نام پژوهشگر: حسن ذوالفقارزاده
رضا منصوری حسن ذوالفقارزاده
چکیده سفال و سفال گری از هنر های دیرین در ایران و جهان بوده، که علاوه بر زیبایی تاریخ و فرهنگ ملت را به نمایش می گذارد. برخی از شهر های ایران در این امر از سابقه درخشانی برخوردارند. همدان یکی از این شهر هاست که با دارا بودن شهر لالجین به عنوان مرکز سفال ایران در خود توانسته پیشرفت هایی در این هنر کسب کند. و در کنار جاذبه های تاریخی و تفریحی، سفال و سفالگری نیز در جذب توریست به این استان کمک شایانی کند. ایجاد یک مرکز تجاری که با ارائه خدمات مناسب بتواند به پیشرفت این هنر کمک کند و به وسیله آن شهر و کشور را در مجامع جهانی مطرح کند مسلماَ قدم بزرگی در اعتلای این مرز وبوم برداشته شده است. معماری نیز می تواند به عنوان خالق فضا برای این موضوع ما را برای رساندن به هدف فوق یاری رساند. رساله ی حاضر شامل هشت فصل می باشد، که در فصل اول کلیات که شامل طرح مساله، فرضیات، اهداف، و شیوه تحقیق است مورد بحث قرار گرفته است. فصل دوم مطالعات پایه در مورد شهر همدان از جمله مسائل اقلیمی، جغرافیایی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی را شامل می شود. در فصل سوم سفال و سفالگری مورد بررسی قرار گرفته است. معماری ایران و برخی مسائل مربوط به آن مانند: کمالگرایی، هندسه، تناسبات، طبیعت و ... در فصل چهارم قرار گرفته است. فصل پنجم مسائل مربوط به تجارت در ایران و جهان مرتبط به پروژه را در خود جا داده است. بررسی نمونه های مشابه و مبانی طراحی مراکز تجاری که برخی الزامات را در بر دارد در فصل های بعدی قرار گرفته اند. در فصل هشتم روند طراحی پروژه شامل: بررسی و تحلیل سایت، شرح برنامه فیزیکی، ایده ها و کانسپت اولیه و نقشه های پروژه قرار گرفته است. و در آخر سازه و تا سیسات طرح مورد بررسی قرار گرفته است.
الهام جعفری حسن ذوالفقارزاده
امروزه صنعت توریسم از ارکان مهم اقتصادی جهان به شمار می آید ، اما با وجود منابع گردشگری فراوان و متنوع در ایران و به ویژه استان گیلان ، این صنعت چندان فعال نیست . تالاب انزلی یکی از اکوسیستمهای طبیعی و زیبای استان گیلان است که هر ساله مامن پرندگان مهاجر و محل پرورش آبزیان می باشد . این تالاب که به ثبت بین المللی رسیده به دلیل بی توجهی ها و اثرات مخربی که به آن وارد شده ، در معرض خطر نابودی است . در این طرح با ساخت مجموعه ای تفریحی – اقامتی در کنار تالاب انزلی ، گردشگران به دیدن این تالاب و آشنایی با ویژگیهای آن تشویق شده اند . به این ترتیب از طریق به کارگیری صنعت توریسم با برنامه ریزی مدون و فراهم کردن تسهیلات و خدمات مورد نیاز ، ضمن بکارگیری طبیعت تالاب به منظور دستیابی به آسایش ، توجه جهت حفظ آن نیز افزایش می یابد . همچنین با اجرای این پروژه می توان به رونق صنعت گردشگری ، توسعه اقتصادی و پیشرفت منطقه کمک کرد . هم چنین از آنجا که مفهوم پایداری ، با اهداف و نگرش طرح مذکور پیوندی ناگسستنی دارد ، نگرش معماری پایدار ، به منظور احترام و حفظ منابع طبیعی ضمن بهره برداری از آن در نظر گرفته شده است . در راستای نیل به این هدف ، مفهوم و راهکارهای توسعه و معماری پایدار ، به همراه نمونه های موجود در منطقه ای با اقلیم مشابه بررسی شد . سپس صنعت توریسم و ویژگیهای آن مطالعه گردید و در مرحله بعد منطقه مورد نظر (تالاب انزلی) از نظر موقعیت جغرافیایی و ویژگیهایش ، اقلیم و معماری منطقه مورد بررسی قرار گرفت . بر اساس نتایج حاصله ، مشاهده گردید که معماری بومی منطقه دربرگیرنده راهکارهای مناسب برای آسایش ساکنان در اقلیم مذکور می باشد . به این ترتیب پس از شناخت مفاهیم کلیدی ، استانداردها و ضوابط مرتبط با طرح جمع آوری و نمونه های موجود (هتل) در سطح منطقه و جهان بررسی شد . با جمع بندی مطالب مذکور به تحلیل طرح ، ارائه برنامه فیزیکی ، جانمایی و بررسی آلترناتیوهای مختلف اقدام گردید . در نهایت ، طرح نهایی با توجه به نتایج به دست آمده از مراحل فوق ارائه گردید .
مهتاب سادات کاشانپور حسن ذوالفقارزاده
مکان هایی هست که در آن ها، اندیشه، زاییده می شود تا حقیقتی به یاد آورده شود. از این میان، اندیشه هایی که رویکردی متعالی به انسان و زندگی او دارند، متعلق به مکان هایی هست که در جهت رفع نیاز های اصیل انسانی شکل گرفته باشند. نیاز هایی همچون میل به جاودانگی، تعالی، زیبایی، برتری و آنچه که سبب ارتقاء کیفیت زندگی انسان ها می شود. این پژوهش، در قالب پرداختن به معماری، با اندیشه ارتقاء و تعالی کیفیت فضایی، جهت خودشناسی و تعامل فرهنگی و شناخت، حفظ و توسعه فرهنگ و هنر ایرانی، شکل گرفته است. فرآیند طراحی و روند توسعه طرح با محوریت پژوهش و آفرینش در هنر ایرانی، در سه بخش معنا، عملکرد و شکل تقسیم شده تا در پیوند نهایی، به طرح بیانجامد. موقعیت مکانی طرح، در شهرستان کرج، در زمینی با کاربری اجتماعی_ فرهنگی، همجوار با دو مجموعه دانشگاهی، قرار گرفته است. پس از تحلیل سایت از نظر دسترسی ها، کاربری های اطراف، دید و منظر و محور بندی به منظور طراحی، به ارائه گزینه هایی برای تعیین مکان حوزه های عملکردی سایت، پرداخته می شود. با ارزیابی گزینه ها و انتخاب گزینه بهینه، اقدام به توسعه گزینه بهینه و تبدیل آن به سایت پلان و پلان های معماری، می گردد. به طور کلی شناخت و طراحی موضوع، در دو بخش کلی شناخت و مداخله در یازده فصل و یک بخش چهار چوب پژوهش، صورت می گیرد. چهار چوب پژوهش، ابعاد رساله، موضوع و ضرورت موضوع، سوال ها و اهداف اصلی پژوهش را مشخص کرده و فرآیند تحقیق برای رسیدن به طرح را تشریح می کند. در بخش شناخت، مطالعات پژوهش شامل: تعاریف هنر، انواع هنر، هنر ایرانی در دوره های تاریخی، نمونه های مشابه داخلی و خارجی، شناخت بستر طراحی و مبانی نظری شامل مفاهیم معماری ایرانی، می باشد. برنامه ریزی فیزیکی، ضوابط و استانداردها، تحلیل سایت، ارائه راه حل ها و ارزیابی آن ها و روند شکل گیری طرح، بخش مداخله را تشکیل می دهد. در نهایت نقشه ها و مدارک فنی طرح، ارائه می گردند.
