همواره ترافیک و حمل و نقل در شهرهای کشور بویژه در شهرهای بزرگ با مشکلات همراه است که اگر تاثیری عمیق بر محیط زندگی نداشته باشد تاثیرهای منفی موضعی قابل ملاحظه ای دارند. بسیاری از این مسایل ناشی از مکانیابی و جانمایی نامناسب کاربری ها است قرارگیری مزاکز تجاری بزرگ در حاشیه میدان ها و تقاطع ها و دسترسی مستقیم عابرین پیاده و وسایل نقلیه به میدانها و تقاطع ها سبب کند شدن عبور و مرور دراین نقاط حساس می گردد بنابراین قبل از احداث کاربری های جدید مطالعات اثرسنجی ترافیکی و دسترسی لازم و ضروری است بعلاوه مکانیابی کاربرهای جدید به گونه ای می تواند باشد که یکسری اهداف و محدودیت های مورد توجه تحلیل گران را محقق سازد. در این پایان نامه ابتدا روند کلی مطالعات اثرسنجی ترافیک ارایه شده است و در آن جزییاتی که بایستی مورد توجه تحلیل گران قرار گیرد منعکس شده است درادامه سعی شده است با کمک مدل های ریاضی و تعیین متغیرهای مرتبط با اهداف مدلسازی مدلی برای مکانیابی کاربری های معمول در شهرها شامل کاربری های مسکونی اداری –تجاری و عمومی ارایه گردد. متعیرهای مورد نظر عمدتا به گونهای انتخاب شده اند که حتی المقدور از ایجاد سفر و طول سفر کاسته شود یا آنکه سفرها به سمت مدهای جایگزین وسیله نقلیه شخصی یعنی پیاده روی و حمل ونقل همگانی سوق داده شود

در این تحقیق سعی شده است با معرفی شبکه های عصبی مصنوعی عملکرد آن ها در قبال مساله تولید سفر مورد بررسی قرار گیرد و این روش با روش های حل کلاسیک مقایسه شود. یکی از روش های عمومی که در زمینه تولید سفر توسط مهندسین بکار گرفته می شود تلاش می نماید که بین تعداد سفر تولیدی (خانوار یا ناحیه ترافیکی) و یکسری پارامترهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ارتباط برقرار نماید. معمولا این ارتباط به کمک روش های رگرسیون و کالیبره نمودن یک رابطه کلی که می تواند خطی یا غیر خطی باشد صورت می گیرد. در این تحقیق نشان داده شده است که با رویکرد به روش های الهام گرفته شده از طبیعت و بکارگیری شبکه های عصبی مصنوعی که از سلسله اعصاب انسان الگو برداری شده اند می توان در زمینه مساله تولید سفر به نتایج بهتری نسبت به روش های کلاسیک دست یافت. نکته قابل توجه این مر باشد که شبکه های عصبی مصنوعی ارتباط های پیچیده بین پارامترهای ورودی و خروجی مدل را؛ بدون نیاز به معرفی چگونگی ارتباط از طرف طرح مدل، کشف می نماید.

افزایش عرضه خدمات حمل و نقل ریلی مسافری در چند ساله اخیر با افزایش نرخ سوانح و کشته شدگان همراه بوده است. از آنجایی که ایمنی یکی از اصلی ترین وجوه عملکرد حمل و نقل ریلی است، لزوم وجود الگویی سیستماتیک برای ارزیابی و ارتقای ایمنی حمل و نقل ریلی ضروری به نظر می رسد. متدولوژی مدیریت ریسک فرآیندی پویاست که به ارزیابی سطح ایمنی سیستم و شناسایی راهکارهایی برای کاهش ریسک خطر تا یک سطح قابل قبول و منطقی می پردازد. امروزه بکارگیری مدیریت ریسک از اولویت های بالای شرکت های حمل ونقل بین المللی است. در این پایان نامه، ضمن بررسی معایب و مزایای مدلهای مدیریت ریسک سایر کشورها، جامع ترین و مناسب ترین متدولوژی مدیریت ریسک در قالب سه فاز اصلی برای صنعت حمل و نقل ریلی ایران پیشنهاد گردیده است. متدولوژی پیشنهادی بر خلاف سایر متدولوژیها، میزان ریسک خطر را بصورت کمی محاسبه نموده و نسبت به گزینه یابی و شناسایی راهکارها رویکرد پویا و منطبق بر دانش اقتصاد مهندسی را در خود فراهم دیده است. همچنین علیرغم وجود حدود کنترل ریسک در ایران این حدود با توجه به نیازهای حمل و نقل ریلی ایران بومی شده است. در پایان جهت اعتبارسنجی این متدولوژی به صورت موردی و کاربردی در دو بخش از صنعت حمل و نقل ریلی مسافری پیاده سازی شده است.

