نام پژوهشگر: فریده حق‌بین

بررسی مقابله ای صورت و نقش مقولات فعلیِ زمان و نمود در ترجمه های برخی رمان های انگلیسی به فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1388
  ندا ابطحی   فریده حق بین

در این پایان نامه به بررسی صورت و نقش مقولات فعلی از جمله زمان و نمود در ترجمه فارسی رمان های آمریکایی به زبان انگلیسی بومی پرداخته شده است. هدف تعیین میزان انطباق و برابری تعداد تقسیمات برش های زمانی و به کارگیری مکانیزم های مطلوب جهت پر کردن خلاءهای موجود بین دو زبان در ترجمه می باشد. جامعه ی نمونه ی ما براساس تهیه ی مجموعه ای از جمله های شامل 1250 فعل در وجه خبری که به طور تصادفی در سه رمان امریکایی با انواع مختلف زمان و نمود و ترجمه معادل آن به فارسی انتخاب شده، بوده است. چارچوب نظری مورد استفاده، نظریه ی زبان شناسی مقابله ای و نظریه ترجمه ی ادبی است.متغیرهای مورد پژوهش عبارت اند از: بررسی تطابق و عدم تطابق ها با در نظر داشتن ویژگی های صوری و نقشی زمان و نمود در دو زبان است. داده های این پژوهش پس از تجزیه و تحلیل و سامان دهی در جدول های مخصوص پردازش گردیده و نتایج حاصله با استفاده از جدول ها و نمودارها به نمایش درآمده است. پس از تحلیل مقابله ای، شباهت ها و تفاوت های میان تقسیمات زمانی فعل ها در دو زبان انگلیسی و فارسی معلوم گردید که: مقولات فعلی فارسی و انگلیسی بر هم منطبق نیستند و صورت مقوله ی فعلی زمان دستوری در این دو زبان تا حدی مشابه یکدیگر است اما در تلفیق با نمود متفاوت از یکدیگرند که این نتیجه به دلیل وجود نمود تلفیقی (کامل و استمراری) است که مقوله نمود انگلیسی را متنوع تر از فارسی می کند، ولی در مورد زمان تقریباٌ در یک سطح اند. عوامل بافتی (بافت زبانی و فرازبانی) در بازیابی مفاهیم و نقش هایی که صورت معادل ندارند، مددرسان زبان گیرنده اند.

بررسی کاربرد صفت در گفتار کودکان 6-4 ساله فارسی زبان تهرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1388
  لیلا کاشیان   شهین نعمت زاده

مسئله فراگیری زبان کودک سالهاست مورد توجه روان شناسان و زبان شناسان قرار گرفته است. نظریات مختلفی در باب چگونگی فراگیری زبان توسط کودکان مطرح است که از جمله آنها می توان به نظریاتی چون شرطی سازی عامل که اسکینر بیان کرد، نظریه شناختی پیاژه و نظریه یادگیری فطری زبان که توسط چامسکی مطرح شد، اشاره کرد. در این پژوهش میدانی به بررسی کاربرد صفت در گفتار کودکان 6-4 ساله فارسی زبان تهرانی پرداختیم. نمونه های مورد نیاز این پژوهش با حضور در مهد کودک و از طریق آزمون های تصویری انفرادی از بچه ها جمع آوری گردیده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس آمار به دست آمده به تفکیک سه گروه سنی 4 و 5 و 6 ساله ها به نتایج زیر دست یافتیم: 1- میزان به کارگیری صفت برتر با افزایش سن افزایش پیدا می کند. 2- میزان استفاده از صفت مرکب با افزایش سن بیشتر می شود. 3- تعداد مقولات معنایی صفت با افزایش سن بیشتر می شود. 4- بچه ها با وجود ادراک صفت برترین آن را در گفتارشان به کار نمی برند 5- پربسامدترین صفات در گفتار کودکان صفات بزرگ و کوچک می باشند .

