برخی از قواعد فقهی تعامل بیشتری با حوزه سازمان و مدیریت داشته و کاربردهایی آنها در مدیریت، ملموس تر است؛ مثلا با توجه امانت بودن مدیریت، در صورت افراط و تفریط می توان قاعده علی الید را جاری کرد. همچنین در صورتی که مدیران و کارمندان سازمان، بخشی از اموال و دارایی های سازمان را تلف نمایند، قاعده اتلاف در مورد آنها جاری شده و می توان حکم به ضمان آنها داد. در بسیاری از موارد مدیران در مقام انتخاب قرار می گیرند که باید بهترین گزینه را انتخاب نمایند لیکن جایی که مزیت و مرجحی برای یک گزینه وجود ندارد و دو یا چند گزینه با هم مساویند، می توان از قاعده قرعه استفاده کرد. عمل به قرارداد های سازمانی طبق ادله مختلف، واجب است لیکن گاهی این کار مستلزم عسر و حرج است که با تمسک به قاعده نفی و عسر و حرج می توان گفت که عمل به آنها واجب نیست. اگر مدیر سازمان، کار ناصواب و خلافی را مرتکب می شود بر اساس قاعده حرمت اعانه یر اثم می توان گفت کارکنان حق ندارند او را در این راه یاری دهند و اگر این کار را انجام دهند، مرتکب حرام شده اند.

این پایان نامه که با عنوان ((ارزشیابی شایستگی کارکنان با نگرش به منابع اسلامی)) تهیه و تدوین شده است، در جستجوی یافتن و ارائه نظرات اسلام در مورد ارزشیابی کارکنان و اهداف، روشها و دیگر موضوعات مرتبط با آن می باشد. ابتدا به منظور تبیین و توضیح کامل موضوع، جدیدترین و روزآمدترین مطالب در مورد تعریف ارزشیابی، اهداف، فرایند، نظریه ها وتکنیک های ارزشیابی و نیز عوامل موثر در تعیین نوع سیستم ارزشیابی و همچنین اشتباهات و خطاهای ارزشیابی از کتب و منابع معتبر، تحقیق وتدوین شد. بعد از تبیین کامل موضوع، به سراغ منابع و متون اسلامی رفته و موضوع را عرضه کردیم. تحقیق در منابع اسلامی با توجه به سوالات تحقیق به این نتیجه رسید که علاوه بر اینکه ارزشیابی یکی از سنن ثابت و مستمر الهی در مورد بندگان است، ارزشیابی شایستگی کارکنان در سازمان نیز یکی از کارهای ضروری بوده و یکی از وظایف مدیران است. در مورد ویژگی های نظام مطلوب ارزشیابی از دیدگاه اسلام، روشن است که نظام ارزشیابی مطلوب باید حداقل چهار ویژگی ذیل را داشته باشد: 1. هدف اصلی از ارزشیابی، بهبود عملکرد کارکنان باشد 2. نظام ارزشیابی دقیق وعادلانه باشد 3. همه اعضا و کارکنان سازمان مورد ارزشیابی قرار گیرند و هیچ کس استنثنا نشود 4. در ارزشیابی تنها نقاط ضعف مورد بررسی قرار نگیرد بلکه نقاط قوت نیز مورد توجه باشد. همچنین روشن شد که موانع و محدودیت هایی وجود دارند که ممکن است ارزشیابی را تحت تاثیر قرار دهد که توجه به آنها و پرهیز از آنها ضروری است. برخی از این محدودیت ها و موانع عبارتند از: 1. تاثیر شخصیت فرد بر ارزشیابی از او 2. ظاهر سازی افراد 3. عدم دقت ارزیابی کننده 4. خوش باوری و حسن ظن ارزیابی کننده و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که در آموزه های دینی، آنچه که بیشتر از ارزشیابی کارکنان توسط مدیران، بدان توجه و تاکید شده است، ارزشیابی اعمال و رفتار افراد توسط خود آنان است. این مسئله یعنی ((خود ارزیابی)) در منابع و متون اسلامی عمدتا با عنوان ((محاسبه)) مطرح شده است.