نام پژوهشگر: علی جعفری ندوشن
مهدی شمس زاده غلامحسین قره خانی
تاغ یکی از درختچه های مهم مناطق بیابانی از جمله استان یزد می باشد. پروانه چوبخوار تاغ holcocerus sp.cf tancrei pungeler1898 یکی از مهمترین آفات این گیاه در استان یزد می باشد. در این پژوهش زنبور پارازیتوئید trichogramma brassicae از روی تخم های پروانه چوبخوار تاغ در عرصه های طبیعی جمع آوری شد و پس از پرورش آزمایشگاهی روی تخم شب پره آرد ephestia kuhniella zeller 1879 مورد استفاده قرار گرفت. اثر طول عمر تخم آفت، روی میزان پارازیتیسم زنبور t. brassicae در قالب طرح کاملا تصادفی در شش تیمار شامل تخم های 1، 2، 3، 5، 7 و 9 روزه در10 تکرار در لوله های ازمایش به طول 10 و به قطر 2 سانتی متر در شرایط کنترل شده دمای ?c2 ± 25، رطوبت 5 ± 55 درصد و دوره نوری16 به 8 ساعت انجام شد. در هر لوله آزمایش یک عدد زنبور ماده یک روزه رها سازی گردید. پس از 24 ساعت زنبور حذف و پس ازسه روز تعداد تخمهای سیاه شده شمارش و به عنوان میزان پارازیتیسم زنبور محاسبه شد. افزون بر این، واکنش تابعی آفت روی تراکم های مختلف تخم چوبخوار تاغ (1، 2، 4، 6، 8، 10) در دو دمای 2 ± 25 و 2 ± 28 درجه سانتی گراد بررسی شد. نوع واکنش تابعی با استفاده از رگرسیون لجستیک و تخمین پارامتر ها با استفاده از رگرسیون غیر خطی در برنامه sas انجام شد. نتایج نشان داد که واکنش تابعی در دماهای مذکور از نوع دوم بوده و مقادیر قدرت جستجو (a) و زمان دستیابی (th) و ضریب تبیین به ترتیب153/0 088/0± بر ساعت و3 8/0± 43/2 ساعت و 77/0 برای دمای ?c25 و 099/0± 21/ بر ساعت و 52/0± 02/2 ساعت و 94/0 برای دمای ?c28 برآورد گردید. اثرطول عمر تخم روی درصد پارازیتیسم زنبور در سطح 1% معنی دار شد(003/0p= 18/4= 53 و5 (f میانگین اثر تیمار نشان دادکه بیشترین درصد پارازیتیسم در تخمهای 1 روزه (95/93) وکمترین درصد پارازیتیسم در تخمهای 9 روزه (88/63) بود. نتایج این پژوهش نشان داد که کارایی زنبور تریکوگراما در دمای 28 درجه سانتیگراد بیشتر از دمای 25 درجه بوده است و این پارازیتوئید توانایی کنترل پروانه چوبخوار تاغ را دارد.
آسیه زارع مهرجردی آرمان آوندفقیه
کرم گلوگاه انار مهمترین آفت انار در ایران می باشد. ترکیبات فرومون جنسی کرم گلوگاه انار سنتز شده است ولی به دلیل ساختمان خاص شیمیایی در شرایط طبیعی پایداری قابل قبولی ندارد (baker et al., 1991) بنابراین می توان از پروانه های ماده باکره پرورشی استفاده نمود. تله ها به مدت 9 روز، غروب آفتاب در ارتفاع 5/1 متری از سطح زمین در جهت شرقی–غربی در بین ردیف درختان انار و انجیر با فاصله 30 متری از یکدیگر نصب و صبح روز بعد جمع آوری و تعداد شکار تله ها شمارش شد. نتایج حاصل نشان داد که تیمارهای مختلف غذایی بر جلب کنندگی افراد ماده تاثیر دارد
مرضیه خلیلی پوررکن ابادی محمدامین سمیع
کرم گلوگاه انار، ectomyelois ceratoniae zell. (lep.: pyralidae) مهم ترین عامل کاهش کمی و کیفی درختان انار بوده و خسارت آن سبب ریزش گل و میوه انار در ابتدای بهار می شود. به انگیزه ی بررسی اثر عصاره صمغ آنغوزه و فرومون جنسی طبیعی این آفت بر کنترل آن، این پژوهش در سال های 1390-1389 در باغ انار مرکز تحقیقات کشاورزی یزد روی درختان 18 ساله، رقم ملس یزدی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. بر این اساس، قطعه ای به مساحت 4 هکتار انتخاب و 3 بلوک با فاصله 60 متر از یکدیگر و 4 تیمار در هر بلوک شامل، آنغوزه پاشی، تله فرومون جنسی طبیعی کرم گلوگاه انار، آنغوزه + تله فرومونی (پوش-پول) و شاهد با 5 نمونه (درخت) یک درخت در وسط و 4 درخت دیگر در پیرامونش انتخاب شد. در آزمایش دیگر تاثیر غلظت های 2، 3، 4 و 5 میلی لیتر بر لیتر عصاره صمغ آنغوزه ferula assa-foetida l. (apiaceae) بر میزان پارازیتیسم و تلفات زنبور (hym.: trichogrammidae) trichogramma brassicae در دمای 2±25 درجه نسبی و رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره نوری:تاریکی 8:16 بررسی شد. نتایج نشان داد که بین اثر تیمار ها روی متغیرهای درصد انارهای جمع آوری شده از زیر درختان (007/0p= 06/4 =836 و 3 f)، انارهای پوسیده محتوی لارو (007/0p= 04/4 =836 و 3 f)، درصد انارهای آفت زده ترک خورده (008/0 p= 4 =836 و 3 f) و درصد مجموع انارهای پوسیده و ترک خورده آفت زده (002/0p= 01/5 =836 و 3 f) در سطح 1 درصد اختلاف معنی دار وجود دارد و بین متغیرهای درصد انار های ترک خورده (015/0p= 5/3 =836 و 3 f) و انارهای ترک خورده محتوی لارو (04/0p= 79/2 =836 و 3 f) در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار وجود دارد. نتایج نشان می دهد که برای تمام پارامترها تیمار شاهد بیشترین میزان و تیمار پوش پول دارای کمترین مقدار است و نسبت به دو روش دیگر اثر بیشتری در کاهش خسارت آفت داشته است. نتایج نشان داد که استفاده از عصاره صمغ آنغوزه در راهبرد راندن و ربودن برای مبارزه با کرم گلوگاه انار اثر منفی بر فعالیت زنبور پارازیتوئید تریکوگراما برای کنترل بیولویک کرم گلوگاه انار ندارد. استفاده از فرومون جنسی و آنغوره در کنار هم علاوه بر اینکه باعث کاهش خسارت کرم گلوگاه انار می شود، یک ترکیب ایمن برای طبیعت است و می توان با جلب کردن آفت در یک نقطه پیش بینی شده هزینه مبارزه و استفاده از مواد شیمیایی را کاهش داد.