نام پژوهشگر: شکرالله صادقی
شکرالله صادقی علی حایری روحانی
انقباض عضلات مخطط اسکلتی از هنگام رسیدن اعصاب حرکتی به آنها وکامل شدن صفحه های محرک با واسطه موتونورونهای آنها صورت می گیرد. در تارهای عضلانی مخطط بر خلاف عضلات صاف در شرایط طبیعی، انقباض خود به خودی و درونزا مشاهده نمی شود. در حالی که در تارهای عضلانی مخطط جنینی قبل از برقراری ارتباطات عصبی، اسپایک های درونزا و انقباضهای خود به خودی وجود دارد ودر تارهای عضلانی حیوان بالغ نیز پس از قطع اعصاب حرکتی از اینگونه فعالیت های الکتریکی و مکانیکی پدیدار می گردد. حالت اخیر از فقدان اثر تروفیک موتونورونها بر تارهای عضلانی، همراه با توقف عمل صفحه های محرک حاصل می شود در این پژوهش زمان و مجل پیدایش فیبریلاسیون و همچنین زمان ناپدید شدن آن در پایان نمو عصب نوپدید در عضله گاستروکنمیوس موش صحرایی مورد مطالعه قرار گرفته است . پتانسیل های دو فازی فیبریلاسیون از روز سوم در عضله گاستروکنمیوس موش صحرایی آشکار می شوند و این پتانسیل ها در تارهای عضلانی که به ناحیه صفحه انتهایی دنروه نزدیکتر هستند زودتر دیده می شوند و پس از آن در تارهای عضلانی دیگر نیز پدیدار می گردد. این فعالیت در تارهای عضلانی مختلف متفاوت است ولی این تفاوت با تونیک یا فازیک بودن تارها ارتباط مستقیم ندارد ولی در همه تارها فرکانس آن کمتر از 10 در ثانیه است . شکل دقیق پتانسیل فیبریلاسیون که در منحنی های گسترده این پتانسیل قابل بررسی است نشان می دهد که قبل از اسپایک یک مرحله طولانی دپولاریزاسیون تدریجی غشاء وجود دارد و پس از اسپایک نیز غشاء از یک مرحله هیپرپولاریزاسیون عبور می کند. پتانسیل کلی فیبریلاسیون در عضله بدون عصب از هفته دوم به بعد بطور محسوسی کاهش می یابد که علت آن کم شدن تعداد تارهایی است که از خود فعالیت خود به خودی نشان می دهند. در عضلات دنروه قابلیت تحریک میولم و ارتفاع پتانسیل عمل تارها کاهش می یابد و زمان پدیدار شدن این تغییرات با فاصله محل قطع عصب تا صفحه محرک بستگی دارد. در پی انقباض در تارهای عضلانی دنروه حساسیت میلم نسبت به استیل کولین تغییر می کند و تغییرات کمی و کیفی در پتانسیل عمل تارها پدیدار می گردد. احتمالا القای ژنی پروتئین های نوساخته ناشی از قطع عصب در ایجاد فیبریلاسیون دخالت دارند. بنابراین می توان گفت که تارهای عصبی دارای یک نقش تروفیک و تنظیم کننده بر روی تارهای عضلانی می باشند. در بخش دیگر این پژوهش ویژگیهای فیزیولوژیک عضله گاستروکنمیوس موش صحرایی قبل و بعد از قطع عصب و پس از رئش عصب نوپدید برای مدت چهار ماه مطالعه و بررسی شد.