نام پژوهشگر: بهاره شمشادی
سینا فقیه زاده گرجی بهاره شمشادی
اردک به عنوان یک پرنده حلال گوشت که دارای گوشتی لذیذ میباشد و به علت مقاوم بودن آن نسبت به بسیاری از بیماریهای طیور در پرورش خانگی روستاییان اهمیت ویژه ای دارد.بسیاری از مردم مناطق شمالی کشور ضمن پرورش این پرنده از گوشت و تخم آن استفاده می کنند. عموما این پرنده بصورت سنتی در حیاط خلوت (backyard) ?باغات و خانه ها پرورش داده میشود.با توجه به تقاضای روز افزون مصرف گوشت این پرنده? بسیاری تمایل به پرورش اردک بصورت انبوه کرده اند که اکثرا در کنار آبگیرها اقدام به پرورش آن میکنند.اردک علیرغم مقاوم بودن به بسیاری از بیماریها می تواند نسبت به بسیاری از انگلها حساس باشد و حتی می تواند عامل گسترش و انتقال انگل به انسان و یا سایر موجودات باشد.لذا با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم که بررسی دقیقی از بروز بیماریهای انگلی و میزان شیوع آنها در اردکهای اهلی شهرستان بابل انجام دهیم. به منظور انجام این مطالعه تعداد 30 عدد اردک که شامل 19 عدد نر و 21 عدد ماده میباشد خریداری شد? از این 30 نمونه? 18 عدد بالغ و 12 عدد نابالغ اند.در این تعداد اردک? کلیه انگلهای خارجی ? تک یاخته های روده ای? انگلهای خونی و انگلهای دستگاه گوارش و تنفس مورد بررسی قرار گرفتند. اما به منظور بررسی انگلهای خارجی اقدام به نمونه برداری از 150 عدد اردک که محل زندگی آنها در کنار آب بوده به همراه 100 اردک که مکان زندگی آنها در سالن بوده? شده است. به منظور بررسی کریپتوسپوریدیوم از 50 عدد اردک مقاطع هیستوپاتولوژی از نای و بورس تهیه شد. در طی این بررسی انگلهای تریکوموناس ? آسکاریس و کریپتوسپوریدیوم به ترتیب با آلودگی 67/6 % ? 50%? و 2% یافت شدند. در بررسی انگلهای خارجی جرب درمانیسوس گالینه و شپش منوکانتوس یافت شد? که میزان شپش و جرب در پرورش سالن بسیار بیشتر از پرورش آزاد در کنار آبگیرها می باشد.در پرورش آزاد و در کنار آبگیرها سوسک آبزی بنام دیتیسیده رویت شد که نقش انگلی برای اردک ندارد و احتمالا از اردک به عنوان حمال برای جابجایی استفاده میکنند. همچنین در مدفوع? تخم انگلهای آسکاریس? هتراکیس? کاپیلاریا? اووسیست آیمریا و بند بارور سستد نیز با درصد فراوانی به ترتیب 33/73%? 20%? 67/16%? 67/16%? 67/36% یافت شد. با نرم افزار spss و به روش مک نمار رابطه بین آلودگی با جنسیت و سن اردکها مورد بررسی قرار گرفت که با توجه به نتایج? بروز انگل تریکوموناس در جنس ماده و سنین نابالغ بیشتر می باشد.اما بین بروز آسکاریس با جنسیت ویا سن اردکها رابطه ای برقرار نمی باشد.همچنین بررسی حضور تخم انگل در مدفوع نشان دهنده حضور بیشتر تخم انگلهای هتراکیس? کاپیلاریا? و اووسیست ایمریا در جنس ماده و بالغین می باشد. اما رابطه ای بین سن و جنسیت اردک با حضور تخم انگل آسکاریس و سستد وجود ندارد. انگلهای کریپتوسپوریدیوم? تریکوموناس? برای اولین بار در ایران در اردک گزارش می شوند . بررسی میزان حضور ژیاردیا در اردک نیز برای اولین بار در ایران انجام میشود.
فرزاد آذرهوش شاهرخ رنجبر بهادری
یکی از انگل های خارجی مهم در مزارع طیور ایران، جرب درمانسیوس گالینه می باشد. طی سالیان گذشته در مبارزه با این انگل از سموم مختلفی استفاده شده است که به مرور زمان مقاومت هایی نسبت به این سموم مشاهده و گزارش گردیده است. لذا استفاده از ترکیبات گیاهی می تواند در این خصوص مثمرثمر باشد. در بررسی حاضر روز قبل اسپری عصاره با انجام نمونه برداری توسط کارت مقوایی (تاکرده) 20*30 cm اقدام به تعیین میزان آلودگی سالن مرغداری مورد نظر کرده و در روز بعد عصاره دارچین با غلظت 27.5 mg/ cm3 در حضور مرغ به طور کامل برروی مرغ و قفس ها اسپری شد و سپس با کارت هایی دیگر و با مشخصات ذکر شده در روز بعد از اسپری اقدام به نمونه برداری و شمارش جرب های به دام افتاده کرده و تعدادآنها در روزهای قبل از اسپری و بعد از اسپری مورد شمارش قرار گرفت. همچنین اثر هر عصاره (efficacy) از فرمول زیر محاسبه گردید. a= مایت های شمارش شده قبل از انجام اسپری b= مایت های شمارش شده بعد از انجام اسپری در تحقیق فوق عصاره آبی دارچین به عنوان یک ماده کنه کش انتخاب گردید تا علاوه بر قابلیت اسپری کردن آن در حضور مرغ تاثیرات ضد کنه ای آن مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به نتایج به دست آمده تاثیر یکبار اسپری عصاره دارچین با دز ld50 آن 62/92? می باشد که با گذشت زمان ( بعد از 7 روز) این تاثیر کاهش یافته و به 15/26? می رسد. این نشان دهنده این است که در ابتدا عصاره دارچین اثرات قوی تری دارد و با گذشت زمان از میزان ماندگاری آن در محیط کاسته شده و تاثیر آن کاهش می یابد. کلمات کلیدی درمانیسوس گالینه، عصاره گیاهی، دارچین