امروزه مواجهه با مشکلات زیست محیطی مختص کشور های توسعه یافته نیست و کشورهای در حال توسعه نیز، به مانند ایران، با برخی از انواع تخریب های زیست محیطی درگیر اند(صالحی،2010). بحران انرژی را شاید بتوان مهمترین مسئله قرن حاضر دانست. درجهت ایجاد تغییرات رفتار مصرفی ایرانیان، بالااخص در مورد منابع سوختی، که همواره جزء معضلات اساسی کشور محسوب می شود، نیاز به آگاهی از نگرشها و رفتار های زیست محیطی افراد ضروری می نماید. تحقیق حاضر تلاشی برای بررسی عوامل اجتماعی موثر بر رفتار های زیست محیطی، با تاکید بر مصرف انرژی خانگی است. این تحقیق تلاش دارد تا تاثیر مجموعه ای از متغیرهای مرتبط با موضوع (از قبیل ارزش زیست محیطی، دانش زیست محیطی ، نگرش زیست محیطی و دغدغه زیست محیطی، اعتماد به نهاد های دولتی و متغیرهای زمینه ای) را با استفاده از چارچوب تئوریکی و بر پایه مدل طراحی شده، بر روی رفتار زیست محیطی افراد که در این تحقیق رفتار مصرف انرژی خانگی است مورد مطالعه قرار دهد. تحقیق موردی در ارومیه (استان آدربایجان غربی) انجام شده است، که در آن 380 خانوار شهری بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و با استفاده از پرسش نامه، مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج نشان میدهد که بر خلاف پیش بینی های اولیه، متغیر های دغدغه و دانش زیست محیطی و همچنین دانش مصرف انرژی که در ابتدا تصور می شد باید نقش مهمی را در تبیین رفتار مصرف انرژی افراد داشته باشند، رابطه ای با آن ندارند. در صورتی که متغیر اعتماد به نهاد های دولتی، بیشترین نقش را در تبیین رفتار زیست محیطی افراد دارد و البته نگرش زیست محیطی و ارزش زیست محیطی نیز هر چند اندک، اما سهمی در تبیین رفتار مصرف انرژی افراد نمونه مورد بررسی دارند. این سه متغیر در مجموع و بر اساس تحلیل رگرسیون چند متغیره خطی،10% از رفتار مصرف انرژی افراد را تبیین می کنند. در ادامه نتایج احتمالی این موضوعات به بحث گذاشته شده و پیشنهاداتی نیز برای تحقیقات آتی ارائه شده است. واژگان کلیدی : مصرف انرژی خانگی، رفتار زیست محیطی، نگرش زیست محیطی، دانش زیست محیطی، ارزش زیست محیطی، دغدغه زیست محیطی.

چکیده در دهه 1970 با ظهور مشکلات زیست محیطی، متغیرهای زیست محیطی به تحقیقات جامعه شناختی راه یافتند. تحقیقات بسیاری در حوزه جامعه شناسی محیط زیست انجام گرفته که به سنجش رابطه ی بین دانش و نگرش زیست محیطی و عوامل موثر بر رفتارهای زیست محیطی پرداخته اند. تحقیق حاضر نیز در زمره ی این تحقیقات است که به بررسی عوامل موثر بر رفتار مصرف آب اختصاص دارد. این تحقیق به شیوه ی پیمایش و با توزیع پرسش نامه بین افراد نمونه ای به حجم 384 نفر انجام شده است. افراد نمونه به شیوه ی خوشه ای چندمرحله ای از جامعه آماری شهروندان بالای بیست سال شهر زنجان انتخاب شدند. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که رفتار مصرف آب از عواملی نظیر دانش زیست محیطی، آگاهی در مورد مصرف آب، نگرش زیست محیطی، نگرش نسبت به مصرف آب و میزان دینداری افراد تأثیر می پذیرد. میزان تحصیلات و دانش زیست محیطی دارای رابطه ی مثبت و معناداری هستند و دانش زیست محیطی منجر به نگرش زیست محیطی مثبت می شود. نگرش زیست محیطی مردان و زنان دارای تفاوت معناداری نیست . متغیر سن تأثیرمعناداری بر روی نگرش زیست محیطی ندارد ولی متغیر درآمد با نگرش زیست محیطی دارای رابطه ای مثبت و معنادار است.