فاطمه چیتگرها حسن ذوالفقارزاده
نزدیک به 3/1 سرزمین ما را بیابان و کویر فرا گرفته است. جایی که در نگاه اول خشکی و بی ثمری آن ما را پژمرده می سازد. آیا در عمق وجود ساده کویر چیزی پنهان است؟ پروژه مورد بحث با عنوان مرکز کویر و کیهان شناسی در کویر مرنجاب شهرستان آران و بیدگل و در مجاورت کاروانسرای مرنجاب قرار دارد. سیل منجمان حرفه ای و آماتوری که در شب های آغازین بهار و پاییز و نیز اوقات مهم (از لحاظ نجومی) به منطقه مرنجاب روی می آورند و شب را در کاروانسرای مرنجاب تا صبح به نظاره آسمان می گذرانند، دلیل محکمی برای طراحی یک مجموعه، اقامتی و پژوهشی در مجاورت کاروانسرای مرنجاب شد. اقلیم کویر، زندگی مجموعه را تابع پذیرش حاکمیت جبر طبیعی می نماید.از این رو توجه به مسائل اقلیمی و طراحی بنایی پایدار از موارد مهم در طراحی این پروژه به حساب می آید. بنا در خاک فرو می رود تا با کویر یکی شود و از خنکی خاک بهره بیشتر برده و دیوار(جرم حرارتی ) کمتری را در معرض تابش خورشید قرار دهد. استفاده از ایوان، بادگیر، آتریم مرکزی برای تامین نور و تهویه، بدنه ها و دیوارهای حایل در سایت، برای سایه اندازی و حفاظت در برابر طوفان شن، حوضخانه در فضاهای داخلی ارتفاع نسبتا زیاد اتاق ها، جلوگیری از اتلاف حرارت ساختمان در مواقع سرد به وسیله سیستم زیرزمینی و دیوارهای دولایه، جلوگیری از نفوذ مستقیم آفتاب به فضای داخلی از جمله مواردی است که در طراحی این مرکز مورد توجه قرار می گیرد. در این بنا سعی در شناساندن کویر به بازدید کنندگان به منظور رهایی از شلوغی شهرها و تفکر در خود و چیستی زندگی و نیل به اهداف متعالی انسانی که همان تعالی روح است شده است.
فاطمه سادات افضلی حسن ذوالفقارزاده
با توجه به اینکه موضوع پروژه بیمارستان می باشد، باید توجه کرد که در طراحی بیمارستان باید روابط دقیق بین فضاها و بخشها را در نظر گرفت و همچنین با توجه به اهمیت این روابط و حساسیت نوع فضاها به لحاظ رعایت بهداشت و کنترل مسیر عبور هوا و ارتباط دقیق و پیوند حساس بین معماری پروژه، سازه و تاسیسات (تهویه،گرمایش، سرمایش،تاسیسات برقی و...)، باید در طراحی به عملکرد دقیق بین فضاها دقت فراوان نمود ولی این به معنای در نظر نگرفتن " فرم" در طراحی بیمارستان نمی باشد. در این پروژه سعی شده که علاوه بر در نظر گرفتن عملکرد در پروژه و رعایت استانداردهای موجود، به برررسی فرمهای مختلف در طراحی بیمارستان و کانسپتهای معماری در طراحی بیمارستان و نظریات مختلف پیشنهادی و اجرا شده در کشورهای مختلف پرداخته شود. همچنین طراحی فضاها و فرم ساختمان به گونه ای باشد که علاوه بر توجه به جسم انسانها، به روحیات و عوامل تاثیرگذار بر آرامش انسان هم توجه شود. بنابراین تلاشی در جهت شناخت عوامل آرامش بخش در بیمارستان صورت گرفته و نکاتی استخراج گردیده است تا با بکارگیری آنها گامی در جهت تسریع روند بهبودی بیماران برداشته شود.
منیژه اسکندری حسن ذوالفقارزاده
با پیشرفت تکنولوژی و در پی آن تاثیرات مخرب زیست محیطی، جنبشی به عنوان جنبش توسعه پایدار در معماری با هدف حفاظت از زیست محیط شکل گرفت. که در واقع با روند معماری بومی ما همساز بود. طبق اعتقاد این جنبش جامعه ای پایدار است که معماری آن پایدار باشد. بازار یکی از اصلی ترین و اساسی ترین عناصر معمارانه و شهر سازانه یک شهر به حساب می آمده، زیرا نه تنها استخوان بندی شهر را تشکیل می داده، بلکه سازنده ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه بوده و هست. بنابرین نگرشی دوباره در شکلگیری و طراحی بازارها با رویکردی بر توسعه پایدار ضروری می نماید
صادق واحدی فریبرز حاجی سید جوادی
چکیده انزوا و عدم ارتباط با دنیای بیرونی، عامل مرگ جوامع انسانی است. در طول تاریخ، جوامعی همیشه زنده بوده اند که خود را در معرض تعاملات با دیگران قرار می دادند. مواجهه با جوامع یا فرهنگ های خالص و دست نخورده رویایی بیش نیست که معتقدان به آن، ناخواسته از زوال فرهنگها حمایت می کنند. از این رو در این تحقیق به بررسی و یافتن مشخصه های معماری، در دنیایی که تحت تأثیر تعاملات میان فرهنگ های گوناگون قراردارد، پرداخته شده است. مباحث مطرح شده پیرامون چگونگی معماری در چالش میان هویت منطقه ای و جهانی و نقش معماران در این مرزبندی می باشد. معمولأ پژوهش در موضوعات چالش برانگیزی از این دست، نظیر نگاه فرهنگی به معماری، با روشهای مختلف و بعضأ ترکیب شونده صورت می گیرد. در این تحقیق ابتدا براساس روش تحلیل محتوای معنایی و تفسیری-تاریخی، بستر نظری موضوعات اصلی بحث نظیر: جهانی شدن، چند جهانی شدن، تعاملات و ... فراهم گردیده و سپس با روش استدلال منطقی، رابطه میان بحث فوق با مقوله معماری بسط یافته و عواملی که در ساخت چهارچوب مفهومی موضوع نقش اساسی دارند، استخراج می شوند. نتیجه به دست آمده از این تحقیق، چنین است که یک معمار در مواجهه با هر زمینه ای (چه بومی و چه غیر بومی) می باید به بستر فرهنگی توجه داشته و سعی در هماهنگ ساختن اثر خود با ویژگیهای به دست آمده از این بستر نماید. این هماهنگی می باید در قالب کالبد و یا سازماندهی فضایی صورت گیرد که اولی به چشم می آید و دومی در فضا تجربه می شود.
مریم سهرابی اطهر فریبرز حاجی سید جوادی
هر سازمانی جهت نیل به اهداف خود به منابع مختلفی نیاز دارد،بدون شک مهمترین منبع هر سازمانی نیروی شاغل در آن سازمان است.چنانچه این نیرو دارای انگیزه و رضایت باشد توان و استعداد تخصصی خود را در آن سازمان به کار خواهد گرفت .لذا موفقیت و پیشرفت هر سازمان بر نیروی انسانی آن سازمان بستگی دارد.هیچ سازمانی بدون وجود نیروی انسانی کارآمد،رضایتمند نمی تواند به اهداف خود نائل شود.با وجود اینکه نیروی انسانی مهمترین عامل تولید به شمار می رود و به دلیل پیچیدگی و غیر قابل پیش بینی بودن رفتار انسانی،مدیریت برآن کنترل کمی دارد.وجود نیروی انسانی سالم یک دارایی بزرگی برای هر سازمان به حساب می آید،از این میان اهمیت سلامت روانی کارکنان کمتر از سلامت جسمانی آنها نخواهد بود. برای نیل به این هدف اصول زیر را بررسی می کنیم: - ارائه ی تصویری روشن از چارت سازمان نظام مهندسی ،ارکان،اهداف و جایگاه های بخش های مختلف آن. - شناخت ویژگی های باز اداری،طراحی فضاهای اداری معمول.تنوع بخشیدن به محیط کار و توجه به مسائل اساسی آسایش انسان از قبال نور،تهویه و دیگر شرایط محیطی. اهداف طرح با توجه به اینکه مجموعه مذکور بعنوان نماد جامعه مهندسی استان مطرح خواهد بود، لذا توجه به موارد زیر در ارائه طرح ها مد نظر می باشد. - طراحی ساختمانی جلوه گر مهندسی ساختمان - توجه به شاخصه های اصلی معماری پایدار و مسائل اقلیمی و فرهنگی - طراحی ساختمان اداری با معیارهای ادارات سبز - رعایت ضوابط معماری و شهرسازی شهر کرج - خلاقیت و نوآوری در جهت تأمین اهداف و مضامین عالی معماری معاصر - توجه به تلفیقی از تکنولوژی روز ، مواد و مصالح نوین در صنعت ساختمان - قابل اجرا بودن طرح - طراحی دقیق پروژه در چارچوب برنامه فیزیکی ارائه شده - تأکید بر تسهیل در استفاده از بخش های مختلف مجموعه و ارتباط مناسب بین واحدها - توجه به مقوله بهینه سازی مصرف انرژی با استفاده از تکنولوژی های جدید - توجه و در نظر گرفتن کلیه ضوابط مربوط به معلولین و جانبازان خصوصاً سطوح شیب دار - اهمیت استفاده از پارتیشن بندی مورد توجه می باشد. با در نظر گرفتن آلودگی صوتی – تردد و ... - نمادین بودن بنا با توجه به عملکرد از اهمیت ویژه برخوردار است.
