کنه واروا (acari: varroidae) varroa destructor anderson and truemanیکی از مهم ترین آفات کلنی های زنبورعسل اروپایی apis mellifera l. در سرتاسر جهان می باشد که با تغذیه از همولنف مراحل مختلف رشدی زنبورعسل و همچنین انتقال عوامل ویروسی، خسارت اقتصادی بالایی را به صنعت زنبورداری وارد می کند. در طی سال های اخیر، استفاده از آفت کش های شیمیایی به منظور کنترل کنه واروا منجر به ایجاد مقاومت در این آفت و آلودگی محصولات کندو شده است. اسانس های گیاهی به عنوان جایگزینی مناسب برای ترکیبات شیمیایی به منظور کنترل کنه واروا در نظر گرفته می شوند. هدف از انجام این تحقیق بررسی سمیت تنفسی اسانس آویشن کوهی bioss. & hohen. thymus kotschyanus، آنغوزه l. ferula assa-foetida، اکالیپتوس eucalyptus camaldulensis dehnh. و پونه کوهیmentha longifolia l. روی کنه واروا و میزبان آن، زنبورعسل اروپایی می باشد. در آزمایش های مرحله اول، کنه واروا و زنبورعسل با غلظت های مناسب اسانس های مورد مطالعه در شرایط انکوباتور (دمای 32 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 50 درصد و تاریکی) تیمار شدند. بر اساس مقادیر lc50 و lt50 محاسبه شده، از میان اسانس های مورد آزمایش، کنه واروا نسبت به اسانس آویشن کوهی از حساسیت بالاتری برخوردار بوده، در حالی که زنبورعسل به اسانس آنغوزه حساسیت بیشتری نشان داد. در آزمایش ها ی مرحله دوم، سمیت تنفسی اسانس های مورد مطالعه روی کنه واروا و زنبورعسل، در شرایط قفس های آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که از میان اسانس های مورد آزمایش، اسانس آویشن کوهی با داشتن حداقل تلفات روی زنبورعسل از پتانسیل بیشتری به منظور کنترل کنه واروا در زنبورستان ها برخوردار است. تجزیه gc-ms اسانس های مورد آزمایش نشان داد که تیمول و کارواکرول در آویشن کوهی، بتا- پینن در آنغوزه، 1 و 8- سینئول در اکالیپتوس و پیپریتنون در پونه کوهی اجزاء اصلی اسانس را تشکیل می دهند.