چکیده: اهمیت برق در ایران سبب شده است تا فصل ویژه ای از قانون هدفمندکردن یارانه ها به این حامل انرژی بپردازد. طبق برآورد منابع رسمی، بیشترین اتلاف انرژی در ایران در حوزه برق صورت می گیرد. بخش خانگی در ایران به عنوان بزرگترین مصرف کننده برق در میان سایر بخش های مصرف کننده شناخته شده است. سهولت استفاده، محسوس نبودن آن نسبت به سایر کالاهای مصرفی توسط افراد و..... ، موجب شده است تا این حامل انرژی کمتر توسط افراد مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش سعی شد تا به بررسی عوامل موثر بر سرانه میزان مصرف برق خانگی پرداخته شود. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر شناخت عوامل موثر بر سرانه میزان مصرف برق در بخش خانگی شهر گرگان می باشد. به عبارت بهتر، تحقیق حاضر درصدد پاسخ دادن به این سوال است که چه عواملی بر سرانه میزان مصرف برق در بخش خانگی تأثیر گذار است؟ در این پژوهش، از روش پیمایش استفاده شده است. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، از مجموع خانوارهای ساکن در شهر گرگان، 382 خانوار به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته است که از چندین بخش متناسب با سنجش ابعاد مورد بررسی، ساخته شده است. برنامه مورد استفاده جهت تحلیل داده ها استفاده از نرم افزار spss16 می باشد که با تکیه بر آمار توصیفی و استنباطی داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که از میان متغیرهای مورد بررسی بین متغیرهای سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی، جنسیت، سن، سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال پاسخگویان، تعداد لوازم برقی موجود در منزل، نگرش افراد در زمینه هدفمند شدن یارانه ها، بعد خانوار، درآمد ماهانه سرپرست خانوار، نحوه تملک مسکن و نوع مسکن با متغیر وابسته مورد بررسی (سرانه میزان مصرف برق)، ارتباط معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از ضرایب رگرسیونی نشان داد که بعد خانوار و سرمایه اقتصادی افراد، بیشترین تأثیر را در تبیین سرانه میزان مصرف برق دارند. کلید واژه: سرانه میزان مصرف برق، سرمایه فرهنگی، سرمایه-اقتصادی، سبک زندگی، دانش مصرف برق، نگرش مصرف انرژی، ارزش زیست محیطی.

آب از دیرباز مهمترین عامل توسعه در جهان بوده است. انسان ها در دوران اولیه زندگی نزدیک رودخانه ها و منابع آب تجمع می کردند و به فعالیت های کشاورزی می پرداختند. همچنین بر اساس گزارش یونسکو? 20 درصد مردم دنیا به آب آشامیدنی کافی دسترسی ندارند و برای مراعات اصول بهداشتی متناسب نیز برای 40 درصد آنها آب کافی وجود ندارد. توسعه ی همه جوامع به آب وابسته است? مع الوصف ایران در کمربند خشک جهان قرار گرفته و به همین خاطر? برنامه ریزی در جهت کاهش وابستگی کشور به آب و بهینه کردن مصرف آب امری ضروری است. در این پژوهش سعی شد تا عوامل اجتماعی موثر بر سرانه میزان مصرف آب خانگی مورد بررسی قرار گیرد. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر? شناخت عوامل اجتماعی موثر بر میزان مصرف آب در بخش خانگی شهر بابل می باشد. به عبارت بهتر، تحقیق حاضر در صدد یافتن پاسخ این سوال است که چه عوامل اجتماعی بر سرانه میزان مصرف آب در بخش خانگی تأثیرگذار است؟ برای انجام این پژوهش، از روش پیمایش استفاده شده است. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، از مجموع خانوارهای ساکن در شهر بابل، 384 خانوار به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته است که از چندین بخش متناسب با سنجش ابعاد مورد بررسی، ساخته شده است. برنامه مورد استفاده جهت تحلیل داده ها استفاده از نرم افزارspss16 می باشد که با تکیه بر آمار توصیفی و استنباطی داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که از میان متغیرهای مورد بررسی? متغیرهای دانش زیست محیطی عام? دانش زیست محیطی نسبت به مصرف آب? دینداری? نگرش زیست محیطی عام? نگرش زیست محیطی درباره ی مصرف آب و ارزش زیست محیطی با رفتار مصرف آب رابطه ی معنادار دارند. همچنین رابطه ی متغیرهای دانش زیست محیطی (مصرف آب)? دانش زیست محیطی عام? ارزش زیست محیطی و درآمد با نگرش مصرف آب معنادار است.