محمد کاظم رضایی حسن ذوالفقارزاده
چکیده واژه ((یادمان)) به گونه ای به یادآوردن چیزی یا کسی را پیگیری می کند.این ((به یادآوردن)) در تبیین خاصش به شخصیت خاصی اشاره می کند که در تاریخ یک کشور بواسطه دانش، هنر و ...بارز گردیده است؛ که در اینجا آن شخصیت، جلال الدین محمد بلخی معروف به مولانا شاعر و عارف بزرگ ایرانی است. شهرت بی مانند مولوی بعنوان چهره ای درخشان وبرجسته درتاریخ مشاهیرعلم وادب جهان و میراث فرهنگی ایران زمین دلیلی است بر نگارش رساله ای که رسالت آن ایجاد یک یادگار از جنس فضای معماری در ظاهر و اهدافی که در قسمت های بعد گفته خواهد شد در کالبد می باشد. این رساله مشتمل بر دو بخش کلی است. بخش اول شامل مطالعات و در کل شناخت می باشد و در بخش دوم وارد مقوله طراحی، مقدمات و ملزومات آن می شویم. در بخش اول ابتدا با نگاهی سیر تحول زندگی مولانا و بررسی حوادث مهم زندگی و همچنین آثار به جای مانده از آن پیر دلسوخته، به شناختی کلی و در حد نیاز این پژوهش دست می یابیم که لازمه شروع به شناخت شخصیت وجودی و همچنین نظریات حضرت مولانا در زمینه های مرتبط با موضوع است که در گفتارهای بعد آورده شده اند. در ادامه مطالعات با نگاهی گذرا به معماری اسلامی- ایرانی و معماری نوین و ویژگی هایشان بدنبال گزینش طرحی با قالبی سنتی یا مدرن در طراحی هستیم. در گفتار پنجم نیز به بررسی چند عامل مهم از مجموعه عوامل موثر در شکل دهی اثر می پردازیم. گفتار بعد بحث مفصلی حول معماری نمادین و یادمانی و ملزومات آن از جمله نماد و نشانه و همچنین تاریخچه ای از روند شکل گیری و سابقه این معماری صورت پذیرفته است. در گفتار هفتم بعد از تعریف واژه فرهنگ به بررسی رابطه آن با معماری و چگونگی نمودش در معماری در قالب یک مجموعه فرهنگی پرداخته ایم.در آخرین گفتار از این بخش معرفی محیط پیرامون(شهر همدان) ازجنبه های تاریخی، اجتماعی و فرهنگی گرفته تا جنبه های جغرافیایی و اقلیمی صورت پذیرفته است. در بخش دوم با بررسی نمونه پروژه های مشابه در زمینه های فرهنگی- یادمانی و تجزیه و تحلیل سایت انتخابی واقع در تپه مصلی همدان به ارائه برنامه فیزیکی مجموعه و لیست ریزفضاها اقدام شده است. در گفتار بعدی این بخش با نگاهی به تجلی مبانی نظری بیان شده درفصول قبل درطرح و کالبد معماری پروژه به روند طراحی آن پرداخته شده و درفصل سازه وتاسیسات بامعرفی سیستم های موجود به انتخاب سیستم های مناسب بسنده شده است. در انتها نیز منابع و مآخذ مورد استفاده آورده شده اند استانداردهای طراحی، مدارک و نقشه هانیز بصورت پیوست ضمیمه شده اند.
نیلوفر زرنگار سیدرحمان اقبالی
با توجه به نیاز جامعه امروز به ساخت مسکن سریع و ارزان قیمت و نظر به پیشرفت علم و بهره گیری از تکنولوژی و مصالح جدید، به نظر می رسد که در کشور ما نیاز به بهره گیری از پیش ساختگی در صنعت ساختمان وجود دارد.در مجتمع های مسکونی و شهرک هایی که ساخت آنها در کشور ما رو به افزایش است تا بتواند پاسخگوی نیاز مسکن برای قشر کم در آمد جامعه باشد، استفاده از مسکن پیش ساخته صنعتی علاوه بر کاهش هزینه ها، صرفه جویی در زمان و کنترل کیفی ساختمان را نیز به همراه خواهد داشت. از سوی دیگر، چنانچه طراحی و ساخت این ساختمان ها با اصول طراحی پایدار انجام پذیرد،ساختمان با محیط اطراف خود هماهنگ بوده و چه در زمان ساخت و چه در زمان بهره برداری و طول عمر ساختمان و چه هنگام تعمیر،گسترش و حتی در زمان تخریب و پس از پایان عمر ساختمان ها،هیچ گونه ضرری متوجه محیط خود نکرده و در راستای حفظ منابع و انرژی های تجدیدناپذیر برای نسل های آینده عمل خواهد کرد.
عبدالله خرسندیان حسن ذوالفقارزاده
قرآن به عنوان مهم ترین منبع معرفتی شناخت اسلام و معجزه جاویدان پیامبر (ص) همواره مورد توجه مسلمانان بوده است این اهتمام و توجه سبب تولید علوم مختلف در تمدن اسلامی بوده است از قرائت صوت و ترتیل، روخوانی و روانخوانی گرفته تا ترجمه و تفسیر و کتابت، همه در دامان قرآن به وجود آمدند. پژوهش حاضر طرحی را برای دارالقرآن در محدوده شهر قزوین ارائه داده است که تمام فعالیت های قرآنی را در خود جای می هد مبانی نظری که فصل دوم را به خود اختصاص داده است شامل ریشه یابی مفهوم نور در قرآن و تفسیر آن در کلام حکما و مفسرین می پردازد. مطالب فصل سوم آشنایی با طرح های مشابه می باشد که مخاطب را برای ورود به فصل طراحی آماده می نماید. مقدمه طراحی، مبحث شناخت بستر طرح می باشد که ذیل عنوان فصل چهارم در این پایان نامه بررسی شده است، همچنین بررسی ضوابط و برنامه ریزی فیزیکی در فصل پنجم مخاطب را با استانداردهای این طرح آشنا می سازد. امید است که بررسی حاضر پایان راه تبیین شده نباشد.
