نام پژوهشگر: احمد لامعی گیو
مجید شهبازی احمد لامعی گیو
پژوهش حاضر به بررسی نوگرایی در شعر فروغ فرخ زاد و آدونیس می پردازد. نوگرایی (مدرنیته) پدیده ای است که در عالم غرب اتفاق افتاد؛ و سبب دگرگونی عمیق در تمام ساختارهای اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و سیاسی این جوامع گردید. برخورد دنیای غرب با جوامع شرق (ایران، لبنان و سوریه) عاملی تأثیرگذار در تغییر ساختارهای این جوامع بود که حاصل آن به وجود آمدن تحولات سیاسی- اجتماعی مشروطه و نهضت بود. میان شعر فارسی و عربی به دلیل برخورداری از پیوندهای دور و دراز تاریخی، بسترهای سیاسی و اجتماعی مشابه، زمینه های فرهنگی نزدیک به هم و تأثیرپذیری از فرهنگ و ادب اروپا، شباهت های انکارناپذیری وجود دارد. پس از انقلاب ادبی که تحت تأثیر فرهنگ و ادبیات اروپا اتفاق افتاد، یکی از رویکردهای مشترک شاعران فارسی و عربی توجه به نوگرایی است. شاعر نوپرداز در هر دو قلمرو ادبی فارسی و عربی، متناسب با نیازهای جامعه به بیان مسائل اطراف خویش می پردازد. از جمله موضوعاتی که فروغ فرخ زاد و آدونیس را به عنوان دو شاعر معاصر، به هم نزدیک کرده است و نگارنده به بررسی آن پرداخته، توجه به جلوه های نوگرایی است. این دو شاعر به دلیل موقعیت متفاوت فرهنگی، فکری و میزان آشنایی آن ها با غرب در شیوه و میزان کاربرد جلوه های نوگرایی با هم تفاوت ها و شباهت هایی دارند. نگارنده به این نتیجه رسیده است که فروغ و آدونیس در اثر ارتباط با غرب و تحت تأثیر تحولات فرهنگی – سیاسی جامعه ی خود از جلوه های نوگرایی سکولاریسم، فمینیسم، نیهیلیسم، آزادی، سنت شکنی، شهر و ناسیونالیسم در شعر خود استفاده کرده اند. کلید واژه: آدونیس، فروغ فرخ زاد، مشروطه، نوگرایی، نهضت