نام پژوهشگر: عبدالرحیم صادقی
اعظم احمدی کامران قایدی
پروتئین های غیراختصاصی انتقال دهنده ی لیپید (nonspecific lipid transfer proteins) پروتئین های گیاهی هستند که بر اساس وزن مولکولی به دو گروه nsltp1 و nsltp2 تقسیم بندی می شوند. این پروتئین ها دربرابر عوامل فیزیکوشیمیایی مانند عوامل اکسید کننده و قابلیت اتصال به دارو و حمل آن را دارند. مولکول nsltp2 گیاه برنج ، پروتئینی است که به دلیل توانایی ذاتی عبور از غشا و اتصال به ترکیبات استروئیدی (از جمله برخی ترکیبات داروئی) پتانسیل استفاده در سیستم تحویل داروئی را داراست. به منظور افزایش توانمندی های این پروتئین در چنین سیستمی لازم است که در ساختار آن تغییراتی صورت پذیرد. این تغییرات را می توان با استفاده از ایجاد جهش های مطلوب در ژن کدکننده ی این پروتئین اعمال کرد. در این تحقیق با هدف افزایش خاصیت فلورسانس، در ژن rice nsltp2 جهش های هدایت یافته مکانی ایجاد گردید. پس از طراحی پرایمرهای مناسب با استفاده از روش soe-pcr (single overlap extension-polymerase chain reaction) اسید آمینه تیروزین 45 به تریپتوفان تبدیل شد. توالی جهش یافته با استفاده از پرایمرهای کلونینگ تکثیر شد و آمپلیکون حاصل درون ناقل pet32a الحاق و به داخل سویه بیانی مناسب (bl21(de3)plyss)، منتقل شد. غربالگری اولیه با انجام pcr و در نهایت با استفاده از واکنش تعیین توالی انجام گرفت. پروتئین جهش یافته فیوژن باhis-tag ، تخلیص و وجود این پروتئین با استفاده از وسترن بلات تایید گردید. به نظر می رسد در مطالعات بعدی از این پروتئین بتوان به عنوان یک انتقال دهنده داروئی به خصوص داروهای درمان سرطان استفاده نمود.
علی پرندوار عبدالرحیم صادقی
چکیده فارسی دیابت بارداری از مشکلات بارداری بوده که با عوارض برای مادر و کودک همراه است. پاتورنز این بیماری دقیق شناخته نشده. آدیپونکتین پروتئینی است که از سلولهای چربی ترشح و کاهشمقدار آن باعث مقاومت به انسولین و دیابت می شود هدف از این مطالعه ارتباط بین پلی مورفیسم منفرد نوکلئوتیدی +276 g/t (snp) و دیابت بارداری می باشد. مواد و روشها: طی مطالعه موردی- شاهدی 240خانم بادار که 80 نفر دارای دیابت بارداری و 160 نفرسالم به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند. سن، bmi ، سابقه فامیلی دیابت و تعداد بارداری و سقط در هر دو گروه ثبت و در هر دو گروه پلی مورفیسم ژنی 276 g/t + آدیپونکتین بوسیله روش pcr alleel specificبررسی و نتایج آماری بیان گردید. نتایج: میانگین سنی گروهgdm30.06±3.8 و در گروه کنترل 27.4±4.4 ، میانگین bmi گروه 31.3±3.11 gdmو درگروه کنترل 25.3±4.3 که با توجه به p<0.05 معنی دار است. در گروه 36.2% gdm دارای سابقه مثبت فامیلی که در گروه کنترل %11.2 بود و این تفاوت معنی دار بود( p=0.001)، در مورد پلی مورفیسم276 g/t+ ژنآدیپونکتین در گروه gdm43مورد (53.7%) ژنوتیپ g/g، 19 مورد23.75%)) ژنوتیپ t/t و 18 مورد (22.5%) ژنوتیپ g/t بودند ، در گروه کنترل 77مورد(125%.48) ژنوتیپ g/g و 50 مورد (31.25%) ژنوتیپ t/t و 33 مورد (20.625% ) ژنوتیپ g/t داشتند که این تفاوتها معنی دار نمی باشد.( p=0.2) نتیجه گیری: به نظر می رسد که بین پلی مورفیسم ژن آدیپونکتین276 g/t+و دیابت بارداری ارتباط معنی داری وجود ندارد.