ریزان زارعی حسن ذوالفقارزاده
بحران جوامع انسانی و معماری ( بحران انرژی، بحران فردگرائی، بحران هویت و .... ) از طرف محققین مختلف مطرح شده و برای آن نیز راه حل هایی ارائه گردیده است. محققینی چون نصر و بوکهارت نظریه بحران معنویت در دنیای معاصر را مطرح می کنند. دکتر نصر در کتاب خود به نام « انسان و طبیعت» به دقت و تفصیل به موضوع بحران معنوی می پردازد. چنین بحرانی نه تنها در عرصه هنر بلکه در عرصه ارتباط انسان و طبیعت مطرح شده است. دکتر نصر نظریه بحران معنوی در ارتباط انسان و طبیعت را مطرح نموده است. سرچشمه های بحران معنوی یاد شده در کنار گذاردن وجه مقدس طبیعت در نگاه به آن است. دکتر نصر: « برای حصول به صلح و آرامش با طبیعت ابتدا به صلح و آشتی با نظم روحانی و معنوی ( عالم ) نیاز است». ریشه های بحران را در حذف طبیعت از زندگی شهری کنونی ، سکولاریزه شدن وجود هستی، عدم توازن و تعادل بین انسان و طبیعت، تقدس زدائی از طبیعت و ... می دانند و راه حل هائی برای حل این بحران ارائه گردیده است . دکتر نصر نظر خودرا در این باره این گونه بیان می دارد و آنچه مورد نیاز است : « پر کردن این شکاف های دیواره های علم به وسیله نور از بالاست و نه تاریکی از پا ئین. علم را باید با یک متافیزیک از بالا در هم آمیخت تا اینکه واقعیات بلا منازع آن همچنین بتوانند اهمیتی معنوی کسب کنند. طبیعت باید دگر باره به وسیله ای برای یادآوری بهشت و حالت برکت و سعادتی که بشر طبیعتاً به دنبال آن است تبدیل شود». در آمیختگی با طبیعت، هم با تبعیت از آن همراه است و هم با بهره وری از آن. در این بین می توان تبعیت و توجه به طبیعت را به دو بخش تقسیم کرد: اول از طریق ویژگی های ذاتی و معنائی طبیعت امکان پذیر می شود که منجر به معنادار شدن محیط ساخته شده خواهد شد. دوم از طریق توجه به ویژگی های مادی طبیعت است که در حفظ و نگهدری از آن به وسیله روش های صحیح استفاده برای نسل های آینده مفید خواهد بود. بخش اول نگرش فلسفی به طبیعت و بخش دوم نگرش علمی به آن است که در هر یک مکاتب مختلفی در زمینه طراحی و معماری شکل گرفته که در فرهنگ ها و ممالک متفاوتی به وجود آمده اند. با بررسی عمیق آن ها سعی خواهد شد تا نهایتاً بتوان راه حل مناسبی برای شیوه برخورد و طراحی در طبیعت ارائه کرد. در این بین در طراحی مجموعه اقامتی- گردشگری نیز باسیتی توجه به محیط (طبیعی و انسان ساخت) مد نظر قرار گیرد. از این لحاظ که طراحی در بستر کوه انجام می گیرد و هم به لحاظ عواقب آینده که این طراحی می تواند با خود همراه داشته باشد که در بحث کوهستان پایدار و گردشگری پایدار مورد توجه قرار گرفته است. مورد بعدی توجه به « معماری بومی منطقه» است که با در نظر گرفتن موقعیت سایت طراحی و تاریخچه شهر سنندج سعی خواهد شد تا در پیوندی بین گذشته و حال از طریق اصول و مبانی حاکم بر معماری سنتی منطه کردستان و سنندج طرحی در خور و شایسته ارائه گردد. نهایتاً برنامه فیزیکی طرح با توجه به مبانی نظری مطرح شده و دستاوردهای مورد انتظار ارائه شده و طرح نهائی ارائه می شود. با توجه به موارد گفته شده در بالا اصول مورد نظر این پروژه به طور خلاصه عبارتند از: - توجه به مکاتب و سبک های معماری بین المللی - توجه به اصول و مبانی معماری سنتی ایران - توجه به اصول معماری بومی منطقه - توجه به جوانب و موقعیت های مکانی و زمانی طرح و موارد مربوط به گردشگری - تاکید بر اصول پایداری از جمله کوهستان پایدار
سپیده محمودی سید رحمان اقبالی
در بسیاری از کشورهای در حال توسعه مانند ترکیه و امارات متحده عربی، صنعت توریسم توانسته بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور را برطرف سازد. تکیه بر این صنعت ضمن بهبود شرایط اقتصادی، معرفی فرهنگ و تمدن کشورها را در عرصه بین المللی به همراه دارد. ایران کشوری با پتانسیل های فراوان برای جذب توریست است. یکی از این پتانسیل ها، وجود جزیره هایی مانند کیش، با ساحل خاص و مراکز خرید و تفریح فراوان و بناهای تاریخی است. از مهمترین نیازهای یک مسافر، وجود اقامتگاه مناسب است. از یک سو جزیره کیش، در زمان های اوج مراجعه مانند تعطیلات نوروز نتوانسته جوابگوی تعداد زیاد مسافران باشد. از سوی دیگر براساس بررسی های گروه طرح جامع کیش اقامتگاه های جزیره، کیفیت پایینی دارند و بعلاوه هتل های پنج ستاره آن نیز از کیفیت لازم برخوردار نیستند تا بدان جا که بر همین اساس تنها هتل پنج ستاره کیش، هتل داریوش است. در این راستا، به خاطر عدم وجود اقامتگاه کافی و با کیفیت ، طراحی هتل پنج ستاره برای جزیره کیش به عنوان موضوع طرح پایانی انتخاب شده است. از سویی با توجه به نگرانی های جهانی، محیط زیست به عنوان بخشی از زندگی و در برگیرنده تمامی موجودات روی کره زمین، در خطر و در حال نابودی است، که این نابودی بر اثر افزایش جمعیت، افزایش آلودگی های آب، هوا، خاک و آلودگی های صوتی، استفاده بیش از حد از منابع طبیعی و … می باشد. چنانکه تصور آینده ای نه چندان دور با همین وضعیت، برنامه ریزان و متفکران را بر آن داشت تا هر چه سریع تر برای بهبود چنین وضعیتی تلاش کنند. در این راستا، بر اساس مطالعات میدانی و کتابخانه ای و بررسی نمونه های مشابه، طراحی هتل بر اساس رویکرد eco-friendly و با توجه به مسائل زیست محیطی و احترام به آن، صورت گرفت. در بخش طراحی، فرآیند بر مبنای توجه به زمینه و اقلیم آغاز شده، فرم حاصل از فرم مطلوب برای آسایش ساکنین در اقلیم گرم و مرطوب استخراج گردیده و درکنار آن مسائل و ضوابط مربوط به هتل های پنج ستاره در نظر گرفته شد. در طراحی سایت مجموعه نیز تلاش بر آن بود تا کمترین تغییر در شرایط طبیعی سایت ایجاد شده و تنها به سامان دهی وضع موجود و کرت بندی و بخش بندی حوزه های مختلف ورزشی و تفریحی پرداخته شود.
علی عطریان حسن ذوالفقارزاده
ارتباط میان فرهنگ های مختلف علاوه بر شناخت از یکدیگر، می تواند به بروز توانایی های آنها کمک نماید. این در حالی است که شهر اصفهان به واسطه گذشته تاریخی، فرهنگی خود می تواند به عنوان نماینده ای از ایران در سطح جهان مطرح شود و موجب شناساندن فرهنگ ایرانی در جوامع دیگر شود. از طرف دیگر شهر فلورانس در ایتالیا، به عنوان یکی از قطب های فرهنگی ایتالیا و اروپا و شهر پیشرو در دوران رنسانس، مورد توجه خاصی قرار دارد. این شهر با پتانسیل های خود و به بهانه خواهرخواندگی و شباهت های تاریخی، شهری و ... با اصفهان؛ می تواند محمل این ارتباط فرهنگی قرار گیرد. در این میان آنچه از ایران و اصفهان به عنوان سفیری فرهنگی در شهر فلورانس جلوه گر می شود خود حائز اهمیت است. این سفیر فرهنگی می تواند در معماری به عنوان ظرفی برای این واقعه و صنایع دستی به عنوان مظروف این ظرف نمود بیرونی یابد. این ظرف و مظروف،علاوه بر دارا بودن سرچشمه های فرهنگی یکسان، هر دو دارای شاخصه هایی از فرهنگی ایرانی هستند. صنایع دستی به عنوان یکی از مبانی هویت بخش اصفهان، و معماری مطرح شده بر پایه شاخصه های معماری ایرانی؛ هر دو می توانند سفیر فرهنگی این مرز و بوم را شکل دهند. توجه به بستر فلورانس برای قرار گیری این معماری در آن حائز اهمیت است که این نگاه می تواند زبان گفتگوی اثر بخش را فراهم آورد. این پژوهش در دو بخش یادداشت ها (تحت عنوان رساله) و طرح معماری تنظیم شده است. بخش اول مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، مطالعات میدانی، مصاحبه ها و ... می باشد که در فصول متعدد دسته بندی شده است و بخش دوم با تکیه بر طرح واره ها و ترسیمات مبتنی بر مطالعات شکل گرفته است و در نهایت اثری به عنوان طرح پیشنهادی ارائه گردیده است.
