نام پژوهشگر: امید کاویانی
امید کاویانی علی اکبر آقاکوچک
اثر همزمان دو مولفه افقی-انتقالی زلزله بر روی ساختمانها، بخشی است که در چند سال اخیر در بیشتر آیین نامه های لرزه ای مطرح شده، و روشهای ترکیبی مختلفی برای در نظر گرفتن اثر این دو مولفه پیشنهاد شده است . در ویرایش دوم آیین نامه 2800 ایران نیز یک بند جدید برای این منظور در نظر گرفته شده است . بنابراین در این تحقیق سعی شده است که اثر همزمان این دو مولفه بر روی ساختمانها و افزایش پاسخ سازه نسبت به حالتی که فقط یک مولفه در نظر گرفه می شود، بررسی شود. همچنین روشهای پیشنهادی آیین نامه ها برای اثر دادن دو مولفه زلزله مقایسه شده و راستای بحرانی برخورد زلزله با ساختمان، مورد بحث قرار می گیرد. در مطالعه حاضر دو مولفه افقی حرکت زمین در هنگام زلزله، در دو جهت عمود بر هم و در هر راستای دلخواهی به سازه اعمال می شود. در روش تحلیل تاریخچه زمانی، پاسخ سازه در اثر اعمال دو شتاب نگاشت زلزله، از جمع جبری پاسخ یک مولفه با پاسخ مولفه دیگر به دست می آید. ولی در روش تحلیل طیفی نمی توان پاسخها را به این طریق با هم جمع کرد، در عوض روشهای ترکیبی خاصی برای این نظور به کار می رود. در این تحقیق، این روشهای ترکیبی با روش تحلیل تاریخچه زمانی، که پاسخهای واقعی برای سازه مشخص می کند، مقایسه میشود. همچنین اثر یک مولفه زلزله با اثر دو مولفه زلزله مقایسه شده، و اهمیت راستای اعمال مولفه های زلزله نیز نشان داده می شود. برای این کار چند ساختمان نمونه در نظر گرفته شده و با استفاده از روشهای تحلیلی فوق، تحت اثر دو مولفه زلزله تحلیل می شود. نتایج نشان می دهد که برای ساختمانهای نامنظم در پلان، همزمانی دو مولفه زلزله بیشتر می شود، و در ساختمانهای منظم نیز، با افزایش خروج از مرکزیت در طبقات این اثر بزرگتر می شود. همچنین دیده می وشد که اثر دو مولفه زلزله و در راستای اعمال آنها، در زمینهای سنگی بیشتر است . از طرفی نتایج نشان می دهد که تحلیل ساختمانهای در نظر گرفته شده به روش طیفی، تحت اثر دو طیف یکسان و با ترکیب جذر مجموع مربعات پاسخهای مربوط به هر مولفه زلزله، پاسخ مناسبی برای سازه محاسبه می کند. و از آنجا که در این روش ، پاسخ سازه برای اثر طیف ها در هر زاویه ورودی ثابت می ماند، بنابراین به عنوان یک روش ساده برای تعیین پاسخ سازه تحت اثر دو مولفه ورودی زلزله، برای مقاصد طراحی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.