حمل و نقل یکی از ارکان زیربنایی توسعه اقتصادی هر کشور بوده و نقش اساسی در توسعه و پیشرفت آنها دارد. در هر کشوری سیستمهای مختلفی از حمل و نقل زمینی وجودارد، که برای حمل بار و مسافر از آنها استفاده می شود، اما کاملا واضح است که راه آهن در شبکه حمل و نقل زمینی هر کشور نقش مهمی را بخود اختصاص می دهد. از مزایای این سیستم می توان به امکان حمل و جابجائی احجام زباد بار و مسافر با هزینه های مقرون به صرفه و ایمنی نسبتا زیاد و عوارض زیاد منفی زیست محیطی کم، اشاره نمود. اما سیستم راه آهن جمهوری اسلامی ایران یک مشکل اساسی، خصوصا در زمینه حمل بار دارد. این مشکل، زمان زیاد حمل بار در سیستم راه آهن نسبت به سیستم حمل و نقل جاده ای می باشد. بطور کلی در راه آهن جمهوری اسلامی ایران، حمل بار بدون هیچ برنامه ریزی خاصی انجام می شود و بار در محلهای مختلف و به دلایل مختلف متوقف می شود. برای اینکه راه آهن بتواند جایگاه واقعی خود را در حمل بار بدست آورد، لازم است با مطالعه و شناخت مشکلات ، تنگناها، و پارامترهای موثر در افزایش زمان حمل بار، به رفع آنها و کاهش زمان حمل بار اقدام نمود. در این تحقیق با مطالعه زمانهای تشکیل دهنده دوره گردش واگنهای معدنی، یعنی زمانهایی که از هنگام بارگیری واگنها در مبدا تا زمان بازگشت مجددشان صرف می شود، عوامل تاثیرگذار در افزایش زمان دوره گردش واگنها شناخته شد و پیشنهاداتی برای بهینه سازی زمان دوره گردش واگنها ارائه شد.این تحقیق علاوه بر پیشگفتار شامل 8 فصل می باشد. فصل اول به شناخت حمل و نقل و راه آهن اختصاص دارد. مزایای راه آهن نسبت به سایر سیستمهای حمل و نقل فصل دوم را تشکیل می دهد. در فصل سوم به مشخصات خطوط، ناوگان و تنگناهای راه آهن جمهوری اسلامی ایران پرداخته می شود. مطالعه زمانهای سیر و توقف واگنها و قطارها در فصل چهارم انجام می شود. فصل پنجم، مطالعه زمانهای بارگیری و تخلیه واگنها را مد نظر قرار داده است . مطالعه زمانهای سیر و توقف واگنها و قطارها در فصل ششم انجام شده است . در فصل هفتم به نتایج و اطلاعات حاصله از مطالعات میدانی پرداخته شده است . در فصل هشتم نیز نتایج حاصله و پیشنهاداتی برای کاهش زمان دوره گردش واگنها ارائه شده است .

هدف اصلی در یک سیستم حمل و نقل، تامین دسترسی های مناسب برای استفاده کنندگان، با در نظر داشتن کیفیتهای مطلوب می باشد. این امر در سیستم حمل و نقل ترانزیتی خود را به صورت سهولت سرویس دهی در امور اداری، گمرکی، تخلیه و بارگیری و امکانات حمل نشان می دهد. با توجه به موقعیت خاص ترانزیتی و ژئوپولیتیک جمهوری اسلامی ایران در منطقه و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق لزوم بررسی و شناخت انواع سیستم های حمل و نقل ترانزیتی جهت بارور کردن و احیای کریدورهای ترانزیتی امری ضروری به نظر می رسد. در پروژه حاضر این هدف از طریق بررسی کریدورهای حمل و نقل ریلی جهت ترانزیت کانتینری دنبال می گردد و بررسیهای انجام شده با دیدگاه حمل و نقل بین المللی به صورت گام به گام با شناخت کانتینر و انواع آن و امکانات لازم جهت ایجاد یک سیستم حمل و نقل کانتینری ریلی و قابلیت جمهوری اسلامی ایران در پذیرفتن این سیستم و میزان تقاضای ممکن جهت ترانزیتی کانتینری از ایران آغاز گشته و سبب پذیرش لزوم استفاده از حمل و نقل ترانزیت کانتینری توسط گردانندگان سیستم حمل و نقل ریلی کشور خواهد گشت . در گامهای بعد وضعیت حمل و نقل ریلی کشور و امکانات و عملکرد موجود، با توجه به میزان هم خوانی با حمل و نقل کانتینر توسط کریدورهای فعال در نقشه های توضیحی تولید گشته و ارائه می گردند. پس از این ارزیابی کریدورهایی را که در شرایط فعلی دارای وضعیت مناسب جهت حمل و نقل ترانزیت کانتینری هستند شناسایی می نمائیم و در نهایت جهت ساخت ترمینال کانتینری بر روی شبکه ریلی امکان سنجی می نمائیم.