مهشید قاسمی حسن ذوالفقارزاده
چکیده باغ و متعلقات آن گسترده ترین مقوله شعر پارسی است. چنین مجموعه هایی آمیخته از عطر و رنگ، می تواند پرجاذبه ترین عینیت برای شاعر باشد. بر این مبنا است که شعر پارسی، از جهتی با وصف باغ آغاز می شود. باغ و اجزای آن بر اندیشه و احساس شاعر اثر می گذارد و از آمیزش این طبیعت بیرونی با طبیعت درونی شاعر، سروده هایی پدید می آید که هم مجسم کننده زیبایی های باغ و هم نماینده احساس زیبا شناختی سراینده است. باغ شعر شیراز با رویکردی معناگرایانه و قرآنی باغی است که بر پایه اصالت و احساس طرح ریزی شده است. در این باغ شعر و باغ ایرانی عناصر تأثیرگذار بر طراحی بوده است. هدف از طراحی این باغ تجلی اشعار غنی پارسی در کالبد منظری است که بستر انس شهروندان و گردشگران را با این گنجینه ملی فراهم آورد و نقشی قابل تحسین در زمینه پاسبانی از هویت ملی ایفا کند. در پژوهش « طراحی باغ شعر شیراز با رویکرد معنا گرایانه و قرآنی » هدف اصلی، ایجاد فضای معماری در جهت فراهم آوردن بستر برای معرفی الگوهای شعر و شاعری در شیراز است و همچنین بهره گیری از عرفان و قرآن در طراحی باغ شعر در جهت باز زنده سازی اشعار کهن پارسی با معرفی هر چه بیشتر شاعران با استفاده از عناصر معماری و معماری منظر می باشد؛ ارتباط مستقیم بین زبان و محیط زیست آنچنان مستحکم و عمیق است که هر فارسی زبانی برای درک و شناخت ارزیابی و اظهار نظر در مورد محیط انسان ساخت یا طبیعی چاره ای ندارد جز یاری گرفتن از چارچوب و اجزای زبان فارسی، این بدان معنا است که زبان تنها یک وسیله ارتباطی نیست و نقش آن بسیار فراتر از این محدوده کوچک می رود، به زبان دیگر فهم ما از محیط، از زبانمان نشأت می گیرد و در نتیجه زبان فارسی مرجع بسیار مهم و غیر قابل جانشینی برای دریافت و فهم ویژگی های خاص محیط زیست انسانی اصیل ایرانی است. زبان منظر منظر کلیه ویژگی های زبان را دارا می باشد، معادل کلمات یا اجزاء زبان یعنی الگوهایی از شکل ساخت مواد، نحوه شکل گیری و عملکرد را در بر دارد. منظر دارای فلسفه عملی فنون شاعری، علم معانی و جدل می باشد. منظر صحنه زندگی، ساخت رشد یافته و حامل معنی است، یعنی زبان است. برای اینکه ساخت منظرها از نظر احساس و شعور قابل قبول باشد نیازمند درک معانی بیان است. فهم و درک شعر منظر شامل دیدن، بو کردن، چشیدن، شنیدن و احساس کردن منظر، یک سمفونی از هارمونی های پیچیده است. فرآیند های طبیعی، ریتم پایه را که در شکل اولیه زمین بیان شده، ایجاد می کنند. فرهنگ به نوبه خود با تم های جدید و متغیر خود که الگویی پیچیده را با نقاطی برجسته از طبیعت و هنر به هم بافته است، به آن جواب می دهد. هنر،شعر،طراحی می دانیم هرجا که پای زیبایی به میان می آید، هنر زاده می شود. از آنجایی که شعر با ساز و کار زیبایی شناسی مخاطب را به خود جلب می کند، می توان آن را فصل مشترک حوزه ادبیات و حیطه هنر دانست. علاوه براین، شعر معنی را به مخاطب انتقال می دهد و بر او اثر می گذارد، این همان کاری است که همواره رویای معماری بوده است. در واقع نتیجه طراحی در یکی از سه حیطه زیر قرار دارد: 1- ارتباط با مخاطب از طریق نمایش زیبایی 2- انتقال مفاهیم( پس از برقرارکردن ارتباط ) برای افزایش ارزش این ارتباط 3- انتقال مفاهیم معنوی( در بالاترین سطح ) حکمای مسلمان زیبایی عالم محسوسات را مربوط به پایین ترین مرتبه وجود، طبیعت، دانسته ودرک آنرا به عنوان نازلترین مرتبه درک، احساس می دانند. با مشاهده و درک این زیبای انسان باید متوجه مراتب عالیتر زیبایی و از جمله خالق زیبایی می گردد. باز نمایش باغ در ادبیات فارسی پس از هنر موسیقی، ادبیات فارسی و به خصوص شعر، خیالی ترین و ذهنی ترین بیان از باغ در ادیان است و از سوی دیگردر اینجا هدف بازشناسی وجود ذهنی باغ در فرهنگ ایرانی در لابه لای آثار مکتوب منظوم و منثور ادبیات فارسی به صورت کمّی و کیفی می باشد ( شاهچراغی،1389: 93) بوستان محیطی است برای پرورش روح؛ مکانی است آرام و دور از غوغای زمان، جایی است که آدمی در آنجا به نفس خود معرفت می یابد. غزلیات حافظ که حاوی نگاه عرفانی او به طبیعت است با رویکردی اختصاصی عناصر را آیه های خداوند به شمار آورده است. در این نگاه، طبیعت جایگاه معشوق است که با او پیوند دارند، چیزی جدا از او نیست که با واسطه رمز خدا را معرفی کند. نگاه آیه نگر به وجود اشیا اشاره می کند در حالی که نگاه نماد پرداز به چیستی و ماهیت شیء نظر دارد. حافظ زیبابی طبیعت را در گروه منظره های خاص با عناصری گزینش شده، در حالت طبیعی و اوقاتی خاص می داند. حافظ علاوه بر طرح بحث های عرفانی، با خیال نازک اندیش و زبان چند پهلوی خود توانسته صحنه های عظیمی از کشف و شهود و تجربه های باطنی را در قالب تصاویر و مضامین ملموس ترسیم کند. با توجه به تحقیقات انجام گرفته طراحی باغ در این راستا شکل گرفته است.
ریحانه ولدخان حسن ذوالفقارزاده
امروزه انسان با زیاده روی در مصرف انرژی وسوختهای فسیلی پایان پذیر و ذخایر نسل های آینده، باعث تباهی منابع طبیعی و آلودگی محیط زیست شده است. حداقل مصرف انرژی وهم زیستی با شرایط طبیعی و اقلیمی از طریق تدابیر معماری از موارد مهم در طراحی و ساخت هتل بوده و باید مورد توجه و اجرا توسط طراحان و مجریان قرار گیرد. از طرف دیگر ایران از نظر دارا بودن منابع و جاذبه های گردشگری جزو 10 کشور اول جهان محسوب می شود. از آنجا که جهانگردی یک فعالیت بسیار حساس و آسیب پذیر است. بنابراین می توان با برنامه ریزی بلند مدت در ساخت، طراحی و بازسازی هتل ها، گامی مهم در جهت افزایش تدریجی گردشگران خارجی برداشت. روش تحقیق پروژه بصورت کاربردی، توصیفی و مطالعه موردی می باشد و شهر تهران با توجه به اهمیت آن به عنوان پایتخت انتخاب شده است. سیر تکاملی این طرح با انجام مطالعات در زمینه لزوم ارتقا توسعه گردشگری پایدار در مرکز تهران و ساخت هتل (از طریق پرسشنامه)، شناخت رویکرد طراحی (معماری پایدار) و توجه به نقش معماری قدیم و جدید در جذب گردشگران تهران (از طریق پرسشنامه و نرم افزار spss) آغاز می شود تا به معماری مناسب در نمای هتل نزدیک شود. در ادامه با شناخت اصول و ضوابط طراحی و نیز شناخت مواد و مصالح پایدار(خاک، سنگ، چوب)، راهکارهای طراحی ارائه می شود. در این مرحله با معرفی نمونه هتل های پایدار و مبحث بهسازی پایدار، به بهینه سازی هتل تهران تاور و عایق کاری آن توجه می شود و تحلیل بهینه سازی و میزان صرفه جویی در مصرف انرزی توسط نرم افزار bcs 19، صورت می گیرد. از جمله دیگر راهکارهای طراحی بام سبز است که اصول اجرایی آن در هتل بیان خواهد شد. کاربرد انرژی خورشیدی در هتل و طراحی سیستم فتوولتائیک در نمای هتل و محاسبات مربوط به آن و نیز کاربرد انرژی باد در سایت مورد نظر از جمله دیگر موارد مورد توجه در بخش راهکارهای طراحی است. از این رساله 6 مقاله استخراج شده است که در همایش های ملی بصورت سخنرانی و یا پوستر ارائه گردیده است.