فاطمه محمدی عبدالرحیم صادقی
چکیده: مقدمه: ندول تیروئید یک ضایعه مجزا در غده تیروئید است که با لمس یا توسط رادیو لوژی از پارانشیم اطراف تیروئید متمایز است.ندول های تیروئید در عموم جمعیت ها شایع می باشند. شیوع ندول های تیروئید در لمس فقط در حدود 4 تا 7 درصد است، اما شیوع ندول های قابل تشخیص با سونوگرافی بین 19تا67 درصد می باشد. ندول های تیروئیدی در زنان شایع تر از مردان است با نسبت حدود 4به 1 و فراوانی آن با افزایش سن و کاهش دریافت ید، افزایش می یابد.بیشترین خطر بدخیمی در یک ندول تیروئیدی 5تا 10 درصداست.سرطان تیروئید در زنان شایع تر از مردان با نسبتی در حدود 3به1 است و حالا ششمین سرطان شایع در زنان است.این مطالعات اپیدمیولوژیکی بر نقش بیماری زایی استروژن در تومورهای تیروئید اشاره دارد. استروژن تأثیرات بیولوژیکی خود را عمدتا به وسیله میان کنش با دو گیرنده اش آلفا و بتا اعمال می کند. دو پلی مورفیسم گیرنده آلفا که مرتبط با چندین حالت فیزیولوژیکی یا پاتولوژیکی است 2234693 rs و 9340799 rs می باشد. در این مطالعه ما ارتباط این دو پلی مورفیسم را با بیماری های ندولار تیروئید بررسی کردیم. روش کار:یک مطالعه موردی شاهدی به وسیله 170 شخص سالم و168 بیمار ندولار تیروئید در استان مرکزی انجام شد. فراوانی آللی و ژنوتیپی دو پلی مورفیسم در دو گروه به وسیله روش تترا آرمز pcr تعیین شدند و داده ها با استفاده از تست های کای اسکوئر و رگرسیون لجستیک مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج: داده های ما حاکی از وجود یک ارتباط معنی دار بین پلی مورفیسم 2234693 rs و بیماری ندولار تیروئید بود اما هیچ ارتباط معنی داری بین پلی مورفیسم 9340799 rs و بیماری ندولار تیروئید مشاهده نشد.
صدیقه مومن زاده رسول صالحی
زمینه وهدف: ژن درمانی با آغاز توانایی در کلونینگ ژن های انسانی در باکتری ها شکل گرفت. تفکر استفاده از بدن خود بیمار برای تولید و یا مهار تولید یک پروتئین یا محصولی ژنی سرچشمه این نوع درمان گردید به طوری که امروزه نه تنها شاهد به کارگیری آن در بیماری های تک ژنی وراثتی بلکه در بیماری های پیچیده تر نیز هستیم. از جمله بیماری هایی که مورد توجه ژن درمانی قرار گرفته است بیماری بسیار شایع دیابت است. تمام تلاش ها برای درمان این بیماری به منظور اعمال تغییرات ژنتیکی به سوی یافتن منبع سلولی مناسب برای جایگزینی سلول های بتا و یا نوسازی این سلول ها به خصوص در درمان نوع یک این بیماری بوده است. در تمامی این تحقیقات تلاش برای انتقال سازه ای ژنی برای تمایز دادن سلول های بنیادی در برخی بافت ها و یا توانمند ساختن برخی سلول ها برای تولید انسولین بوده است اما با توجه به ویژگی های پیچیده سلولی بتا، تعداد محدودی از سلول ها و آن هم تنها در چندین فاکتور شباهت وجود دارد. بدین ترتیب بسیاری از تلاش ها در این زمینه با تولید کنترل شده انسولین همراه نیست. تلاش های بیشتر سلول های اندوکرین k اپیتلیال روده ای را برای جایگزینی مناسب یافت زیرا در بیشتر فاکتورهای مورد نیاز در تولید و آزاد سازی هورمون با سلول های بتا شباهت وجود داشت. از آنجایی که اکثر روش های ژن درمانی به صورت تهاجمی انجام می گیرد و همین نکته از عوامل مهم عملی نشدن بسیاری از ژن درمانی ها در شرایط بالینی است، استفاده از روش خوراکی به ویژه در درمان هایی که نیاز به تکرار دوز وجود دارد بسیار با اهمیت است. امروزه بسیاری از محصولات دارویی به صورت خوراکی عرضه می شوند و نسبت به صورت های مشابه بسیار مورد استقبال