خشکسالی یکی از پدیده های خزنده محیطی است که در مناطق خشک و نیمه خشک نمود بیشتری دارد. بخش های مرکزی، شرقی و جنوبی ایران با آب و هوای خشک و نیمه خشک از جمله این مناطق به شمار می رود. لذا بررسی ، شناسایی و تحلیل خشکسالی در کشور ایران خصوصا استان کویری و بیابانی یزد از ضرورت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق جهت بررسی خشکسالی در ایستگاه سینوپتیک یزد و 31 ایستگاه غیر سینوپتیک در سطح استان از 5 شاخص درصد از نرمال بارندگی(pnpi)، دهک های بارندگی (dpi)، ناهنجاری بارندگی(rai)، بالم و مولی(bmdi) و بارش استاندارد شده(spi) استفاده شده است. بدین منطور پس از جمع آوری داده های بارش ایستگاه های مورد نظر، نواقص آماری موجود از طریق همبستگی بین ایستگاه ها بازسازی شد. سپس محاسبه شاخص های pnpi، dpi و rai در مقیاس ماهانه و سالانه، شاخص bmdi در طی دوره های ارزیابی 7، 9 و 12 ماهه و شاخص spi در مقیاس های زمانی 3، 6، 9 و 12 ماهه انجام گرفت و بر اساس مقادیر حاصل از محاسبه هر یک از شاخص ها، طبق جداول مربوط به ظبقات مختلف خشکسالی شاخص های مورد نظر، اقدام به تعیین وضعیت خشکسالی در طول دوره آماری موجود در مقیاس های زمانی تحت مطالعه شد. سپس با توجه به وضعیت خشکسالی تعیین شده برای هر کدام از ایستگاه ها در مقیاس های زمانی مورد نظر، هر یک از شاخص ها با یکدیگر مقایسه شدند و درصد تفاوت و تشابه هر شاخص با چهار شاخص دیگر مورد محاسبه و بررسی قرار گرفت. همچنین پس از تعیین وضعیت خشکسالی هر کدام از ایستگاه های مورد مطالعه، درصد وضعیت های مختلف خشکسالی مشخص شده توسط هر کدام از شاخص های درصد از نرمال بارندگی(pnpi)، ناهنجاری بارندگی(rai) و دهک های بارندگی (dpi) در مقیاس سالانه، شاخص بالم و مولی در طی دوره های ارزیابی 9 و 12 ماهه(bmdi) و بارش استاندارد شده در مقیاس زمانی 12 ماهه(12(spi در 33 ایستگاه تحت مطالعه تعیین شد. پس از طی مراحل مذکور مشخص شد، بیشترین درصد تشابه بین دو شاخص rai و dpi وجود دارد، چنانکه هر دو شاخص در ایستگاه های مورد مطالعه وضعیت مشابه خشکسالی شدید را نشان دادند و از بین 5 شاخص مورد بررسی این دو شاخص بیشتربن کارآیی را جهت مانیتورینگ خشکسالی هواشناسی دارا می باشند و هر دو شاخص جهت پایش خشکسالی استاتیک استفاده می شوند. اما نظر به اینکه شاخص های استاتیک در مقیاس ماهانه و در ایستگاه های مناطق خشک جهت پایش خشکسالی با مشکل محاسبه مواجه می شوند توصیه می شود که از شاخص های دینامیک spi و bmdi که درصد تشابه قابل قبولی نیز با یکدیگر دارند، استفاده شود. شاخص spi با مقیاسهای زمانی 6 و 12 ماهه ارجحیت دارد زیرا در این مقیاسها با مشکل محاسبه مواجه نبوده و قادر است ارزیابیهای ماهانه از خشکسالی را در اختیار قرار دهد. همچنین شاخص bmdi در طی دوره های ارزیابی 7 و 9 ماهه که محدود به دوران بارش می شود قابلیت حوبی در مقایسه سالهای آماری از نظر شدت خشکسالی در یک ماه معین دارد.

