نام پژوهشگر: محمد ریوف معینی

تأثیر عوامل اجتماعی فرهنگی بر سوگنامه های فارسی و انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم انسانی 1388
  شکیبا رستمی   محمد ریوف معینی

چکیده: "تحلیل ژانر" تفسیر عمیقی از زبان است که برای تفسیر یک متن علاوه بر جنبه های زبان شناسی از جنبه های اجتماعی-فرهنگی، و روان-زبانی متن هم استفاده می کند. اما شکافی در مطالعات موجود در مورد تاثیر عوامل اجتماعی فرهنگی بر ژانر وجود دارد. بنابراین در این مطالعه ، تاثیر تغییر شرایط اجتماعی و تاثیر فرهنگ بر ساختار اجزاء یک ژانر مورد بررسی قرار داده شد. در این راستا ، تعداد 120 سوگنامه ی فارسی و انگلیسی از دو روزنامه ی "اطلاعات " و "new york times" به عنوان دو نماینده از زبان های فارسی و انگلیسی انتخاب شد. این سوگنامه ها با استفاده از مدل تحلیل اجزاء swales (1990) تحلیل شدند. جهت مطالعه در مورد تاثیر پذیری اجتماعی سوگنامه، انقلاب اسلامی ایران به عنوان نقطه ی عطف مطالعه انتخاب شد و ساختار اجزاء سوگنامه های فارسی در دو دوره ی قبل و بعد از انقلاب با هم مقایسه شدند. از طرف دیگر، ساختار اجزاء سوگنامه های معاصر فارسی و انگلیسی با هم مقایسه شدند تا تاثیر فرهنگ بر سوگنامه نیز مورد مطالعه قرار گیرد. علاوه بر استخراج ساختار اجزاء سوگنامه های معاصر فارسی سوگنامه های قبل و بعد از انقلاب و سوگنامه های معاصر انگلیسی، این نتیجه حاصل شد که انقلاب اسلامی ایران به عنوان یک تغییر اجتماعی بزرگ، تاثیر شگرفی بر ساختار اجزاء سوگنامه های فارسی نداشته است و صرفا منجر به توجه بیشتر به مراسم عزاداری به عنوان نمودی از مراسم مذهبی در سوگنامه ها شده است. اما این امر می تواند مربوط به سیر طبیعی تغییر در ژانر باشد.، چرا که این عقیده وجود دارد که ژانر سوگنامه در ایران هنوز در سیر تکاملی خود قرار دارد. از طرف دیگر، مقایسه ی اجزاء سوگنامه های معاصر فارسی و انگلیسی جنبه های مختلف فرهنگ ایران و آمریکا را در ژانر سوگنامه نشان داد. تاکید بیشتر سوگنامه های معاصر فارسی در اطلاع رسانی در مورد مراسم سوگواری، توجه آنها به عدم ارایه اطلاعات شخصی و عدم ارایه اطلاعات در مورد زنان در سوگنامه می تواند بیانگر تأثیر فرهنگ اسلامی بر فرهنگ ایرانی باشد. از طرف دیگر ، توضیح و تفسیر سوگنامه های معاصر انگلیسی در مورد دستاورد های متوفی و ارائه ی جزییات زندگی او، و در مقابل توجه ایرانیان به مراسم عزاداری و موضوعات مربوط به مرگ متوفی می تواند نشان دهنده نگاه مادی آمریکا یی ها و دیدگاه روحانی ایرانیان در مورد مرگ و زندگی باشد. این یافته همچنین می تواند نشان دهد که ایرانی ها بیشتر از آمریکایی ها به "سنت" ، آن هم به شکل سنت اسلامی ، پایبند هستند . همچنین ، این نتیجه به دست آمد که فرهنگ ایرانی یک فرهنگ "عنوان گرا" – دوستدار استفاده از عناوین اشخاص – است ، در حالی که سوگنامه های آمریکایی "غیر عنوان گرا " هستند . و در نهایت این نتیجه حاصل شد که سوگنامه های آمریکایی اغلب برای مخاطب عام نوشته شده است ، در حالی که سوگنامه های فارسی خطاب به خا نواده متوفی نوشته شده اند . روی هم رفته، این مطالعه نشان داد که مطالعه در مورد تاثیر عوامل اجتماعی بر ژانر سوگنامه نیاز به مطالعات دیگر با مجموعه ای از سوگنامه ها با فاصله ی بیشتر از واقعه ی اجتماعی مورد مطالعه دارد. چرا که به نظر میرسد، تغییر در ساختار اجتماعی با تاخیر زمانی بیشتری بر ساختار اجزاء یک ژانر تاثیر می گذارد. اما از نظر فرهنگی، این مطالعه به خوبی تاثیر عوامل فرهنگی بر سوگنامه را نشان داد و تاکید کرد که فرهنگ های مختلف ساختار های ذهنی متفاوتی در تولید و تشخیص هر ژانر دارند. به طور کلی، مطالعات ژانر میتواند برای " افزایش آگاهی " در یادگیری زبان خارجی یا زبان دوم و نیز در افزایش قابلیت های ارتباطی خواننده استفاده شود. از طرف دیگر ، امید است، نتایج این تحقیق شکاف موجود در مطالعات اجتماعی-فرهنگی بر ژانر های مختلف را بر طرف کرده و بتواند در کلاس های "مهارت نوشتن انگلیسی به عنوان تمرین در "آگاهی نسبت به ژانر" و نیز در "طراحی سوال " و " تدوین مطالب انگلیسی" مورد استفاده قرار گیرد. همچنین نتایج این مطالعه در کلاس های عمومی زبان شناسی میتواند دانشجویان را با جنبه های اجتماعی-فرهنگی مطالعات زبان شناسی آشنا کند.

