چکیده اساس شریعت، احکام تعیین شده از سوی شارع اسلام است، که فقها عمل به آن را عامل سعادت دنیوی و اخروی می دانند. اما در برداشتی دیگر با عنوان طریقت و تصوف، غیر از عمل به شریعت، اعمالی ریاضت گونه در جهت رسیدن به باطن امور الزامی است، که این امر مخالفت متشرعین را برانگیخت. از این رو طریقت سعی در نزدیکی با شریعت را داشت ولی موفقیتش چشم گیر نبود. اما وفور علما و مدارس اسلامی، کثرت تألیف و تصنیف، رواج مجادلات مذهبی، گسترش کلام اشعری و حیات امام محمد غزالی، قرن پنجم هجری را برای صوفیه نسبت به دوره های پیشین متمایز کرده است. در حالی که هر یک از گروه های دینی جامعه ی اسلامی سعی در اثبات برتری و کنار زدن رقیبان خود بودند، طریقت صوفیه بیشترین سود را از این آشفته بازار نصیب خویش کرد. اهل طریقت فارغ از درگیری های مذهبی و سیاسی به انسجام تشکیلات سازمانی خود و گسترش خانقاه ها پرداختند، و از جانب دیگر با تألیفات متعدد و نقد خویش، بیش از گذشته اعمال خود را به اهل شریعت نزدیک کردند و حتی در مواردی از آن ها پیشی جستند. در نتیجه ی آن مخالفت ها علیه تصوف کم رنگ شد و حتی بسیاری از عالمان متشرع یا به طریقت پیوستند و یا آن را تأیید می کردند. با پیوستن غزالی به این گروه مشروعیت تصوف تکمیل شد، و به ثبات نسبی در جوار شریعت دست یافت. اوضاع اجتماعی- اقتصادی، حمایت حاکمان از صوفیه، و رکود بازار فلسفه و علوم عقلی، به موفقیت تصوف افزود، به گونه ای که پس از قرن پنجم به صورت مدرسه ای تعلیم داده شد، و با تشکیل طریقت های مختلف، و نفوذ در ادبیات و اخلاقیات جامعه، در میان شیعه و سنی و حتی غیرمسلمانان گسترش یافت. در این تحقیق سعی شده عوامل و ضرورت های پیوند طریقت با شریعت در قرن پنجم هجری، با استفاده از منابع کتابخانه ای و روش توصیفی – تحلیلی پاسخ داده شود. کلید واژه ها: اسلام، طریقت، تصوف، شریعت، علما، غزالی، مشروعیت.

چکیده پس از واقعه کربلا و شهادت امام حسین (ع) ، امام سجاد (ع) به ناگزیر رویه تقیه را به عنوان بهترین رویه سیاسی در پیش گرفت از آن پس امامان بعدی شیعه با بهره گیری از این امر برای حفظ هویت تشیع آن را بکار گرفتند . اعمال سیاستهای ضد شیعی از سوی حاکمان عباسی و مأموران و عم?ال آنان (مانند ترکان ، اهل حدیث) فعالیتهای سیاسی تشیع را در تنگنا قرار داد . از اینرو شیوه تقیه از سوی ائمه (ع) نه تنها همچنان حفظ شد ، بلکه روشهای جدیدی نیزاتخاذ گردید تا در پرتو این امر ، زمینه فعالیت سیاسی و اجتماعی برای شیعیان فراهم شود . ازاینرو مفهوم نهاد وکالت به عنوان مهمترین ابزار جدید کاربردی در ارائه آموزه های اصیل اسلامی و فرهنگ شیعی پدید آمد . امامان شیعه با بهره گیری از این روش جدید نه تنها قادر به حفظ موقعیت تشیع در شرایط دشوار شدند بلکه زمینه فعالیت سیاسی را برای شیع یان فراهم کردند . این امر برای شیعیان فرصتی تازه فراهم نمود تا ضمن پاسخگویی به شُبهات و رفع تنگناهای قبلی ، امکان فعالیت سیاسی را برای خویش فراهم کنند . بدین منظور برخی دردستگاه خلافت عباسی نفوذ پیدا کرده و به نفع شیعیان انجام وظیفه می کردند . برخی نیز با پرورش یافتن در محافل علمی ائمه شیعه ، آموزه های شیعی را به شیعیان ارائه کرده و آن را ترویج می دادند . در چنین شرایطی امکان ارتباط شیعه و ائمه (ع) از طریق نهاد وکالت انجام می گرفت . با این همه فعالیتهای نهاد وکالت نیز در پرتو سیاست تقیه انجام گرفت . این امر اقلیت شیعه و اندیشه های سیاسی آنان را سازماندهی نمود ، به طوریکه شیعیان در شرایط غیبت و سترامامان شیعه نیز به فعالیتهای خویش ادامه دادند و فرهنگ تشیع را در بلاد مختلف اسلامی گسترش دادند . کلید واژه : ائمه شیعه ، خلفای عباسی ، سیره سیاسی ، تقیه ، وکالت

نقش تجارت ابریشم خام در دوره ی صفویه بسیار مهم بود، ایفای این نقش می توانست مثبت و یا منفی باشد، ابریشم خام از یک طرف با توجه به افزایش نقدینگی برای ایران و از طرف دیگر با جلوگیری از خروج مسکوکات از طریق مبادله با کالاهای دیگر مانند ادویه باعث افزایش ثروت ملی می شد. همچنین با وارد کردن تورم از مرزهای عثمانی به داخل کشور تأثیر منفی بر اقتصاد کشور داشت. حکومت، ارامنه و کمپانی ها و کشورهای اروپایی در تجارت ابریشم خام نقشی بسزا ایفا نمودند، که در این تحقیق به طور مجزا به آن پرداخته شده است. با توجه به اینکه تجارت ابریشم خام در دوره ی متقدم به علت ناامنی و جنگ آسیب جدی دیده بود، رونق چندانی نداشته است، در دوره ی شاه عباس اول تدابیر و سیاست های وی باعث رونق تجارت ابریشم شده بود و تا اوایل دوره ی متأخر این روند ادامه یافت ولی با عدم تدبیر شاهان این دوره رو به زوال رفت.