یکی از مهمترین بحثها در ارتباط با سیستم حمل و نقل، کاهش تاثیرات نامطلوب آن می باشد. در مدیریت و برنامه ریزی امور حمل و نقل، هدف بالا بردن بازدهی سیستم در کنار کنترل و کاهش اثرات منفی آن است . اثرات زیست محیطی به طور عام و آلودگی هوا بطور خاص به عنوان یکی از اصلی ترین پیامدهای منفی یک سیستم حمل و نقل بویژه حمل و نقل شهری مطرح هستند. سهم قابل ملاحضه ای که وسایل نقلیه در ایجاد آلودگی هوا در شهرها دارند، سبب می شود با هر تغییری در اجزا و پارامترهای مختلف سیستم حمل و نقل، تاثیرات محسوسی بر میزان این آلودگی مشاهده شود. گزینه های مختلفی که بعنوان راهکارهای کنترل آلودگی هوا ناشی از سیستم حمل و نقل مطرح است ، با توجه به خصوصیات سیستم های حمل و نقل، نتایج متفاوتی را ارائه میدهد. برای بهره گیری بهینه از این راه حلها و کنترل آلودگی هوا میبایست ضمن شناخت دقیق پارامترهای گوناگون سیستم حمل و نقل، روش واحدی را جهت ارزیابی راهکارهای مختلف بکار بست . که در این صورت به وضوح میتوان تاثیر هر یک از گزینه ها را با هم مقایسه نموده، بهترین و موثرترین راه حل را نیز انتخاب کرد. در این پایان نامه، علاوه بر بکار بستن کلیه پارامترهای دخیل در تولید آلودگی هوا از سیستم حمل و نقل شهری، نقدار آن محاسبه شده و در نهایت به ارزیابی گزینه های مختلف در ارتباط با روشهای کاهش آلودگی هوا براساس ویژگیهای خاص آن سیستم پرداخته شود. خصوصیات سیستم حمل و نقل در این پایان نامه بر اساس اطلاعات سیستم حمل و نقل شهر تهران توسعه یافته، که در این خصوص گزینه های مختلفی نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است .

موتورسیکلت در بعضی از کشورهای جهان سوم یکی از ابزارهای اصلی حمل و نقل شهری است و از همین رو بر شبکه رفت و آمد شهری اثر می گذارد و از آن تاثیر می پذیرد. در بررسی نقش موتورسیلکت در جابجایی و ترافیک تمایز مهمی را میان کاربرد این وسیله در کشورهای جهان سوم و همچنین در بعضی کشورهای پیشرفته باید در نظر داشت . در جهان صنعتی و توسعه یافته از آنجا که سیستم حمل و نقل عمومی و خصوصی، نیازهای افراد جامعه را از جهات کمی و کیفی تا اندازه زیادی برطرف می کند. موتورسیکلت سواری بیشتر جنبه ورزشی و تفریحی دارد. اما این وسیله در کشورهای جهان سوم به ابزار حمل و نقل تبدیل می شود و از همین رو نیز می توان پی به فقر منابع تحقیقاتی و علمی در زمینه موتورسیکلت در نشریات معتبر اروپایی و امریکایی برد. در تهران روزانه تقریبا یازده میلیون سفر شهری انجام می شود که بر طبق آمار شرکت مطالعات جامع حمل و نقل ترافیک تهران در حدود هشت درصد آن توسط موتورسیکلت انجام می شود، یعنی نزدیک به یک میلیون سفر که سهم بسزایی در ترافیک شهری دارد. بدیهی است بررسی و مطالعه خصوصیات سیستم حمل و نقل موتورسیکلتی و ساماندهی آن کمک شایانی به کاهش مشکلات شهری خواهد داشت . از سوی دیگر میزان مرگ و میر ناشی از تصادفات موتورسیکلتی در تهران در حدود ده برابر تصادفات اتومبیل می باشد که × برابر میانگین آن در کشورهای پیشرفته می باشد. فلذا در جهت کاربرد موارد ایمنی نیز می بایست اقدامات عاجلی صورت پذیرد. در هر صورت در این تحقیق سعی شده است که با بررسی مسئله موتورسیکلت و موتورسواری درشهر تهران و شناخت کافی از جوانب مختلف آن، پیشنهادهای لازم را در قالب طرحی جهت ساماندهی سیستم حمل و نقل موتورسیکلتی و هماهنگی با حمل و نقل همگانی شهر تهران را ارائه نمود.