مصرف کننده قرار گرفته است. موادوروشها:در این تحقیق استفاده از سیستم قابل تطابق با میزان مصرف گلوکز به صورت دهانی پیشنهاد شده است که در آن بتوان با استفاده از ساختار ژنی حساس به گلوکز یعنی پلاسمید pgip/ins و ترنسفکت کردن سلول های k به صورت تجویز از طریق دهان به رت با سیستم های انتقالی مقاوم به اسید معده و چسبنده به موکوس که ساختار ژنی را به سلامت از معده عبور داده و در اختیار سلول های k روده ای قرار می دهد، به تولید انسولین انسانی در رت دست یافت. برای این منظور برای پوشش دهی dna از دو پلیمر کیتوزان و یودراجیت استفاده شده که به خوبی مقاومت به شرایط دشوار دستگاه گوارش را به آن می دهد. یافته ها:پس از تجویز پلی پلکس تهیه شده به رت و سنجش گلوکز خون کاهش 10 درصدی در قند خون رت های دیابتی دیده شد. برای اطمینان بیشتر از تولید انسولین انسانی در خون رت دیابت، میزان این انسولین با روش liaison بررسی و در نهایت وجود انسولین انسانی در خون رت تایید شد. نتیجه گیری: روش به کار گرفته شده در انتقال دهانی ژن حاوی انسولین به خوبی مسیر پرچالش گوارشی را تا رسیدن به محل عملکرد در روده کوچک طی می کند و می تواند در ژن درمانی دیابت از طریق ترنسفورم کردن سلول های kروده ای به خوبی عمل نماید.
شیواسادات غفلت بهرام کاظمی دمنه
عنوان:ساخت سازه مهندسی جهت بیان انسولین درشرایط in vitro مقدمه: دیابت بیماری است که در جهان شیوع بسیاری دارد، از این رو تلاش های مستمری جهت درمان بیماری با روش های مختلف صورت گرفته است . ژن درمانی به دلیل پایداری بهتر نسبت به سایر روش ها اهمیت زیادی دردرمان دیابت بویژه دیابت نوع iپیدا کرده است. وجود یک روش درمانی ایمن و کارآمد همواره مد نظر محققین بوده که با وجود تلاش های فراوان تاکنون این امر محقق نشده است. تعداد مبتلایان به دیابت در ایالات متحده 17 میلیون نفر ( 3/6 درصد از کل جمعیت آمریکا ) تخمین زده شده است که با توجه به شیوع و گسترش این بیماری پیش بینی شده است که تا سال 2050 به صورت یک اپیدمی درآید.درایران نیز تعداد افراد دیابتی به 7 میلیون نفر می رسد. برطبق گزارشات مختلف سازمان بهداشت جهانی میزان هزینه مورد نیاز برای درمان بیماران دیابتی در سطح جهان یک ششم کل هزینه های مربوط به مراقبت های بهداشتی را شامل می شود. در حال حاضر طیف وسیعی از افراد در جهان به این بیماری مبتلا بوده و طبق آمار سازمان بهداشت جهانی تا سال 2025 جمعیتی بالغ بر 300 میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا خواهند شد. هدف از این مطالعه ساخت یک وکتور مناسب جهت ژن درمانی بویژه ژن درمانی دیابت است که معایب و عوارض وکتورهای موجود را نداشته و کارآیی بهتری نیز داشته باشد. از ویژگی های این سازه مهندسی شده می توان به جایگزینی هدفمند در داخل ژنوم و قابلیت استفاده در ژن درمانی بیماری های مختلف اشاره کرد. روش کار: در این مطالعه از یک وکتور پایه جهت طراحی سازه مورد نظر استفاده شده است. این سازه شامل چهار بخش می باشد که دو بخش انتهایی آن همسان با توالی ژن rdna بوده و دو بخش دیگر ژن انسولین و پروموترlpk می باشند. برای هر یک از این قطعات پرایمر اختصاصی با جایگاه آنزیمی ویژه جهت اتصال طراحی شد. در آخر قطعات در کنار یکدیگر در یک وکتور قرار داده شدند، سپس با برش آنزیمی سازه از وکتور پایه جدا و با روش الکتروپوریشن به داخل سلول فرستاده شد. در ادامه حضور ژن انسولین در داخل ژنوم با استفاده از pcr تایید و بررسی بیان ژن با روش لکه گذاری وسترن انجام شد .
