نام پژوهشگر: نریمان فاخری
الله یار موسوی نریمان فاخری
موضوع اصلاح و تربیت مجرمین و بازگرداندن آنان به زندگی اجتماعی و شرافتمندانه و جلوگیری از تکرار جرم توسط بزهکاران و نیز ارعاب سایرین، به خصوص افراد مستعد بزهکاری، در طول تاریخ حقوق جزا مد نظر همه اندیشمندان و علمای این رشته بوده است. لیکن امروزه نظام کیفری به دنبال حصول اهدافی است که با نظام کیفری سنتی، کاملاً متفاوت است. افزایش میزان جرائم در اکثر کشورها از جمله ایران، ناکارآمدی سیاست های خشک کیفری در کنترل رشد جرائم و عدم تأثیر اصلاحی بر محکومین و پیش گیری از تکرار جرم را به اثبات رسانیده است. بنابراین نظام نوین کیفری، حمایت از افراد را یک ضرورت می داند و به دنبال این است که تدابیر و شیوه های غیر کیفری را جهت پیش گیری از جرائم و بزهکاری مورد استفاده قرار دهد، که از یک سو پدیده ناهنجاری های اجتماعی را به حداقل برساند و از سوی دیگر جامعه خود را مسئول بازپروری و اصلاح و تربیت شهروندانی بداند، که به نوعی مرتکب عمل خلاف شده اند. جامعه فعلی ما جامعه ای جرم خیز است. لذا لازم است به پدیده مجرمانه تحت عنوان بیماری اجتماعی مزمن نگریسته و سعی در درمان آن شود، بنابراین سیاست کیفری اعمال بی رویه مجازات جهت مبارزه و پیش گیری از جرائم و تشدید نسنجیده آن جهت جلوگیری از تکرار جرم، هم چنین بی توجهی نسبت به شخصیت بزهکار و علل وقوع جرم و اهمال در ریشه یابی علل آن، نه تنها باعث پیش گیری از وقوع و تکرار جرم نمی شود بلکه آثار وتبعات منفی و غیرقابل جبرانی را به جامعه تحمیل می نماید.
آمنه سما حاتمی نریمان فاخری
« آیا تا به حال فکر کرده ایم چه عواملی در به وجود آوردن یک بزهکار موثر است؟ دلایل ارتکاب به جرم چیست؟ درباره جلوگیری از افزایش جرم چه می توان کرد؟ سوالات فوق توسط مسئولین به دقت مورد بررسی و مباحثه قرار گرفته است. آیا علت آن انحطاط اخلاقی یا انزوای فرهنگی است یا بیکاری و فقر؟ یا اشتباهات خانوادگی یا عدم آگاهی والدین نسبت به وظایف خود در قبال فرزندان و عوامل روانکاوی؟ » سالیان دراز است که دانشمندان علم حقوق درصدد بر آمده اند که ریشه بزهکاری اطفال را دریابند و تحقیق نمایند چرا طفل به مقررات اجتماع پشت پا زده و آنها را نقض می نمایند و سرانجام در بررسی های همه جانبه و گسترده به این نتیجه رسیده اند که عوامل خانوادگی ، فرهنگی ، اجتماعی ، فقر و نداری خانواده در پیدایش و علل بزهکاری تأثیر فوق العاده ای داشته است. علت بروز بزهکاری علت واحدی نیست بلکه همیشه چندعامل باعث بروز بزه در افراد می شوند. علل مهمی که می توان نسبت به سایر عوامل اساسی تر تشخیص داد شامل عوامل اجتماعی ، اقتصادی ، روابط نوجوان و والدین می شود. جامعه شناسان به عوامل مستقیم و غیر مستقیم محیط و تراکم جمعیت ، وضع سکونت و... توجه کرده اند. بررسی ها نشان می دهد وقتی که در جامعه ای ثبات و پایداری اجتماعی وجود نداشته باشد میزان جرم رو به افزایش می گذارد. فقر نیز از عوامل مهم انحرافات در میان اطفال و نوجوانان است. احتمال می رود مهمترین عامل روش تربیتی نادرست و اختلال در شیکه ارتباطی و عاطفی خانواده است. دیده شده است بزهکاری در خانواده هایی وجود دارد که والدین از روشهای انضباطی بسیار سختگیرانه یا بسیار بی بند و بار استفاده می کنند. به جای استدلال از تنبیه بدنی بهره می گیرند. خانواده های کودکان بزهکار اغلب فاقد پدر بوده یا پدر غیبت طولانی دارد. در حالیکه بزهکاری با طلاق در خانواده همبستگی دارد ثابت شده داشتن مشکلات در مدرسه با بزهکاری رابطه دارد. همانند سازی با همسالان عامل مهمی در بزه است. نوجوانی که توسط والدین طرد می شود برای کسب حمایت و تأیید به سوی همسالان کشانده می شود. عوامل دیگر مانند تأثیر محیط و محله ، تأثیر مطبوعات و تلویزیون ، سینما و سایر عوامل دست به دست هم داده و کودک مستعد انحراف را در معرض سقوط و تباهی قرار می دهد که البته عوامل درونی و عوامل ناشی از ساختمان جسمی ، روحی و روانی در این میان از اهمیت به سزایی برخوردارند. همچنین عوامل مادرزادی از قبیل وراثت ، ضربه های مغزی ، ترشحات و طرز کار غدد داخلی ، پریشان روانی و امثال آنها در پیدایش بزهکاری کودکان و نوجوانان موثرند. پژوهشگردر پی آن است که بداند چه عواملی در گرایش و افزایش بزهکاری موجوانان موثر است. برای این منظور تعداد 12 نفر از نوجوانان بزهکار ( کلیه بزهکاران نوجوانان غرب استان مازندران درمرداد89 ) واقع در زندانهای نشتارود و نوشهر به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند این تحقیق دارای 4 فرضیه و 64 سوال باز و بسته پاسخ ویژه بزهکاران و 25 سوال بسته پاسخ ویژه مسئولین می باشد. سوالات پرسشنامه محقق ساخته می باشد وبه صورت مصاحبه رودررو بابزهکارتوسط پژوهشگر تکمیل شد.تحلیل به دلیل برابری جامعه نمونه با جامعه آماری فقط با استفاده از آمار توصیفی مورد بررسی قرار گرفت که نتایج ،فرضیه های تحقیق را در بر می گیرد. این فرضیه ها موارد شرح داده شده فوق می باشد.نتایج به دست آمده تعدادی ازفرضیه هارادراین قسمت استان اثبات ومنجر به رد تعداد دیگری شد.علاوه بر آن در این تحقیق در فصل اول به تعاریف و بیان مسئولیت کیفری از دیدگاههای مختلفی و زمانهای گذشته و حال در ایران و سایر پرداخته در نهایت سعی گردیده راههای پیشگیری از دیدگاه های مختلف مسئولین و محقق مورد بررسی قرار گیرد.