نام پژوهشگر: امیر مسعود شهرامنیا
سارا نجف پور امیر مسعود شهرام نیا
پژوهش حاضر با عنوان بررسی تأثیر مطبوعات در شکل گیری فرهنگ سیاسی مشارکتی در میان دانش آموزان سال های دوم و سوم دبیرستان شهر اصفهان، به دنبال شناخت نوع آموزه هایی بود، که مطبوعات به عنوان یکی از مجاری جامعه پذیری سیاسی به دانش آموزان دبیرستانی _ که در سنین حساس رشد شخصیت سیاسی خود به سر می برند_ منتقل می کنند. در ابتدای این پژوهش به مباحث نظری پیرامون فرهنگ سیاسی، جامعه پذیری سیاسی و مشارکت سیاسی پرداخته شد و با استفاده از آنها و دیدگاه های محقق، سوالات فرعی تحقیق و متغیرهای مستقل و وابسته طرح گردیدند. نگارنده در پژوهش حاضر تلاش کرد، با استفاده از روش پیمایشی و توزیع پرسشنامه در میان دانش آموزان پایه های دوم و سوم دبیرستان شهر اصفهان، به سوالات تحقیق پاسخ دهد. در این راستا 440 پرسشنامه در میان دانش آموزان توزیع گردید که 22 عدد از آنها به علت کامل نبودن از فرآیند تحقیق حذف گردیدند و تعداد 418 پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفتند. در تحلیل آماری پژوهش از شیوه های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است و به این وسیله یافته های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج زیر به دست آمد. در میان نهادهای جامعه پذیری سیاسی ایران که در این پژوهش مورد برسی قرار گرفته اند، صرفا رادیو و تلویزیون و نهادهای دینی و مذهبی تا حدی آموزه های فرهنگ سیاسی مشارکتی را به نوجوانان دبیرستانی منتقل نموده اند و سایر نهادها از جمله مدرسه، خانواده، گروه همسالان و البته مطبوعات در این راستا چندان موفق عمل نکرده اند. به طور اخص راجع به مطبوعات باید گفت طبق یافته های تحقیق، کمتر از نیمی از دانش آموزان دبیرستانی پایه های دوم و سوم دبیرستان شهر اصفهان، به مطالعه مطبوعات علاقه نشان داده اند؛ و حتی در میان این افراد نیز سطح اعتماد به مطبوعات و اعتماد سیاسی کمتر از متوسط بوده است. در واقع مطبوعات با آموزه هایی که به مخاطبان خود منتقل می کنند، نه تنها موجب افزایش اعتماد سیاسی و همچنین مشارکت سیاسی نگشته اند؛ بلکه از سوی دیگر به دلیل سلب اعتماد دانش آموزان از آنها، مخاطبان نوجوان خود را با حس عدم توانایی تأثیرگذاری در عرصه سیاسی مواجه گردانده اند و به این ترتیب بیش از هر چیز آموزه های فرهنگ سیاسی تبعی را به مخاطبان مطبوعات به ویژه دانش آموزان دبیرستانی منتقل کرده اند. در حقیقت، مطبوعات کمتر از قابلیت های خود در راستای شکل گیری و گسترش آموزه های فرهنگ مشارکتی استفاده نموده اند. البته می توان کارکرد حزبی داشتن مطبوعات و همچنین وابستگی مالی بسیاری از مطبوعات به دولت را از جمله دلایل این امر تلقی کرد.