هدف از این مطالعه مدلسازی آماری عملکرد گندم دیم در استان کردستان می باشد. به این منظور از مدل های رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است که متغیر وابسته این مدل ها میزان عملکرد گندم دیم بوده و عناصر اقلیمی و شاخص های اقلیم شناسی کشاورزی، اولین گروه از متغیرهای مستقل در این تحقیق بوده اند که شامل اختلاف تجمعی دمای حداکثر و حداقل روزانه(td)، واحدهای حرارتی- آفتابی تجمعی(htu)، کمبود فشار بخار آب تجمعی(vpd)، میانگین تبخیر و تعرق (pet)، مجموع بارش(r)، میانگین روزانه دما (tmean)، تعداد روزهای بارانی(rday)، حداکثر مطلق سرعت باد (ffabsmax) می باشند. که هرکدام از متغیرهای مستقل فوق برای مراحل مختلف رشد محصول از کاشت تا برداشت، شامل مرحله کاشت تا سه برگی شدن(16 مهر تا 16 آبان)، مرحله اول رشد رویشی(17آبان تا 21آذر)، مرحله خواب(22آذر تا 25اسفند)، مرحله دوم رشد رویشی پس از خواب(26اسفند تا 21 اردیبهشت)، مرحله زایشی(22اردیبهشت تا 20 خرداد) و مرحله رسیدگی کامل(21خرداد تا 20 تیر) استخراج شده اند. همچنین این متغیرها برای کل فصل رشد و مجموع مرحله دوم رشد رویشی پس از خواب و مرحله زایشی استخراج شدند. دومین گروه از متغیرهای مستقل در این تحقیق را شاخص های طیفی استخراج شده از سنجنده avhrr از ماهوارهnoaa برای زمان حداکثر سبزینگی(حداکثر شاخص سطح برگ)، تشکیل داده اند و شامل شاخص گیاهی نسبتی (rvi)، شاخص گیاهی اختلاف نرمال شده(ndvi)، شاخص پوشش گیاهی تفاضلی(dvi)، شاخص گیاهی اختلاف نرمال شده و تعدیل شده(tndvi) و شاخص rvi1 می باشند. سومین گروه متغیرهای مستقل این تحقیق، ترکیب دو گروه متغیرهای مستقل فوق می باشند. روش بازنمونه گیری بوت استرپ برروی همه مدلهای استخراج شده اجرا، و بر مبنای نتایج آن اقدام به تخمین میزان عملکرد برای سال های 83 تا 85 گردیده است. تحلیل های انجام شده نشان می دهد که با ورود عناصر اقلیمی و شاخص های اقلیم شناسی کشاورزی به عنوان متغیرهای مستقل به مدل های رگرسیون خطی، مناسب ترین مدل های برآورد عملکرد گندم دیم در کل استان کردستان و شهرستان های سقز و بیجار، داده های مرحله زایشی(23 اردیبهشت تا 20 خرداد)است. در شهرستان دیواندره، بهترین مدل مربوط به مجموع دو مرحله دوم رویشی و مرحله زایشی می باشد. در شهرستان مریوان بهترین مدل، با توجه به داده های مرحله خواب(22 آذر تا 25 اسفند)، و در دو شهرستان سنندج و قروه با توجه به داده های کل فصل رشد بدست آمده است. از شاخص های طیفی استخراج شده شاخص dvi از شرایط بهتری برای مدلسازی و پیش بینی عملکرد گندم دیم برخوردار است. بعلاوه مدل های ترکیبی شامل ترکیب عناصر اقلیمی و شاخص های اقلیم شناسی کشاورزی با شاخص های طیفی گیاه، منجر به مدل هایی با دقت بالاتر می شوند. کاربرد روش بازنمونه‎گیری بوت استرپ برروی مدلهای رگرسیونی بدست آمده، در مطالعات مدلسازی محصول که تعداد نمونه ها زیاد نیست، منجر به دقت درون مدلی بالاتر می شود و بنابراین جهت بالا بردن دقت پیش بینی عملکرد محصول گندم دیم استفاده از این روش امکان پذیر می باشد.

محصول گندم دیم یکی از مهمترین و حیاتی ترین محصولاتی است که با حیات جامعه بشری در ارتباط است، عناصر اقلیمی از جمله دما و بارش تاثیر بارزی در میزان عملکرد محصول دارد، درشهرستان کبودرآهنگ که بزرگترین تولید کننده ی گندم استان همدان است اهمیت این موضوع مضاعف می شود، محصول گندم در دوره های فنولوژیکی خود نیازهای حرارتی خاصی دارد که باید تامین شود و عدم تامین آن کیفیت وکمیت محصول را تحت تاثیر قرار می دهد در میان این عناصر اقلیمی، ظهورامواج گرم در دوره رشد محصول گندم که در شهرستان مذکور مقارن با فصل بهار است، تاثیر بارزی بر کمیت محصول گندم دیم گذاشته که این پدیده نزد کشاورزان بومی منطقه به پدیده بادزدگی شهرت دارد .هدف اساسی این تحقیق بررسی تاثیر ظهور و شدت متغیرهای اقلیمی درجه حرارت در ماه های فصل بهار بر روی عملکرد محصول گندم دیم شهرستان کبودرآهنگ می باشد .در این راستا از داده های 9 متغیر اقلیمی فروردین، اردیبهشت، خرداد برای یک دوره آماری 23ساله 1369 الی 1391 و متناظر با آن از داده های عملکرد محصول گندم دیم شهرستان کبودرآهنگ برای دوره ی آماری مذکور استفاده گردید. برای شناسایی امواج گرم از شاخص میانگین به اضافه ی یک انحراف معیار دماهای حداکثر ایستگاه مذکور برای هر ماه استفاده شد. سپس از روش تحلیل همبستگی برای بررسی ارتباط فاکتورهای امواج گرمایی و عملکرد محصول استفاده شد، در نهایت یک مدل برآوردی نیز با استفاده از رگرسیون چند متغیره ارایه شد، نتایج نشان داد که همبستگی عملکرد محصول با فاکتورهای امواج گرمایی اردیبهشت ماه بالاتر از سایر ماه ها بوده و به ترتیب برای میانگین حداکثر دمای ماهانه، میانگین دمای موج ، و تعداد روزهای گرم برابر 0.57-، 0.54-، 0.42- بوده و در ماه خرداد نیز برای متغیر حداکثر دمای مطلق برابر با 0.42- می باشد. در مدل های خروجی چهار متغیر اقلیمی به عنوان موثرترین معیارها به کار گرفته شده بودند که به ترتیب عبارت بودند از میانگین دمای موج اردیبهشت، حداکثر دمای مطلق خرداد، میانگین دمای موج فروردین، میانگین سرعت باد ماهانه خرداد بر حسب نات(knot). مدل اول تنها 33% از تغییرات عملکرد محصول گندم دیم شهرستان کبودراهنگ را پیش بینی کرده بود. مدل دوم 53% از تغییرات عملکرد محصول گندم دیم شهرستان کبودراهنگ را پیش بینی کرده بود. مدل سوم 65% از تغییرات عملکرد محصول گندم دیم شهرستان کبودراهنگ را با این مدل پیش بینی کرده بود. . مدل چهارم 74% از تغییرات عملکرد محصول گندم دیم شهرستان کبودراهنگ را با این مدل پیش بینی کرده بود.