بررسی چگونگی بازبینی مشخصه های غیرقابل خوانش در زبان فارسی توسط کاربران غیرفارسی زبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1390
  سارا کیانی   فریده حق بین

این مطالعه بر روی 14 نفر از فارسی آموزان انجام شده و پس از انجام آزمون تی بر روی داده های حاصل از مصاحبه های ساختارمند، مشخص شد که: 1) در صورت عدم دسترسی به مشخصه های شخص و شمار در زبان اول، فراگیری و دسترسی به این مشخصه ها در زبان دوم که در این پژوهش زبان فارسی است، نیز وجود ندارد. برای بررسی این موضوع، عملکرد فارسی آموزان در زمینه مطابقت، در دو گروه با یکدیگر مقایسه شده است. یک گروه دارای زبان اول تصریف پذیر و گروه دیگر دارای زبان اولِ تصریف ناپذیر است. طبق آزمون تی، دو گروه تفاوت معناداری دارند. 2)در جمله هایی که در آنها ضمیراندازی صورت گرفته و فاعل به طور آشکار در جمله وجود ندارد، میزان خطای مطابقت بیشتر از زمانی است که فاعل به طور آشکار در جمله حضور دارد. برای حصول چنین نتیجه ای، عملکرد فارسی آموزان در دو گروه از جملات (جملات دارای ضمیراندازی و جملات فاقد ضمیراندازی) مورد مقایسه قرار گرفت. آزمون تی وابسته نشاندهنده معنادار بودن تفاوت عملکردها بود. 3) میزان خطای مطابقت زمانی که در جمله علاوه بر فاعل، ضمیر شخصی غیرفاعلی وجود دارد، بیشتر از زمانی است که در جمله تنها فاعل وجود دارد و جمله فاقد ضمیرشخصی غیرفاعلی است. برای بررسی این مطلب، عملکرد فارسی آموزان در دو گروه از جملات (جملات دارای ضمیرشخصی غیرفاعلی و جملات فاقد ضمیرشخصی غیرفاعلی) مورد مقایسه قرار گرفت.آزمون تی وابسته نشاندهنده معنادار بودن تفاوت عملکردها بود. 4)جمله هایی که دارای فاعل آشکار هستند، حتی با وجود عدم رعایت مطابقت، می توانند معنا را انتقال دهند و دارای تعبیر معنایی باشند. به عبارت دیگر، مشخصه های فای فاعل که طبق برنامه کمینه گرا همواره قابل خوانش می باشند، می توانند در زمان ارزش گذاری نادرست مشخصه های فعل، معنای شخص و شمار را انتقال دهند. پس در این موارد، جمله در بخش نحو تعبیرناپذیر است اما در بخش معنا تعبیرپذیر و قابل خوانش است. پس تعبیرپذیری نحوی و معنایی مستقل از یکدیگر عمل می کنند. در این بخش و برای بررسی این مطلب، از تحلیل کیفی استفاده شده است.

بازتاب تصویرسازی استعاری خشم در زبان نابینایان و بینایان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1391
  مهناز طالبی   آزیتا افراشی

پایان نامه حاضر به بررسی استعاره های مفهومی خشم در آزمون ور ان نابینای مطلق مادرزاد می پردازد. بر اساس آموزه های زبان شناسی شناختی استعاره های مفهومی نقش مهمی در نظام شناختی بشر دارد و استعار? شناختی، چارچوبی برای اندیشه است و صرفاَ موضوعی زبانی نیست، بلکه موضوعی است مرتبط با اندیشه و خرد. با تحلیل استعاره های مربوط به عواطف می توان به تفاوت های فرهنگی و بنیان های شناختی ملت های مختلف پی برد. خشم یکی از اصلی ترین احساسات بشر است و به همین دلیل استعاره های آن پربسامدترین و جهانی ترین استعاره ها هستند؛ پژوهش حاضر ابتدا به بررسی استعاره های مفهومی خشم، در زبان فارسی، انگلیسی، اسپانیایی، تونسی، چینی، ژاپنی، لهستانی، آکان و مجارستانی می پردازد. در بررسی میدانی که به منظور واکاوی عمل کرد ذهن در چگونگی شکل گیری استعاره های خشم در نابینایان فارسی زبان، انجام گرفته، 10 نابینای مطلق مادرزاد فارسی زبان و 10 بینای فارسی زبان به عنوان گروه گواه بین سنین 18 تا 28 سال انتخاب شدند. زبان اول هم? این آزمون وران فارسی است. این پژوهش استعاره های مفهومی خشم در زبان نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتای بینایشان را از نظر قلمروهای مبدأ تحلیل نموده و میزان کاربرد مولفه های دیداری بر اساس مدل فورسیوِل در گفتار و نوشتار آزمون وران نابینا را مورد سنجش قرار داده است؛ نتایج پژوهش حاکی از آن است که گفتارگرایی در نابینایان موجب تشابه فراوان استعاره های خشم حتی استعاره های دیداری خشم در دو گروه شده است.این پژوهش یه بررسی منشأ استعار? مفهومی می پردازد و به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که استعاره در ذهن شکل می گیرد یا در زبان؟