پیشرفت و توسعه سریع تکنولوژی و خصوصاً صنعت الکترونیک، باعث شده است تا با انبوهی از ضایعات الکترونیکی که حاوی انواع مختلف مواد گرانبها و همچنین مواد سمی هستند، مواجه باشیم. این مواد سمی هم برای انسان و هم برای محیط زیست بسیار زیان آور می باشند. از آنجا که فرآیند انهدام نامناسب ضایعات الکترونیکی سبب آلودگی محیط زیستی خطرناکی می شود، لذا، شیوه صحیح بازیابی و رعایت استانداردهای محیط زیستی می تواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند. یکی از شیوه های کاهش این خطرات، تغییر نگرش و رفتارمان نسبت به محیط زیست می باشد. بنابراین، در تحقیق حاضر رفتار و نگرش نسبت به ضایعات الکترونیکی و عوامل موثر بر آن در بین شرکت های تعمیر رایانه و ماشین های اداری شهر شیراز بررسی شده است. براساس نظریات موجود و پیشینه های تجربی مدلی نظری طراحی گردید. از آنجا که حجم جامعه آماری مورد نظر کم بود، داده ها از طریق تمام شماری گردآوری شدند. در تحقیق حاضر 74 مورد پرسشنامه از طریق تکنیک پرسشنامه توأم با مصاحبه حضوری تکمیل گردید. نتایج نشان می دهد که مقیاس nep، نگرش نسبت به ضایعات الکترونیکی، نگرانی محیط زیستی و فرصت ها با رفتارهای محیط زیستی (رفتار نسبت به ضایعات الکترونیکی) ارتباط معناداری ندارند. با این حال، بین متغیرهای هنجار اجتماعی و آگاهی از سیاست گذاری ها با رفتارهای محیط زیستی ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین، بین دانش محیط زیستی و نگرش نسبت به ضایعات الکترونیکی رابطه معنادار وجود دارد. در حالی که، رابطه بین دانش محیط زیستی با مقیاس nep تأیید نگردید. از طرف دیگر، گرچه آزمون فرضیات بین متغیرهای زمینه ای (جنسیت، سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه کاری و سمت در شرکت) و سه متغیر دانش محیط زیستی، مقیاس nep و نگرش نسبت به ضایعات الکترونیکی انجام شده است، اما فقط بین رشته تحصیلی با دو متغیر مقیاس nep و نگرش نسبت به ضایعات الکترونیکی رابطه معنادار مورد تأیید قرار گرفت. علاوه بر این، علیرغم رعایت پیش فرض های رگرسیون، نتیجه تحلیل رگرسیونی نشان داد که 4/6 درصد از واریانس متغیر رفتار محیط زیستی به وسیله متغیر هنجارهای اجتماعی تبیین شده است. با توجه به این نتایج، می توان اینگونه استدلال کرد که در درون واقعیت های اجتماعی، متغیرهای دیگری غیر از متغیرهایی که در تحقیق حاضر مورد بررسی قرار گرفته اند، بر رفتارهای محیط زیستی شرکت های تعمیرات رایانه و ماشین های اداری تأثیر دارند. بنابراین، در بررسی های آتی می بایست به دنبال عوامل دیگری برای بررسی و پیش بینی رفتارهای محیط زیستی بود.

