نام پژوهشگر: ناصر عالمزاده انصاری
عبدالمحمد پهلوزاده ناصر عالم زاده انصاری
گوجه فرنگی یکی از مهمترین سبزی ها بوده که دارای ارزش غذایی بالایی می باشد. کشت پاییزه گوجه فرنگی در مناطق جنوبی کشور بوسیله دمای بالای اواخر تابستان و اوایل پائیز کشت بهاره آن نیز توسط دمای پائین اواخر زمستان محدود می گردد. روش کشت فعلی گوجه فرنگی در منطقه خوزستان، کشت مستقیم بذر گوجه فرنگی در زیر تونل پلاستیکی می باشد. با تولید نشاهای مقاوم در ظروف مخصوص با استفاده از تیمار با کند کننده های رشد و انتقال در زمان مناسب می توان امکان تولید محصول پیش رس را بدون استفاده از تونل پلاستیکی فراهم آورد. این تحقیق در زمستان و بهار سال زراعی 87-86 انجام گردید. بذور گوجه فرنگی رقم چف با کندکننده-های رشد پاکلوبوترازول (250 و 500 میلی گرم در لیتر) و سایکوسل (500 و 1000 میلی گرم در لیتر) تیمار شده و در سه تاریخ کشت (نیمه آذرماه، نیمه دی ماه و نیمه بهمن ماه) کشت گردید و درصد جوانه زنی، قطر و ارتفاع نشاء، وزن تر و خشک نشاء ها، نسبت شاخساره به ریشه، اندازه سطح برگ در مرحله قبل از نشاء کاری وپس از آن نیز مقدار کلروفیل کل (10 روز بعد از نشاءکاری)، ارتفاع گیاه در زمان تولید اولین خوشه گل، تعداد گل در اولین و دومین خوشه گل، زمان اولین برداشت محصول و میزان محصول اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر تیمار بذر با کند کننده های رشد سایکوسل و پاکلوبوترازول سبب کاهش طول نشاء و افزایش قطر آن گردید. پاکلوبوترازول افزایش مقدار کلروفیل را سبب شد و ارتفاع گیاه در زمان تولید اولین خوشه را کاهش داد. تاثیر کندکننده ها بر فاکتورهای کیفی میوه و مقدار محصول تاثیر معنی داری نداشت. در بین تیمارها، سایکوسل با غلظت 1000 میلی گرم در لیتر باعث زودرسی (به مدت 7 روز) گردید. تاریخ کشت بر اکثر فاکتورهای اندازه گیری شده دارای تاثیر معنی داری بود و به طور کلی بهترین تاریخ کشت برای تولید زودرس گوجه فرنگی نیمه آذر ماه بود.
مژده آکنده پرویز شیشه بر
زیست شناسی کفشدوزک خربزه ، epilachna chrysomelina ( f. ) روی چهار میزبان هندوانه رقم چارلستون گری ، خیار چنبر ، خیار سبز رقم سوپر دومینوس و خربزه رقم شاه آبادی در دمای 30 درجه سانتی گراد ، رطوبت نسبی 5 ±60 درصد و دوره روشنایی : تاریکی 10:14 ساعت در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت . در این شرایط میانگین طول دوره رشد پیش از بلوغ کفشدوزک ماده و نر روی چهار میزبان هندوانه ، خیار چنبر ، خیار سبز و خربزه به ترتیب برابر با 21/3 ،21/7 ، 26 ،21/3 و 21/5 ،21/4 ، 26 ، 21/9 روز به دست آمد . همچنین میزان مرگ ومیر پیش از بلوغ کفشدوزک خربزه روی میزبان های مذکور به ترتیب 70/12 ، 77 ، 76/99 ، 79/89 درصد بود. میانگین طول عمر کفشدوزک های ماده و نر در دمای 30 درجه سانتی گراد روی چهار میزبان هندوانه ، خیار چنبر، خیار سبز و خربزه به ترتیب 28/77 ، 48 ، 38/55 ، 28/36 و 29/16،52/46 ،42/25 و 39/45 روز محاسبه شد. میانگین میزان تخم روزانه برابر با 6/21 ، 8/51 ،3/05 ،6/41 ؛ باروری کل برابر با 212/9 ، 377/85 ، 168، 194 عدد تخم ؛ نسبت جنسی (درصد ماده ) برابر با 56/16 ، 47/44 ، 52/38 ،49/33 درصد و نرخ ذاتی رشد برابر با 0/095 ، 0/103 ،0/073 ، 0/077 بود. همچنین ترجیح میزبانی این کفشدوزک روی میزبان های هندوانه، خیار سبز ، خیار چنبر و خربزه و کدو مسمایی نیز مورد بررسی قرار گرفت . کفشدوزک خربزه ، خیار سبز را بر سایر میزبان ها ترجیح داد. نوع میزبان کفشدوزک در دوران پیش از بلوغ روی انتخاب میزبان در دوره بلوغ تأثیری نداشت . دینامیسم فصلی جمعیت این کفشدوزک در مزرعه روی کدو مسمایی ( کشت بهاره ) در اهواز در سال 1388 بررسی شد . فعالیت مراحل مختلف رشدی این کفشدوزک از اوایل اردیبهشت ماه آغاز گردید . اوج جمعیت مراحل تخم ، لارو و حشره بالغ کفشدوزک به ترتیب در اواخر اردیبهشت ماه (36 عدد تخم در هر بوته ) ، اواخر خرداد ( 12 عدد لارو در هر بوته ) و اواخر خرداد ( 0/75 عدد بالغ در هر بوته ) مشاهده شد .
