در ایران، جنگلداران با تجربه از اثر عوامل زیادی بر قیمت های فروش چوب کنار جاده آگاهند. بهرحال‏‏‏ برآوردهای کمی از این عوامل وجود ندارد. در این تحقیق ارزش های ضمنی ویژگی های قطعه فروش چوب در طرح جنگلداری آذررود‏ شهرستان شیرگاه بررسی شد. برای تخمین قیمت های ضمنی‏،410 قطعه فروش چوب طرح جنگلداری آذررود در دوره زمانی 1371 تا 1386 ارزیابی شد و در پایگاه داده گرد آمد. شیوه قیمت گذاری هدونیک (hpm) و آنالیز رگرسیون چندگانه داده های ترکیبی نرم افزار اویوز 5 برای تخمین مدل مرتبط کننده قیمت قطعات فروش به ویژگی هایشان استفاد شد. مدل تقریباً 86 درصد از تغییر در کل قیمت فروش را با استفاده از ویژگی های قطعات فروش چوب و با خطای معیار تقریبی 22875 ریال در هر مترمکعب با میانگین قیمت واقعی 1027603 ریال در هر مترمکعب توضیح داد. سپس فروض کلاسیک تخمین زن حداقل مربعات پولد مثل آزمون نرمال بودن پسماندهای مدل ارزیابی شد. نتیجه نشان داد که تخمین زن حداقل مربعات پولد به خوبی بکارگرفته شده است. بعلاوه اثر ویژگی های قطعات فروش چوب بر قیمت های فروش شان شامل حجم قطعات، میانگین قطر بینه ها در قطعات، نسبت حجم گونه های باارزش (توسکا‏، افرا، راش و غیره ) در قطعه، تعداد شرکت کنندگان در مزایده، نسبت حجم گرده بینه ها در قطعات، فاصله حمل تا جاده عمومی، شاخص همگنی گونه ای (هرفیندال) و شیب عرضی دامنه معنی دار شدند (p=1%). حجم قطعه فروش و فاصله حمل تا جاده عمومی، به ترتیب مثبت ترین و منفی ترین اثرات را بر قیمت قطعات فروش چوب داشتند.

بررسی و ارزیابی سیستم های بهره برداری و تعیین روشهای متناسب با شرایط توپوگرافی جنگلهای شمال به دلیل اهمیت خاص فعالیت های بهره برداری، حمل و نقل فرآورده ها و جاده سازی، به عنوان پرهزینه ترین و مخرب ترین فعالیتهای جنگلداری، موردنیاز است. در این تحقیق سیستم های چوبکشی زتور، تراکتور و سنتی در جنگل آموزشی-پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس ارزیابی اقتصادی شده است. بعد از عملیات صحرایی و زمان سنجی سیستم ها، با استفاده از مدل رگرسیون مرحله ای، مدل پیش بینی زمان چوبکشی برای هر سیستم ارائه شده است. در مدل پیش بینی زمان چوبکشی با زتور (چوبکشی رو به پایین)، فاصله چوبکشی، شیب و حجم بینه در هر نوبت معنی دار شده اند. در تراکتور (چوبکشی رو به پایین)، فاصله چوبکشی و شیب در زمان چوبکشی موثر بوده اند. در مورد سیستم سنتی، سه سیستم چوبکشی حمل الوار (رو به بالا)، هیزم و کاتین (چوبکشی رو به پایین) با قاطر مورد ارزیابی قرار گرفته است. در مدل چوبکشی حمل الوار، متغیرهای فاصله چوبکشی و اثر متقابل فاصله چوبکشی و شیب معنی دار شده است. فاصله چوبکشی و شیب دو متغییر تأثیرگذار در زمان چوبکشی هیزم می باشد و در مدل چوبکشی کاتین با قاطر نیز متغییرهای فاصله چوبکشی و شیب معنی دار شده اند. میزان تولید بدون احتساب زمان تأخیر برای سیستم های چوبکشی تراکتور چرخ زنجیری زتور، تراکتور کشاورزی، سیستم سنتی (حمل الوار، هیزم و کاتین با قاطر) به ترتیب 84/5، 6/2، 27/1، 79/0و 74/0 متر مکعب در ساعت و هزینه ساعتی سیستم های فوق به ترتیب 265678، 130856، 99496 ریال بدست آمده است. اگر اسکیدر چرخ زنجیری زتور فقط برای کشیدن بینه های قطور استفاده شود و سایر بینه ها با تراکتور کشاورزی کشیده شود بهترین ترکیب حاصل می شود و هزینه چوبکشی 2/4 درصد کاسته می شود. چون تراکتور کشاورزی در داخل کشور تولید می شود و قیمت خرید آن نسبت به زتور پایین تر است. بنابراین هزینه چوبکشی بینه با تراکتور کشاورزی پایین تر است. بهترین ترکیب برای انتقال الوار به دپو، حمل الوار با تراکتور تریلی دار در جاهایی که مسیر چوبکشی وجود دارد و کشیدن الوار با قاطر در سایر نقاط عرصه می باشد. با این ترکیب 35 درصد از هزینه ها کاهش می یابد. واژگان کلیدی: سیستم های چوبکشی زمینی و سنتی، مدل رگرسیون چندگانه، اعتبارسنجی مدل، هزینه ساعتی هر سیستم چوبکشی، تولید ساعتی هر سیستم