(1) مقایسه رادیوگرافیک پنج تکنیک مختلف دسترسی به بورس سزامویید تحتانی در گاو تکنیک های بسیاری برای دسترسی به بورس سزامویید تحتانی (بورس نویکولار) به ویژه در اسب معرفی شده است، اما تعاریف علمی آندکی در این زمینه در مورد گاو وجود دارد. لذا، در این مطالعه پنج تکنیک مختلف (رهیافت دیستال پلانتار موازی با نوار تاجی، رهیافت دیستال پلانتار موازی با کف سم، رهیافت جانبی، رهیافت پروکسیمال پلانتار و رهیافت تزریق به داخل مفصل بین بند انگشتی تحتانی) برای دسترسی به بورس سزامویید تحتانی در گاو مقایسه شده است. تعداد دفعات ورود سر سوزن تا قرارگیری صحیح آن در داخل بورس سزامویید، تعداد دفعات تزریق موفق ماده حاجب در داخل بورس مذکور پس از قرار گرفتن صحیح سر سوزن بر اساس نوع تکنیک و طول سر سوزن وارد شده در تکنیک های مختلف ارزیابی آماری شد. در نهایت استفاده از رهیافت دیستال پلانتار موازی با کف سم برای دسترسی به بورس سزامویید تحتانی در گاو توصیه گردید. (2) ارزیابی ارتباط آناتومیک بین بورس سزامویید تحتانی و مفصل بین بند انگشتی تحتانی در گاو با استفاده از کنتراست رادیوگرافی و سی تی–آرتروگرافی ناحیه دیستال 20 اندام حرکتی خلفی و 8 اندام حرکتی قدامی آز گاوهای هلشتاین سالم و بدون علائم بالینی لنگش از کشتارگاه تهیه گردید. اندام های تهیه شده به صورت تصادفی در دو گروه مساوی قرار داده شدند. در هر دو گروه ماده حاجب به داخل مفصل بین بند انگشتی تزریق شد و در گروه اول از کنتراست رادیوگرافی و در گروه دوم از سی تی–آرتروگرافی برای ارزیابی ارتباط آناتومیک بورس سزامویید تحتانی و مفصل بین بند انگشتی تحتانی استفاده گردید. تصاویر به دست آمده دال بر عدم وجود ماده حاجب در بورس سزامویید تحتانی در هر دو گروه بود که نشان از عدم وجود ارتباط آناتومیک بورس سزامویید تحتانی و مفصل بین بند انگشتی تحتانی بود. (3) ارزیابی مایع مفصلی و مایع سینوویال به دست آمده از مفصل بین بند انگشتی تحتانی و بورس سزامویید تحتانی در نمونه های سالم و غیر سالم کشتارگاهی و حیوان زنده سالم به منظور تهیه مایع مفصلی از مفصل بین بند انگشتی تحتانی و مایع سینوویال از بورس سزامویید تحتانی، تعداد 22 نمونه سالم تازه (11 نمونه از اندام حرکتی خلفی و 11 نمونه از اندام حرکتی قدامی) و 27 نمونه غیر سالم تازه (16 نمونه از اندام حرکتی خلفی و 11 نمونه از اندام حرکتی قدامی) از کشتارگاه تهیه گردید. علاوه بر این در 10 گاو هلشتاین سالم و غیرلنگ مایع ساینویال از بورس سزامویید تحتانی هر دو انگشت داخلی و جانبی اندام حرکتی خلفی اخذ گردید. در بررسی رنگ ظاهری نمونه های بدست آمده از اندام حرکتی خلفی گاوهای زنده سالم، رنگ شفاف تا زرد کم رنگ و شفاف مشاهده گردید. از نظر ویسکوزیته و تست لخته موسین خوب و در برخی مواردً متوسط دیده شدند. این درحالی بود که در نمونه های بدست آمده از نمونه های سالم کشتارگاهی رنگ مشاهده شده در غالب موارد به صورت زرد شفاف و موارد کمتری زرد کدر دیده شد و از نظر ویسکوزیته و لخته موسین خوب تا متوسط و بندرت ضعیف ارزیابی گردید. رنگ ظاهری نمونه های بدست آمده از اندام های غیر سالم کشتارگاهی کدر، خون آلود، زرد کدر و در مواردی زرد شفاف دیده شد. از نظر ویسکوزیته و لخته موسین ضعیف و متوسط و در موارد نادری خوب ارزیابی گردید. بر اساس مقادیر گلوکز اندازه گیری شده در نمونه های بدست آمده از حیوان زنده، اندام های سالم و غیر سالم کشتارگاهی