محمد رضا بیرانوند ناصر عالم زاده انصاری
به منظور بررسی تأثیر نوع بستر و غنی سازی آن بر کارآیی بیولوژیکی و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی قارچ دارویی شی تاکه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار طی سال 1388 در شهرستان خرم آباد لرستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل الف) نوع بستر در سه سطح (1- کاه و کلش نخود، 2- خاک اره و 3- کاه و کلش گندم) و ب) نوع غنی ساز در چهار سطح (1- باگاس نیشکر، 2- ملاس چغندر، 3- سبوس برنج و 4- شاهد بدون غنی ساز) بود. کارآیی بیولوژیکی قارچ دارویی شی تاکه روی بستر خاک اره به ترتیب 72 و 48 درصد بیش تر از کارآیی آن روی بستر کاه و کلش حبوبات و گندم بود. غنی ساز سبوس برنج در مقایسه با شاهد بدون غنی ساز سبب افزایش 56 درصد کارآیی بیولوژیکی قارچ شی تاکه گردید. غنی ساز های باگاس نیشکر و ملاس چغندر در مقایسه با شاهد بدون غنی ساز سبب افزایش معنی دار کارآیی بیولوژیکی قارچ دارویی شی تاکه نگردیدند. در بین بسترهای مورد مطالعه بیشترین درصد هیدرات کربن در اندام قارچ مربوط به بستر خاک اره به میزان 7/57 درصد بود. بالاترین سطح هیدرات کربن قارچ (3/63 درصد) به غنی ساز سبوس برنج مربوط بود که نسبت به شاهد بدون غنی ساز و همچنین نسبت به دو غنی ساز دیگر کاملاً معنی دار بود. تاثیر نوع بستر بر میزان چربی قارچ معنی دار نبود. بالاترین سطح چربی (3/3 درصد) به غنی ساز سبوس برنج مربوط بود. غنی ساز سبوس برنج نسبت به شاهد بدون غنی ساز و غنی سازهای ملاس چغندر و باگاس نیشکر به ترتیب، 65، 57 و 50 درصد موجب افزایش چربی قارچ گردید.
زهره مقیمی پور محمد محمودی سورستانی
ریحان مقدس گیاهی بوته¬ای و چندساله از خانواده نعناعیان می¬باشد. از بخش¬های هوایی این گیاه در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی- بهداشتی و عطرسازی استفاده می¬شود. برگ¬های این گیاه حاوی 1/5-0/5 درصد اسانس است و ترکیبات اصلی اسانس آن اوژنول، متیل اوژنول، متیل کاویکول و 1و8-سینئول می باشد. به منظور ارزیابی تاثیر محلول¬پاشی عنصر روی بر خصوصیات مرفولوژیکی ریحان مقدس، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز بر پایه طرح بلوک¬های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل محلول¬پاشی با نانوکلات روی (0، 0/5، 1 و 1/5 گرم در لیتر) و سولفات روی (1 و 1/5گرم در لیتر) بود. محلول¬پاشی در مرحله 6 یا 8 برگی انجام و در فواصل زمانی 15 روزه تا مرحله گلدهی کامل تکرار گردید. در مرحله انتهای رشد رویشی صفات فیزیولوژیکی گیاه (میزان رنگیزه¬ها و پارامترهای فتوسنتزی) و همچنین در مرحله تمام گل صفات مرفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه مانند میزان عنصر روی برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک برگ، ساقه و اندام¬هوایی و همچنین اجزاء و عملکرد اسانس اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر محلول¬پاشی کودهای روی بر تمامی صفات اندازه¬گیری شده به جزء دی¬اکسید کربن زیر روزنه¬ای و کارایی مصرف آب در سطح احتمال 1 درصد معنی¬دار گردید. بیش ترین و کم ترین مقدار صفات مذکور به ترتیب در تیمارهای محلول¬پاشی با غلظت 1/5 گرم در لیتر نانو کلات روی و شاهد مشاهده شد. بیشترین میزان اوژنول در برداشت اول برای تیمار 1/5 گرم در لیتر سولفات روی و برای برداشت دوم در تیمار 1/5 گرم در لیتر نانو کلات روی گزارش شد. در مجموع با توجه به عدم تفاوت معنی دار بین تیمارهای 1 و 1/5 گرم در لیتر نانو کلات روی و همچنین 5/1 گرم در لیتر سولفات روی، جهت افزایش صفات فیزیولوژیکی، مرفولوژیکی و بیوشیمایی گیاه دارویی ریحان مقدس، محلول¬پاشی با غلظت 1 گرم در لیتر نانو کلات روی و یا 1/5 گرم در لیتر سولفات روی پیشنهاد می¬گردد.