زهرا حسنوند عبدالرحیم صادقی
زمینه و هدف: دیابت بارداری به عنوان عدم تحمل گلوکز تعریف می شود و برای اولین بار طی بارداری تشخیص داده می شود. برخی مطالعات نقش کمرین را در روند ایجاد دیابت بارداری نشان می دهند. در این مطالعه، برای اولین بار همراهی چند شکلی rs17173608 و rs4721 ژن کمرین با احتمال ابتلا به دیابت بارداری در جامعه زنان شهر اراک بررسی گردید. روش: در این مطالعه موردی- شاهدی، 130 زن با دیابت بارداری و 160 زن باردار با تست تحمل گلوکز طبیعی انتخاب شدند. دیابت بارداری با تست تحمل گلوکز خوراکی و بر اساس معیار جدید کارگروه مطالعات بارداری انجمن بین المللی دیابت مورد تایید قرار گرفت. dna از خون تام حاوی edta استخراج گردید. چند شکلی( پلی مرفیسم ) ژن کمرین با استفاده از روش t-arms pcr و rflp- pcr تعیین شد. یافته ها: یافته های ما نشان داد که اختلاف معنی داری در فراوانی ژنوتیپ های چند شکلیrs4721 ژن کمرین بین گروه مورد و شاهد وجود داشت (?2=7.44, df=2, p=0.02). فراوانی ژنوتیپ gg به طور معنی داری در زنان باردار غیر دیابتی نسبت به زنان با دیابت بارداری بیشتر بود. احتمالا این ژنوتیپ نقش حفاظتی در برابر ابتلا به دیابت بارداری دارد (odd ratio [or]= 0.48; 95%ci=0.24–0.98; p=0.04). دو گروه برای فراوانی آللی چندشکلی rs4721 اختلاف معنی داری با هم نداشتند (?2=3.5 , p=0.06). اختلاف معنی داری در فراوانی ژنوتیپی(?2=0.34 , p=0.34) و آللی (?2=2.02, p-value=0.155) چندشکلی rs17173608 بین گروه مورد و شاهد دیده نشد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر برای اولین بار نشان داد که رابطه معنی داری بین چندشکلی rs4721 ژن کمرین و دیابت بارداری وجود دارد. از طرف دیگر چندشکلی rs17173608 با عدم تحمل گلوکز و دیابت بارداری همراهی نداشت. مطالعات بیشتر با حجم نمونه بیشتر و نژاد های مختلف برای تایید نتایج ما ضروری است
یوسف شاه طاهری بهمن صالحی
مقدمه و هدف:اسکیزوفرنی یک اختلال روانی تخریب کننده ، همراه با علایم سایکوتیک و زوال شناختی و درگیر کردن جنبه های متعددی از زندگی فرد،خانواده و اجتماع است. برای این بیماری جنبه های ارثی و ژنتیکی هم مطرح هستند اما هنوز نتیجه ی قطعی و روشنی در چگونگی این تاثیرات وجود ندارد. ژن comt( کاتکول ا متیل ترانسفراز) یکی از ژن های کاندید قویا مطرح در جنبه های مختلف این بیماری است.هدف از این پژوهش بررسی تاثیر چندشکلی )چند شکلی تک نوکلئوتیدی به خصوص که منجر به جابجایی والین با متیونین در کدون 108/158 ( rs4680از ژن comtطی مقایسه ی دو گروه دارویی الانزاپین و ریسپریدون بر میزان پاسخ به درمان و بروز عوارض دارویی خارج هرمی و سایر عوارض جانبی در طی درمان 8 هفته ای بود. مواد و روش ها: در این پژوهش 61 بیمار با اسکیزوفرنی تایید شده در دو گروه همسان شده به لحظ سن،جنسیت،وضع تاهل،سابقه ی خانوادگی،تحصیلات،شغل و مصرف سیگار قرار گرفتند که یک گروه تحت دریافت الانزاپین و یک گروه دیگر تحت دریافت ریسپریدون قرار گرفتند و به مدت 8هفته از شروع مطالعه پایش شدند.برای بررسی شدت علایم سایکوتیک و پاسخ به درماناز فرم panss( فرم سنجش علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنیا)استفاده شد. و برای بررسی عوارض دارویی خارج هرمی(eps)از فرم معتبر "مقیاس درجه بندی نشانه های خارج هرمی خلاصه شده" یا esrs- a و برای ارزیابی سایر عوارض دارویی غیر از نشانه های خارج هرمی هم از یک فهرست شامل عوارض شایع تر و متعدد داروها استفاده شد. بیماران در هفته های صفر و دو و شش و هشت تحت پایش قرار گرفتند. در نهایت داده ها توسط آزمون کای-اسکوئر و آنوا و همچنین با استفاده ازتی مستقل از نظر آماری تحلیل شدند.05/0p<معنادار در نظر گرفته شد و تجزیه تحلیل آماری با spss16 صورت گرفت. یافته ها: انواع ژنوتیپ ها با بروز عوارض دارویی عمومی ارتباط موثری نداشتند و در عوارض خارج هرمی هم اثر بارزی ایجاد نمی کردند.