زیستگاه های تالابی یکی از با اهمیت ترین اکوسیستم های طبیعی کره زمین هستند که از دیر باز نقش به سزایی در توسعه جو امع اطراف خود ایفاء نموده اند . با توجه به اهمیت تالابها، کنوانسیون حفاظت از تالابها در تاریخ دوم فوریه سال 1971 ( 13 بهمن 1349) در شهر رامسر شکل گرفت . از جمله تالاب ها ی ثبت شده در این کنوانسیون تالاب انزلی می باشد که تالاب آب شیرین محسوب شده و بیش از یک ملیون نفر در محدوده این تالاب کار و زندگی می کنند . با توجه به نقش جامعه محلی در حفاظت از تالاب ها از رویکرد های زیست بومی، اعتماد اجتماعی و دانش زیست محیطی در جهت ارائه پرسش ها و بیان فرضیه ها استفاده شده است . نظر به رویکرد های بیان شده سه فرضیه « رابطه بین متغیر های زمینه ای و میزان شناخت توانمندی های اکولوژیک تالاب انزلی در بین جامعه محلی » ، « تاثیر میزان شناخت توانمندی های اکولوژیک بر میزان مشارکت در مدیریت مشارکتی جامعه محلی » و « بررسی رابطه بین اعتماد اجتماعی و میزان مشارکت در حفاظت از تالاب انزلی » شکل گرفت . از آنجایی که هدف این پژوهش ، مطالعه کیفی نقش مردم نسبت به تالاب انزلی می باشد ، یکی از رایج ترین شیوه های گرد آوری داده ها در پژوهش کیفی ، یعنی مصاحبه بهره گرفته شد . نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین متغیر های زمینه ای و میزان شناخت افراد از توانمندی های اکولوژیک تالاب انزلی رابطه ای معنادار وجود ندارد . در مورد فرضیه دوم نیز این نتیجه حاصل شد که ، هر چه میزان شناخت توانمندی اکولوژیک افراد بیشتر باشد میزان مشارکت در مدیریت مشارکتی بیشتر خواهد بود . روند طرح احیا و مدیرت تالاب انزلی نیز با تکه بر شاخص های مدیریت مشارکتی بهتر پیش خواهد رفت به بیانی مدیریت مشارکتی بهترین شیوه برای مدیریت و حفاظت تالاب انزلی می باشد . بین میزان اعتماد اجتماعی و مشارکت در طرح حفاظت نیز رابطه معناداری وجود دارد ، به طوری که اگر میزان اعتماد اجتماعی کاهش یابد میزان مشارکت نیز کاهش خواهد یافت و بالعکس .

اهمیت برق در ایران سبب شده است تا فصل ویژه ای از قانون هدفمندکردن یارانه ها به این حامل انرژی بپردازد. طبق برآورد منابع رسمی، بیشترین اتلاف انرژی در ایران در حوزه برق صورت می گیرد. بخش خانگی در ایران به عنوان بزرگترین مصرف کننده برق در میان سایر بخش های مصرف کننده شناخته شده است. سهولت استفاده، محسوس نبودن آن نسبت به سایر کالاهای مصرفی توسط افراد و..... ، موجب شده است تا این حامل انرژی کمتر توسط افراد مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش سعی شد تا به بررسی عوامل موثر بر میزان مصرف برق خانگی پرداخته شود. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر شناخت عوامل موثر بر میزان مصرف برق در بخش خانگی شهر ملایر می باشد. به عبارت بهتر، تحقیق حاضر درصدد پاسخ دادن به این سوال است که چه عواملی بر میزان مصرف برق در بخش خانگی تأثیر گذار است؟ در این پژوهش، از روش پیمایش استفاده شده است. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، از مجموع خانوارهای ساکن در شهر ملایر، 381 خانوار به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته است که از چندین بخش متناسب با سنجش ابعاد مورد بررسی، ساخته شده است. برنامه مورد استفاده جهت تحلیل داده ها استفاده از نرم افزار spss21 می باشد که با تکیه بر آمار توصیفی و استنباطی داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. چارچوب تئوریکی مورد استفاده در این پژوهش، مدل های رفتار زیست محیطی استفانی گرانتهم بوده است. نتایج نشان داد که از میان متغیرهای مورد بررسی بین متغیرهای دغدغه زیست محیطی، نگرش عام، میزان حمایت از سیاست گذاری، نگرش به هدفمندی، دسترسی به امکانات، اعتماد به نهادها، کارایی ادراک شده شخصی و استفاده از منابع کسب خبر با متغیر وابسته مورد بررسی (میزان مصرف برق)، ارتباط معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از ضرایب رگرسیونی نشان داد که نگرش به هدفمندی و دسترسی به امکانات، بیشترین تأثیر را در تبیین میزان مصرف برق دارند. واژگان کلیدی: میزان مصرف برق، سبک زندگی مسکونی، دانش مصرف برق، نگرش مصرف انرژی، دغدغه زیست محیطی.

