قرآن کریم واهل بیت (ع) دو حقیقت روشن و عالی هستند که وظیفه ی هدایت بشریت از ظلمات به نور را به دوش می کشند. تمسک به ایندو وقتی کارآمد و هدایت آفرین است که جدای از هم فرض نشوند. هرگاه با تمسک به یکی از ایندو، دیگری از صحنه حذف شود؛ نه تنها هدایتگری خویش را از دست می دهد، بلکه گاهی ضلالت آفرین است. عبارات " قرآن به تنهایی برای ما کافیست" و عباراتی که به نحوی بر این معانی دلالت دارند، همگی باعث خسارات شدید بر امت مسلمان شده اند. آنچه در این مورد صحیح به نظر میرسد و شیعه بر آن اصرار دارد این است که اهل بیت(ع) با قرآنند. و هدایتگری آنگاه کامل است که ایندو حقیقت از هم جدا انگاشته نشوند. جدا ناپذیری اهل بیت(ع) از قرآن چیزی است که در روایات نیز به آن اشاره شده است. اهل بیت(ع) علاوه بر اینکه همسو و همراه با قرآن هستند. نمونه های مجسم عمل به قرآن نیز هستند. در واقع آنها قرآن ناطقند و با پیاده سازی رهنمود های اخلاقی – عبادی قرآن در وجود خویش نمونه های اعلای هدایتگری هستند. تحلیل اطلاعات و داده ها در این پایان نامه به روش استنباطی- اجتهادی است. این روشی است که مفسرین عموما از آن بهره می برند.این روش کم و بیش در تفاسیر آیات الاحکام رعایت می شود و مفسر با رجوع به تمامی آیاتی که ذیل یکی از واجبات مانند نماز قرار می گیرند به بررسی دقیق آیات پرداخته و حکم شرعیه را استنباط می کند. این پژوهش برای نشان دادن اینکه اهل بیت(ع) نمونه ی عملی قرآن کریم هستند به بررسی اخلاقیات و عبادات در سیره ی عملی امام محمد باقر (ع) می پردازد. اخلاقیات در سه بخش اخلاق فردی و خانوادگی واخلاق اجتماعی مدنظر ما بوده و نمونه های عملی این سه بخش را به پیشگاه قرآن عرضه نمودیم تا عدم جدایی سیره اخلاقی و عبادی امام محمد باقر (ع) را از قرآن ثابت نمائیم. و در حوزه ی عبادات در دو بخش واجبات و مستحبات به توصیف وتبین عملکرد آن حضرت پرداخته و با ارائه ی آیات قرآن کریم و تحلیل قرآنی سیره ی حضرتش از حقیقت عدم افتراق ایشان از قرآن کریم پرده برداشته ایم. کلید واژه : اخلاق، عبادت، سیره، قرآن، امام محمد باقر(ع)

چکیده مسئله جمع وتدوین، نسخ وتحریف از جمله مسائل بحث برانگیز ومورد اختلاف در میان دانشمندان علوم قرآنی بوده وهست. پژوهش حاضر با عنوان بررسی تطبیقی نظریه ی نسخ، جمع و تدوین و تحریف از منظر علامه طباطبایی; و آیت الله خویی; به بررسی مقایسه ای ونقد آراء آن دو بزرگوار در سه حوزه نسخ، جمع وتدوین وتحریف پرداخته است. بیشترین اختلاف نظر علامه طباطبایی; وآیت الله خویی; در زمینه جمع وتدوین است. آیت الله خویی; با نقد روایات جمع وتدوین مبنی بر اجتهادی بودن جمع قرآن وبا اعتقاد به ضعف وسستی آنها سعی در اثبات توقیفی بودن جمع قرآن دارند. در مقابل ایشان علامه; با استناد به همین روایات در صدد اثبات اجتهادی بودن این مسئله است. آنچه در این فصل قابل نقد وبررسی است اعتقاد علامه به اجتهادی بودن ترتیب برخی از آیات است، که پیامدهای نامقبولی مانند تقویت شبهه تحریف وتضاد با اعجاز بیانی حاصل آن است. اما با وجود اختلاف این دو بزرگوار در این زمینه، حاصل آن نتیجه مشترکی است وآن عدم تحریف قرآن در مسیر جمع وتدوین است. در مسئله نزاهت قرآن از تحریف هردو بزرگوار سعی وتلاش قابل تقدیری، هم در ارائه دلائل نزاهت قرآن از تحریف، وهم در پاسخ دادن به شبهات قائلین به تحریف داشته اند. در آخرین بخش از این پژوهش مقوله نسخ به چالش کشیده شده است. علامه; و آیت الله خویی; با وجود پذیرش نسخ، نسبت به نسخ شمار زیادی از آیات قرآن معترض بوده و با حرکتی علمی و پژوهشی در احیاء آیات مدعی نسخ اقدامی شایسته انجام داده اند. هر چند در این مسئله نیز اختلافاتی در آراء ایشان به چشم می خورد که مربوط به تعریف اصطلاحی و شروطی است که برای نسخ قائلند. در انتها نیز به رویش دیدگاهی جدید در نسخ مانند: نسخ مشروط، نسخ تمهیدی وانکار نسخ مصطلح اشاره شده است. کلیدواژه: جمع و تدوین، تحریف، نسخ.

چکیده ندارد.

عالمان دینی در حوزه نقد حدیث دارای مبانی و روش¬های خاصی بوده¬اند. رساله حاضر در صدد دستیابی به مبانی و روش¬های نقد حدیث مرحوم آیت الله صالحی نجف آبادی است. بررسی آثار چاپی و خطی ایشان نشان دهندۀ این است که اوّلاً مرحوم صالحی به دلیل بهره¬مندی از اساتید برجسته و بعضاً صاحب مکتب، هوش و استعداد خدادادی، فعالیت¬های مستمر علمی، همگی سبب گردید که ایشان از قدرت نقد بالایی در حوزه حدیث برخوردار گردد. ثانیاً ایشان در حوزه حدیث، پیرو مکتب وثوق صدوری می¬باشند لذا بررسی سندی را در این حوزه کافی نمی¬دانند بلکه بررسی متن حدیث را در دستور کار خود قرار داده است. در نتیجه می¬توان ایشان را در حوزه حدیث از زمره عالمان متن¬گرا محسوب کرد که البته مثل هر پژوهشگر دیگر پاره¬ای از نقدهای ایشان بر حدیث وارد بوده و برخی جای تأمل دارد.