقتصادی درزمینه های حمل ونقل ، سکونتگاههای شهری ، ارتباطات وتاسیسات عمومی وتبدیل گمرک به اداره کل گمرک وادارات وسازمانهای دولتی وغیردولتی وهمچنین تغییرروندزندگی مردم این شهرستان به سوی بهتربوده است.بطوری که نمای این شهرنسبت به قبل از بازگشایی از نظر عمران وآبادانی واقتصادتحولی اساسی داشته است. تحقیق فوق باهدف بررسی تحولات اقتصادی وهمگرایی صورت گرفته در منطقه مرزی آستارا با استفاده از شاخصهای مورد نظر اثرات تحول کارکردمرزرا مورد بررسی قرارخواهدداد.
کامیل کرمی اکبر پرهیزکار
امروزه وجود کاربریهای ورزشی در شهرها و دسترسی آسان به این کاربریها از اهمیت زیادی برخوردار است منطقه11 تهران به دلیل وجود مراکز مهم سیاسی و تجاری باعملکردهای منطقه ای، ملی وفراملی و عدم امکان گسترش فیزیکی به دلیل محصور بودن درمرکز شهر از بهره مندی و دسترسی آسان به برخی کاربریهای خدماتی از جمله کاربریهای ورزشی محروم می باشد. این پژوهش به تحلیل توزیع فضایی و مکانیابی کاربریهای شهری با استفاده از gisمی پردازد و براساس روش تحلیلی توصیفی تهیه شده است. به منظور رسیدن به این هدف ابتدا سرانه ورزشی منطقه بررسی شده است سپس اماکن ورزشی را که براساس سلسله مراتب کالبدی در مقیاس محله قرار می گیرند مشخص شده اند و با استفاده از تحلیل buffering، شعاع عملکردی مطلوب این اماکن تعیین شده است سپس معیارهای ارزیابی کاربری اماکن ورزشی با سایر کاربریها تعریف شده و به کمک تحلیل buffering و analyst spatial وضعیت همجواری و موقعیت مکانی اماکن ورزشی مورد نظر بررسی شدند و در نهایت با تعیین معیارها و ضوابط مکانیابی کاربریهای ورزشی لایه های اطلاعاتی مورد نیاز تهیه شده و با استفاده از مدل شاخص های وزنی(index overlay) روی هم قرارگرفته ومکانهای با اهمیت بالا جهت احداث اماکن ورزشی جدید مشخص شده اند. این تحلیل نشان می دهد که شعاع عملکردی اماکن ورزشی تمام سطح منطقه را نمی پوشاند اما از نظر همجواری کاربریهای ورزشی وضعیت نسبتاً مطلوبی دارند و همچنین با کمک قابلیت های gis و عملیات تحلیلی آن می توان به مکانیابی بهینه اماکن ورزشی پرداخت.
مهدی علی زاده سردهایی علی رحیم پور
چکیده: امروز دنیای اقتصاد به درک مهمی از وجود یک منبع درآمد تمام ناشدنی و روز افزون رسیده است که از آن به نام صنعت گردشگری یاد می شود. اهمیت این صنعت به گونه ای است که نمادهای توسعه یافتگی را در خود جای داده است. اکنون حمل و نقل، پذیرایی، اقامت و تورگردانی از ارکان اصلی جذب گردشگر در این صنعت به شمار می آیند که با ورد گردشگر نوبت به خود نمایی صنعتی به نام هتلداری می رسد. نقش هتل ها آنچنان اساسی است که توسعه و تحول صنعت گردشگری بدون سرمایه گذاری و توجه به کمیت و کیفیت هتل ها امکان پذیر نمی باشد. از همین رو تحقیق حاضر به بررسی وضع موجود هتلهای 4 و 5 ستاره شهر تهران در جذب گردشگر پرداخته است. و محقق به دنبال پاسخ گویی به این سوال اصلی است که «آیا هتلهای 4 و5 ستاره شهر تهران در توسعه گردشگری این شهر نقش دارند؟» روش تحقیق به شیوه توصیفی و تطبیقی و تجزیه و تحلیل کمی و کیفی مراکز اقامتی شهر تهران و نقش آن در جذب گردشگران است. نحوه جمع آوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی و همچنین انجام مصاحبه و تهیه پرسشنامه صورت گرفته است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که افزایش مراکز اقامتی و هتلهای 4 و5 ستاره شهر تهران در فاصله بین سال های 1380 تا 1388 باعث افزایش جذب گردشگران داخلی و خارجی ورودی به شهر تهران شده است. طبق پرسشنامه طراحی شده و با توجه به پاسخ سوالات آن، 4 گروه اصلی دست اندرکار صنعت گردشگری که شامل: مدیران و کارشناسان سازمان صنعت گردشگری ، هتلهای 4 و 5 ستاره شهر تهران ، آژانس های خدمات مسافرتی و جهانگردی و راهنمایان تور می باشند معتقدند که هتلهای 4و5 ستاره شهر تهران در توسعه گردشگری این شهر نقش دارند و نیز کیفیت خدمات و استانداردهای هتل، سطح آموزش پرسنل هتل ها و نرخ خدمات هتلها بیشترین تاثیرگذاری را در میزان جذب گردشگران داخلی و خارجی دارند.
عسکر برزگر فرهاد حمزه
استان فارس 121608 کیلومتر مربع وسعت و تقریباً 3/7% کشور را شامل می شود چه ازلحاظ طبیعت گردشگری و چه از لحاظ فرهنگی و چه از لحاظ اقتصادی از مهمترین مناطق کشور به شمار می آید با توجه به وسعت زیاد و نزدیکی به خیلج فارس در نواحی جنوبی و مجاورت به کویر داخلی دارای تنوع اقلیمی زیاد و منحصر به فرد می باشد و منابع زیاد معدنی و کشاورزی و اقلیم های مختلف به محوریت شیراز سخت تر قابل کنترل می باشد به این دلیل طرح چگونگی تقسیم استان، به چند استان کوچک تر، تا قابل کنترل بیشتر شود که به عنوان شریان حیاتی می باشد. به وجود آوردن کارایی بیشتر و کمتر کردن مهاجرت روستائیان به مراکز شهری. به نظر می رسد در صورت استان سازی در محدوده استان فارس مناسب ترین گزینه برای تقسیم شهرهای شیراز و لارستان و فسا خواهد بود و سبب افزایش سطح کارکردی خواهد بود که در این راستا به بررسی کلیات مطالعات انجام شده در سطح استان بین المللی و جهانی و شاخص های موجود،ویژگی های تاریخی و فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی در دوره های مختلف و بررسی پتانسیل ها پرداخته و به اثبات فرضیات می پردازیم، به این نتیجه خواهم رسید ادامه روند فعلی تقسیمات و ارتقاء سطوح منجر به از بین رفتن روند توسعه در سطح استان و همچنین در سطح ملی خواهد شد.
محمد رضا حاجی نوروزی عبدالرضا فرجی راد
جنبش اخوان المسلمین یکی از مهمترین، قدیمی ترین و تاثیر گذارترین جنبش های اسلامی معاصر است. این جنبش که از ابتدای تاسیس تاکنون بارها توسط دولت های حاکم در مصر و سایر کشورهای عربی سرکوب شده بود، پس از بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا توانسته است موقعیت برتر خود را در میان سایر جریانات سیاسی تثبیت کند. با عنایت به اینکه هرگونه تغییر و تحول ساختاری قدرت در حوزه کشورهای خاورمیانه که دارای اهمیت استراتژیک می باشد، سبب لرزشهای ژئوپلیتیکی نوینی درسطوح مختلف بین المللی می گردد، بررسی ماهیت و شکل گیری تحولات اخیر منطقه و نقش و تاثیر گذاری اخوان المسلمین در این روند، امری مهم در شرایط کنونی تلقی می گردد. اگرچه به اعتقاد بسیاری از ناظران و تحلیل گران سیاسی اخوان المسلمین آغاز کننده و طراح این تحولات نوین ژئوپلتیکی نبوده است، ولی جمعیت اخوان المسلمین و احزاب وابسته به آن در کشورهای این منطقه با داشتن تاریخ مبارزه، کار تشکیلاتی، سیاست هدفمند و سرمایه گذاری چند دهه گذشته قطعا به عنوان یکی از بازیگران اصلی و تاثیر گذار در تعیین نوع حاکمیت کشورهای منطقه و تحولات ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه ایفای نقش خواهد داشت که نتایج آراء در انتخابات پارلمانی در کشورهای تونس و مصر موید این ادعا می باشد. در این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی و با تکیه بر اسناد کتابخانه ای سعی شده است تا ایفای نقش اخوان المسلمین در تحولات ژئوپلتیکی نوین خاورمیانه مورد مطالعه و ارزیابی قرار گیرد.
حمیده کشاورز محمد اخباری
چکیده اتحادیه آ.سه.آن درسال1967م دردوران نظام دو قطبی ودوران جنگ سرددر منطقه جنوب شرق آسیا باحمایت آمریکا به دلیل جلوگیری از نفوذ کمونیزم دراین منطقه تشکیل شده با فروپاشی نظام دو قطبی وپایان یافتن دوران جنگ سرد انتظار میرفت تا این پیمان نیز کار آیی خود رااز دست دهد اما نه تنها هبستگی بین اعضا تضعیف نشد بلکه اعضای جدیدی به آن ملحق شده ودر زمینه های اقتصادی دستاورد های چشمگیری داشته است. امروزه این اتحادیه با ده عضو ودر مجموع 560میلیون نفر جمعیت و1100میلیارددلار تولید ناخالص داخلی و بیش از 1400 میلیارد دلار مبادلات خارجی دارای یک موقعیت سیاسی- اقتصادی برتر در جنوب شرق آسیا مطرح است. درپژوهش حاضربا طرح این سوال که آیا اتحادیه آ.سه.آن توانسته است در عرصه معادلات اقتصادی نقش موثری ایفا نماید؟پس از بررسی دیدگاههای موجود در زمینه عوامل همگرایی منطقه ای به بیان موقعیت جغرافیایی کشورهای منطقه پرداخته وسپس عوامل موثر در توسعه آن ،سیاست هاوتصمیمات اعمال شده توسط این اتحادیه وچالش های موجود در آن مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. سازمان آ.سه. آن بااعمال سیاست های مانند افتا(منطقه آزاد تجاری)؛منشور راه وتدوین برنامه2020توانسته علاو بر تقویت همکاری بین کشور های عضومناسبات نزدیکی با کشور های مهم آسیا(چین،ژاپن وکره )از یک سو وکشورهای فرامنطقه مانند آمریکابرقرار نماید. موفقیت های این اتحادیه نوید آن را می دهدکه در مسیر حرکت منطقی خود بتواند زمینه ساز تحقق ایده قرن آسیا از طریق همکاری های اقتصادی وتجاری باشد. کلید واژگان منطقه گرایی – جغرافیا – همگرایی و واگرایی – دوران جنگ سرد – اتحادیه جنوب شرق آسیا
فاطمه علیزاده میرنی آزیتا رجبی
روند شهرنشینی و شهرسازی از زمان شکل گیری تا کنون با فراز و نشیب های بسیار روبرو بوده است. این تغییر و تحولات از یک سو متأثر از عوامل و شرایط گوناگون زمانی و مکانی بوده و از سوی دیگر باعث ایجاد دگرگونی هایی در شکل و شیوه شهرنشینی و شهرسازی شده است. از دیگر مشکلات شهر و شهرنشینی، توسعه فیزیکی شهر و مناطق می باشد که فرایندی پویا و مداوم است که طی آن محدوده های فیزیکی شهر و فضاهای کالبدی آن در جهات عمودی و افقی از حیث کمّی و کیفی افزایش می یابد. اگر این روند، سریع و بی برنامه باشد، به ترکیب فیزیکی مناسبی از فضای شهری نخواهد انجامید و در نتیجه شهر یا منطقه را با مشکلاتی روبرو می کند. در این تحقیق الگوی کنونی منطقه 22 شهر تهران بصورت خطی یا موازی مورد ارزیابی قرار گرفته و همینطور تجزیه و تحلیل تحقیق با استفاده از روش دلفی و مدل تحلیلی swot صورت گرفته است و سعی در ارائه راهکار مناسب در جهت بهبود وضعیت فیزیکی و توسعه منطقه در آینده دارد.