در ارتباط ژنوتیپ ها با پاسخ درمانی گرچه تفاوت هایی وجود داشت اما این تفاوت ها معنی دار نبودند. در حالی که گروه ریسپریدون در ابتدا به وضوح تهوع بیشتری نشان می دادند ولی در گروه الانزاپین افزایش وزن،افزایش اشتها،خشکی دهان،مشکل در بلع و احتباس ادراری بیشتری در مقاطع مختلف دیده شد..عوارض خارج هرمی در دومین هفته به شکل واضحی در گروه الانزاپین بیشتر بود. اما پاسخ به درمان و نیز پاسخ علایم مثبت و منفی اسکیزوفرنی در گروه ریسپریدون به شکل معناداری بهتر بود. بحث و نتیجه گیری: هرچند میزانی از تفاوت در تاثیر ژنوتیپ های مختلف دیده میشد اما ژنوتیپ های بررسی شده در پاسخ به درمان و بروز عوارض دارویی در این دو گروه مشخص دارویی اثر قابل اتکایی ندارند. این یافته همسان با برخی مطالعات در نژاد غیرایرانی می باشد اما از سوی دیگر با بررسی های متعددی در سایر نژادها تضاد مشخصی دارد. حجم نه چندان بالای نمونه و نژاد ایرانی می توانند از علل اصلی و احتمالی این تفاوت باشند. بین دو گروه دارویی نیز، ریسپریدون هم از نظر کمتر بودن عوارض و هم به لحاظ اثر مناسب تر درمانی تا حدی ارجح است. این یافته با توجه به اینکه نتیجه ی قطعی در مورد برتری مطلق هیچ یک از این دو دارو بر هم وجود ندارد طبیعی به نظر می رسد اما با بسیاری مطالعات که الانزاپین را دارای عوارض خارج هرمی کمتر و تاثیر نسبتا بهتر درمانی_به ویژه در پایش بلند مدت_می دانند متفاوت است. مدت دوره ی کوتاه تر پایش درمان می تواند از علل احتمالی این تفاوت باشد.پیشنهاد می گردد مطالعات در نقاط دیگر ایران ، با داروهای دیگر و یا سایر چندشکلی ها صورت پذیرد.
سمیه سلیمی عبدالرحیم صادقی
سرطان ها دومین عامل مرگ ومیر در جهان است. از روشهای مهم درمانی استفاده از شیمی درمانی در این بیماران می باشد. یکی از مشکلات عمده ای که بیماران در طول درمان با آن مواجه می شوند، کاهش میزان پلاکت خون است. کاهش پلاکت بیماران را مستعد خون ریزی نموده و در معرض خطر مرگ قرار میدهد. از جمله کار هایی که جهت رفع این عارضه در بیماران انجام می شود تزریق پلاکت است. اما این روش خطر ابتلا به عفونت های ناشی از تزریق و همچنین مقاومت پلاکتی را به دنبال دارد. به این جهت تلاش جهت یافتن درمان جایگزین صورت گرفت و اینترلوکین 11 نوترکیب که یک سیتوکین افزاینده پلاکت خون است، جهت افزایش پلاکت در این بیماران معرفی شد. استفاده روز افزون از داروهای نوترکیب ما را بر آن داشت تا با تولید این دارو در یک میزبان جدید و گیاهی گامی در جهت تولید و خود کفایی این دارو برداریم. مواد و روشها: توالی ژنی اینترلوکین 11 توسط شرکت mwg سنتز و سپس به ناقل بیانی گیاهی pbi121 منتقل گردید. پس از تکثیر ناقل و ژن در باکتری e.coli.dh5? ، تخلیص پلاسمید صورت گرفته و این سازه به آگروباکتریوم ترانسفورم شده و سپس طبق پروتکل به توتون منتقل گردید. انتقال ژن به گیاه از طریق pcr و بیان پروتئین در آن از طریق وسترن بلات تایید شد. یافته ها: نتایج pcr، انتقال ژن اینترلوکین 11 به گیاه توتون را نشان می دهد. نتایج وسترن بلات نیز نشان از بیان موفقیت آمیز پروتئین اینترلوکین11 در توتون دارد. نتیجه گیری:توتون قادر به بیان و تولید پروتئین اینترلوکین 11 می باشد و می توان از آن جهت منبعی برای تولید دارو با تغییرات لازم، استفاده نمود.