تفاوت معنی داری بین میزان گلوکز بین بورس مذکور و مفصل بین بند انگشتی در هر گروه وجود نداشت. در حالی که در مورد هر دو مایع سینوویال و مفصلی به دست آمده از نمونه های اخذ شده از حیوان زنده و سالم کشتارگاهی با نمونه های غیر سالم کشتارگاهی اختلاف از نظر آماری معنی دار وجود داشت. میزان پروتئین تام مایع سینوویال بورس سزامویید تحتانی و مایع مفصل بین بند انگشتی تحتانی در همه نمونه های به ظاهر سالم و نمونه های بدست آمده از حیوان زنده فاقد اختلاف معنی دار می باشند. اما قیاس این مقادیر بین این سه گروه دال بر وجود اختلاف معنی دار مابین سه گروه مذکور می باشد. بین انگشت داخلی و خارجی در هیچ یک از اندام ها اختلاف معنی داری بین میزان پروتئین وجود نداشت. بین مقادیر آنزیم های لاکتات دهیدروژناز، فسفاتاز قلیایی، آسپارتات آمینو ترانسفراز و آلانین آمینو ترانسفراز موجود در مایع سینوویال بورس سزامویید تحتانی و مفصل بین بند انگشتی تحتانی در نمونه های سالم و نمونه های به دست آمده از حیوانات سالم زنده اختلاف معنی داری وجود ندارد. اختلاف این مقادیر بین این دو ساختار آناتومیک در نمونه های غیر سالم کشتارگاهی نیز از نظر آماری معنی دار نیست. اما این مقادیر بین نمونه های غیر سالم کشتارگاهی با دو گروه دیگر دارای تفاوت معنی دار می باشند. بر اساس مطالعه حاضر شمارش تام و تفریقی سلولی در مایع آنالیز شده در دو گروه حیوانات زنده و نمونه های سالم کشتارگاهی فاقد اختلاف معنی دار بوده اما گروه نمونه های غیر سالم کشتارگاهی با هر دو گروه از این نظر تفاوت معنی دار دارند. در ارزیابی وزن مخصوص مشخص گردید که میانگین این مقادیر در نمونه های بدست آمده از حیوانات زنده مابین مایع سینوویال بورس سزامویید تحتانی و مفصل بین بند انگشتی تحتانی فاقد اختلاف معنی دار می باشد. میانگین وزن مخصوص مایع بدست آمده از حیوانات زنده و سالم کشتارگاهی با این میانگین در نمونه های غیر سالم کشتارگاهی دارای اختلاف معنی دار می باشد.

چکیده لاکتوز مهم ترین کربوهیدرات و اسمولیت (osmolit) اصلی در شیر می باشد. این ترکیب توسط هترودیمر پروتئینی لاکتوز سنتاز واقع در سلول های اپیتلیال غدد پستانی سنتز می گردد. لاکتوز سنتاز از دو جزء آلفا-لاکتالبومین (?-la) و بتا 1،4-گالاکتوزیل ترانسفراز (?4gal-t1) تشکیل شده است. در مطالعه ی حاضر کل ژن ?-la در نواحی کد شونده (اگزون) (exon) و غیر کد شونده (اینترون) (intron) 100 نمونه از گاوهای هولشتاین ایران، با استفاده از pcr و توالی یابی (sequencing) محصول حاصل از آن، مورد بررسی قرار گرفت تا تاثیر پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی (single nucleotide) در یک جایگاه بر روی میزان تولید شیر، لاکتوز، پروتئین و ماده جامد تام شیر به جز چربی (solid not fat) مشخص شود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که میان واریانت های (variants) مختلف یک جایگاه در برخی پلی مورفیسم های یافت شده اختلاف آماری معناداری در صفات شیرواری فوق الذکر وجود دارد. در این مطالعه برای اولین بار مشخص شد که پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی واقع بر اینترون ?-la را نیز می توان به عنوان جایگاهی برای qtl به منظور تولید شیر در نظر گرفت. وا‍ژگان کلیدی: آلفا-لاکتالبومین، لاکتوز، لاکتوز سنتاز، پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی، صفات شیرواری، گاو هولشتاین ایران.