بررسی مقابله ای ژانر نامه های تبلیغاتی در انگلیسی و فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم انسانی 1389
  فاطمه حیدری   محمد ریوف معینی

این پایان نامه به بررسی مقابله ای تفاوت های گفتاری در نامه های تبلیغاتی فارسی و انگلیسی می پردازد. چنین تلقی می شود که ژانرهای گفتاری متاثر از تفاوت های فرهنگی می باشند. هدف ما بررسی این مسئله بود که زبان های مختلف جهت رسیدن به هدف ارتباطی خود برای تبلیغ کالا و خدمات، اطلاعات خود را چگونه ارائه می کنند و از چه استراتژی های گفتاری بهره می گیرند. برای پاسخ به این سوال، تحقیق حاضر به تحلیل مقابله ای مجموعه ای از نامه های موثق تبلیغاتی فارسی و انگلیسی پرداخت – 20 نامه انگلیسی و 30 نامه فارسی. نامه ها بر اساس ویژگی های گفتاری نمونه ی اصلی یک نامه ی تبلیغاتی و نیز هدف ارتباطی خاصی که می بایست کسب کنند از میان طیف گسترده ای از شرکت ها انتخاب گردیدند. این نامه ها پس از جمع آوری، بر اساس نظریه ی تحلیل اجزای کلام (ساختار حرکتی) سوئلز مورد تحلیل قرار گرفتند. مقایسه ی بین اجزای کلام نامه های تبلیغاتی فارسی و انگلیسی نشان داد که تفاوت های آشکاری در نحوه ی سازمان دهی الگوی گفتاری و نیز در نحوه ی به کارگیری زبان وجود دارد. گرچه هر دو گروه نامه های فارسی و انگلیسی دارای سیزده جزء (حرکت) بودند اما تفاوت هایی در نوع این اجزا وجود داشت. "نام خدا"، "موضوع" و "سلام و احوالپرسی" خاص نامه های فارسی بود، درحالی که "تیتر"، "مقدمه" و "پس نوشت" خاص نامه های انگلیسی بود. بقیه ی ده جزء مشترک شامل "عنوان آغازین"، "اثبات صلاحیت"، "معرفی پیشنهاد"، "ارجاء به مشتریان قبلی"، "پیشنهاد مشوق"، "استفاده از تاکتیک فشار"، "درخواست پاسخ"، "اتمام مودبانه"، و "عنوان پایانی" بودند. لازم به ذکر است که همه ی این سیزده جزء در یک نامه تبلیغاتی یافت نمی شود و ترتیب اجزا نیز لزوما بدین صورت نمی باشد. "عنوان آغازین"، "اثبات صلاحیت"، "معرفی پیشنهاد"، "درخواست پاسخ"، و "عنوان پایانی" ساختارهای اجباری در هر دو گروه نامه های فارسی و انگلیسی بودند. "اتمام مودبانه" در نامه های انگلیسی اجباری بود در حالی در نامه های فارسی اختیاری بود. "سلام و احوالپرسی" در نامه های فارسی اجباری بود در حالی که این جزء در نامه های انگلیسی اصلا وجود نداشت. پنج جزء کلیشه ای در نامه های فارسی عبارت بودند از "نام خدا"، "عنوان آغازین"، "موضوع" ،"سلام و احوالپرسی" و "عنوان پایانی". دو جزء کلیشه ای در نامه های انگلیسی عبارت بودند از"عنوان آغازین" و "عنوان پایانی". میانگین تعداد جزء ها در نامه های فارسی 6.7 بود، در حالی که این عدد برای نامه های انگلیسی 7.9 بود. نامه های تبلیغاتی فارسی لحنی بسیار رسمی داشتند و از ساختارهای کلیشه ای بهره می گرفتنند. نامه های انگلیسی لحنی کمتر رسمی داشتند و به صورت انعطاف پذیر از زبان بهره می گرفتند.