امیر عباس مفرد فرهاد حمزه
تنوعات دینی، مذهبی وقومی و وجود خرده فرهنگ های متفاوت منطقه ای از ویژگی های جامعه ایران به شمار می رود، که برخی از ادوار تاریخی وعمدتا به دلیل مداخله های استعماری قدرت های بزرگ بین المللی زمینه ساز پیدایش مسائل وبحران هایی شده است . پیروزی انقلاب اسلامی ، زمینه ساز تکوین رویکردهای نوینی برمبنای اخلاق، معنویت وآموزه های توحیدی قرآنی درحوزه مدیریت سیاسی وفرهنگ غنی و با تاکید بر مشترکات، همه انسان ها را میوه های درخت واحدی قلمداد می کند که به طور فطری درمسیر الهی قرار دارند.برهمین مبنا اقوام مختلف ایرانی به رغم تفاوت های مختلف زیرچترایرانی بودن درطول تاریخ، ملت وسرزمینی متحد بوده اند.بحران های ناشی از جنگ تحمیلی هشت ساله وفعالیت گروه ک های ضد انقلاب درمناطق محروم بهره برداری از شکاف ها ومحرومیت های ناشی از حاکمیت رژیم پهلوی، طی دو دهه اخیر زمینه ساز پیدایش برخی چالش های قومی درایران نیز شد ودشمنان جمهوری اسلامی ایران از این شکاف ها به مثابه فرصتی برای تحریک احساسات ناسیونالیستی وقومی سوءاستفاده می کنند. در این مقاله روش تحقیق توصیفی –تحلیلی وشیوه جمع آوری اطلاعات مبتنی بر شیوه کتابخانه ای می باشد، منظومه فرهنگی ایران محصول چند هزارساله ملتی کهن وبرایند تعمل جمعی گروه های قومی است که هویت فرهنگی ایران را شکل بخشیده اند وهر یک به سهم خود بران لایه هایی گوناگون با مولفه های مثبت ومنفی افزوده اند ودر نهایت دراین هویت کلان فرهنگی مستحیل وخود بخشی از ان شده اند درواقع هویت فرهنگی ایران چتر گسترده وفراگیری است که درعین حال همه اقوام وگروه های قومی را درخویش جای داده است .
محمدعلی قصابی نژادفومنی فرهاد حمزه
چکیده : جغرافیای انتخابات به جنبه های جغرافیایی انتخابات، همه پرسیها، مشارکت انتخاباتی و بویژه نتایج آنها می پردازد. در نظام های سیاسی دموکراتیک، مشارکت شهروندان در جغرافیای منطقه مربوطه به عنوان موثرترین بازیگران فضا در فرایندهای سیاسی از عمده ترین دغدغه های سیاستمداران و دولتمردان به شمار می رود. مشارکت شهروندان در امور حکومت شکلهای مختلفی دارد که بارزترین جلوه آن انتخابات است که در برخی کشورها نشان دهنده میزان مشروعیت نظام سیاسی نیز می باشد. انتخابات و رفتار انتخاباتی کنش و نگرشی سیاسی است که با کارکردهای ساختاری زیر سیستم های اقتصادی و فرهنگی در سطح کلان نظام اجتماعی رابطه دارد. در واقع انتخابات در بسیاری از کشورها یک نظرسنجی فراگیر از شهروندان است و کمیت و کیفیت مشارکت انتخاباتی مردم می تواند میزان مشروعیت، کارآمدی نظام سیاسی، سیاست گذاری ها و مقبولیت کارگزاران سیاسی را نشان دهد. شناخت رفتار انتخاباتی شهروندان و الگوی شرکت (الگو های قومی) در انتخابات برای احزاب، سیاستمداران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا مشارکت فعال، گسترده و فراگیر جامعه در انتخابات به منزله پشتوانه ملی در سطح داخلی و اعتبار در سطح بین المللی و منطقه ای می باشد. انتخابات در ایران زمینه مشارکت مدنی شهروندان در امور سیاسی را فراهم کرده و به نظر می رسد مشارکت شهروندان در انتخابات پس از پیروزی انقلاب اسلامی بیانگر حضور ایدئولوژیکی و رویکرد قومی- قبیله ای ناشی از حس خاص مکانی شهروندان می باشد. بر این اساس تحقیق حاضر تلاش دارد با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی علل و عوامل مشارکت شهروندان فومنی و شفتی در دو دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی(دوره ششم وهشتم) پرداخته و به مقایسه این عوامل در فضای سیاسی شهرستانهای فومن وشفت بپردازد و جایگاه جغرافیای انتخابات را در این مشارکت بررسی نماید. کلمات کلیدی پایان نامه : جغرافیای انتخابات ، مشارکت سیاسی ، فومن و شفت ، الگوهای قومی ، انتخابات
سلمان ضرابی اکبر پرهیزکار
چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده.) این روزها نقش مبلمان شهری در خدمت رسانی به شهروندان هر شهر بر کسی پوشیده نیست. اما مسئولین امر و دست اندرکاران امور شهری معتقدند که گذشته از امر خدمات رسانی، حفظ هویت و زیبایی سیمای شهری نیز از اولویتهای بالایی برخوردار است. چنانچه بعضاً مشاهده می شود با گسترش بی ضابطه بسیاری از شهرهای بزرگ و افزایش جمعیت رفته رفته تسلط مسئولین شهری به کنترل اوضاع اجتماعی و پرداختن به امور سیمای شهرها و ساماندهی آنها، کمتر از گذشته می شود و گاهی هویت حفظ سیمای بصری در زیر پوشش عملکردها و پاسخ به نیاز روزمره شهروندان به فراموشی سپرده می شود. در بعضی موارد نیز به جرات می توان گفت هجوم بی رویه و حساب نشده جمعیت از روستاها و شهرهای کوچکتر به شهرهای بزرگ و به ویژه کلان شهرها و در نتیجه نیاز بیشتر به خدمات شهری مناسب، باعث به وجود آمدن سیمایی نامناسب و اغتشاش در هویت و کالبد شهر می شود. بطوری که در بسیاری از موارد برای پاسخ گویی به نیاز شهروندان در امر خدمات شهری، دقت فدای سرعت شده و حفظ و هویت زیبایی به ویژه در مبلمان شهری قربانی نیازهای مقطعی و نسنجیده می شود. برنامه ریزی در خصوص طراحی فضاها و مبلمان شهری یکی از اصول است که مسئولان و مدیران با آن سرو کار دارند. بررسی و تحلیل طراحی فضاها و مبلمان شهری و یافتن نقاط ضعف و قوت و ارائه پیشنهادات و راهکارهای علمی و عملی برای تقویت نقاط ضعف طرحهای شهری و همچنین هماهنگی میان بخشها با به فعل درآوردن پتانسیلهای موجود در رأس مدیریت امور شهری قرار دارد که موضوع این رساله می باشد. در این پایان نامه سعی شده است تا پس از بررسی و تحلیل فضاها و مبلمان شهری به ارزیابی وضعیت اقتصادی شهر و افزایش مطالعات در راستای بهبود طراحی شهری، رعایت استانداردها و اصول فنی در طراحی شهری و همچنین مقایسه وضع موجود با استانداردهای جهانی می باشد. امید دارم پس از اتمام این پایان نامه به نتایج مطلوب در جهت نیل به شهر مطلوب و ایده آل دست یابیم.
عباس الیاسی فر فرهاد حمزه
آب بهترین موهبت الهی و والاترین آفرینش خدا بعد از انسان است اهمیت آب به انازه ای است که خداوند حیات زمین را منوط به وجود آن می داند و در سوره انبیاء آیه ی 30 «وجعلنا من الماء کل شیء حی » قرآن با تکرار 63 بار کلمه آب، اهمیت این پدیده و لزوم استراژی ویژه در مدیریت منابع آب شیرین در جهان را آشکار ساخته است در دنیای کنونی نیز آب و منابع آبی از اهمیت ویژه ای برخور دار بوده واز منابع تنش زا می باشد شناخت درست علل و ریشه های تنش ها و بحرانهای بالقوه اولین قدم برای کنترل و مهار این بحران است. بسیاری از تحلیل گران بین المللی و مراکز استراتژیک بر این باورند که کمبود آب و نحوه استفاده از منابع آب در دنیا و چگونگی تقسیم آن بین کشورها از عوامل بروز جنگها در جهان کنونی خواهد بود. کمبود آب شیرین و نحوه تقسیم زمینه ساز بحران می باشد بسیاری از سیاستمداران اعتقاد دارند که نحوه استفاده از منابع آب و چگونگی تقسیم آبها می تواند یکی از عوامل عمده بروز جنگ و یا بی ثباتی در جهان کنونی باشد طبق ادعای گزارش ویژه سازمان بهداشت جهانی، در آینده کمبود شدید آب، می تواند عامل جنگهای شدیدی شود. این در حالیست که قرن 21 به عنوان جنگ آب مطرح است در این میان سیاستهای اجرائی دولتها در خصوص نحوه مهار آبهای مرزی خود از اهمیت به سزایی بر خودرار است . در این بین کارشناسان آبی تاکید دارند بحران آب در خاور میانه جدی تراز دیگر نقاط دنیاست و باید هر چه سریعتر راهکاری برای برون رفت از این بحران جستجو کرد. ایران نیز در میان کشورهای خاور میانه با شرایط بحرانی مواجه است و در یان راستا نیز در طول سالهای اخیر فعالیتهای چشمگیری در خصوص مهار این آبها صورت گرفته است. نگاهی گذرا بر بودجه مهار آبهای مرزی کشور طی سالهای گذشته ( خصوصا پس از پایان جنگ تحمیلی) نشان از تلاش دولت بر مهار آبهای مرزی دارد. در هر حال تدوین دیپلماسی آب به کوشش جمهوری اسلامی ایران امری ضروری بوده و به امنیت ملی کشور مربوط و مانع اختلاف نظر در این مورد خواهد شد. در تدوین دیپلماسی آب جمهوری اسلامی ایران، استفاده از طرفیتهای ایجابی و سیاسی کشور با بهره گیری از اصول حقوق بین الملل، ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.
عباس الیاسی فر فرهاد حمزه
چکیده: آب بهترین موهبت الهی و والاترین آفرینش خدا بعد از انسان است اهمیت آب به انازه ای است که خداوند حیات زمین را منوط به وجود آن می داند و در سوره انبیاء آیه ی 30 «وجعلنا من الماء کل شیء حی » قرآن با تکرار 63 بار کلمه آب، اهمیت این پدیده و لزوم استراژی ویژه در مدیریت منابع آب شیرین در جهان را آشکار ساخته است در دنیای کنونی نیز آب و منابع آبی از اهمیت ویژه ای برخور دار بوده واز منابع تنش زا می باشد شناخت درست علل و ریشه های تنش ها و بحرانهای بالقوه اولین قدم برای کنترل و مهار این بحران است. بسیاری از تحلیل گران بین المللی و مراکز استراتژیک بر این باورند که کمبود آب و نحوه استفاده از منابع آب در دنیا و چگونگی تقسیم آن بین کشورها از عوامل بروز جنگها در جهان کنونی خواهد بود. کمبود آب شیرین و نحوه تقسیم زمینه ساز بحران می باشد بسیاری از سیاستمداران اعتقاد دارند که نحوه استفاده از منابع آب و چگونگی تقسیم آبها می تواند یکی از عوامل عمده بروز جنگ و یا بی ثباتی در جهان کنونی باشد طبق ادعای گزارش ویژه سازمان بهداشت جهانی، در آینده کمبود شدید آب، می تواند عامل جنگهای شدیدی شود. این در حالیست که قرن 21 به عنوان جنگ آب مطرح است در این میان سیاستهای اجرائی دولتها در خصوص نحوه مهار آبهای مرزی خود از اهمیت به سزایی بر خودرار است . در این بین کارشناسان آبی تاکید دارند بحران آب در خاور میانه جدی تراز دیگر نقاط دنیاست و باید هر چه سریعتر راهکاری برای برون رفت از این بحران جستجو کرد. ایران نیز در میان کشورهای خاور میانه با شرایط بحرانی مواجه است و در یان راستا نیز در طول سالهای اخیر فعالیتهای چشمگیری در خصوص مهار این آبها صورت گرفته است. نگاهی گذرا بر بودجه مهار آبهای مرزی کشور طی سالهای گذشته ( خصوصا پس از پایان جنگ تحمیلی) نشان از تلاش دولت بر مهار آبهای مرزی دارد. در هر حال تدوین دیپلماسی آب به کوشش جمهوری اسلامی ایران امری ضروری بوده و به امنیت ملی کشور مربوط و مانع اختلاف نظر در این مورد خواهد شد. در تدوین دیپلماسی آب جمهوری اسلامی ایران، استفاده از طرفیتهای ایجابی و سیاسی کشور با بهره گیری از اصول حقوق بین الملل، ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.
