در هر زبان، گویش و یا لهجه ای، متغیرهای زبانشناختی ای وجود دارند که نمایانگر ویژگی های جامعه شناختی گویشوران آن و روابط بین آنها می باشند. این متغیرهای زبانشناختی منجر به بوجود آمدن گونه های مختلف زبانی می گردند که نیازمند بررسی و تجزیه و تحلیل جامعه شناختی می باشد. از جمله ویژگی های جامعه شناختی که از این متغیرها برداشت می شود، طبقه ی اجتماعی و گروه سنی می باشد. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر این متغیر های جامعه شناختی بر متغیرهای واجی (متغیرهای واکه ای و متغیرهای همخوانی) و زبر زنجیری (تکیه، آهنگ و کشش) فارسی شیراز پرداخته و آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد. بدین منظور با استفاده از داده های راهنمای 10 گویشور، که به طور تصادفی انتخاب گردیده اند، متغیرهای مورد نظر استخراج گردیده، سپس داده های اصلی طی مصاحبه با 32 گویشور ( شامل: 8 گویشور از هر گروه سنی 18-15 و 75-55 در دو طبقه ی بالا و پایین ) جمع آوری گردید. آنگاه گفتار آنها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. در این پژوهش مشاهده شده است که متغیرهای واجی و طبقه اجتماعی رابطه ای مستقیم دارند و گروه سنی با توجه به طبقه ی اجتماعی دارای عملکرد متفاوتی در رابطه با متغیرهای واجی می باشد. همچنین در بررسی متغیرهای زبر زنجیری یاد شده نیز مشاهده گردید که متغیرهای جامعه شناختی تاثیری بر آنها ندارند.