روش تحقیق در این مطالعه، روش پیمایشی بوده که در آن با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده 350 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهر بابل ( استان مازندران) به عنوان نمونه جهت بررسی اتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از پرسشنامه و در بهار 1391 جمع آوری شد. داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار آماریspss پردازش و با استفاده از آماره های توصیفی و استباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد میزان شناخت دانش آموزان نسبت به مسائل عام بالا و نسبت به مسائل خاص پایین است. همچنین میزان اعتقاد دانش اموزان به نقش آموزش زیست محیطی در شناخت مسائل زیست محیطی بالا می باشد. علاوه بر این، نتایج تحقیق نشان داد بین میانگین رفتار زیست محیطی در پایه های مختلف تحصیلی تفاوت معنادار وجود دارد، اما این تفاوت در بین رشته های مختلف تحصیلی دیده نشد. نهایتا نتایج تحقیق حاکی از آن است که آموزش بر دانش زیست محیطی تاثیر مثبت ومعناداری ندارد. نگرش نوین زیست محیطی (شناخت عام زیست محیطی) در ایجاد رفتار حفاظت از محیط زیست تاثیر مثبت دارد، اما آموزش، دانش و شناخت خاص زیست محیطی تاثیر چندانی در بروز رفتار زیست محیطی ندارد. در ادامه تحقیق دلایل احتمالی این امر مورد بررسی قرار گرفته است.

مصرف انرژی در بخش خانگی یکی از مهم ترین اجزای مصرف کل انرژی در کشور به شمار می آید. از این رو، بهینه سازی مصرف در این بخش در کشور یک ضرورت است. هدف تحقیق حاضر، نقش عوامل اجتماعی –فرهنگی موثر بر رفتار مصرف گاز خانگی در سطح شهر مشهد می باشد درچارچوب نظری تحقیق از نظریه دانلپ و ونلایر درمورد پارادایم زیست محیطی استفاده شده همچنین متغیرهای آگاهی ودانش زیست محیطی، نگرش زیست محیطی خاص ، دغدغه زیست محیطی وآموزش رسانه ای در جهت تبیین فرضیات تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای جند مرحله ای ،371خانوار انتخاب گردیده ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته است که از چندین بخش متناسب با سنجش ابعاد مورد بررسی،ساخته شده است.برنامه مورد استفاده جهت تحلیل داده ها استفاده از نرم افزار spss17 است که که با تکیه بر آمار توصیفی و استنباطی داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج فرضیات تحقیق نشان داد که از بین متغیرهای مورد بررسی ، بین پایگاه اقتصادی –اجتماعی ،ویژگی های مسکن محل زندگی وبعد خانوار با میزان مصرف گاز( قبل وبعد از هدفمندی) رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان داد که از میان متغیرهای مستقل ،تنها متغیر پایگاه اقتصادی –اجتماعی پیش بینی کننده قوی برای متغیرهای وابسته میزان مصرف گاز قبل وبعد از هدفمندی بوده ورابطه آنها معنی دار می باشد.

چکیده امروزه عوامل اجتماعی- فرهنگی از عوامل مهم در جذب توریست خارجی می باشند. پژوهش حاضر، درصدد بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی موثر بر انتخاب مازندران به عنوان مقصد گردشگران خارجی است. به نظر می رسد که صنعت گردشگری در مازندران، با توجه به جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی فراوان نتوانسته است گردشگرهای خارجی زیادی را جذب خود کند. بر این اساس، سوال اصلی این است که چرا صنعت توریست خارجی در مازندران با دارا بودن جاذبه های فراوان گوناگون نتوانسته است در جذب گردشگر خارجی موفق باشد؟ دستگاه نظری این پژوهش بر الگوی تلفیقی استوار است که بر اساس آن، فرضیات تحقیق استخراج شده اند. جامعه آماری شامل کلیه گردشگرهای خارجی است که وارد استان مازندران می شوند و حجم نمونه نیز 100 نفر است. روش تحقیق، روش پیماش بوده است و گردآوری داد ها از طریق پرسشنامه انجام شد. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار spss صورت گرفت و از تکنیک ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر برای تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها نشان دهنده آن است که که ضریب همبستگی متغیر امنیت و تامین آن با میزان جذب توریست خارجی برابر 38/. است و بالاترین ضریب همبستگی در این تحقیق است. علاوه بر این، یافته های تحقیق نشان می دهد که کمترین همبستگی مربوط به متغیر انگیزه های جاذب با میزان جذب توریست به مازندران است(32/0).