احمدرضا خواجه نیازآبادی فرهاد حمزه
جغرافیای انتخابات با بررسی و تحلیل نتایج انتخابات که باعث می شود مردم به صورت های مستقیم و غیر مستقیم در تصمیمات حکومتی و تصویب قوانین دخالت داشته و بر سرنوشت خود و اقداماتی که باید در جامعه صورت گیرد تاثیر گذار باشند، می تواند الگوهای انتخاباتی شکل گرفته در حوزه های مختلف را نشان دهد. بانگاه به نتایج انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری کشور در کلان شهر ها ایران بخصوص شهر تهران نتایج قابل تاملی به چشم می خورد که در نوع خود جالب توجه است. همانطور که می دانیم عموماً در یک ایالت یا یک بخش که به آن حوزه های انتخاباتی اطلاق می شود نتایج حاصله از انتخابات آن ناحیه باید از یک الگوی یکسان پیروی نماید حال آنکه این موضوع در خصوص شهر تهران به عنوان یک ناحیه جغرافیایی و سایر کلان شهر ها صدق نمی کند حتی انی تغییرات از مرکز کشور به نقاط پیرامونی ان نیز مشهود است، به طور یکه در این نواحی دو نتیجه کاملاً متمایز و مشخص بدست آمده است. پیروی بخش شمال نشین تهران از یک گفتمان در برابر یخش جنوبی نشین تهران از گفتمان دیگری نشان گر این خط کشی مجازی در عرصه انتخابات است. نتایج حاصله از صندوق های اخذ رای در شهر تهران نشان می دهد در نقاط مسکونی بالای شهر که عمدتاً بخش متمول جامعه را تشکیل میدهند رای یکی از نامزدها نسبت نفر دیگری بیشتر است و به هر مقدار از محدوده شمال شهر فاصله گرفته می شود نتایج تغییر کرده و نامزد دیگر باختلاف بیشتری رای منطقه را بخود اختصاص داده است. این پدیده که در جامعه شناسی به شکاف های اجتماعی یاد می شود قابل توجه و تامل است. در این پژوهش سعی شده است به عوامل و دلایلی که می تواند در شکل گیری و بروز چنین نتایجی در محدوده یک ناحیه جغرافیای منجر شده است بپردازد. کلمات کلیدی : جغرافیایی ، نظام های انتخاباتی، افکار عمومی، رسانه ملی، مشارکت سیاسی.
بیژن اقطاعی فرهاد حمزه
برخورداری از قدرت رقابت در حوزه خلیج فارس ،توجه به برنامه ریزی علمی برای توسعهپایدار گردشگری را ضروری ساخته است .این توسعه شامل تعادل بین محیط زیست،فرهنگ و اقتصاد است .با توجه به اهداف طرح جامع چشم اندازجزیره کیش ، میبایست توسعه در همه بخشها صورت پذیرد. هدف پژوهش ، شناسایی و گسترش راهکارهای توسعه گردشگری پایدار در جزیره کیش است.بر پایه نتایج این پژوهش منطقی و قابل استناد مشخص شد که علیرغم وجود سند چشم انداز توسعه کیش،به دلیل اعمال سلیقه های شخصی و غیر علمی مدیران و کارشناسان،با رویکرد فرقه ای و گروهی ، سبب عدم سرویس دهی شایسته ورعایت حداقل استاندار ها صورت می پذیرد .آثار زیان بار تصمیمات مقطعی معاونت گردشگری جزیره کیش ، به انگیزه بالا بردن رقم آمار اسمی گردشگری در ایام نوروزی طی چند سال اخیر ، نه تنها سبب کاهش منافع ساکنان،بومیان،گردشگرانشده است ،بلکه تخریب محیط زیست را نیز سرعت بخشیده است .
منصور ناطقی فرهاد حمزه
مسائل داخلی ترکیه هم همانگونه که تحولات اخیر این کشورنشان داد ظرفیت ایفای یک نقش فعال در مسائل منطقه ای را به ترکیه نمی دهد. ضمن اینکه محوریت ایفای نقش فعال ترکیه در مسائل منطقه ای به دلیل اتصال نهادها و ساختار سیاسی این کشور با نهادهای غربی همچون ناتو و تمایل دائمی ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا سبب می شود که نوعی بی اعتمادی در دامنه پذیرش نقش ترکیه در منطقه در بین بازیگران کلاسیک همیشه وجود داشته باشد. بحران سوریه نشان داد که جابجایی نقش سنتی و کلاسیک دولت ها با محوریت ثبات جغرافیایی با نقش بازیگران جدید که هویت کلاسیک اتصال به مسائل سیاسی-امنیتی منطقه را ندارند بسیار مشکل است. بر همین دلیل، نقش ترکیه و قطر بتدریج تضعیف می شود. آمریکا و غرب باید به این مسئله توجه کنند و مدیریت بحران سوریه را با در نظر گرفتن این ویژگی مد نظر قرار دهند. به طور کلی دست آوردهای ترکیه در تحولات خاورمیانه به مراتب کمتر از هزینه هایی بوده که این کشور انجام داده است و در آینده این منطقه جایگاه ترکیه رو به زوال می باشد. ترکیه شناخت صحیحی از تحولات منطقه نداشته است و این با توجه به نقش نیروهای درون ترکیه که خواستار اروپایی شدن این کشور هستند خوشایند نیست و آنها به دنبال ورود به مناقشات خاورمیانه ای نیستند و این موضوع فشار مضاعفی به دیدگاههای اسلامگرای حزب عدالت و توسعه می گذارد. سوال این تحقیق یعنی " نقش ترکیه در تحولات نوین خاورمیانه چیست و به دنبال چه اهدافی می باشد؟" با توجه به مطالب فوق و درستی فرضیه مطرح شده در این پایان نامه " به نظر میرسد ترکیه در تحولات نوین خاورمیانه چالشگر وضعیت موجود است و سعی در بدست گرفتن رهبری جهان عرب سنی را داشته و جلوگیری از انتقال قدرت به شیعیان نماید." با توجه به تحولات عراق و سوریه مورد تایید قرار می گیرد.
سیده خدیجه جعفری محمد اخباری
تحولات رخ داده در خاورمیانه و شمال آفریقا در سال 2010 زمینه ای شد برای سقوط نظامهای دیکتاتوری در این مناطق. کشور لیبی نیز که سالها نظام دیکتاتوری را با وجود سرهنگ معمر قذافی تجربه نموده بود، در جرگه این تحول قرار گرفت. هر چند که جغرافیای کل منطقه با نظامهای دیکتاتوری عجین شده است، ولی در این تحقیق لیبی بعنوان مطالعه موردی انتخاب شد تا بصورت علمی و به روش توصیفی تحلیلی علت و روند شکل گیری جغرافیای دیکتاتوری در آن مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس فرضیه های تحقیق بر مبنای تأثیر موثر عوامل ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر در شکل گیری نظام دیکتاتوری و ادامه این روند در دوره قذافی مطرح شد. درهمین رابطه آزمون فرضیات نشان داد که تمامی عوامل ذکر شده توانسته است در دوام دیکتاتوری قذافی و قدرت مطلقه وی نقش داشته و باعث ثبات 42 ساله حکومت دیکتاتوریشود. حال با توجه به سرنگونی رژیم تمامیت خواه و خلاء قدرت مشکلات زیادی برای لیبی پیش بینی می شود، که از دلایل اصلی آن می توان مداخل? قدرت های غربی (ناتو) در سرنگونی قذاقی، درگیری های قومی و قبیلگی که نتیجه شکاف قومی دیرپای بین قبایل شرقی و غربی برجامانده از دور? قذافی و همچنین نبود احزاب که خود نتیجه نظام دیکتاتوری است، نام برد.از اینرو بنظر می رسد روند شکل گیری حکومت جدید در لیبی با مشکلات زیادی درگیر خواهد بود و رسیدن به حکومت مردم سالار،نسبت به دیگر کشورهای منطقه، سخت تر و با موانع بیشتری روبه رو خواهد بود. واژه های کلیدی: جغرافیای دیکتاتوری، رژیم های دیکتاتور، شمال آفریقا، لیبی.
حمیدرضا محمدشاهی عباس احمدی
پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، کارشناسان بخش جنگ در ایالات متحده با استفاده از تجارب دو جنگ جهانی و دوران جنگ سرد دریافتند که می شود با هزینه کمتر و بدون دخالت مستقیم در سایر کشورها به اهداف سیاسی، اقتصادی و... دست یافت که در ادبیات سیاسی جهان به جنگ نرم شهرت یافت. جنگ نرم به دلیل ماهیت خود وعدم نیاز به ابزارهای فیزیکی به دنبال آن است که در مسافت دورتری از مراکز طراحی کننده به اجرا درآید و کشور ایران به دلیل وسعت سرزمین، افزایش جمعیت، برخورداری از امکانات نظامی، منابع طبیعی و موقعیت جغرافیایی ممتاز در خاورمیانه به قدرتی بی نظیر تبدیل شده است. این تحقیق به بررسی اثرات جنگ نرم برفضای ژئوپلیتیکی ایران با توجه به متغیرهای جغرافیایی می پردازد.
سعید میرزاخانی محمد اخباری
بررسی و تجزیه و تحلیل مسائل جغرافیایی، از دیدگاه ژئوپلیتیکی منطقهای و برون منطقهای از اصول سیاست خارجی و شرح وظایف لاینفک هر واحد سیاسی است. زیرا مناطقی که در معادلات بینالمللی ایفاء نقش میکنند، کشورهای آن مناطق هم به عنوان بازیگران اصلی در عرصه جهانی مطرح میباشند و میتوانند با تاثیرگذاری خود در معادلات سیاسی، اقتصادی عرصههای منطقه و جهان را تحتالشعاع قرارداده و به نفع خود سامان دهند. حوزه دریای سیاه با توجه به تغییرات بنیادین در این منطقه به لحاظ جغرافیایی بهعنوان یکی ازحلقههای پیرامونی حائز اهمیت ایران بهشمار میرود که ایمن سازی وگسترش مناسبات ایران با کشورهای واقع در این حلقه و نیز کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی دریای سیاه تامین منافع ملی ایران را به عنوان یک قدرت نوظهور منطقهای و جهانی بهدنبال خواهد داشت. تحقیق حاضر در پی آن است که، با مطالعه دقیق در این حوزه ژئوپلیتیک، مقدمه اتخاذ تصمیمات درست در راستای تامین منافع ملی از طریق افزایش ظرفیتهای تعامل ژئوپلیتیکی ایران و کشورهای ساحلی حوزه دریای سیاه را ایجاد نماید. نتیجه تحقیق بیانگر آن است که ژئوپلیتیک خاص ایران تاثیر به سزایی در برقراری روابط تعاملی با کشورهای حوزه دریای سیاه، در زمینه های مختلف دارد و از این طریق ایران می تواند به اهداف اقتصادی و سیاسی خود جهت توسعه روابط با کشورهای منطقه حوزه دریای سیاه دست یابد؛ به همین ترتیب ایران که خود صاحب یکی از بزرگ ترین شرکت های کشتیرانی جهان است، بایستی در اندیشه استفاده از امکانات دریای سیاه برای توسعه تجارت بین المللی خود باشد. کشورهای ساحلی دریای سیاه، در زمره مشتریان اصلی کالای ایران هستند؛ حضور ایران در دریای سیاه به گونه سریعی به توسعه بازرگانی بین المللی کشور نیز کمک خواهد رساند. همچنین عضویت ایران در سازمان همکاریهای اقتصادی دریای سیاه یکی از عوامل مهم همگرایی در این منطقه بهشمار میآید.
محمد کاویانی فرهاد حمزه
ایران کشوری است با پیشینه ای تاریخی و چند هزار ساله و این امری است که هر ایرانی که امروز در مرزهای دولت مدرن ایران زندگی می کند باید در نظر داشته باشد. کشور ایران به مثابه دولت ملی پیشینه ای تقریبا صد ساله دارد اما به مثابه یک تمدن چند هزار سال و سرزمینی به مرتب پهناور تر از ایران کنونی را شامل می شود. ایران دارای ده ها قومیت، حدود پنجاه زبان، صدها گویش و ... است که هر یک از آنها دارای پیشینه تاریخی خود هستند، آداب و رسومی دارند و آیین هایی خاص خود را که بسیار با ارزش هستند در دل خود حفظ کرده اند. با وجود این، این تنوع فرهنگی و قومی بسیار گسترده ایران را در وضعیتی متناقض قرار می دهد: از یک سو ایران مدرن به مثابه یک دولت ملی نیاز به وحدت و یکپارچگی زبانی و فرهنگی و اجتماعی دارد و از طرف دیگر این یکپارچگی اگر بخواهد مدل خود را از سایر دولت های ملی به ویژه دولت های ملی اروپایی که در قرن نوزدهم تشکیل شدند، بگیرید، نه تنها امکان پذیر نیست، بلکه یک خطر هم محسوب می شود. البته منظور از یکپارچگی مطلق این نیست که یک زبان، یک فرهنگ و یک شیوه زندگی و ... به زور و یا با تشویق به همه تحمیل شود. چنین کاری ایجاد وحدت ملی نمی کند و برعکس ایجاد شکاف ملی می کند. این همان برنامه ای است که در دوره پهلوی اول پیش گرفته شد و نتایج آن معکوس بودند. از این رو ، پایان نامه حاضر بر آن است تا نشان دهد که، رسانه ها و در میان آن ها به ویژه به رسانه تلویزیون (سیمای جمهوری اسلامی) به عنوان یکی از موثرترین ابزارها چگونه می تواند در یکپارچگی فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و در برقراری ارتباط با اقوام موثر عمل نماید. بر این اساس معرفت شناسی و هستی شناسی ژئوپلتیک رسانه در جمهوری اسلامی ایران و نیز تبیین نقش و کارکرد رسانه ملی و بخصوص سیمای جمهوری اسلامی در انسجام و تقویت همگرایی قومی در جمهوری اسلامی ایران مهمترین هدف این پایان نامه را تشکیل می دهد. اینکه کارکرد یا کارکردهای رسانه ای زمینه ساز همگرایی قومی و یا بالعکس واگرایی قومی در سیمای جمهوری اسلامی کدامند؟ و نیز سیمای جمهوری اسلامی با استفاده از کدام راهکارها می تواند تهدیدات ناشی از تنوع قومیتها را در ایران به فرصت تبدیل نماید؟ مهمترین سوال های تحقیق حاضر را تشکیل می دهند. نتایج تحقیق نشان می دهد که کارکرد مثبت سیمای جمهوری اسلامی ایران (آموزشی، توزیعی، تعمیم و یکپارچه سازی، برجسته سازی، پالایشی، جامعه پذیری و فرهنگ پذیری ) منجر به تقویت همگرایی و انسجام ملی و کارکرد منفی سیما (تخریب هویتی ، انعکاس اختلافات قومیتی) منجر به واگرایی و تشدید بحران هویت قومی در ایران خواهد شد.