علیرضا امیری سیاوشانی حسن ذوالفقارزاده
درکشور ما متاسفانه قیمت نسبتا کم منابع طبیعی انرژی و منفعت طلبی عده ای از افراد سودجو، مانع از پذیرش و گسترش توسعه پایدار در سطح کلان شهر تهران و سایر شهرهای ایران شد. منطقه 22 شهرداری تهران(واقع در غربی ترین بخش شهر تهران) یکی از مناطق شهری در سطح ایران است که با وجود برنامه ریزی های دقیق و تلاش های قبلی، به علت رقابت شدید ارگانهای نظامی (سپاه، ارتش و ناجا) برای ساخت و ساز در این منطقه و توسعه نامنظم منطقه در جهات افقی و عمودی، تراکم بیش ازحد واحدهای مسکونی و در نهایت عدم توجه به زیرساختهای مورد نیاز مجتمع های زیستی و نیازهای حداقلی ساکنین منطقه می توان گفت که مقیاس انسانی خود را از دست داده است و در صورت ادامه دار شدن این روند احتمالا در آینده ای نه چندان دور ساکنانش دچار مشکلات عدیده میگردند. در همین راستا خلق یک فضای جمعی مطلوب در این منطقه که تعاملات و تجربیات زندگی شهری در آن روی می دهدو از طرفی ضمن استفاده حداکثری از کلیه امکانات و زنده سازی پتانسیل های موجود در سایت،پاسخگوی نیاز های منطقه و حتی شعاع فراتر از منطقه باشد،در دستور کار قرار گرفته است.انتخاب سایت این ساختمان در کنار بزرگراه شهید خرازی و در مجاورت دریاچه چیتگر،این امکان را فراهم می آورد که این مجموعه به عنوان یک جاذبه فعال به لحاظ اقتصادی و تفریحی در سطح منطقه و حتی در سطح کلان تر شهر تهران، قابل بهره وری و اقبال عمومی از لحاظ اجتماعی باشد و همچنین آغازی بر توسعه پایدار (به معنای مدیریت و حفظ منابع پایه ) در منطقه باشد .
سما مدیرروستا حسن ذوالفقارزاده
ایران دارای تاریخ کهن بوده و در دل خود دریایی از گنجینه های بی بدیل را داراست. برخی از این گنجینه ها شامل روستاها و شهرهای پلکانی نظیر ابیانه، ماسوله و کندوان می باشند که در دامنه کوه و بر روی شیب قرار دارند و از جمله مراکز گردشگری سرزمین ما به حساب می آیند. باید توجه کرد که معماری گذشته، چه به واسطه ی نوع نگرش به انسان و محیط و چه از بابت راهکارها، زمینه ی ارزشمندی برای کاوش می باشد. در این پژوهش سعی بر آن شده تا با بررسی و تحلیل و مقایسه معماری پلکانی در نقاط مختلف ایران به اصول و ضوابط کلی دست پیدا کرده تا بتوان از این اصول در ساخت بناها و شهرک های جدیدی که بر روی شیب طبیعی کوه ها بنا می شوند استفاده کرد و از آن جا که هیچ روش یا توصیه قطعی درباره معماری پایدار وجود ندارد، توجه به مصادیق معماری پایدار در معماری سنتی ایران، در جهت آگاهی معماران مفید به نظر می رسد. در نتیجه معماری پلکانی در ایران به عنوان مصداق هایی از معماری پایدار ، مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت در راستای تحقق پایداری، ضمن تحلیل این موارد، با تاکید بر مباحث اقلیمی و پایداری محیط، راهکارهای اقلیمی به کار برده شده در آنها استخراج خواهد شد و از آنها برای طراحی شهرک پلکانی پایدار در منطقه بومی ابیانه استفاده خواهد شد. لذا به منظور بررسی مصادیق معماری پایدار در معماری بومی و سنتی ایران فرضیات ذیل مطرح شده و بررسی خواهد شد: 1- آیا در معماری سنتی ایران حفظ محیط زیست و صرفه جویی در مصرف انرژی مورد توجه بوده است؟ 2-ویژگی های اقلیمی بر معماری سنتی هر منطقه چه تاثیری گذاشته است؟ 3-آیا ویژگی های محیطی نظیر توپوگرافی منطقه و طبیعت اطراف بر معماری بومی ایران تاثیر گذاشته است؟ 4-کدام اصول در معماری سنتی ایران را می توان بازآفرینی کرد و در جهت نزدیک شدن به معماری پایدار به کار برد؟ 5- چه عواملی موجب پایداری محیط زیست و افزایش دوام بناها در معماری سنتی ایران شده است؟ روش تحقیق توصیفی، تحلیلی می باشد و برای بدست آوردن نتایج مطلوب و ارائه پاسخ مناسب به سوال های فوق از تحقیق کتابخانه ای اعم از کتاب، مقالات و سایت استفاده شده است که در نهایت با مطالعات میدانی و استناد به نمونه های موردی در اقلیم های متفاوت، به جمع بندی نهایی رسیده است. به طور کلی معماری منطبق با محیط زیست و اقلیم، بازآفرینی الگوهای معماری سنتی و همچنین استفاده از راهکارهای طراحی و توسعه پایدار پایه های طراحی این مجموعه است که بتواند با قلب و روح شهروندان ارتباطی صمیمانه برقرار کند. محور اصلی در موضوع انتخابی فهم اصول حاکم بر معماری بومی منطقه و چگونگی استفاده بهینه از این اصول در طراحی پایدار می باشد. امروزه طراحی پایدار در ساختمان های جدید کم و بیش دیده می شود، حال چه بهتر است که سعی در طراحی شهرک ها و در نتیجه شهرهای پایدار کرده تا بتوان کره زمین را از خطر نابودی نجات داد.
فاطمه قطب زاده اردکانی حسن ذوالفقارزاده
روح واحد در کالبد، اقلیم و تاریخ باغ سازی ایران که از گذشته تا آینده ادامه خواهد داشت، در فضاسازی های منظر امروز نادیده انگاشته شده است که نیازمند بازبینی می باشد؛ از اینرو لزوم الگوبرداری های ساختاری به جای الگوبرداری های صوری صرف و توجه به اصل سودمندی و توجه به برآوردن نیاز های کارکردی از اصول اساسی در شکل دهی به ساختار باغ ایرانی محسوب می شود. بنابراین اینکه امروز راه هایی باشد که مشکلات قبلی ناشی از تکنولوژی پایین گذشته را پوشش دهد، روندی است در امتداد منظر سازی ایرانی. به عقیده نگارنده بخشی ازجریان انقطاع منظر امروز از گذشته، ریشه در عدم وجود نظریه پردازان در کشف حقایق زمان و پیشبرد چهارچوب های قبلی داشته است. در این رساله با تبیین معانی الگو و سبک و تمایزات آن ها، به برخی نظریه های دوستان مدافع باغ ایرانی که آن را دارای نظامی ثابت از ابتدا می دانند پاسخ داده می شود و نظام ممتد را در این تز به اندیشمندان ارائه می کنیم تا با این امتداد در ایران قرن14 و 15خورشیدی، شاهد منظرهای بدیع و نو و برگرفته از پیشرفت های زمانی در بستر جهان بینی و تفکر پایدار برگرفته از فطرت انسانی باشیم. این بستر نمود کالبدی و ذهنی خود را برای سلوک انسان فراهم می کند و به همین دلیل در این رساله عنوان "طراحی باغ سلوک" بر آن نهاده شده که در آن سلوک یا باغ، همان هدف و مقصد است و زمان با تمام دگرگونی های تاریخی اش، بر آن می گذرد.