اندلس در عصر حکومت های اسلامی به اوج رونق و شکوفایی رسید. از آنجا که مسلمانان با سایر ادیانی که در اندلس بودند، تسامح دینی داشتند و حاکمان مسلمان زمینه ی رشد و پیشرفت را فراهم می کردند در عصر امویان اندلس توجه به علوم و دانشمندان، مدارس، هنر و معماری بیشتر حاصل شد حتی اندلس با بغداد برابری می کردی حکم کتاب الاغانی را قبل از این که به بغداد ببرند خریداری کرد. در پژوهش حاضر سعی بر این است که علل شکوفایی تمدن اسلامی اندلس در زمینه های مختلف: از جمله علوم، مدارس و کتابخانه ها و عوامل سقوط این تمدن مورد بررسی قرار گیرد. از مهم ترین دستاوردها و نتایج این پژوهش برای دانش پژوهان و محققان ارائه ی توصیفی از شرایط پیشرفت جامعه اسلامی هم چنین ارائه ی اطلاعاتی جامع پیرامون توجه حاکمان اسلامی و بیان اقدامات آن ها برای شکوفایی جامعه ی اسلامی است. هم چنین بیان این مطلب که در زمان برخی از حکومت های اسلامی به خصوص حکومت های ملوک-الطوایفی که سه دوره روی کار آمدند حکومت اسلامی قطعه قطعه شد و از درون اختلاف هایی که بین این حکومت ها وجود داشت حکومت اسلامی را تضعیف کرد هم چنین فساد اخلاق مسلمانان موجبات ضعف روحیه ی آن ها را فراهم آورد. مسیحیان که در پی فرصت بودند که به حکومت مسلمانان خاتمه دهند شروع جنگ های صلیبی و انگیزه ی جهاد مقدس باعث شد که مسیحیان مسلمانان را شکست دهند

در تاریخ معاصر ایران حاکمان بسیاری پا به عرصه گذارده اند و هر یک برای خود ویژگی های خاصی داشته اند. دوران حکومت پهلوی اول نیز دارای ویژگی های خاص خودبود که این دوره تاریخی را از ادوار دیگر مستثنی می ساخت. اگرچه دوره رضاشاه پهلوی را دوره ای از رشد مدرنسیم، توسعه دستگاه اداری، ایجاد ارتش منظم و گسترش سواد عمومی می دانند اما نباید از نظر دور نگاه داشت که پایه اصلاحات دوره رضا شاه پهلوی در حرکت های اصلاحی بوده است که از عصرعباس میرزا آغاز گشته و در دوره مشروطیت با شکل گیری حکومت نوین شکلی جدید به خود گرفته است. در عصر پهلوی اصلاحات با قوه ی قهریه و بدون در نظر داشتن همخوانی با شرایط اجتماعی و فرهنگی شکل گرفت. این پژوهش تحت عنوان شیوه حکومت مداری پهلوی اول تلاش دارد به بررسی ویژگی ها و شیوه حکومتی و چگونگی استفاده از آنها و نتایج حاصله از این روش حکومتی بپردازد. آنچه در باب ماحصل این پژوهش هست نکاتی چند را بیان نمود . اگرچه دوران پهلوی اول ما شاهد برقراری اقدامات متعددی در نظام آموزشی، بهداشت، قضایی، راه ها، ایجاد ارتش نوین هستیم اما از آنجا که این کارها بر پایه دستوراتی بود باعث شد در ادوار بعدی شاهد بروز بسیاری از تعارضات و ناکارامدی ها در این شیوه اصلاحی باشیم. چنان که می توان گفت این ارتش نوین در اولین روزهای حمله متفقین از هم پاشید. راه آهن، ابزاری برای اشغالگران شد و نظام اداری نیز فساد اداری را که در دستگاه دیوانی قاجار داشت به عنوان سنتنی پایدار با خود حفظ کرد.

ابوالعباس احمد ملقب به الناصرلدین الله سی و چهارمین این خلفا است و کسی است که در این خاندان از تمام خلفای دیگر بیشتر خلافت کرده و ایام امامت و دوره امیرالمومنینی او به چهل و شش سال و یازده ماه قریب به نیم قرن رسیده است.دوره خلافت الناصر لدین مقارن شده است با زمانی که ممالک اسلامی از چهارطرف مورد حمله سخت کفار قرار گرفته و سلاطین اسلام در نتیجه غیرت اسلامی و به قصد حفظ مسلمین از تعرض کفار و در چهار گوشه بلاد مسلمان نشین به جهاد سخت و جلوگیری از تعرض دشمنان اسلام اشتغال داشتند .اما ناصر خلیفه پیشوای مسلمین نه تنها اندیشه ایی از این رهگذر به خاطر راه نمیداده بلکه در بغداد سرگرم جمع مال و کبوتر بازی و ترتیب امر جاسوسان و گلوله پرانی و تهیه زمینه جهت بر زمین زدن سلاطین مقتدر اسلام بوده و در این مرحله صعب حتی از مواضعه با کفار یعنی دشمنان حقیقی مسلمین و مخالفین خاندان خود نیز مضایقه نکرده است.

چکیده ندارد.