محمد صدیقی فرهاد حمزه
برنامه ریزی و توجه ویژه به کنترل اجتماعی و سیاسی در پرتو شناخت مسایل امنیتی شهروندان امکان پذیر می باشد لذا باید بررسی لازم نسبت به شناخت شدت تأثیرات هر مولفه بر امنیت منطقه صورت پذیرد تا بتوان براساس میزان تأثیرگذاری، اولویت هر مولفه را بر امنیت شهروندی تعیین نمود. همچنین تحلیل ژئوپلتیکی امنیت شهروندی برای اعمال حاکمیت دولت ها امروزه ضروری به نظر می رسد .پژوهش حاضر جهت تحلیل عوامل اثرگذار امنیت انتظامی شهروندان شهر لاهیجان انجام پذیرفت. شهر لاهیجان به عنوان پرجمعیت ترین شهر شرق استان گیلان و نقش محوریت آن، محل تمرکز نهادهای اداری، سیاسی، اجتماعی و غیره می باشد که می تواند به عنوان کانون در تحقق امنیت شهروندی در ناحیه شرقی این استان موثر عمل کند.این پژوهش به روش مطالعات توصیفی، تحلیلی و مبتنی بر دو روش کتابخانه ای و پژوهش میدانی انجام گرفت. ابتداء با استفاده از ابزارهایی از جمله کتاب، مجلات و سایت های مرتبط به مطالعات کتابخانه ای اقدام گردید و در ادامه با استفاده از پرسشنامه در شهر لاهیجان جهت شناسایی عوامل تأثیرگذار بر امنیت شهروندی به جمع آوری داده پرداخته شد. تعداد نمونه های مورد استفاده نیز 320 نمونه به وسیله فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه توسط آنها تکمیل گردید. نتایج پژوهش نیز با استفاده از تحلیل نرم افزار spss بشرح زیر می باشد:متغیرهای انداز ه گیری شده در شهر لاهیجان در زمینه ی عوامل اثرگذار امنیت شهروندی که در دو دسته عوامل اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی – سیاسی تقسیم بندی شدند، نشان می دهد که میانگین رتبه ای بیش از 5/2 اکثر متغیرها، نشان از اثرگذاری مثبت بر امنیت شهروندی می باشد. همچنین میانگین 12/53 متغیرهای اجتماعی – فرهنگی و میانگین 65/46 متغیرهای اقتصادی – سیاسی نشان از تأیید فرضیات پژوهش و اثرگذاری مسائل اجتماعی – فرهنگی و مسائل اقتصادی – سیاسی بر امنیت شهروندی شهر لاهیجان دارد. همچنین داده های پژوهش نشان می دهد، اثرگذاری مسائل اجتماعی – فرهنگی بر امنیت شهروندی شهر لاهیجان بیش از مسائل اقتصادی – سیاسی می باشد. واژگان کلیدی: ژئوپلیتیک، امنیت، شهروندی، امنیت انتظامی شهروندی، لاهیجان.
اکبر حقیقی محمد اخباری
کشورهای عمده جهان دستیابی به قدرت را در پرتو برتری اقتصادی توجیه نموده و گفته می شود که پایه های اقتصاد جهان بر محور انرژی استوار است بنابراین از هر زمان دیگر اقتصاد نقش برجسته ای در ایجاد قدرت پیدا کرده و ژئوپلتیک انرژی طبعا فصل نوینی در تعاملات بین المللی ایفا می کند. در صحنه ژئوپلتیک انرژی و در جائی که نیاز روز افزون به نفت و گاز در کشورهای توسعه یافته بیشتر می شود و یا کشورهای جدیدی که در این عرصه پا می گذارند، انان را وادار می سازد تا مقوله ای به نام امنیت انرژی را در ادبیات امنیت جهانی وارد کرده و پیرامون چگونگی تامین آن راهکار اتخاذ نمایند. اتحادیه اروپا بعنوان بزرگترین مصرف کننده انرژی نیز در همین راستا اقدام به بررسی های همه جانبه در جهت تسلط و استفاده گسترده از انرژی را داشته است. رشد تقاضای انرژی اتحادیه اروپا این اتحادیه را همچنین وادار به رقابت با رقبای مصرف کننده انرژی پیرامون حفظ منابع موجود تامین کننده انرژی و نیز دستیابی به تامین کنندگان جدید واداشته است از این رو دستیابی به حوزه آسیای مرکزی و قفقاز از جمله کوششهائی است که بمنظور دستیابی به تامین انرژی در دستور کار اتحادیه اروپا قرار گرفته است.
محمد صدقی فرهاد حمزه
جهانی شدن فرایندی سیال از تحولات سیاسی و اقتصادی است که ضمن گسترش ارتباطات، تعاملات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی راافزایش می دهد. جهانی شدن با مشخصه های یکپارچگی تجارت، حرکت سریع سرمایه، تسریع در مبادله ی فن آوری، پیشرفت های فنی و نزدیک نمودن اقتصادهای ملی به اقتصادهای واحد و فراملی، ارائه کننده ی تعریف جدیدی از روابط، متغیرها و سیاست های اقتصادی است. جهانی شدن صرفا یک پدیده اقتصادی نیست بلکه پدیده ای اجتماعی ، سیاسی ،فرهنگی ، اقتصادی و تکنولوژیکی است و مستلزم همگرایی کلیه اهداف عالیه در حوزه های علمی، فناوری،فرهنگی و تجاری و...می باشد تا بتوان با استفاده از فرصت های مناسب امکانات بالقوه کشور را به بالفعل تبدیل کرد.از آنجا که جمهوری اسلامی ایران با مشکلات اقتصادی روبرو است و در زمینه فرهنگی نیز با مشکل مواجه است این سوال مطرح می شود که این کشور چه رفتارهایی را دراین موارد ازخود درسطح جهان نشان داده است که این پژوهش به بررسی نقاط ضعف و قوت جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهکار دراین موارد می پردازد. چالش های فرا روی جمهوری اسلامی ایران برای جهانی شدن را از دو بعد اساسی می توان مورد بحث و نقد قرار داد: 1- بعد درونی 2- بعد بیرونی در بعد درونی توجه به کلیه شاخص های عملکردی در حوزه نیروی انسانی ،مالی ،ساختاری و بهره وری و... درسازمان های دولتی و خصوصی از الزامات خواهد بود.در این بعد بررسی نقاط ضعف و قوت و چگونگی ارائه راه کارهای کاربردی برای حضور موثر در عرصه جهانی مورد بحث قرار می گیرد. در بعد بیرونی باید به کلیه ابعاد جهانی شدن از جمله عرصه اقتصاد ،تکنولوژی،سیاست ، فرهنگ و...توجه شود.این بررسی ها، قبل از همه نیازمند کمی کردن این پدیده وساخت و به کارگیری شاخص های مناسب برای اندازه گیری آن می باشد.واژگان کلیدی:جهانی شدن،فرهنگ،اقتصاد ،جمهوری اسلامی ایران
محمد دهرویه محمد اخباری
جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن ویژگی های استراتژیک همچون موقعیت ژئوپلیتیکی، موقعیت استراتژیک ، جایگاه در جهان اسلام و .... در جهان حایز اهمیت بوده و برای بالا بردن وزن ژئوپلیتیک خود نیاز به تعامل با سایر کشورها و اتحادیه های جهانی دارد. اتحادیه «آ.سه.آن» دارای ویژگی های استراتژیکی مانند: یکی از کانونهای اقتصاد بین الملل، قطب جمعیتی جهان اسلام، بازار مصرف و ... می باشد که این امر باعث گردید تا گرایش به سوی یکدیگر داشته باشند. در حال حاضر این امر از سه طریق: مستقیم، جنبش غیر متعهدها و اتحادیه اکو صورت می پذیرد. در این تحقیق سعی شده تا ضمن بررسی مناسبات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای حوزه «آ.سه.آن» طی سالهای 2000 تا 2010، راهکارهای لازم جهت ارتقاء سطح این مناسبات ارائه شود. با افزایش فشارها از سوی غرب بر سر مسائل هسته ای، تمایل ایران به سمت کشورهای عضو «آ.سه.آن» بیشتر شده بطوری که در طول سالهای گذشته، همواره این سطح روابط در حال افزایش بوده و سیاست نگاه به شرق به عنوان رویکردی ویژه در روابط خارجی ایران مدنظر قرار گرفته و پیشنهاد ایران برای همکاری به عنوان شریک دیالوگ، با استقبال «آ.سه.آن» مواجه شده است. در زمینه تجاری تراز بازرگانی، ایران به «آ.سه.آن» با افزایش مواجه بوده و از 2 میلیارد دلار صادرات در سال 2000 به 4 میلیارد در سال 2010 رسیده است. ضمن اینکه ایران به عنوان یکی از منابع غنی انرژی جهان می تواند نیاز رو به افزایش کشورهای عضو این اتحادیه را تأمین نماید. در زمینه فرهنگی مشترکات بسیاری میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه «آ.سه.آن» وجود دارد. حضور دین اسلام، شباهت های فرهنگی، برخورداری از جاذبه های تاریخی و گردشگری، همکاری های علمی ، آموزشی و ... از جمله عواملی است که در این زمینه مورد توجه قرار دارد. جمهوری اسلام ایران – اتحادیه جنوب شرق آسیا - آ.سه.آن – مناسبات – همگرایی
حسین بروغنی محمد اخباری
هرچند که تروریسم ریشه در تاریخ سیاسی و نظامی جهان دارد،اما در قرن اخیر و بویژه چند دهه اخیر مفهوم تروریسم به شکل برجسته و ویژه ای در ادبیات جهانی مطرح گردیده است. با ظهور گروه القاعده و طالبان در منطقه وجهان با ایدئولوژی ستیزه جویانه که رنگ دین و مذهب به خود گرفته است وبا وجود نزدیکی ایران به منطقه بحران و هم مرز بودن با دو کشور بحران خیز یعنی افغانستان و پاکستان و نفوذ این تفکرات به شرق کشور باعث شکل گیری گروههای تروریستی در دهه های اخیر شده است. عنصر قومیت و مذهب و آمیختگی این دو عنصر وجه بارز این گروههای تروریستی در سالهای اخیر شده است.یعنی عنصر مذهب (تفسیر افراطی از مذهب) وعنصر قومیت بلوچ پیکره باثبات هویتی این گروه را تشکیل می دهد. روش تحقیق در این موضوع روش توصیفی –تحلیلی می باشد که با توجه به مشاهدات و اسناد بیان خواهد شد. در این موضوع سعی براین شده است که مولفه های فکری این گروه و عواملی که تاثیر گذار هستند در شکل گیری این گروهها و بروز بحران در استان شده اند را مورد بررسی قرار دهیم زیرا شکل گیری چنین گروههایی در منطقه مرزی برای دولت مرکزی نوعی خطر محسوب می شود و اینکه چه نقاط ضعفی در این استان وجود دارد که از بعد مدیریتی به آن توجه نشده است که باعث بروز چنین بحرانهایی شده است. کلید واژه:تروریسم- سیستان و بلوچستان
فرزانه زاهدی درخانه شوکت مقیمی
حوزه خلیج فارس در ایران به همراه جزایر و استانهای مجاور آن دارای عناصر و پدیده های قابل توجه طبیعی و انسانی می باشد که می توان با بررسی و ارزیابی، تحلیل و طبقه بندی این پدیده ها، در کنار بهره گیری از ساختارهای جدید بین المللی چون مفهوم ژئوتوریسم، گردشگری ساحلی و دریایی و ورزشی و غیره، از آنها در جهت رشد و توسعه محلی و منطقه ای بهره برد. خلیج فارس به دلیل داشتن چند ویژگی مهم از نظر گردشگری دارای اهمیت است. اول به دلیل آب و هوای گرم آن که انواع فعالیت های تفریحی دریایی را در اکثر فصول سال امکان پذیر می سازد. دوم به دلیل اتصال به آبهای آزاد و زیبایی و تمیزی سطحی و زیرسطحی آن که امکان بهره مندی های مختلفی را از آن بوجود آورده است و سوم به دلیل داشتن جزایر مختلف و متنوع که هرکدام دارای ویژگی های مختص به خود می باشند. همچنین براساس رویکرد اقتصادی در برنامه ریزی و رهیافت تقویت گرا که معتقد است گردشگری ذاتاً خوب است و دارای منافع زیادی برای میزبان می باشد. توسعه گردشگری موثرترین روش به منظور به وجود آمدن درآمد و اشتغال برای مناطق در حال توسعه است. از این رو، در تحقیق حاضر جزایر هرمز و ابوموسی واقع در خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفتند و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری با بهره گیری از مطالعات میدانی و داده های حاصل از مصاحبه و تکنیک swot با شناخت کامل از وضع موجود منطقه مورد مطالعه در راستای تحقق اهداف فوق الذکر دست یافت. که بهترین و موثرترین راهبرد و استراتژی برای توسعه گردشگری در جزیره هرمز استراتژی تنوعی و جزیره ابوموسی استراتژی تدافعی تعیین گردید، که راهبرد اصلی ما در جهت فعالسازی جزایر خلیج فارس توسعه گردشگری ساحلی ـ ورزشی و گردشگری درمانی و ژئوتوریسم که همه زیرشاخه های گردشگری طبیعی یا اکوتوریسم می باشند و ایجاد فضاهای گردشگری به همراه ارائه خدمات مناسب برای فعالیتهای ذکر شده به همراه برگزاری جشنواره ها، فستیوالها و نمایشگاه ها پیشنهاد می گردد.