سپیده صفاری رحمان اقبالی
در دانشکده های معماری بارها سخن از زنده کردن فرهنگ ومعماری گذشته شده است اما آیا ما می توانیم منتظر بمانیم تا معماری خود ،خود را بازسازی کند مسلما معماری ما داستانی در هم تنیده از تاریخ و فلسفه وجامعه وفرهنک وهنر های دیگر ایرانی است که اگر آنها را حفظ نکنیم معماری ما هم روز به روز از آنچه باید می بوده دور تر می شود.یکی از مشکلات جامعه امروزی ما نبود موزه ها برای نشان دادن این گذشته وهنر به مردم است. یکی از اهداف طراحی این موزه نشان دادن داستانی از خط وزبان وهنرهایی که به واسطه آنها بر پا مانده وتاریخی که بر آنها رفته است به وسیله معماری است چرا که معماری از فرهنگ تاثیر می پذیرد وفرهنگ هم از معماری و از آنجایی که خط وزبان هم از اولین عناصری هستند که به هنگام تهاجم ملتی به ملت دیگر یا با به وجود آمدن اندیشه وفرهنگ جدید تغییر می کنند بررسی این دو وتغییراتی که در آنها در طی زمان پدید آمده شاید بتواند معمای جدایی معماری حال ما را از گذشته یمان حل کند . از سوی دیگرمساله اساسی در هنر معاصر نبود فضای پیوسته مابین رشته های مختلف هنر ایرانی است. این پژوهش در پاسخ به این پرسش که وحدت هنرها ی متعالی ایرانی در کالبدی واحد مانند معماری کهن سرزمینمان ، می تواند منجر به خلق آوای دلنشین معماری ایرانی در قالبی نوین باشد پاسخی مثبت دارد و طراح این فرضیه است که نزدیکی این هنرها و تطبیق دادن مشابهات آنها ، موجب نزدیکی و یگانگی آنها خواهد شد و امکان به کارگیری آنها را در قالبی واحد با آوایی گوش نواز فراهم خواهد کرد . چنانچه یکی از دلایل وجود خلاهای هویتی کنونی در معماری امروزی ، گسستگی میان اندیشه ها ی انسانی موجود در هنرهاست که می توانند در غنا وتعالی بخشیدن به یکدیگر موثر واقع شوند. همان طور که ذکر شد آنچه مهم است وحدت حاصل از این تطبیق و نمود آن در کالبدی مشترک برای دست یابی به الگویی نوین در معماری معاصر ایرانی می باشد که می توانند موجبات تعالی یکدیگر را با اندیشه های موجود در خود فراهم آورند .این امر از دلایل پدیدآمدن انگیزه های این طرح تطبیقی می باشد. در واقع همان گونه که در معماری کهن ایرانی تمامی هنرها در قالب یک کالبد باعث غنا ونیز تزیین جسم وپیکره ی معماری بوده اند در این طرح نیز سعی بر به کارگیری هنر تزیینی خط با رویکرد نوین معماری پارامتریک در سطوح پوسته ها ی طراحی جهت ایجاد یک معماری لایه ای وبا الهام از این وحدت کهن هنرهای ایرانی است که در کالبد پیکره ی معماری چشم نواز اندیشهای متعالی انسانی بوده اند. از سوی دیگر در این طراحی لایه ای سعی در نظر گرفتن عناصر محیطی –اجتماعی نیز مطرح می باشد.?
منصوره تاجیک حسن ذوالفقارزاده
یکی از عواملی که در اشاعه فرهنگ در سطح جامعه بسیار می تواند موثر باشد، مقوله هنر است. هنر به عنوان برترین وسیله بیان، منتقل کننده احساس، فکر، ارزش ها و اعتقادات در یک فرهنگ و ما بین فرهنگ ها کاربرد یافته است و حتی می تواند عصاره اندیشه و نمود فرهنگی یک ملت باشد. هنر ذاتی و برخاسته از فطرت بشر است. اگرچه ممکن است اشکال و سبک های هنر بسیار متفاوت باشند ولی از زمان بدوی ترین جوامع بشری، ظاهراً جامعه ای نیست که شکلی از هنر در آن یافت نشود.وانگهی، در تاریخ هر دو تمدن شرق وغرب، سابقه هنر، صرف نظر از نوع آن، به آغاز ظهورآن تمدن می رسد و اغلب با مبادی اساطیری اقوام پیوند دارد. از آن جا که هر آفرینشی در پی خلق یک اندیشه و به منظور خاصی صورت می گیرد و این اندیشه، خود مستلزم شناخت جامعی است که تنها از راه جستجو و تحقیق به دست می آید.هنر ( و معماری به عنوان مادر هنرها ) نیز به نوبه خود از آن قاعده مستثنی نمی باشد.بدین منظور و به منظور دستیابی به اندیشه و مبانی نظری طراحی، محور اصلی این پژوهش بر بررسی هنرهای سنتی و بومی و ساختار فرهنگی جامعه و شناخت مفاهیم آن بنا گذاشته شده است. ساختار فضایی یک جامعه، مکانی است که تجربه روزانه مردم در آن شکل می گیرد، بنابراین معماری به عنوان هنری که در شکل دهی به ساختار فضایی محیط نقش اساسی دارد، حائز اهمیت می شود.مردم در سطح وسیع تری نسبت به دیگر زمینه ها، روزانه، خودآگاه یا ناخودآگاه با معماری ارتباط برقرار می کنند و از آن تاثیر می پذیرند، بنابراین رسالت معماری خوب این است که به گونه ای مناسب اثرگذار باشد.توجه به اثر گذاری معماری به عنوان هنری که در سطحی وسیع، همه افراد با آن در ارتباط هستند، مبنای انتخاب موضوع این پژوهش می باشد و محور اصلی طرح، بهره گیری از مفاهیم موجود در لایه های رفتاری مردم می باشد. با توجه به تعاریف و توضیحاتی که آورده شد، حال این سوال مطرح می شود که جایگاه هنر در جامعه امروز ما کجاست؟ زمانی که از هنر به عنوان نمود تمدن و فرهنگ یک قوم و سرزمین یاد می شود، ما چقدر توانسته ایم ارتباط میان مردم و هنر را زنده نگاه داریم؟ حلقه مفقوده ارتباط میان انسان ها، فارغ از رنگ و نژاد و قوم را کجا می توان جستجو کرد؟ آیا زمان آن فرا نرسیده که با نگاهی عمیق به هنر بومی و سنتی خویش، تلاش کنیم فرهنگ و سنت فراموش شده نسل دیروز را برای نسل امروز احیا کنیم؟
محمدرضا امیری حسن ذوالفقارزاده
امروزه موضوع انرژی و بحث در مورد پایان یافتن منابع سوخت فسیلی، از مهمترین موضوعات در بین جوامع بین المللی است. افغانستان کشوری که بیش از سی سال جنگ داخلی و خارجی را تحمل کرده در این بین بیشترین مشکل را در این زمینه دارد. از بین رفتن زیرساختها در سالهای جنگ، مسئله انرژی را تبدیل به مسئله ای حاد برای این کشور کرده است. مردم به علت دسترسی نداشتن به منابع سوخت فسیلی کشور و همچنین گران بودن مواد سوختی در بازارهای افغانستان، از بسیاری از امکانات امروزی برای آسایش بیشتر برخوردار نیستند. مسئله کمبود برق، یکی از مهمترین مشکلات امروزی مردم و دولت است. افغانستان کشوری کوهستانی و دارای رودها و رودخانه های بسیاری است. که اکثرا به دلیل نبود امکانات و نداشتن سد، به کشورهای همسایه سرازیر می شود و دولت فعلا به دلیل نبود امنیت کافی، در این زمینه اقدام خاصی انجام نداده است. ویژگی های اقلیمی از دیگر گزینه هایی است که در حال حاضر مورد بررسی و استفاده قرار نمی گیرد. به عنوان مثال افغانستان در سال حدود 300 روز آفتابی دارد، که خود این آفتاب می تواند بخش زیادی از مشکل کمبود برق را حل کند. در این رساله سعی کردیم با استفاده از ویژگی های اقلیمی منطقه ای در یکی از شهرهای افغانستان، یعنی هرات؛ مجتمع مسکونی را طراحی کنیم، تا با استفاده از ویژگی های اقلیم منطقه که مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد، مانند بادهای 120 روزه، حداقل در زمینه مصرف برق خود کفا باشد. و بتواند در بخشی از سال این کمبود را خود مجتمع از طریق این بادها و مسائل دیگر حل کند. کلید واژه ها : معماری، مسکن، انرژی، آسایش، اقلیم، هرات، افغانستان
سیدمحمدرضا کوچکی محمدپور حسن غفوری فرد
گداخت (همجوشی) هسته ای فرآیندی است که در آن دو اتم سبک برای تشکیل یک اتم سنگین تر با هم ترکیب می گردند، در این فرآیند (واکنش) انرژی آزاد می شود. گداخت تامین کننده انرژی ستارگان است و از نظر اصولی می تواند منبع تقریبا نامحدود و از نظر محیطی، بی خطرترین نوع انرژی بر روی زمین باشد. ایجاد واکنش های گداخت بر روی زمین (در دماها و فشارهای بسیار بالا) در نیروگاه های (رآکتورهای) گداخت گرما هسته ای، از گزینه های مناسب و جدی بشر به خصوص برای تبدیل انرژی حاصله (گرمایی) به انرژی الکتریکی می باشد. این نیروگاه ها به خصوص در مقایسه با انواع نیروگاه های هسته ای متداول (از نوع شکافت) دارای مزایایی از قبیل وجود سوخت سرشار (دوتریوم در آب دریا و لیتیم در پوسته زمین زمین یافت می شود)، چرخه سوخت آسانتر و کم هزینه تر (تصویر شماره 1)، ایمنی بسیار بالا (عدم آزادشدن غیر قابل کنترل انرژی به علت وجود مقادیر بسیار کم سوخت)، عدم تولید پسماندهای هسته ای با رادیواکتیویته قوی و نیمه عمر بالا و عدم تولید تشعشعات مضر برای انسان و محیط می باشند. طراحی و ساخت انواع رآکتورهای آزمایشی گداخت هسته ای (محصورسازی لختی و مغناطیسی) توسط کشورهای مختلف دنیا (ایالات متحده، اتحادیه اروپا، روسیه، ژاپن، کره جنوبی، ایران و ...) تعریف شده و در حال انجام است. مهمترین این پروژه ها (به شیوه محصورسازی مغناطیسی)، رآکتور آزمایشی گرماهسته ای بین المللی (international thermonuclear experimental reactor, iter) ، ایتر، می باشد. این پروژه در منطقه کاراداش فرانسه و با هزینه ای بالغ بر ده میلیارد یورو، در حال تکمیل طراحی و ساخت می باشد. هدف از طراحی و ساخت آن امکان سنجی فنی و علمی گداخت گرما هسته ای جهت مقاصد صلح آمیز (به خصوص تولید برق) با بیشترین بازده و کمترین هزینه می باشد. یک نیروگاه گداخت گرماهسته ای علاوه بر ساختمان ها، سیستم ها و اجزای مرتبط با واکنش گداخت گرماهسته ای ( که در نمونه های آزمایشی از قبیل ایتر مورد تحقیق و طراحی قرار می گیرد) می بایست واجد ساختمان ها، سیستم-ها و اجزای تبدیل انرژی گرمایی حاصله به انرژی الکتریکی (شبیه نیروگاه های بخاری) و همچنین دیگر ساختمان ها، سیستم ها و اجزای پشتیبان، خدماتی و کمکی (جانبی) مورد نیاز نیروگاه باشد. با توجه به اینکه تاکنون چنین نیروگاهی (نوع تجاری) در جهان ساخته نشده و عموما فعالیت های انجام شده در مرحله آزمایشی و طراحی مفهومی بوده و همچنین نیازهای ملی و جهانی به فعالیت های تحقیقی و طراحی در این خصوص به ویژه بر روی چیدمان و طراحی ساختمان ها، سیستم ها و اجزای این نیروگاه ها، تحقیق و طراحی پیرامون چیدمان مجموعه و معماری ساختمان توکامک به عنوان موضوع تحقیق و طراحی رساله حاضر قرار گرفته است.
