نام پژوهشگر: مرجان نیرومند

بررسی و تعیین شیوع کلسیفیکاسیون غده پینه آل در مقاطع سی تی اسکن مغز
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سیستان و بلوچستان 0
  مرجان نیرومند   محمدعلی الهی فر

غده پینه آل یا اپی فیزیس سربری از تحتانی ترین بخش صفحه سقفی (roof plate) مربوط به دیانسفال منشاء می گیرد و از بافت گلندولر، گلیا و سلولهای اندوتلیال و پایانه های اعصاب سمپاتیک اشغال شده است . غده پینه آل پستاندار اکنون به عنوان یک غده اندوگرین، با اهمیت تنظیم کنندگی زیاد در نظر گرفته می شود و فعالیت آدنوهیپوفیز و ئروهیپوفیز و قسمت اندوکرین پانکراس ، پاراتیروئیدها، کورتکس و مدولای آدرنال و گونادها را تغییر می دهد و اثراتش اکثرا مهاری است . غده پینه آل در تاریکی فعالتر می باشد و مجاورت مسیر بینایی با سیستم سمپاتیک غده پینه آل باعث می شود که تماس با نور (بعد از چند ساعت تاریکی) موجب دپرس شدن غده پنبه آل شود. ترشح ملاتونین غده پینه آل، در تاریکی افزایش و در طول روز کاهش می یابد. از پاتولوژیهای مهم غده پینه آل تومرهای آن می باشد که شامل تیپهای مختلف پاتولوژیک بسته به سلول درگیر می باشد که شایعترین نوع آن ژرم سل تومرها می باشد. کلسیفیکاسیون غده پنبه آل (p.c) به طور نادر در رادیوگرافی جمجمه بچه ها ولی در بیشتر بالغین دیده می شود و درصد آن با افزایش سن بالا می رود. شیوع آن در 33-76 درصد رادیوگرافی های جمجمه افراد بالغ می باشد که در سی تی اسکن مغز با شیوع بیشتری دیده می شود. مشاهده کلسیفیکاسیون غده پینه آل در سی تی اسکن افراد زیر 7 سال نادر است و پیشنهاد کننده نئوپلاسم می باشد. سایز متوسط p.c، معمولا (3-5) میلیمتر می باشد. ولی اگر دیامرت آن از 1 سانتیمتر بیشتر باشد احتمال ابتومالیتی هایی مثل پینه آلوما و یا مالفورماسیونهای شریانی-و ریدی باید مدنظر باشد. در این بررسی با هدف تعیین شیوع کلسیفیکاسیون فیزیولوژیک غده پینه آل و همچنین تعیین متوسط سایز طبیعی آن در ایران (استان و بلوچستان)، 384 مورد سی تی اسکن مغز بدون تزریق ماده حاجب تهیه شده. از بیماران سرپایی و بستری مراجعه کننده به مرکز سی تی اسکن بیمارستان خاتم الانبیاء دانشگاه علوم پزشکی زاهدان مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج زیر بدست آمد: 47/6 درصد کل افراد بطور فیزیولوژیک در سی تی اسکن مغزی دارای کلسیفیکاسیون غده پینه آل بودند. 57/3 درصد کل افراد بالای هفت سال در این مطالعه p.c داشتند. 100 درصد کل افراد زیر 7 سال سن، فاقد p.c بودند. سایز متوسط p.c حدود 3/31 میلیمتر اندازه گیری شد. بنابراین نتایج بدست آمده از این مطالعه با بسیاری از تحقیقات قبلی و منابع text همخوانی دارد.