مقایسه سیستمهای حمل و نقل و ارزیابی اقتصادی این سیستمها در مقیاس کلان همواره بایستی مورد توجه برنامه ریزان اقتصادی کشور قرار گیرد. زیرا بخش حمل و نقل نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور ایفاء می کند. در مقایسه بین سیستمهای مختلف حمل و نقل، بسته به نوع محموله و مقدار آن، نوع مسیر و فراز و نشیب آن، طول مسیر و مقطعی بودن تقاضای حمل یا مستمر بودن آن، استفاده از یک نوع سیستم مقرون به صرفه خواهد بود. در حال حاضر سوخت مورد نیاز ایستگاه تهران که در حدود 30 درصد سوخت مصرفی کل راه آهن کشورمان را تشکیل می دهند که از انبار ری توسط واگنهای مخزندار تامین می شود. در این پژوهش پس از بررسی عملکرد و هزینه حمل فراورده های نفتی توسط هر یک از سیتمهای حمل و نقل در سطح کشور، به بررسی دقیق سیستم موجود در سوخت رسانی به ایستگاه راه آهن تهران (ریلی) پرداخته می شود و در فصل بعد پس از بررسی تنگناهای سیستم موجود، راهکارهایی جهت بهبود سیستم موجود پیشنهاد شده و برنامه ای عملی بدین منظور پیشنهاد می گردد. در ادامه جایگزینی سیستمهای دیگر حمل و نقل (جاده ای و لوله ای) با سیستم موجود، امکان سنجی و هزینه یابی خواهند شد و در نهایت بعد از ارزابی اقتصادی و مقایسه سیستمهای حمل و نقلی فوق الذکر، بهینه ترین سیستم به منظور سوخت رسانی به ایستگاه راه آهن تهران پیشنهاد می شود.

سیستم ریلی به عنوان بخش مهمی از حمل و نقل کشورها، نقش عمده ای را در زیر بنای توسعه اقتصادی، اجتماعی، صنعتی ایفا می کند، که علت اصلی آن ایجاد ظرفیت، سرعت و مخصوصا ایمنی می باشد. سوانح راه آهن به عنوان یکی از اثرات نامطلوب سیستم حمل و نقل، مشکلات عمده ای را درخصوص ایمنی و ایجاد خسارتهای مالی و جانی ایجاد می کند. سوانح راه آهن شامل طیف وسیعی از حوادث ناگهانی است که بیشتر شامل سوانح خروج از خط، برخورد با عابرین پیاده و وسایلف نقلیه جاده ای می شود. عوامل ایجاد سوانح ریلی نیز بسیار وسیعند که از میان آنها عامل خطای انسانی و عوامل فنی در بروز سانحه موثرند. با مطالعه آمار سوانح راه آهن مشاهده می شود، بسیاری از سوانح جنبه تکراری داشته و اگر مطالعه و بررسی دقیق آماری روی آنها صورت بگیرد، می توان به راهکارهایی برای ارتقا سطح ایمنی و کاهش سوانح دست یافت. در این پژوهش به تجزیه و تحلیل سوانح راه آهن و طراحی مدل شبیه سازی برای سوانح خروج از خط پرداخته می شود. با طرح مدل شبیه سازی سوانح، می توان پارامترهای موثر در بروز سوانح و میزان تاثیر آنها را شناخت و با سیستم مدیریت ایمنی میزان سوانح را کاهش داد.