حدیث نصیری حسن ذوالفقارزاده
رود دره های شهری به عنوان یکی ازعناصر ساختار اکولوژیکی شهرها می توانند نقش موثری در جهت ایجاد تعادل بین فضای انسان ساخت شهر و طبیعت و ارتباط انسان با طبیعت ایفاء نمایند. در کلانشهر تهران از زمان های قدیم رود دره های شمال تهران به علت آب و هوای خوب و نزدیکی به کوه برای گردش و تفریح مورد استفاده مردم قرار می گرفت. رود دره ها همچنین، دالان های جریان هوا و آب هستند که در کاهش آلودگی، یا بر عکس انتقال آلودگی در صورت حضور منبع آلاینده در مسیر بالادست، بسیار موثرند. دره ولنجک یکی از دره های اصلی شهر تهران است که در فشار ساخت و سازهای مسکونی اطراف و هم چنین کاربری های وابسته به تله کابین موجود در شمال آن در حال تخریب است. ایجاد تعادل در رابطه شهر با دره مزبور و بررسی اکولوژیکی و اکوتوریستی رود دره و برنامه ریزی و طراحی برای ارتقاء کیفیت محیطی دره جزو اهداف طراحی این پژوهش است.
پدرام فاهمی حسن ذوالفقارزاده
با کاهش اندازه خانه و تداخل برخی فعالیت ها با یکدیگر، ایجاد تنش در خانه های امروز بیش از پیش قابل درک است. این تداخل ها بصورت مشکل حریم قرارگاه های رفتاری بروز می کنند که می توان با طراحی مناسب راه هایی برای تعدیل آن ها یافت. فرضیه پژوهش این است که طراحی خانه انعطاف پذیر می تواند یکی از پاسخ ها برای رفع این مشکل و ایجاد زمینه ای برای ارتقا سطح کیفیت و آرامش در خانه باشد. سوال اصلی پژوهش این است که الگوهای رفتاری خانه به عنوان یک قرارگاه رفتاری چگونه عمل می کنند و چه نیازهای کالبدی دارند؟ و خانه انعطاف پذیر چگونه می تواند این نیازها را برآورده کند؟ هدف از طرح این سوالات رسیدن به مدلی تحلیلی است که بتواند با تحلیل الگوی فعالیت از درزگاه زمان به طراح در رسیدن به الگوی خانه انعطاف پذیر کمک کند. پژوهش پس از تعریف مفاهیم قرارگاه رفتاری و انعطاف پذیری در خانه، از درزگاه زمان به تحلیل الگوهای جاری فعالیت در خانه می پردازد و در نهایت مدل "قرارگاه رفتاری خانه" را ارائه خواهد داد. تحلیل یافته ها نشان می دهد که انعطاف پذیری می تواند راهی برای ایجاد قرارگاه رفتاری باشد. و از طریق بسط این موضوع در انواع انعطاف پذیری می توان آن را توضیح داد و بطور واضح بیان کرد.
فاطمه جعفری حسن ذوالفقارزاده
از آنجا که منظر ابتدایی ترین روش ثبت ارزش ها و باورها است می تواند نقش مهمی در نمایاندن هویت اصیل اسلامی- ایرانی بازی کند. در اماکن زیارتی این نقش اهمیت مضاعفی یافته و چنانچه طراحی این فضاهای قدسی در راستای باورهای درونی گام بردارد، می تواند به منظر اسلامی دست پیدا کند. در واقع شهر ایده آل مطابق تعالیم اسلام، تجلی کالبدی زیست مسلمانی است. از آنجا که در تعالیم دینی ما از مکان های مقدس به عنوان فضاهایی برای تربیت و سازندگی انسان یاد شده ، این اماکن می توانند ما را در دستیابی به چنین شهری یاری رسانند. در این پژوهش سعی بر آن است که با بررسی تعالیم اسلامی در زمینه ساخت فضاها و مناظر پایدار شهری و نیز مطالعه رهنمود های اسلام در خصوص زیارت و سیر و سلوک عرفانی و مراتب تقرب به سمت خداوند ، اصولی برای طراحی سلسله مراتب ورود به مسجد جمکران شناسایی شود.
نرگس اردلانی سید رحمان اقبالی
چکیده : ساخت و ساز در شهرهای بزرگ باعث تضعیف و کاهش فضای سبز در مناطق شهری شده ،و با افزایش ارتفاع و تراکم ، سرانه فضای سبز روز به روز کاهش می یابد . در واقع ، شهرها به افزایش و ساخت فضای سبز در مراکز خود نیاز دارند. همچنین ، با توجه به افزایش آلودگی هوا ، افزایش نیاز مسکن و. . . . ،کمبود فضای سبز ، بیشتر احساس می شود . از طرف دیگر، در مناطق پرتراکم شهری تقریبا زمینی باقی نمانده است ؛بنابراین ، ایجاد فضای سبز در سطح زمین نمی تواند پاسخگوی کمبود سرانه موجود در این مناطق باشد ؛در واقع ، با بردن فضای سبز به ارتفاع می توان چند برابر فضای سبز در همان مساحت، زمین ایجاد کرد.از طرفی ، مسائل اجرایی فضای سبز در ارتفاع ، دارای پیچیدگی هایی است ، و کمبود دانش معماران و طراحان در استفاده از این فضاها ، سبب شده است ؛که از فضای سبز در ارتفاع پرهیزکنند ؛ همچنین ، تجربه نداشتن کارفرمایان در بکار بستن فضای سبز در ارتفاع مانع گسترش این تکنولوژی شده است. از این رو تحقیق حاضر به بررسی کیفیات و ویژگیهای فضاهای سبز عمودی ، در ساختمانهای بلند پرداخته و شامل ارائه کلیاتی از کیفیات ، راهکارها و امکانات طراحی برای فضای سبز در ساختمانهای بلند است ؛ که بر اساس آن می توان ، کلیات طراحی برای بکار بردن فضای سبز در ارتفاع را بدست آورد ؛ همچنین ، با بیان ملاحظات مهم در فرآیند طراحی و نکات اجرایی مهم در این فضاها، شاخص های اصلی برای استفاده مناسب و بهبود کیفیت فضاهای سبز در ارتفاع ارائه می شود. و در نهایت بر اساس نکات طراحی بدست آمده از بررسیهای انجام شده ، طراح یک برج سبز مسکونی انجام خواهد شد .