بروز معظلات زیست محیطی و روند فزاینده ی آن، موضوع بحث بسیاری از صاحبنظران علوم اجتماعی است. افزایش خطر ابتلا به بیماریها، مشاجرات عمومی درباره ی تنزل امنیت غذایی و بالا رفتن سطح آلودگی و انحطاط محیط زیست، چالش های فرا روی جوامع است. با توجه به اهمیت محیط زیست، آنچه در این تحقیق قابل بحث است مطالعه ی نگرش و رفتار های زیست محیطی و رابطه آن با پارادایم نوین زیست محیطی افراد است. چارچوب نظری این پیمایش، تئوری دانلپ و ون لیر(پارادایم نوین زیست محیطی) می باشد. در این پژوهش بر اساس آزمون های انجام شده نتایج حاصله نشان داد که متغیر های نگرش زیست محیطی، پارادایم نوین زیست محیطی و ارتباط با طبیعت هر سه بعد آن که شامل چشم انداز ارتباط با طبیعت، خودارتباطی و تجربه ارتباط با طبیعت است بر رفتار های زیست محیطی موثر است. از بین متغیر های زمینه ای هم دو متغیر سن و تحصیلات رابطه معناداری با متغیر وابسته داشتند اما متغیر وضعیت تأهل و جنسیت رابطه معناداری با متغیر رفتار های زیست محیطی نداشتند. همچنین نتایج حاکی از آن است که پارادایم نوین زیست-محیطی نسبت به دیگر متغیر ها پیش بینی کننده ی قوی تری برای متغیر رفتار های زیست محیطی است. واژه های کلیدی پارادایم نوین زیست محیطی، رفتار های زیست محیطی، نگرش زیست محیطی، ارتباط با طبیعت.

در مطالعه حاضر، رفتار دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا و نگرش آن ها نسبت به تغییرات جهانی آب و هوا و عوامل اجتماعی موثر بر آن بررسی شده است. روش بررسی این مطالعه پیمایش است. با استفاده از نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم، 372 دانشجو انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است، که متناسب با تعداد ابعاد، سپس، داده ها و مدل های نظری بر اساس نظریه های موجود و با استفاده از نرم افزار spss انجام شده است. یافته های این مطالعه نشان می دهد که در تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی دو متغیره، متغیرهایی از جمله نگرش های زیست محیطی، دانش زیست محیطی، اعتماد به نهاد ها و امکانات دولتی بر رفتار زیست محیطی موثر و معنی دار بود. با این حال، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که امکانات بیشترین تاثیر را در رفتار زیست محیطی دارد. از سوی دیگر، با توجه به متغیر های زمینه ای از جمله جنس و محل سکونت نسبت به تغییرات جهانی آب و هوا تفاوت معنی داری وجود دارد. علاوه بر این، در رابطه با ارزش زیست محیطی، رفتار های زیست محیطی تحت تاثیر قرار نمی گیرد. با وجود نتایج مناسب با توجه به مفروضات استاندارد رگرسیون، تجزیه و تحلیل رگرسیون نشان داد که 12/0 درصد از واریانس در رفتار زیست محیطی را می توان با امکانات، دانش زیست محیطی، نگرش زیست محیطی و اعتماد به نهادهای دولتی توضیح داد. با وجود نتایج مناسب با توجه به مفروضات استاندارد رگرسیون، تجزیه و تحلیل رگرسیون نشان داد که 12/0 درصد از واریانس در رفتار زیست محیطی را می توان با امکانات، دانش زیست محیطی، نگرش زیست محیطی و اعتماد به نهادهای دولتی توضیح داد. در نتیجه، نتایج در همدان نشان می دهد اهمیت آینده زیست محیطی در شهر همدان پایین است. به عبارت دیگر، برای عملکرد زیست محیطی پیشنهاد می شود که دانشجویان باید آماده به رفتار مسئولانه تر نسبت به محیط زیست داشته باشند.