ترویج استعمار الکترونیکی در آموزش زبان انگلیسی یه کمک اینترنت؛ بازنمایی ایران در چهار وب سایت آموزشی زبان انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1393
  خدیجه کریمی علویجه   سوسن مرندی

آموزش زبان انگلیسی به کمک اینترنت مورد اقبال روزافزون است و در سال های اخیر برنامه ها، خدمات و ابزار بسیاری به این منظور ایجاد شده اند. هرچند پژوهش های وسیعی در مورد تأثیرات مثبت استفاده از اینترنت در یادگیری و آموزش زبان انگلیسی انجام شده، بررسی انتقادی آن مبحث جدیدی است که به ندرت به آن پرداخته شده است. در راستای رفع این نیاز، پژوهش حاضر با استفاده از مبانی نظریه استعمار الکترونیکی (مک فیل، 1987، 2006) به عنوان خاستگاه نظری و شبکه کنش گران اجتماعی ون لیوون (1998، 2008) به عنوان رویکرد روش شناختی به بررسی برخی از برنامه های آموزش زبان انگلیسی می پردازد. در مرحله ی نخست، پژوهشی پیمایشی بین گروه هایی از مدرسان ایرانی و غیر ایرانی زبان انگلیسی صورت گرفت که طی آن از ایشان درخواست شد که بهترین برنامه های اینترنتی برای تقویت چهار مهارت زبان انگلیسی را در یادگیرندگان آن به عنوان زبان خارجی، صرف نظر از سطح تسلط و سن ایشان، معرفی نمایند. بر این اساس، برنامه های اینترنتی که بیش از سایرین معرفی شده بودند به ترتیب شامل: انگلیسی مخصوص صدای آمریکا (voa) برای زبان آموزان فارسی زبان، englishcentral، englishtips و یادگیری انگلیسی bbc مورد بررسی قرار گرفتند. در voa که هدف خود را آموزش زبان و فرهنگ آمریکایی معرفی کرده بود کلیدواژه ی "ایران" و یا هم معنی و هم ریشه های آن به ندرت یافت می شدند و به همین دلیل، شبکه ی کنش گران اجتماعی ون لیوون جهت تحلیل داده های آن قابل استفاده نبود. اما از آنجایی که این برنامه ادعا داشت که زبان انگلیسی ویژه ی فارسی زبانان را ارائه می نماید بررسی نظرات یادگیرندگان فارسی زبان درمورد تناسب محتوای آن با فرهنگ ایرانی اجتناب ناپذیر می نمود. بدین منظور، پرسشنامه ای با عنوان نظرسنجی درباره فرهنگ بومی ایرانی بر اساس محتوای این برنامه طراحی شد و 153 نفر آن را تکمیل نمودند. نتایج حاصل از این نظرسنجی حاکی از آن بود که محتوای این برنامه یا ناهماهنگ و یا متضاد با فرهنگ و ارزش های بومی پاسخ دهندگان ایرانی است. جستجو در سه تارنمای دیگر برای کلیدواژه ی ایران و هم معنی ها و هم ریشه های آن منجر به یافتن متون متعددی شد که در آنها سه گروه از کنش گران اجتماعی شامل: مقامات دولتی ایرانی، مردم ایران و مقامات دولتی و/یا مردم ایران به طور برجسته قابل شناسایی بودند. گزیده هایی از این متون از طریق شبکه کنش گران اجتماعی ون لیوون که توسط پژوهشگر مورد تغییر و تعدیل قرار گرفته بود تحلیل شدند. این تحلیل به طور خاص بر بازنمایی کنش گران اجتماعی ایرانی از طریق راهبردهای گفتمانی پیوندزنی و/یا پیوندزدایی، فعال‎سازی و/یا منفعل سازی و تشخص بخشی و/یا تشخص زدایی تمرکز داشت. نتایج حاصل از این تجزیه و تحلیل ها بیانگر آن بود که کنش گران اجتماعی ایرانی عموما? به صورت نامطلوبی بازنمایی شده اند. همچنین، یافته های این پژوهش بر نظریه استعمار الکترونیکی صحه می گذارد چرا که مواد آموزشی مورد بررسی می توانند به شکل گیری و تقویت رویکردی منفی نسبت به امور سیاسی ایران، و نیز هنجارهای اجتماعی و ارزش های اعتقادی آن بیانجامند.

بررسی پیوستار نقش های معنایی در زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1386
  الهام فرخی راد   فریده حق بین

چکیده ندارد.