نام پژوهشگر: سیدمجید مرتضوی درچه

رنگرزی و ضدمیکروب همزمان کالای پشمی با استفاده از مواد رنگزای طبیعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده فنی و مهندسی 1389
  فاطمه شاه مرادی قهه   سیدمجید مرتضوی درچه

امروزه به علت مسائل ناشی از آلودگی محیط زیست و سرطان زا بودن مواد رنگزای مصنوعی، مواد رنگزای طبیعی توجه روبه رشدی را به خود جلب نموده است. بنابراین، علاقه زیادی به انجام مطالعه و تحقیق روی مواد ضدمیکروب دوستدار محیط زیست جهت کاربرد روی منسوجات وجود دارد. در کار تحقیقاتی حاضر، پارچه پشمی با 7 نوع محلول رنگزای طبیعی استخراج شده از پوست انار، پوست گردو، برگ چای سبز، روناس، حنا، زردچوبه و گلبرگ زعفران رنگرزی شد. البته جهت انجام عملیات رنگرزی از 7 نمک فلزی (دی کرومات پتاسیم، سولفات مس، سولفات آهنii، سولفات آهنiii، کلرید قلع، سولفات آلومینیوم و اسید تانیک) برای دو رنگزای پوست انار و پوست گردو و نمک سولفات آلومینیوم برای سایر مواد رنگزا ، به عنوان دندانه، استفاده شد. خصوصیات رنگی پارچه های رنگرزی شده با استفاده از پارامترهای تابع انعکاس(k/s) وl*, a*, b* و خواص ثباتی نمونه های رنگ شده در مقابل شستشو و نور ارزیابی گردید. خاصیت ضدمیکروب درمقابل باکتری های گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس) و گرم منفی( اشرشیاکلی و سودوموناس آئروژینوزا) به روش کمی اندازه گیری شد. تاثیردندانه روی راندمان رنگرزی و خاصیت ضدمیکروب پارچه ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عملیات قبلی با نمک های فلزی به عنوان دندانه، بهبود چشمگیری در خواص رنگرزی و ثباتی پارچه های پشمی ایجاد می کنند. همچنین استفاده از نمک های فلزی ( به استثناء کروم) به عنوان دندانه، موجب افزایش فعالیت ضدمیکروبی و پایداری می گردد. عصاره این مواد رنگزا در غلظت 2% ( به استثناء گردو و اناردر غلظت 5%) فعالیت ضدمیکروب خیلی خوبی را نشان دادند. علاوه بر این، میزان فعالیت ضدمیکروب نمونه های رنگ شده با مواد رنگزای طبیعی بعد از شستشو یا قرار گرفتن در معرض نور کاهش یافته، در حالی که، میزان فعالیت ضدمیکروبی نمونه های دندانه دار شده باسولفات آلومینیوم ، قلع و مس بعد از شستشو یا قرار گیری در معرض نور پایدار می با شد.