سمیه سعادتمند عبدالرحیم صادقی
هورمون استروژن تنظیم کننده فیزیولوژیکی تکثیر در بافت پستان محسوب می شود. شواهد نشان میدهد که تغییرات در مسیرهای سیگنالینگ استروژن، از جمله رسپتور آلفای آن، درطول سرطان پستان و پیشرفت آن اتفاق می افتد. esr? در بیشتر تومورهای پستان بیان شده و ارتباطش با پیشرفت تومورهای درجه پایین به اثبات رسیده است. پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی (snps) در ژن ها می توانند به تفاوت در استعداد ابتلا به سرطان و پاسخ متفاوت به درمان در جمعیت های مختلف منجر شوند
پوران فداکار کورکاء منصور حیدری
زمینه و هدف: رتینوبلاستوما از تومورهای داخل چشمی شایع در کودکان می باشد. اگرچه در درمان رتینوبلاستوما پیشرفت وجود دارد ولی شکست در درمان و مرگ و میر در کشور های توسعه یافته چشم گیر می باشد. مهمترین علت این شکست مقاومت دارویی و عوارض آن می باشد.هدف این مطالعه ارزیابی اثر متقابل داروی sd-208 داروی ضد سرطان و افزایش بیان tgif2lx در سلول های y79 رده سلولی رتینوبلاستوما می باشد.
مریم یوسفی عبدالرحیم صادقی
ندولهای تیرویید شایع اند بطوریکه 4–7% بزرگسالان یک ندول قابل لمس دارند و در 50-70% موارد در سونوگرافی با دقت بالا قابل تشخیص می باشد. ندول های تیروئیدی در زنان 4 برابر مردان بیش تر است. یافته های اپیدمیولوژیک و شواهد تجربی ضایعات تیروئید، پیشنهادکننده این است که هورمون های جنسی بخصوص استروژن ممکن است بر این غده و نئوپلاسم های آن اثر داشته باشند. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین دو پلی مورفیسم 2987983rs و 1256049rs در ژن رسپتور استروژن بتا با بیماری ندولار تیروئید تعیین گردید. مواد و روش ها: در این مطالعه مورد شاهدی152 بیمار با ندول تیروئید و 158 فرد سالم که به بیمارستان امیرالمومنین (ع) شهر اراک-ایران ارجاع داده شده بودند، وارد مطالعه شدند.ژنوتیپ ها با استفاده از روش t-arms pcr مشخص و با استفاده از روش های آماری تجزیه تحلیل شد. نتایج:دراین تحقیق ارتباط معنی داری بین بیماری و پلی مورفیسم 2987983rs مشاهده شد (039/0p=)ولی اختلاف معنی داری بین بیماری و پلی مورفیسم 1256049rs مشاهده نشد (52/0p=). بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان پیشنهاد داد که از پلی مورفیسم 2987983rs به عنوان یک بیومارکر تشخیصی استفاده شود. از آنجا که این پلی مورفیسم در ناحیه پروموتر ژن واقع شده است احتمالا اثر این پلی مورفیسم از طریق کاهش سطح بیان ژن می باشد. با توجه به اینکه بررسی همراهی این دو پلی مورفیسم با بیماری ندولار تیروئید اولین مطالعه در سطح ایران و جهان می باشد پیشنهاد می شود در جمعیت های دیگر و در حجم نمونه بیشتر انجام شود.