غزال خوراهه فرشید ایروانی قدیم
شمال غرب ایران موقعیت متمایزی را از لحاظ جغرافیای مدرن و باستانی اشغال کرده است. از مشخص ترین چهر ه ی آن، حوضه ی دریاچه ی ارومیه تا مناطق متمایز جغرافیایی شرق شمال غرب تنوعی از ویژگی های جغرافیایی، چشم اندازی و فرهنگی را ارائه می دهد، هر خطه ی آن مشخصات منحصر به فردی دارد که ناگزیر بر پراکندگی محوطه ها تأثیر واقعی می-گذارد، اما متأسفانه بسیار کم شناخته شده است. این محدوده بعنوان حوزه ای با نمونه های بسیار غنی از فرهنگ مگالیتیک شناخته می شود و نمونه های بسیار زیادی از تدفین های این فرهنگ در آن گواهی شده و مدت زیادی نیز تدوام یافته است. هرچند داده های بدست آمده از این سایت های تدفینی در بسیاری موارد غنی نبوده، اما شکل ساختاری اشان، تغییرات فرهنگی و اجتماعی را در مقیاسی بزرگ پیشنهاد می کند. در تاریخ گذاری آن ها مطالعه ی تطبیقی، تاریخی از هزاره ی دوم تا دوره ی اشکانی را نشان می دهد. در مطالب پیش رو ابعاد لنداسکیپی و ساختار معماری قبور برای ترسیم ارتباطات فرهنگی، رشد تدریجی و محدوده ی حوزه ی پراکندگی گونه های تدفینی این فرهنگ در نظر گرفته شده است. مطالعات طیف وسیعی از شکل های ساختاری و پراکندگی را حتی در یک گونه ی مشخص نشان می دهد و اگرچه یافتن واحدهای مناسب برای تحلیل جغرافیایی یکی از مشکلات اساسی کار بوده است، اما بر تنوعی که حاصل از تفاوت و تنوع چهره های جغرافیایی محدوده ی مورد مطالعه می باشد تأکید دارد.
آسیه دهقانی فرشید ایروانی قدیم
تندیس های سنگی به عنوان نمادی از اجداد و قهرمانان یک قوم یا قبیله، یکی از داده های مهم باستان شناسی است و اطلاعات زیادی را از نظر جهان بینی، فرهنگ و هنر مردمان گذشته در اختیار ما قرار می دهد. تندیس های سنگی از شمال غرب ایران از محوطه های شهریری، چیناب( قوبول دره سی)، احمدآباد، دایلار، خشکناب و هرزورز هریس و کرینقان ورزقان بدست آمده است. این پژوهش ماهیت ساختاری وگونه شناختی تندیس های شمال غرب ایران را مورد مطالعه، تحلیل و دسته بندی قرار داده و سپس به بررسی الگوی پراکندگی و تعیین حوزه ی فرهنگی پرداخته و در ادامه نمونه تندیس های بدست آمده از شمال غرب ایران را با نمونه های بدست آمده از خارج از ایران مقایسه و تحلیل کرده است. تندیس های شمال غرب دارای یکسری خصوصیات مشترک هستند. آن ها در عین عظمت و خلاقیت اکثراً هنر بدوی را به نمایش گذاشته اند. از نظر ماهیت ساختاری این تندیس ها یا در محوطه های روباز مقدس افراشته شده که اطراف آن قبور مگالیتیگ به صورت متراکم وجود دارد و یا به عنوان سازه قبر یا گور نهاده استفاده شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت تمام تندیس های سنگی یافت شده از شمال غرب ایران در ارتباط با آیین های تدفینی و قبور است. تفاوت در تیپولوژی و کاربرد تندیس ها در عین ماهیت مشترک آئینی و تدفبینی بیانگر آنست که احتمالاً ایدئولوژی و جهان بینی واحدی از اواسط هزاره دوم ق.م در شمال غرب ظهور پیدا می کند و توسط اقوام با فرهنگ مختلف پذیرفته شده است. الگوی پراکندگی تندیس ها بیانگر این است که آن ها در محوطه های تدفینی(قبرستان)در کوهپایه ها و در ارتفاع1000 تا 1800 متر از سطح دریا قرار گرفته اند. از نظر پوشش گیاهی این محوطه ها در مکان های مستعد مرتعی و مناسب برای چراگاه و در نزدیکی منابع آبی است. با توجه به اینکه در بررسی ها انجام شده هیچ محوطه استقراری مرتبط با تندیس ها گزارش نشده و تحقیقاتی که در خارج از ایران صورت گرفته این تندیس ها را در ارتباط با اقوام کوچرو معرفی کرده است، می توان نتیجه گرفت در شمال غرب ایران نیز آن ها در ارتباط با اقوام کوچرو بوده اند.
محمد قدیمی فرهاد حمزه
توسعه و امنیت دو مولفه بسیارمهم در راستای ارتقاء سطح کیفی و رفاه مطلوب جوامع انسانی است . امنیت مرزها و مناطق مرزی به علت واقع شدن درحاشیه کشورها ازاهمیت بسزائی برخوردار می باشند وبه نوعی امنیت کشور وامنیت ملی از امنیت مرزها نشات میگیرد. یکی از عوامل موثری که رابطه مستقیم با امنیت مرزی دارد میزان توسعه یافتگی مناطق مرزی می باشد. استان کردستان در غرب ایران قرار گرفته است و مردمان کرد بزرگترین اقلیت جهان هستند . نگرش به این منطقه و کرد ها ،نگرشی امنیتی می باشد واز پتانسیل وامکانات انسانی ،مادی و طبیعی سرزمین محل سکونت آنها در عرصه ملی استفاده نمی شود. نقش عدم توسعه و تبعیض در بحرانهای قومی وتوزیع نابرابر فرصت ها ،سرمایه ها بین کردستان و مناطق مرکزی نقش بسیار پررنگی دارد واین امر امنیت این منطق را به چالش کشیده است .هرچند تلاشهایی در راستای توسعه وارتقاء این استان صورت گرفته است ، ولیکن کافی نبوده و بیشتردرپی رفع نیازهای ضروری آن صورت گرفته است.طبق آمارهای موجود،این استان در رده های پائینی شاخص های توسعه قراردارد. لذا استفاده بهینه از ظرفیت مرزی بودن این استان در ایجاد روابط مناسب اقتصادی با کشور عراق و استفاده از این منطقه بصورت پل ارتباطی باسایر نقاط ایران،محرومیت زدایی و گسترش فرهنگ توسعه درسطح استان کردستان، پرهیز از نگرش امنیتی نسبت به آن ، افزایش مشارکت مردم کردستان در تعیین سرنوشت خود و هویت بخشی به مردم کرد ، می تواند از راه کارهای موثر در پیشبرد توسعه در این استان نام برد . وزمینه افزایش امنیت پایدار را در این استان فراهم نمود . درتعدادی ازکشورهای جهان ازروش توسعه درراستای افزایش امنیت مرزی استفاده شده است و دستآوردهای بسیاری داشته است که میتوان به امنیت پایدار ازطریق توسعه مناطق مرزی،بین کشورمکزیک وامریکا اشاره کرد.
ریحانه اکبری فرهاد حمزه
هویت مجموعه ای از علائم مادی، زمینی، جامعه ای، فرهنگی و روانی است که موجب شناسایی فرد از فرد، گروه از گروه و فرهنگی از فرهنگ و دیگر است. مهم ترین کارکرد هویت ایجاد همبستگی و هماهنگی است و هرچقدر هویت در یک کشور بیشتر باشد قدرت سیاسی آن بیشتر است. در هر کشوری هویت ملی، این قابلیت را دارد که احساس تعهد پیوندهای عاطفی و میهن دوستی و حتی حس فداکاری و ایثار را برانگیزد. شخصیت انسان امروزی معجونی است از کثرت اررزشها و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی، احساس بی قدرتی سیاسی و گرفتار شدن در روند اقتصاد جهانی شده و شخصیت انسان امروزی را چنان در بی ثباتی قرار داده که نمی داند کیست و به کجا می رود؟ این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی در پس شناخت عوامل موثر بر هویت ملی دانش آموزان است که در حال وارد شدن به اجتماع هستند. و به روش اسنادی و میدانی اطلاعاتی جمع آوری گردیده و نتایج به دست آمده نشان می دهد که عوامل مختلفی مانند خانواده، مدرسه، برنامه های آموزشی، مذهبی و رسانه ها و همچنین پوشش ظاهری و اینترنت بر هویت دانش آموزان موثر است و از بین تمامی عوامل خانواده و مدرسه بیش ترین نقش را دارند و دوستان و برنامه های مذهبی و رسانه ها و اینترنت در مرتبه پایین تری قرار گرفته اند.
مرجان منتظری غلامحسن حیدری
دریاچه خزر، بزرگترین دریاچه درون خشکی در کره زمین در محل برخورد آسیای مرکزی، قفقاز و ایران قرار دارد. به لحاظ انرژی این دریاچه پس از خلیج فارس و منطقه سیبری یکی از مهمترین منابع انرژی جهان به حساب می آید. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه1990و تبدیل دو کشور کرانه ای ایران و شوروی به پنج کشور ساحلی ، سبب افزایش اهمیت استراتژیک این دریاچه بیش از گذشته گردید. این تحول سبب به وجود آمدن مسائل جدیدی همچون، رژیم حقوقی جدید، توجه بیشتر و جدی تر به مسائل زیست محیطی این دریا و نگاه جدید قدرت های بزرگ به این منطقه ژئوپلتیکی شد. هدف پژوهش حاضر مطالعه سیاست های زیست محیطی دریای خزر می باشد. از این رو سوال اصلی تحقیق حاضر این است که، دسترسی به وحدت رویه در خصوص بحران زیست محیطی دریای خزر بین کشورهای حاشیه دریای خزر چگونه محقق خواهد شد؟ در پاسخ به سوال فرضیه تحقیق بدین صورت است که، به نظر می رسد مشخص نبودن رژیم حقوقی دریای خزر، مهمترین عامل بازدارنده همکاری های زیست محیطی کشورهای ساحلی دریای خزر می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد، فقدان رژیم حقوقی در دریای خزر سبب شد هر یک از دولتهای ساحلی به منظور کسب امتیاز بیشتر به طور یکجانبه اقدام به بهره برداری از منابع دریا کرده و در این راستا کنسرسیومهای بزرگ نفتی را به منطقه فراخونده اند. چشم انداز بهره برداریهای گسترده از نفت و گاز خزر، صید بی-رویه منابع زنده، چالشهای جدی را در قبال محیط زیست منطقه توسط جمهوریهای تازه استقلال یافته ارایه می دهد. در میان کشورهای ساحلی، آثار زیانبار زیست محیطی بیش از همه متوجه سواحل ایران می شود. کف دریا وجریان آب دریای خزر طوری است که آبهای آلوده را به سمت سواحل ایران سوق می دهد. لذا با توجه به وضعیت طبیعی و جغرافیایی دریای خزر، مشکلات زیست محیطی در سواحل ایران طیف گسترده ای خواهد داشت و امنیت و منافع ملی ایران را مورد تهدید قرار می دهد. لازم به ذکر است که روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی – تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای می باشد.