امروزه زباله پراکنی به عنوان یکی از مهم ترین مسائل زیست محیطی، اجتماعی، زیباشناسی در سراسر جهان مطرح است. زباله پراکنی مصداقی از بی نظمی اجتماعی شهروندان، در حوزه شهروندی محیط زیست می باشد که در فضاهای شهری و عمومی موجب تشدید مسائل مربوط به زباله شده است. بدین منظور هدف تحقیق حاضر بررسی جامعه شناختی زباله پراکنی در بین گردشگران استان مازندران و عوامل موثر بر آن می باشد. روش انجام این تحقیق پیمایش، جامعه آماری تحقیق گردشگران استان مازندران بوده است. نمونه آماری تحقیق 385 نفر بوده و برای نمونه گیری هم از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه خود اجرا استفاده گردید. بعد از جمع آوری اطلاعات فرضیه های تحقیق در دو سطح توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار spss وamos مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس اطلاعات جمع آوری شده 4/50 درصد از پاسخ دهندگان در این تحقیق زن و 6/49 هم مرد بوده و میانگین سنی افراد 30 سال می باشد. 6/33درصد افراد میزان زباله پراکنی شان بالا، 9/33درصد دارای زباله پراکنی متوسط و6/32 درصد هم میزان زباله پراکنی شان پایین بوده است. در کل می توان گفت میزان زباله پراکنی گردشگران در حد متوسط رو به بالا است. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیرهای زمینه ای چون سن، جنس، وضعیت تأهل پاسخگویان در رفتار زباله پراکنی آنها تعیین کننده بوده است و تفاوت معناداری دارند. به طوری که جوانان بیشتر از افراد مسن و مردها بیشتر از زنان، مجردها بیشتر از افراد متأهل زباله پراکنی می کنند. در بین متغیرهای زمینه ای فقط میزان درآمد و تحصیلات با زباله پراکنی تفاوتشان معنادار نبوده است. طبق نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون بین نگرش زیست محیطی، ضعف هنجار اجتماعی، عدم احساس مسئولیت، زباله پراکنی توسط دیگران، عادت، گمنامی، فقدان خدمات با زباله پراکنی رابطه معناداری وجود دارد. مطابق با آزمون مدل نظری تحقیق که با روش مدل سازی معادله ساختاری انجام شده است؛ مشخص گردید که مولفه های تحقیق به همراه شاخص هایشان توانستند 37/0 از تغییرات متغیر وابسته(رفتار زباله پراکنی) را مورد تبیین قرار دهند. مابقی آن عوامل دیگری می باشند که خارج از این بررسی هستند.

حرکت به سوی صنایع، مستلزم پذیرفتن مجموعه ای از مهمان های ناخوانده مثل ضایعات و پسماندهای صنعتی است. احداث و توسعه صنایع در جهت توسعه اقتصادی – اجتماعی کشور، اهدافی مانند افزایش تولید داخلی، اشتغال زایی و درنتیجه افزایش کیفیت زندگی را دنبال می کند. باید توجه داشت هر نوع فعالیت تولیدی نمی تواند فاقد آلودگی باشد و تولید مواد زائد در صنایع پدیده ای گریزناپذیر است. شهرک صنعتی امام زاده عبدالله آمل به اذعان مسئولان شرکت شهرک های صنعتی استان مازندران، بزرگ ترین شهرک صنعتی استان می باشد که با دارا بودن بیش از 150 واحد صنعتی فعال، بیشترین واحد صنعتی فعال را در بین کلیه شهرک های صنعتی استان دارا می باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت مدیریت پسماندهای صنعتی در شهرک صنعتی امامزاده عبدالله آمل و تأثیر عوامل اجتماعی مختلف بر آن است. مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که وضعیت مدیریت پسماند در شهرک صنعتی موردمطالعه چگونه است؟ و کدام عوامل اجتماعی بر نحوه مدیریت پسماند در بین شرکت های صنعتی تأثیرگذار است؟ چارچوب نظری مورداستفاده در این تحقیق، نظریه رفتار سازگار با محیط زیست کلموس و آجیمان می باشد. روش تحقیق در این مطالعه، پیمایش است. نمونه آماری شامل 110 نفر از مدیران ارشد شرکت های صنعتی می باشد که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه می باشد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که مدیریت پسماند در این شهرک صنعتی از جنبه علمی و زیست محیطی چندانی برخوردار نیست و نمره رفتار سازگار با محیط زیست مدیران در مدیریت پسماند در حد متوسط است. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد عوامل اجتماعی چون آگاهی زیست محیطی، نگرش زیست محیطی، قانون‏گرایی و عوامل اقتصادی بر نحوه مدیریت پسماند در واحدهای صنعتی تأثیرگذار است.