جریان ساقه ای یک فرآیند هیدرولوژیکی است که موجب انتقال بارش و محلول ها از تاج پوشش گیاهان به خاک می شود. این پژوهش در بوته زارهای شهرک علمی تحقیقات دانشگاه صنعتی اصفهان واقع شده در شمال غرب اصفهان انجام شد. برای بررسی ویژگی های جریان ساقه ای پرند و آناباسیس، اندازه گیری جریان ساقه ای بر روی 5 پایه از هرگونه از رویدادهای بارش بین ماه های فروردین 92 تا اردیبهشت 93 صورت گرفت. زهکشی جریان ساقه ای با استفاده از قیف های پلاستیکی در دور ساقه، چسب های محکم کننده و یک بطری جمع کننده صورت گرفت. برای بررسی اثر پرستاری بر گیاهان زیراشکوب، در هر یک از گونه ها دو تیمار در نظر گرفته شد، یکی با ورود جریان ساقه ای و دیگری بدون ورود جریان ساقه ای. گونه شاهی به دلیل رشد سریع به عنوان گونه هدف انتخاب و در سه بخش تصویر تاج، سایه انداز و قسمت باز، هر کدام 200 بذر شاهی کاشته شد. نمونه برداری خاک برای آزمایش های رطوبت، مواد آلی، بافت خاک، اسیدیته خاک، هدایت الکتریکی خاک و پایداری خاک زیرین دو گونه آناباسیس و پرند و همچنین خاک بدون پوشش تا عمق 100 سانتی متری با فواصل 20 سانتی متری برای 10 رویداد بارش صورت گرفت. به منظور مقایسه داده های طبیعی و مصنوعی و همچنین بررسی برخی از عوامل موثر در تولید جریان ساقه ای مانند ارتفاع و سطح تاج پوشش از یک سیستم مه پاش استفاده شد. تجزیه وتحلیل ها نشان داد که یک رابطه همبستگی قوی (95/0 r2=) بین بارش و جریان ساقه ای تولیدی در دو گونه گیاهی وجود دارد. مقدار جریان ساقه ای با افزایش عمق بارش افزایش می یافت. نتایج نشان داد که مقادیر جریان ساقه ای در پرند به طور متوسط %5/18 بارش نا خالص، با دامنه %24-11 است، درحالی که در آناباسیس جریان ساقه ای به طور متوسط %4/13 بارش نا خالص با دامنه %23-12 بود. متوسط مقادیر نسبت انتقال برای پرند و آناباسیس به ترتیب 9/39 و 29 بود که این نشان می دهد که شاخه ها و ساقه ها به طور کامل در تولید جریان ساقه ای نقش داشته اند. مقادیر رطوبت، ماده آلی و mwd نشان داد که بین تیمار با ورودی جریان ساقه ای با تیمار بدون ورودی جریان ساقه ای و خاک بدون پوشش در دو گونه آناباسیس و پرند به ترتیب تا عمق 80 و 100 سانتی متری اختلاف معنی داری (0.05=?) وجود دارد. تغییرات ph در عمق های مختلف در دو تیمار و خاک بدون پوشش محسوس نبود. اسیدیته آناباسیس نسبت به پرند و خاک بدون پوشش افزایش ناچیزی داشت. مقادیر ec نشان داد که میزان شوری در تیمار بدون جریان ساقه ای بیشتر است که این نشان دهنده نقش آبشویی جریان ساقه ای در خاک است. اثر پرستاری جریان ساقه ای در دو گونه پرند و آناباسیس به ترتیب تا شعاع 10 و 7 سانتی متری بود. تغییرات جریان ساقه ای مصنوعی بین بیشترین و کمترین ارتفاع و سطح تاج پوشش دارای اختلاف معنی داری (0.05=?) است که بیان گر نقش مهم این پارامترها در تولید جریان ساقه ای است. مقادیر رطوبت، مواد آلی، پایداری، هدایت الکتریکی خاک بیان گر آن است که جریان ساقه ای منجر به آبشویی و تمرکز و ذخیره آب و مواد مغذی در لایه های عمیق تر خاک و بهبود پرستاری از گیاهان زیراشکوب می شود.