ماریا مومنی شهرام یوسفی فر
اقتصاد و تجارت خلیج فارس، ارتباط محکمی با راهها و مسیرهای پسکرانهای دارد، ایران از طریق این خلیج فارس با 5 قاره جهان ارتباط پیدا می کند،پس منطقه از موقعیت استراتژیک ویژه ای بر خوردار است در قرن چهار تاشش ﻫ..ق راههای مواصلاتی نقش های گوناگونی ایفا می کردندعلاوه بر اینکه وسایل ارتباطی ملل مختلف بودند موجب تبادل فرهنگ وزبان هم می شدند ویا بهتر است بگوییم راهها از آنجاآغاز می شد،این منطقه علاوه بر راه آبی دارای مرزهایی در خشکی بود در دورة فوق الذکر جاده های مواصلاتی توسعه یافت وهدفمند شد ،پس طبیعی بودتأثیرمستقیم در اقتصاد کشور داشته باشد ، پیشرفت راهها تا حدود زیادی مدیون تلاش امراء آل بویه(321ـ448 ﻫ.ق) وسپس سلجوقیان بود زیرا آنهابه سرعت به اهمیت اقتصادی وسیاسی واجتماعی این مسیر بازرگانی واقف شدند ودر جهت ایجاد تسهیلات وتوسعه این راهها ی مواصلاتی از هیچ گونه کوششی دریغ نورزیدند،از طرفی خلیج فارس در مجاورت سرزمین حاصلخیزفارس قرارگرفته بودوفارس نقش شاهراه اقتصادی ـ بازرگانی را داشت که خلیج فارس را به داخل فلات ایران مرتبط وقسمتهای مرکزی ایران را به خلیج فارس وصل می کرد،اقتصاد این دوره یک اقتصاد ترکیبی ـ تألیفی از اقتصاد مناطق مختلف بود که خود از نظر ثروت وامکانات با یکدیگر تفاوتهایی داشتند این رساله برآن است که راههای پسکرانهای خلیج فارس و تأثیر آن براقتصاد و تجارت( قرون 4 تا 6 ﻫ.ق) منطقه مورد نظررا مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق :روش تحقیق در این رساله تاریخی(توصیفی ـ تبیینی)واز شیوه جمع آوری اطلاعات مبنی بر مطالعه کتابخانه ای بهره گرفته شده است. به دلیل اهمیت راهها،امنیت راهها وآبادانی راهها وتاثیر مستقیم آن در موقعیت اقتصادی وسیاسی وفرهنگی منطقه در این پژوهش سعی شده نقش این جاده ها درتجارت مورد بررسی قرار بگیرد. این سوال اصلی مطرح است: در این پژوهش چنین مطرح است که راههای زمینی فلات ایران در اقتصاد خلیج فارس در سدههای میانه قرن (4 تا 6 ﻫ. ق)چه نقش اقتصادی وسیاسی داشت؟ سوال 1: آیا بین اوضاع اقتصادی، سیاسی واجتماعی وراههای پس کرانه های خلیج فارس در قرون میانه رابطهای وجود داشته است؟ فرضیه: راههای پس کرانه ای خلیج فارس در قرن(4تا6 ﻫ .ق)در اقتصاد منطقه نقش حائز اهمیتی داشته است چرا که تجارت ودادوستد کالا با منطق همجوار از طریق همین جاده ها صورت می گرفته است. فرضیه دوم: در قرون میانه بین اوضاع اقتصادی،سیاسی واجتماعی وراههای پس کرانه ای خلیج فارس رابطه ای وجود داشته است،در قرن چهار تا شش هجری توسعه اقتصادی در گرو امنیت سیاسی بود واگر مناطق پس کرانه ای همچون فارس وکرمان از نظر سیاسی دچار هرج ومرج می شدند اقتصاد را تحت تأثیر قرار داده وبا ایجاد نا امنی در راههای مواصلاتی ،بازرگانی یا متوقف می شدویا به کندی صورت می گرفت وبه تبع آن نتیجه تحقیق نشان داد راههای زمینی پس کرانه های خلیج فارس نقش کلیدی در اقتصادمنطقه خلیج فارس داشته است.
مصطفی مصطفوی آزیتا رجبی
گردشگری ماه عسل گردشگری ای است که در آن عروس و دامادها بعداز انجام مراسم ازدواج برای ماه عسل به آن می پردازند. این نوع از گردشگری چون گردشران خاص خودرا داراست، لذا باید ویژه گیها و خصوصیات خاص آن مدنظر قرار گیرد بطوریکه با ارائه ی یکسری امکانات و تسهیلات ویژه و متفاوت به گردشگران خود خدمت رسانی نماید. در این پژوهش محقق ابتدا جزیره ی کیش را به عنوان مقصد ماه عسل در نظر گرفته زیرا این جزیره از منظر توانها ی جغرافیایی اعم ازانسانی و طبیعی نظیر (دریا،ساحل،آفتاب،مراکز خرید ،پارک ها ،........) بستر طرح ریزی و برنامه ریزی در خصوص این نوع از گردشگری که مد نظر است را داراست که قبل از آن به بررسی عوامل موثر در انتخاب مقصد ماه عسل نیز پرداخته است.بنابراین محقق با استفاده از این توانها در ایجاد یک طرح ،تحت عنوان محیط باز خصوصی اقدام نموده است و با 3 فرضیه زیر پژوهش را آغاز نموده است: 1-به نظر می رسد امکانات جغرافیایی-انسانی موجود در جزیره کیش عامل موثری در جذب گردشگران ماه عسل می باشد 2- به نظر می رسد عوامل طبیعی و انسانی در انتخاب مقصد ماه عسل موثر می باشد 3- به نظر می رسد وجود محیط های اقامتی بزرگ در جزیره کیش با امکانات خاص برای عروس و دامادها می تواند در ایجاد گردشگری ماه عسل موثر باشد. هرسه این فرضیات با درصد بالا یی به تأیید رسیده است. محقق از روش تحقیق، توصیفی تحلیلی - کاربردی بهره برده است و با انجام بررسی های میدانی و مطالعات وضع موجود از طریق پرسشنامه به یافته هایی رسیده که با تجزیه و تحلیل داده ها به این نتیجه رسیده است که اولا جزیره ی کیش قابلیت ایجاد گردشگری ماه عسل را دارد وثانیا توانایی تبدیل توان های جغرافیایی به یک سایت گردشگری ماه عسل (محیط باز خصوصِی) را داراست.
مریم محمدصفت رودسری اسماعیل قادری
امروزه صنعت گردشگری به عنوان ابزاری برای کمک به اقتصاد جوامع، مورد توجه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه و حتی کمتر توسعه یافته قرار گرفته است و میتوان با توجه به توسعه صنعت گردشگری در هر منطقه موجبات گسترش فرصت های شغلی، ایجاد درآمد اضافی، فقر زدایی و ... و در مجموع بهبود شاخصهای اقتصادی را باعث شد و در این راستا شناخت مرحله توسعه مقصد گردشگری اهمیت ویژه می یابد. هدف از این پژوهش ارزیابی روند توسعه گردشگری، انتخاب و اجرای مدل مناسب برای سنجش میزان توسعه یافتگی شهرستان بندر انزلی است و برای این منظور مدل چرخه زندگی باتلر (talc)، انتخاب گردید. از زمانی که مدل چرخه زندگی مقصد گردشگری نخستسن بار توسط باتلر در سال 1980 مطرح شد، چارچوب مفهومی آن بارها در زمینه های مختلف از جمله سنجش میزان توسعه یافتگی مقاصد گردشگری مورد استفاده قرار گرفته است. در این پژوهش بر اساس مدل یاد شده، مطالعه سوابق تاریخی مقصد مورد مطالعه، بررسی امکانات، خدمات، زیر بناها، منابع و جاذبه های گردشگری منطقه مورد مطالعه و معرفی شاخصهای مراحل مختلف چرخه زندگی مقصد طی یک فرآیند هدفمند انجام پذیرفت تا بتوان میزان توسعه یافتگی مقصد گردشگری مورد مطالعه (بندر انزلی) را مورد ارزیابی قرار داد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و جمع آوری داده ها با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، مشاهده و مصاحبه بوده است. بررسی ها نشان میدهد که با توجه به سوابق تاریخی منطقه مورد مطالعه، شهرستان بندر انزلی مراحل اکتشاف ،درگیری، توسعه، تثبیت،رکود را پشت سر گذاشته و با تدابیر اتخاذ شده و برنامه ریزی و اقدامات لازم از مرحله رکود خارج و وارد مرحله احیاء و بازسازی شده و سعی در ادامه مسیر و ورود به مرحله توسعه مجدد دارد. همچنین در فرآیند مطالعه تغییر کاربری سواحل منطقه، سرمایه گذاری بر روی منطقه آزاد انزلی و ایجاد منطقه ویژه تجاری ، ساخت و ایجاد شهرک صنعتی انزلی، ایجاد اسکله های تفریحی، اجرای طرح های گردشگری تالاب انزلی، توجه به توسعه پایدار گردشگری، توجه ویژه به اکوتوریسم موارد قابل ذکر در مرحله احیاء و بازسازی شناسایی گردید. در ادامه با توجه به نتایج حاصل از بررسی ها پیشنهادات اجرایی جهت ادامه مسیر حرکت در مرحله احیاء و ورود به مرحله توسعه مجدد مطرح گردید. در انتها ذکر این نکته لازم بنظر می رسد که هر مقصد گردشگری برای توسعه و رشد و برای تبدیل شدن به یک مقصد معتبر گردشگری علیرغم نیاز به تأسیسات زیر بنایی و روبنایی، نیازمند عزم راسخ و خواست واقعی مدیران و برنامه ریزان حوزه گردشگری آن منطقه میباشد.
صادق روستایی فرهاد حمزه
موضوع بررسی عدم تعادل های فضایی در بازرگانی داخلی ایران به بررسی وضعیت تعادل و یا عدم تعادل در بازرگانی داخلی، نقاط ضعف و قوت استان ها، مزیت ها و محرومیت ها پرداخته است و در این پایان نامه مورد بررسی قرار گرفته است و شاخص هایی از قبیل تراز بزرگانی اعم از مثبت یا منفی که حاصل عملکرد دولتمردان وفعالت اقتصادی و تجار و بازرگانان در هراستان می باشد که با عنایت به وجود آمار و ارقام عملکرد مورد پردازش و تحلیل قرار گرفته و در این پایان نامه مورد برسی قرار گرفته کهدر نتیجه آن مشخص می گردد به دلایل متعدد در بازرگانی داخلی ایران عدم تعادل فضایی وجود دارد و به دلیل بخشی نگری و فقدان بسترهای قانونی جامع، حداقل مشارکت مردم و مقامات محلی در تدوین واجرای برنامه ها، ضعف فرهنگ برنامه ریزی در سطوح مدیریتی ، نقصان منابع و اطلاعات و سایر موانع توسعه باعث عدم تعادل گردیده است.
شهرام محمدی فرهاد حمزه
از ویژگی های نظام های مردم سالار مشارکت مردم در جریان و فرایند انتخابات و انتخاب نخبگان سیاسی جامعه است که با انتخاب مستقیم و غیرمستقیم بر خود بر تصمیمات ملی و اجزائی کشور نظارت و تأثیر دارند. در ایران از انقلاب مشروطه به بعد مردم از قضاوت و اثرگذاری رأی و اندیشه خود بر تصمیمات ملی و حکومتی را با انتخاب نمایندگان مجلس انجام داده اند و در این فرایند گروه های قومی و مذهبی و بزرگان طوایف توانسته اند کم و بیش نقش ایفا کنند. نقش گروه های قومی، مذهبی و طوایف و قومیت ها با توجه به فراز و فرود حضور آن ها در عرصه های سیاسی قبل و بعد از انقلاب در اثرپذیری از گروه های قومی به عنوان یک متغیر قابل توجه است که این تحقیق با مطالعه موردی روی نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه اسلام آباد غرب و دالاهو در پی آن است که میزان تأثیرگذاری و نقش قومیت ها را در حوزه انتخابیه مذکور با استفاده از آمارهای موجود و مقایسه آن ها بررسی کند یافته های تحقیق نشانگر آن است که در شهرستان هایی که قومیت ها و طوایف به مفهوم واقعی آن گستره فعالیت دارند عامل موثر در انتخاب نماینده بوده و در بسیاری از استان های ایران رویکردهای ایدئولوژیک مذهبی، قومی و قبیله ای نقش اساسی دارد.
