هدف: هدف از این پژوهش اندازه گیری فقر چند بعدی و نابرابری پناهندگان افغانی ساکن ایران در منطقه ورامین و مهمانشهر مهاجران سمنان است. از آنجا که هیچ تحقیق اقتصادی پیش از این در خصوص سنجش فقر یا آسیب پذیری پناهندگان در ایران صورت نگرفته است، می توان گفت نتایج این تحقیق در سیاست گذاری های آتی کشور می تواند بسیار مفید واقع شود. روش شناسی: در این پژوهش از روش نظریه اطلاعات که توسط معصومی (2006) ارائه شده است برای اندازه گیری فقر چند بعدی بر اساس چهار ویژگی درآمد، مسکن، آموزش و سلامت عمومی استفاده شده است. در این روش ابتدا فقر در هر یک از شاخصه ها به صورت تک بعدی محاسبه شده و در پایان فقر چند بعدی با دو رویکرد ضعیف و قوی بر اساس نظریه اطلاعات محاسبه می گردد. همچنین نابرابری موجود بین گروه مورد بررسی پژوهش با توجه به چند دسته بندی اساسی سنجیده می شود. نتایج و یافته ها: براساس یافته های پژوهش فقر درآمدی با 79% بالاترین سرشمار فقر را در بین ویژگی های مورد بررسی پژوهش، یعنی درآمد، آموزش، مسکن و بهداشت داشته است. سرشمار فقرچند بعدی با رویکرد تمرکز ضعیف در نرخ های جانشینی مختلف ویژگی ها، عددی بین 78% تا 95% و فقر چند بعدی با رویکرد تمرکز قوی عددی بین 98% تا 100% بدست آمده است. فقر چند بعدی با رویکرد قوی پناهندگان فاقد مدارک اقامت، بالاتر از پناهندگان دارای مدارک اقامت بوده است همچنین فقر چند بعدی با رویکرد قوی پناهندگان ساکن میهمانشهر بالاتر از پناهندگان ساکن شهرستان ورامین بوده است. نابرابری بین پناهندگان ساکن شهرستان ورامین همچنین پناهندگان فاقد مدارک اقامت نیز بیشتر بوده است. کلید واژه ها: پناهنده، فقر چند بعدی، نظریه اطلاعات، خط فقر تجمیع شده، نابرابری

چکیده در مطالعه حاضر به بررسی رابطه بین توسعه بیمه و رشد اقتصادی در ایران طی دوره زمانی 1386 – 1356، با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری (var)پرداختیم. در این ارتباط ابتدا ایستایی متغیرها را با استفاده از آزمون دیکی – فولر تعمیم یافته در داده های سری زمانی بررسی کرده، نتایج نشان دهنده ایستایی متغیرها با یک بار تقاضل گیری می باشد. سپس رابطه تعادلی و بلند مدت (همگرایی) الگوی مورد نظر را با استفاده از آزمون همگرایی یوهانسن ارزیابی کرده ایم، که نتیجه آزمون حاکی از وجود یک بردار همگرایی بین توسعه بیمه و رشد تولید ناخالص داخلی می باشد. که موید این مطلب است که در بلند مدت تاثیر توسعه بیمه بر روی رشد اقتصادی در ایران در دوره ی زمانی مورد نظر مثبت و معنی دار می باشد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی اثرات اجرای برنامه های توسعه اقتصادی ایران بر میزان فقر در مناطق روستایی و شهری استان آذربایجان شرقی در طی چهار برنامه توسعه اقتصادی بوده است. از اینرو جهت برآورد خط فقر و شاخص های فقر از آمار و اطلاعات گرد آوری شده توسط مرکز آمار ایران که در پیمایش هزینه - درآمد خانوارها (یک تا هفت و بالاتر) در مناطق شهری و روستایی استان آذربایجان شرقی طی چهار برنامه توسعه اقتصادی (1368-1388) آمده است، استفاده گردید. برای محاسبه خط فقر در نمونه مورد تحقیق از روش نیازهای اساسی استفاده شده که در این روش خط فقر به دو مولفه غذایی و غیر غذایی تقسیم می گردند، سپس بعد از برآورد خط فقر مطلق، شاخص ها ی فقر شامل نسبت سرشمار، شاخص شکاف فقر و شاخص شدت فقر (فوستر- گریر- توربک ) محاسبه شدند. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر این است که خط فقر مطلق طی چهار برنامه توسعه اقتصادی (1368-1388) در مناطق شهری و روستایی استان آذربایجان شرقی روند صعودی داشته است. همچنین در دوره فوق، خط فقر مطلق در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی بوده است. در حالیکه شاخص های فقر شامل نسبت سرشمار، شکاف فقر، شدت فقر در مناطق شهری و روستایی استان مورد بررسی طی اجرای برنامه اول افزایش و طی برنامه دوم، سوم و چهارم کاهش نسبی داشته است.

این مطالعه ابتدا می کوشد تا یک چارچوب مفهومی جایگزین، برای شاخص توسعه ی انسانی با محوریت کرامت انسانی ارائه کند و سپس بر این اساس به محاسبه این شاخص بپردازد. اهمیت این تلاش علمی در این است که می تواند، چارچوب نظری و محاسباتی بر اساس یک نگرش اسلامی به انسان را وارد شاخص های مهمی همچون شاخص توسعه ی انسانی کند که امروزه به صورت سالیانه و در مقیاس جهانی، برای مقایسه ی پیشبرد اهداف توسعه ای کشور های جهان توسط برنامه ی توسعه ی سازمان ملل محاسبه و منتشر می شود. به این منظور در این مطالعه از روش اسنادی و با استناد به منابع کتابخانه ای به مطالعه ی این پدیده پرداخته می شود. همزمان از رویکرد تعیین اهداف خلقت انسان و ارسال رسُل به تعیین غایات و اهداف اصلی از خلقت بشر و شکل گیری جوامع انسانی از منظر نگرش اسلامی استفاده می شود. از جمله نتایج به دست آمده این است: که بسیاری از شاخص های مورد استفاده در چارچوب های اندازه گیری شاخص توسعه ی انسانی با هدف حفظ کرامت انسانی انطباق دارند. افزودن نماگر ها و شاخص های متمایز دیگری که معرف حفظ کرامت انسانی باشند، به طور خاص شکل گیری زیست بوم متناسب با کرامت انسانی و ارزش های اخلاقی است. زیستن در چنین زیست بومی همراه با شاخص های دیگر توسعه ی انسانی، همچون حداقل های یک زندگی شایسته، دسترسی به خدمات سلامت برای اجتناب و پیشگیری از بیماری های قابل پیشگیری و نیز دسترسی به حداقل های آموزش و تحصیلات برای ارتقاء توانایی های مشارکت در خلق ثروت و نیز توانایی های شخصی برای رشد ارزش های اسلامی و انسانی است. در خاتمه تعدادی از شاخص های اندازه گیری مرتبط با توسعه ی انسانی محاسبه و ارائه شده است.