مرحوم علامه سید هاشم بحرانی تعداد قابل توجهی از روایات منسوب به امام رضا(ع) را که مرتبط با آیات گوناگون دیده است در تفسیر البرهان –با رعایت ترتیب آیات- نقل نموده است در این پایان نامه به بررسی اسانید این گونه روایات تا آیه 105سوره برائت پرداخته شده و اعتبار یا عدم اعتبار این اخبار مورد بررسی قرار گرفته است و در صورت ضعف سند، به جستجو برای یافتن اسانید معتبر دیگری که در جوامع روایی موجود اند اقدام گردیده است ضمن آنکه در مورد مفهوم هر روایت مختصر توضیحی، ارائه شده است.

از جمله مسائل مهم و قابل تأمّلی که در عصر ظهور به وقوع می پیوندد، مسأله رجعت است. رجعت به معنای حیات مجدد گروهی از مومنان راستین و عدّه ای از کافران محض، به دنیا است تا مومنان به درک حکومت عدل الهی نائل گشته و کافران به سزای پاره ای از اعمال خود برسند. این اعتقاد مسأله ای نو ظهور و جدید نبوده، در آیین ها و ادیان دیگر نیز به چشم می خورد. بازگشت شخصیّت های مهّم تاریخ که دارای ایمان و یا کفر خالص بوده اند،رجعت را به مسأله مهمّی مبدّل ساخته که پیوسته مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از سوی دیگر، از آنجا که مسأله رجعت از آن دسته مطالبی است که عقول عادی، از درک آن عاجزند، در بسیاری مواقع سبب ایجاد شبهه و تردید گردیده است تا آنجا که برخی آن را به طور کل انکار کرده و برخی به تأویل و توجیه این اصل پرداخته اند. شیعیان به عنوان اصلی ترین موافقان این اعتقاد با نظر به آیات قرآن کریم و روایات معصومین و دلایل عقلی، بر وقوع رجعت تاکید کرده اند و وقوع آن را قطعی می دانند این درحالی است که اکثریت اهل سنّت ، اعتقاد به رجعت را انکار کرده اند و آن را از باورهای اعراب جاهلی و خرافات یهود دانسته اند همچنین مسأله رجعت با آفات و آسیب های گوناگونی مواجه بوده که اصلی ترین آن غلات و اندیشه ها و تفکّرات منحرف ایشان بوده است. در این پژوهش سعی بر آن بوده که تصویر علمی و واقع بینانه از یک مسأله مورد اختلاف در میان امّت اسلامی ارائه گردد و با نقد دیدگاه های مختلف اعم از موافق و مخالف وبررسی آفات وآسیب های رجعت به یک دیدگاه عالمانه و بی طرفانه در این مقوله دست یابیم. کلید واژه ها:حیات دوباره پس از مرگ،آخر الزمان رویارویی کفر و ایمان ، شیعه، ائمه در زمان رجعت ، اهل سنّت، بعث قبل از قیامت، آفات وآسیب ها، غلات.