مجتبی سرپله فرهاد حمزه
جغرافیای انتخابات به جنبه های جغرافیایی انتخابات، همه پرسیها، مشارکت انتخاباتی بویژه نتایج آنهامی پردازد. درگام های سیاسی دموکراتیک، مشارکت شهروندان درجغرافیای منطقه مربوطه بعنوان موثرترین بازیگران فضادرجنبه های سیاسی ازمهمترین دغدغه های سیاست مداران ودولتمردان به شمارمی رود.مشارکت شهروندان درامورشکلهای مختلفی دارد.که بارزترین جلوه آن انتخابات است. که در برخی کشورها نشان دهنده میزان مشروعیت نظام سیاسی نیز می باشد. انتخابات و رفتار انتخاباتی کنش و نگرشی سیاسی است. که با کارکردهای ساختاری زیر سیستم های اقتصادی و فرهنگی درسطح کلان نظام اجتماعی رابطه دارد. درواقع انتخابات در بسیاری دستاوردها یک نظر سنجی فراگیر از شهروندان است. وکمیت و کیفیت مشارکت انتخاباتی مردم می تواند میزان مشروعیت کارآمدی نظام سیاسی سیاست گذاریها و مقبولیت کارگزاران سیاسی را نشان دهد.شناخت رفتار شهروندان و الگوی شرکت در انتخابات برای احزاب سیاستمداران از اهمیت ویژه ای برخورداراست، زیرا مشارکت فعال،گسترده وفراگیرجامعه درانتخابات به منزله پشتوانه ملی در سطح داخلی وسطح بین المللی ومنطقه ای می باشد. انتخابات درایران زمینه مشارکت مدنی شهروندان در امور سیاسی را فراهم کرده وبه نظر می رسد. مشارکت شهروندان درانتخابات پس ازپیروزی انقلاب اسلامی بیانگر حضور ایدئولوژیکی ناشی از بخش خاص مکانی شهروندان می باشد. براین اساس تحقیق حاضردر نظر دارد با رویکردی توصیفی تحلیلی به بررسی علل وعوامل مشارکت شهروندان حوزه انتخاباتی نطنز وبخش قمصر درانتخابات مجلس شورای اسلامی (دوره هشتم و نهم) پرداخته وبه مقایسه این عوامل درفضای سیاسی شهرستانهای نطنز و بخش قمصر بپردازد. وجایگاه جغرافیای انتخابات را دراین مشارکت بررسی نماید.
محمدرضا جوادی فرهاد حمزه
در جهان امروز، با توجه به تنشهای شدید سیاسی که برخی مواقع منجر به برخوردهای نظامی می شود آنچه بیش از همه اذهان ملت ها را درگیر می سازد، مسأله امنیت است. این آشفتگی خیال نه تنها در دولتمردان و سیاست مردان وجود دارد بلکه یکی از بزرگترین دغدغه های مردم کشور نیز می باشد. با توجه به آنچه که توضیح داده خواهد شد. در می یابیم که امنیت در حقیقت نوعی احساس است. ولی با توجه به شرایط کنونی جهان در می یابیم که تأمین این احساس چندان سهل و آسان نیست. بنابراین هر دولت برای تأمین این احساس سیاست خاص خود را در پیش می گیرد. با توجه به موقعیت خاص و استراتژیک کشور ایران، طبعاً تأمین امنیت بسیار مشکل به نظر می رسد. به خصوص اینکه استان های غنی ایران که سالها مطامع کشورهای بیگانه را برانگیخته است، غالباً در مرزهای ایران قرار گرفته اند که این در حاشیه واقع شدن خود می تواند تهدید امنیت را به دنبال داشته باشد. استان خوزستان به دلایلی خاص از قبیل، داشتن منابع عظیم نفت و گاز، هم مرزی با کشور عراق و خلیج فارس، داشتن بنادر مهم تجاری و گسترش بسترهای قومی و زبانی در خارج از مرزهای کشور، بعنوان یکی از با اهمیت ترین استانهای کشور مطرح است که شاید بتوان گفت امنیت در این استان تأثیر مستقیم بر روی امنیت ملی خواهد گذاشت. این تحقیق شامل 5 بخش می باشد که سعی شده در فصول مختلف آن به تفصیل در مورد عوامل بر هم زننده تعادل های فضایی استان خوزستان و تأثیر آن بر امنیت ملی توضیح داده شود.
حسن ملک دار فرهاد حمزه
عالیت ها و جاذبه های گردشگری موجب رونق صنعت توریسم دربسیاری از نقاط دنیا هستند و در کشور ما نیز موضوع توریسم از جنبه داخلی آن در سالهای اخیر روند صعودی داشته است . در این تحقیق نقش جاذبه های گردشگری در اقتصاد مناطق روستایی مورد پژوهش قرار گرفته است و هدف آن تعیین تأثیر فعالیت ها و جاذبه های گردشگری در وضعیت اشتغال و درآمد روستائیان در نواحی روستایی بخش مرکز ی شهرستان فیروزکوه در استان تهران بوده است که شامل سه دهستان و سی روستا می گردند . در این تحقیق با بهره گیری از شیوه آماری و استفاده از نرم افزار spss ، اطلاعات پرسشنامه های خانوار روستایی ، مورد داده پردازی قرار گرفتند . نتایج سنجش فرضیات با استفاده از آزمون توافقی پیرسون نشان داد بین فعالیت های گردشگری و ایجاد فرصت های شغلی جدید و بهبود درآمد روستائیان در سطح 99 درصد بستگی آماری وجود دارد
لیلا زارعی فرهاد حمزه
جزیره کیش قطب گردشگری کشور ایران و مروارید خلیج فارس، در بین اتباع بیگانه مقیم و شاغل در کشورهای حوزه خلیج فارس به عنوان یک مقصد تمدید روادید شهرت دارد. اتباع بیگانه با این هدف وارد جزیره کیش شده و پس از انجام تشریفات قانونی به کشور محل اقامت خود باز می گردند. طی پژوهش حاضر موضوع ظرفیت و قابلیت های جزیره کیش در تمدید روادید مورد واکاوی قرار گرفته است. در همین راستا از اتباع بیگانه وارده طی پرسشنامه خود ساخته محقق در قالب 120 سوال در مورد بخش های مختلف این حوزه موضوعی(فرودگاه، حمل و نقل شهری، مراکز اقامتی، درمانی و ارایه کننده خدمات گردشگری) نظر سنجی گردید و طی آن گروه های وارده به جزیره از لحاظ جنسیتی، سطح درآمدی و ملیتی، عوامل عمده انتخاب جزیره کیش به عنوان یک مقصد تمدید روادید، الگوی مکانی و جغرافیایی گردشگران شناسایی گردید. همچنین میزان رضایت گردشگران از خدمات و امکانات ارایه شده، نیز اندازه گیری شد. در خصوص قیمت اقلام مقصد نیز نظر سنجی انجام گرفت. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که از گروه های وارده44% مونث و 56% مذکر هستند که عمدتا با هدف تمدید روادید74% و استخدام20% وارد کیش می شوند و از لحاظ گروه سنی اکثریت بین 30 الی 39 سال سن دارند (47 درصد). همچنین بیشترین سطح درآمد مربوط بین 1000 تا 2500 درهم با 26% از جمعیت مورد مطالعه است. 50 درصد افراد متاهل و 47درصد مجرد هستند. مسلمان 26% و مسیحیان 65% از جمعیت وارده را تشکیل می دهند که 100 درصد آنها از طریق مرزهای هوایی وارده کیش شده اند. از نظر سطح تحصیلات نیز دارندگان دیپلم با 56% در صدر جدول قرار گرفته اند. نتایج حاصل از پژوهش توسط نرم افزار اکسل و ترسیم نمودار های مربوطه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
معصومه کردی حسن طلایی
فرهنگ¬های اوایل هزاره دوم قبل از میلاد با شیوه¬های جدیدی از زندگی و آثار به ویژه سفال منقوش رنگی در مناطق ماوراءقفقاز ، شمال¬غرب ایران و مراتع مرتفع شرق آناتولی خودنمایی می¬کند. شمال¬غرب ایران در دوره زمانی بین حدود 3000 تا 1500 قبل از میلاد ، که در ادبیات باستان¬شناسی ایران معرف عصر مفرغ است ، افق¬های فرهنگی جدیدی را در زیستگاه¬های متنوع¬اش به نمایش می¬گذارد .یکی از مشخصه¬های فرهنگی این محدوده جغرافیایی در عصر مفرغ ، ظهور سفال منقوش چند رنگ است ،که به لحاظ زمانی عصر مفرغ جدید را شامل می¬شود و از سایت¬هایی باستانی با لایه¬نگاری منسجم در حوضه دریاچه ارومیه بدست آمده است. سفال منقوش چند رنگ که تحت عنوان "ظروف ارومیه " شناخته شده است دارای مشخصات منحصر به فردی ست که در گستره وسیعی، در غرب دریاچه ارومیه، مناطق جغرافیایی بین دو رود کورا و ارس در شمال رود ارس ، دریاچه ارومیه و وان پراکنده شده¬اند. این نوع سفال که هم از محوطه¬های استقرار ی و هم از گورستان¬ها بدست آمده¬اند، تنوع شان در مقیاس فرا منطقه¬ای با نام¬های محلی معرفی می¬شود. در مطالب ارائه شده با شناسایی محوطه¬های استقراری حوزه رود ارس که حاوی سفال منقوش چند رنگ هستند ، سعی بر ترسیم ارتباطات فرهنگی بین مناطق همجوار ،معرفی ویژگی¬های سفال منقوش در ایران و مناطق تحت پوشش این فرهنگ و جایگاه قرارگیری¬اش در میان گونه¬های مشابه است.
کیومرث جلالی محمد اخباری
با توجه به اینکه در جامعه جهانی تمام کشورها سعی در آن دارند که به هر نحوی خود را مطرح نموده و از سوی دیگر اکنون انرژی،منابع انرژی و امنیت انرژی بسیار مهم می باشد.در این میان کشورهایی که دارای اشتراکاتی با هم هستند تلاش می کنند تا به یک همگرایی دست یابند و گروهی هم هستند با کشورهای ابر قدرت که دارای وجوه اشتراکی نیستند به یک همگرایی برسند به طوریکه نتیجه این همگرایی تاثیرگذاری بر کشورهای دیگر منطقه است.در این تحقیق به بررسی قطر و تاثیراتی که این کشور در منطقه و به خصوص ایران گذاشته است می پردازیم.کشور قطر با مدیریت صحیح که بر منابع هیدروکربنی خود داشته و نیز اتخاذ روشهایی مبنی بر به کارگیری پول های حاصل از این راه و تحرکات سیاسی در کشورهای منطقه در حالی که از لحاظ عوامل سخت افزاری تهی بوده و نیز همسویی سیاست های خارجی خود با استراتژی آمریکا به عاملی تاثیرگذار در منطقه و پایگاهی برای این کشور مبدل گردیده است.در این تحقیق به بررسی موقعیت اقتصادی و ژئواکونومی قطر در منطقه و جهت گیریهای سیاسی این کشور و تاثیرگذاری که بر امنیت ملی ایران دارد می پردازیم.در این جا سعی بر آن داشته ایم به جمع آوری اطلاعاتی درباره پادشاهی قطر از سال 1995 تا 2013 و نیز بررسی آن بپردازیم.
اسمعیل نیک خواه رضا تاجفر
تحقیق حاضر با هدف « بررسی پراکندگی جغرافیایی فقر و آثار امنیتی و انتظامی آن در استان گیلان» انجام شده است. نوع تحقیق کاربردی و از نظر روش ؛ توصیفی ـ تحلیلی می باشد. روش اجرای پژوهش پیمایشی(میدانی) بوده و برای جمع آوری داده های بخش میدانی از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. برای بخش نظری پژوهش حاضر از روش اسنادی با استفاده از فیش برداری بهره گیری شده که بدین روش مطالب نظری و آمار و ارقام موجود در زمینه موضوع تحقیق از منابع گوناگون از جمله؛ کتاب ها ، نشریات، آمارنامه ها و طرح های تفصیلی گرد آوری شده است.جامعه آماری این تحقیق شامل 478نفر از ساکنین شهرستان های انزلی، رشت، صومعه سرا و فومن ، در استان گیلان می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای ـ طبقه ای انتخاب گردیدند.پس از جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه، با استفاده از نرم افزار آماری spss به بررسی رابطه بین متغیرها پرداخته شد که جهت آزمون فرضیه ها از آزمون t مستقل و همبستگی استفاده شده است. نتایج یافته های پژوهش نشان می دهد که از نظر پاسخگویان این پژوهش ، پدیده فقر در مناطق فقیر نشین گیلان سبب نا امنی گردیده است. با توجه به مقایسه نظر پاسخگویان ، جرم خیزی در این مناطق سبب نا امنی است. با توجه به مقایسه نظر پاسخگویان مناطق فقیر نشین و مرفه نشین جامعه نمونه پژوهش ، مشخص شد که ابعاد جرم خیزی در میان مناطق فقیر نشین استان به مراتب بیشتر است. بر این اساس همه فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار گرفتته اند. در واقع رابطه بین پدیده فقر و نا امنی اجتماعی اثبات شده است ، بنا براین برای افزایش میزان امنیت اجتماعی جامعه مورد مطالعه، لازم است به حداقل معیشت و رفاه جامعه مذکور توجه شود.
