نام پژوهشگر: محمدباقر خرمشاد
سیاوش رشیدی حسین افشار
چکیده ندارد.
صدیقه کریمی محمدباقر خرم شاد
روشنفکران به واسطه روشنی افکارشان در پی اصلاح امور جامعه و نیل آن به سوی پیشرفت هستند و در این راه به خواص و توده ها توجه ویژه ای مبذول می دارند ،چرا که نخبگان به تولید فکر مبادرت می ورزند و عوام پس از پذیرش این افکار در جهت عملیاتی شدن آنها اقدام می نمایند. اما روشنفکران موفق باید به گونه ای عمل نمایند که بدون اینکه توده گرایی آنان را از حرکت صحیح خود بازدارد، زمینه های پذیرش عمومی آن افکار را در نزد توده ها بوجود آورند و این مهم میسر نخواهد شد مگر آنکه با توده های مردم ارتباط منطقی پدید آید. توجه به این نکته ضروری به نظر می رسد که توده گرایی ونخبه گرایی هرگاه به تنهایی مورد توجه قرار گیرند ، می توانند کارکردهای ویژه روشنفکری را با اختلال مواجه سازند و فقط حفظ توازن منطقی میان آن دو است که می تواند تا حد زیادی بر میزان کارایی مثبت گروه روشنفکران بیافزاید. هدف از این تحقیق چگونگی و میزان گرایش روشنفکران ایرانی به دو مقوله نخبه گرایی و توده گرایی است.که پس از بررسی به این نتیجه نایل می آییم که روشنفکران ایرانی اغلب روشنفکرانی نخبه گرا هستند . در این راستا 4 روشنفکر شاخص در دو طیف روشنفکران دینی و روشنفکران غیر دینی (ملکم خان ، طالبوف ، بازرگان و شریعتی)مورد دقت نظر قرار می گیرند. شاخصه های نخبه گرایی در این تحقیق عبارتند از: اصلاحات از بالا ، گرایش به مفاهیم و کتب تخصصی ، گرایش به دموکراسی ، گرایش به طبقه بندی جامعه ، انتشار روزنامه ها یا نشریات خاص ، تمایل به تربیت قشر تاثیرگذار و توجه و گرایش به فرد گرایی و آزادی های فردی برخوردار بوده است.