سمانه باریکانی حسین حاتمی نژاد
فضاهای گذران اوقات فراغت در داخل شهر به برنامه¬ریزی خاص خود نیاز دارد و یکی از مشکلات شهر تهران نیز فراهم آوردن فضاهایی در شهر است که نیاز به فعالیت¬های تفریحی سالم و کافی را برای شهروندان تأمین کند. در واقع، با توجه به شرایط و مشکلات شهرنشینی، موضوع گذران اوقات فراغت و فضاهای فراغتی به یکی از محورهای اساسی در برنامه¬ریزی و مدیریت شهری تبدیل شده است. بدین ترتیب هدف از این تحقیق بررسی نقش مبلمان شهری در گذران اوقات فراغت شهروندان و همچنین بررسی وضعیت مطلوب مبلمان شهری برای گذراندن اوقات فراغت از نگاه شهروندان است. در این تحقیق که با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه صورت گرفت، خیابان ولیعصر تهران به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب و با 100 نفر از گردشگران 15 سال به بالای خیابان ولی¬عصر مصاحبه به عمل آمد. یافته¬های تحقیق نشان می¬دهد که بین متغیر میزان رضایت¬مندی از مبلمان شهری و متغیرهای گذراندن اوقات فراغت و انگیزه خرید کردن رابطه وجود ندارد، همچنین سنجش آزمون رابطه بین متغیرهای زمینه¬ای تحقیق و گذراندن اوقات فراغت نیز نشان می¬دهد که بین این متغیرها نیز رابطه¬ای وجود ندارد. بدین ترتیب، همان طور که آزمون فرضیات تحقیق نشان می¬دهد، طراحی مبلمان شهری بر نحوه گذران اوقات فراغت شهروندان اثرگذار نیست.
زیور ازادی فرهاد حمزه
بالاترین هدف توسعه و مدیریت شهری ، بهبود کیفیت زندگی و خوشبختی شهروندان است؛ حال آنکه کیفیت زندگی مفهومی چند بعدی است و جنبه های مختلفی را در بر می گیرد .مدیریت نقش انکار ناپذیردر کیفیت زندگی شهروندان بازی می کند. در اغلب پژوهش ها، کیفیت زندگی به عنوان یک مفهوم ذهنی مبتنی بر ارزش ها و تمایلات فردی در ارتباط با میزان رضایت مندی از زندگی درنظر گرفته شده است.شاخص های عینی به جنبه- های عینی و قابل لمس زندگی شهری مربوط می شوند و در ابعاد مختلف قابل تعریف می باشند. در اغلب پژوهش ها، کیفیت زندگی به عنوان یک مفهوم ذهنی مبتنی بر ارزش ها و تمایلات فردی در ارتباط با میزان رضایت مندی از زندگی در نظر گرفته شده است.بنابر این در این پژوهش تلاش می شود ضمن بررسی رابطه ، میزان اثر گذاری عملکرد مدیریت شهری ( شهرداری ) ، به کیفیت زندگی از نگاه شهروندان مورد مطالعه قرار گیرد.روش تحقیق توصیفی تحیلی برای گرد آوری اطلاعات به روش میدانی ( پرسشنامه ) ،از ساکنان منطقه پرسشگری به عمل آمد.برای تحلیل فرضیات از آزمون هایی نظیر اسپرمن و فریدمن استفاده شده است .نتایج نشان می دهد بین متغیر های مدیریت شهری و کیفیت زندگی شهروندان با ضریب 0.599 همبستگی مثبت وجود دارد.برای رتبه بندی شاخص های مدیریت شهری از آزمون فریدمن استفاده شده است .نتایج نشان داد بین شاخص های مدیریت شهری اختلاف معناداری وجود دارد و خدمات شهری با 2.51نسبت به سایر شاخص ها در رتبه بالاتر قرار دارد .در نهایت راه کار هایی چون ؛ جمع آوری بموقع زباله ، توجه به چیدمان مبلمان شهری ، بهسازی و نوسازی آسفالت ، مناسب سازی معابر برای معلولین و... در منطقه مورد مطالعه پیشنهاد شد.
بهنوش فتحی فتاح زمان فرهاد حمزه
استان سیستان و بلوچستان با دارا بودن طبیعتی بکر و استثنایی یادمانهای با ارزش تاریخی و جاذبه های تجاری کم نظیر چنان در تحلیل گردشگری ملی فراموش شده است که گاهی اوقات به نظر می رسد، سیستان و بلوچستان متشکل از مقداری شن، چند نفر با لباس محلی و تعداد زیادی بچه شتر و گوسفندان لاغر اندام، چندین پاسگاه نیروی انتظامی، چند دستگاه وانت مخصوص حمل قاچاق، مقداری زیادی مواد مخدر، چند نفر مهاجر افغانی، شیوع بیماریهای واگیر و ...می باشد. اما حقیقت و ناحقیقت چنان به هم درآمیخته اند که شاید فقط ساکنین استان بدانند که چنین نیست. لذا ارزش توسعه گردشگری در استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از عوامل اساسی حفظ ارزشهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و نیز محور اصلی رشد اقتصادی، در بین سیاستگذاران کشور باید مد نظر قرار گیرد. این مهم محقق نمی گردد مگر با از بین بردن ذهنیت منفی گردشگران، زیرا اساساَ امنیت بسترساز حرکت و فعالیت های اقتصادی و صنعتی در جوامع انسانی قلمداد می شود. بدین منظور، در تحقیق حاضر استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار گرفت و راهکارهایی جهت توسعه گردشگری با بهره گیری از مطالعات میدانی و داده های حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها و تکنیک swot با شناخت کامل از وضع موجود منطقه مورد مطالعه محقق گردید. در نتیجه بهترین و موثرترین استراتژی برای توسعه گردشگری در استان سیستان و بلوچستان استراتژی تنوعی تعیین گردید، امید که با شناسایی و معرفی جاذبه های گردشگری استان و ایجاد زیرساخت های مناسب در سطح استان و حفظ امنیت پایدار در منطقه راه برای توسعه گردشگری استان سیستان و بلوچستان مهیا گردد.
مهدی جلیلیان پور فرهاد حمزه
تحولات اساسی در مسیر تاریخی تکامل اجتماعی و تمدن بشر تا کنون از چهار مرحله با موج و یا انقلاب تمدنی عبور کرد . 1) انقلاب کشاورزی برای تامین معیشت وتغذیه انسان ها 2) انقلاب صنعتی برای تولید مواد و ابزار و تامین رفاهو آسایش زندگی بشر 3) انقلاب اطلاعاتی که با اختراع رایانه و صنعت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات پدید آمد وبه دیجیتالی شدن اطلاعات منجر شد. 4) انقلاب مجازی که با گسترش شبکه جهانی اینترنت وفناوری اطلاعات به تولید فضای جدید برای زندگی و فعالیت انسان یا عنوان فضای مجازی یا فضای دوم با ماهیت مجازی منتشر شد. که هم اکنون الگوی غالبی در زندگی بشر است. انقلاب اطلاعاتی وحجازی باعث تسهیل ارتباط افراد بشر ومبادله اطلاعات ونزدیک شدن آنها به یکدیگر ی شود. به طوری که با افزایش سرعت حجرکت اطلاعات ، فاصله های جغرافیایی برای انقال اطلاعات و ارتباط افراد و کاربران با یکدیگر در مدت زمان بسیار کوتاه درنوردیده میشود ومتغیرهای فضا و زمان علی رغم وجود داشتن برای کاربران نامحسوس به نظر می رسد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی صورت گرفته و با توجه به منابعی که به بررسی و شناخت فضای مجازی می پردازند باتحلیل رویکرد کنونی کشورها صورت پذیرفته است. این تحقیق 5 فصل تدوین گردیده است که درفصل بیان مساله به تعریف روشناز موضوع مساله اصلی پرداخته و در فصل دوم به چهارچوب نظری پژوهش به بیان مفاهیم اصلی و مدل های نظری پرداخته ودر فصل سوم به تشریح جغرافیایی کشور اشاره مظر دارد. در فصل چهارم در تجزیه و تحلیل موضوع پژوهشی بر اساس طرح اولیه فصل اول با تاکید بر فرضیه های تحقیق ، ونظریه ها و مقدمات اثبات یا رد فرضیه را فراهم کرده و درفصل پیانی ب نتیجه گیری کلی وجمع بندی کلیه موارد مورد استفاده از فصل ها می پرازد. آنچه بایددر موررد موضوع اینتجقیق اشاره کرد ایناست که با همکاری دولت ا در شبکه اینترنت وفضای مجازی بر روابط مردم بمردم و نیز دولت ها بر یکدیگر تثیر می گذارند. در این فضا امکان همگرایی ، تقویت ، گفتگو و تفاهم بین شهروندان کشورهای مختلف و ادا متقابل را که به دوستی ، تنش زدایی تعامل سازنده منجر می شود به وجود می آورد. همچنین برخی مقتضیات فضای مجازی نیز موجب می شود تا دولت ها در فرایند هگرایی و تعمل را که به دوسی ، تنش زدایی وتعامل سازنده منجر می شود به وجود می آورد. همچنین برخی مقتضیات فضای مجازی نمیز موجب می شود تا دولت ها درفرایند همگرایی و تعامل دویا چند جنبه مشارکت کنند وهمکاری و صلح و امنیت بینالمللی رادرفضای مجازی را توسعه دهنهد. از جمله اینکه تامین امنیفضای مجازی به یکنواخت شدن سیستم های حقوقی متکثر کشورها در آن نیاز دارد. یکی از موضوعاتی که ارتباطی جدی با مقوله فناوری اطالعات وارتباطات پیدا می کن، موضوع هویتاست. درعصر جدید، بواسطه تکنولوژی های اطلاعاتی وامکانات موجود انحصر تعریفکردن هویت از دست گفتمان های کلی پرداز خارج شدهوتعاریف مختلفی دردسترسی قرار دارند که می توانند هویت انسان ها وجوامع رامعرفی نمایند در نتیجه هویت های قبلی دچار چالش و بحران می گردند به این ترتیب بهنظر می رسد برسی هویت دراینشرایط جدید امری اساسی وضروری باشد این مفهوم جایگزین مفهوم مارکسیستی طبقه بندی شه است.
محبوبه یازرلو آزیتا رجبی
توسعه صنعت گردشگری در سالهای اخیر آن را به یکی از حوزه های اقتصادی دارای مزیت پایدار بدل کرده است. برنامه ریزان و مجریان کلان اقتصادی کشورها، با هدف استفاده بهینه از این مزیت اقتصادی اقدام به طراحی و اجرای برنامه های راهبردی می نمایند. یکی از راهبردهای اساسی در این صنعت، توجه به گردشگری جنگ است. کشور ما به عنوان یکی از کشوری در نیمه دوم قرن بیستم درگیر یک جنگ نابرابر بوده است دارای فرصت بسیار مناسبی برای حضور گردشگران داخلی و خارجی و دیدار آنها از مناطق جنگی و آثار مقاومت دلیرانه مردم ایران در برابر تهاجم صدام و پشتوانه های بسیار بین المللی خودش است. براین اساس به منظور مطالعه جایگاه این نوع گردشگری در صنعت توریسم و مطالعه شرایط آن در ایران این تحقیق انجام شده است. این تحقیق به روش توصیفی – پیمایشی، بعد از بررسی و مرور ادبیات تئوریک طرح، با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته، داده های مورد نیاز جمع آوری شده است.
نازیلا نجفی شوکت مقیمی
توسعه پایدار، از جمله مسایل کلیدی و پرکاربرد دنیای نوین به شمار می رود. صنعت گردشگری نیز در پیوند مستقیم با جغرافیا، از این مقوله مستثنی نیست. تغییر کاربری سایت معدن متروکه (اعم از روباز و زیرزمینی)، در دهه های اخیر از اهمیت بسزایی در سطح بین المللی برخوردار بوده، چنانکه نمونه های متعددی از این دست در سرتاسر دنیا یافت می شود؛ در حالیکه در کشور ما هنوز در این راستا اقدام قابل توجهی صورت نپذیرفته است. در این پایان نامه نیز، سعی شده تا پیوند میان مثلث گردشگری و معدن و جغرافیا، از دیدگاهی نوین مورد بررسی قرار گیرد. استان یزد با برخورداری از اقلیم خاص و منابع سرشار معدنی از یک سو و اهمیت اجرای توسعه پایدار و ملاحظات زیست محیطی پس از معدن کاری از سوی دیگر، پتانسیل آن را دارد تا پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بیشتری در سطح استان باشد؛ در این راستا با استفاده از نرم افزار expert choice و روش تحلیل سلسله مراتبی madm(ahp)، سعی گردید تا در راستای اجرای گردشگری پایدار، امکان سنجی تغییر کاربری معدن متروکه روباز واقع در روستای دره زرشک(منطقه تفت)، به سایت توریستی مورد بررسی قرار گیرد ونتیجه به دست آمده نمایانگر برتری گزینه سایت توریستی نسبت به سایر گزینه هاست که معیارهای اقتصادی و اجتماعی در این وزن دهی بیشترین تاثیر را داشته اند. امید است تا این مقال راهگشایی باشد برای اجرای گردشگری پایدار در سایت های معدن متروکه که پراکندگی آنها در میهن عزیز ما ایران، بسی قابل تامل می باشد.