کانسار طلای باغو (کوه زر) در 100 کیلومتری جنوب- جنوب شرق دامغان و در دامنه شمالی رشته کوه ترود- چاه شیرین واقع شده است. این محدوده بخشی از کمربند آتشفشانی- نفوذی ترود- چاه شیرین می باشد که به صورت یک بالاآمدگی با روند شمال شرق- جنوب غرب در حاشیه کویر بزرگ برونزد دارد. کانه زایی به صورت رگه سیلیسی مس- طلادار می باشد. کانی شناسی رگه های معدنی شامل کوارتز، پیریت، کالکوپیریت، طلا، هماتیت، مالاکیت، آزوریت، کوولیت و هیدروکسیدهای آهن می-باشد. طلا در ابعاد50 میکرون > در داخل کوارتز مشاهده شده است. مجموعه دگرسانی های آرژیلیتی، پروپیلیتیک، تورمالینی شدن، پیریتی شدن و کلریتی شدن در این کانسار شناسایی شده است. مطالعات ژئوشیمی نشان می دهد که سنگ های آذرین بیرونی در محدوده مورد مطالعه متشکل از مجموعه سنگ های آتشفشانی با سن ائوسن میانی می باشد که ترکیب سنگ ها، آندزیتی تا داسیتی می باشد. این مجموعه توسط تزریق توده های نفوذی نیمه عمیق با ترکیب گرانیت تا گرانودیوریتی قطع شده است. توده گرانیتوئیدی از نوع i است . محیط تکتونیکی این توده از نوع vag و حاصل فرورانش پوسته اقیانوسی به زیر پوسته قاره ای می باشد. با استفاده از روش اندازه گیری طلا در سنگ های سیلیکاته (jeffery &d hutchison, 1981)، مقدار طلا در نمونه های مورد بررسی بیش از ppm 10 بدست آمد. مطالعات میکروترمومتری میانبارهای سیال در کانی کوارتز در کانسار باغو انجام شده نشان می دهد که اغلب سیالات درگیر اولیه دوفازه غنی از مایع می باشند که دمای یکنواخت شدگی آنها 250 تا 400 درجه سانتی گراد اندازه گیری شد. در این مطالعه درجه شوری سیالات از 4 تا 30 درصد وزنی معادل nacl متغیر می باشد.

چکیده توالی توف های زئولیتی شده در منطقه افتر با سن ائوسن ـ الیگوسن در شمال غرب روستای هفدر (افتر) و 32 کیلومتری شمال غرب سمنان واقع شده است. این ناحیه از نظر ساختاری در پالئوزوئیک میانی و بخشی از البرز مرکزی به شمار می آید. بر اساس مطالعات کانی شناسی و زمین شناسی انجام شده که بر پایه نتایج حاصل از داده های پرتو اشعه x (xrd)، آنالیزهای ژئوشیمیایی xrf)) و بررسی مقاطع نازک بر روی نمونه های برداشت شده از این منطقه است، سه لایه با اهمیت در روند تشکیل زئولیت تشخیص داده شده اند عبارتند از: 1ـ مارن های سبز با میان لایه های ماسه سنگی، 2ـ توف های سبز رنگ، 3ـ لایه زئولیتی. در این پژوهش با استفاده از زئولیت های معدن افتر (کلینوپتیلولیت و هیولاندیت) به توانایی این زئولیت ها در رفع فلزات سنگین از نمونه ی آب می پردازیم. برای این منظور در ابتدا زئولیت خرد و در اندازهای mm1، mm71/0 و mm25/0دانه بندی شده و با استفاده از آزمایش بار افتان مورد بررسی قرار گرفته اند. با استفاده از این روش و نتایج به دست آمده از آنالیزهای icp و محاسبه پارامتری چون k (نفوذ پذیری) نشان داده شده است که زئولیت های معدن افتر توانایی جذب فلزات سنگینی همچونpb(ii) ,cr(vi), hg(ii), zn(ii) و cd(ii)را دارا می باشند.گزینش پذیری زئولیت های افتر برای جذب این عناصر به صورت زیر می باشد: pb2+> cd2+>zn2+>cr3+>cr6+>hg2+

چکیده بررسی منشاء گوگرد کانی های سولفیدی در معادن شماره 1،2،3 کانسار سنگ آهن گل گهر سیرجان توسط منوچهر دلفاردی ناحیه معدنی گل گهر در جنوب غربی شهرستان سیرجان با طول جغرافیایی ´24 °55 - ´10 °55 عرض جغرافیایی ´7°29 -´3 °29 در زون ساختاری سنندج – سیرجان قرار گرفته است. مجموعه دگرگونی کمپلکس گل گهر قدیمی ترین واحد سنگی منطقه می باشد و کانسار سنگ آهن گل گهر درون این مجموعه دگرگونی قرار دارد. عمده کانی های سولفیدی در کانسار گل گهر پیریت، پیروتیت و کالکوپیریت می باشند. کانی پیریت به مقدار زیاد در کانسنگ به ویژه زون مگنتیت تحتانی تشکیل شده است. مگنتیت مهمترین کانی اقتصادی معدن گل گهر است و مهمترین بافت کانسنگ در این کانسار بافت دانه ای مگنتیت و نواری کانی های اکسیدی سولفیدی و جانشینی و تبلور پیریت است. کانی پیریت در چندین مرحله تشکیل شده است که عبارتند از: پیریت های نسل اول در پاراژنز با مگنتیت و به صورت ادخال درون مگنتیت، پیریت با بافت رگه ای منقطع، پیریت با بافت رگه ای ممتد، پیریت خوش شکل تبلور مجدد یافته درون عدسی های کوارتزی و پیریت با بافت کاتاکلاستیکی قابل مشاهده است. پیروتیت و کالکوپیریت به مقدار کمتر از پیریت در کانسنگ تشکیل شده-اند. تأثیر فرایند هوازدگی باعث مارتیتی شدن دانه های مگنتیت و تبدیل پیریت به اکسید های ثانویه آهن شده است. کانی پیروتیت با گرفتن اکسیژن از حاشیه ها تبدیل به نوعی بافت همرشد مگنتیت – پیریت شده است که بافتی دانه ریز می باشد. کانی پیروتیت به علت خاصیت مغناطیسی و به علت تشکیل بافت دانه ریز مگنتیت – پیریت از عوامل اصلی ورود گوگرد به کنسانتره می باشد. بافت های مختلف کانی های سولفیدی نشان دهنده چهار نوع قفل شدگی در بین کانی های سولفیدی و کانی اصلی مگنتیت می با شد که عبارتند قفل شدگی ساده، قفل شدگی پراکنده، قفل شدگی رگه ای و قفل شدگی مرکزی. مطالعه ترکیب ایزوتوپی گوگرد در سیما های مختلف پیریت تشکیل شده در درون کانسار گل گهر بیان کننده منشأ سولفات های دریایی مرز پرکامبرین – کامبرین می باشد که با سن پیشنهادی گل گهر هم خوانی دارد. آنالیز الکترون میکروپروب کانی های سولفیدی و تعیین نسبت کبالت به نیکل در کانی های سولفیدی نشان دهنده محیط تشکیل رسوبی تا ولکانوژنیک این کانی ها می باشد. بر اساس شواهد ساختی، بافتی و نتایج حاصل از آنالیزهای ایزوتوپی گوگرد و الکترون میکروپروب بر روی کانی های سولفیدی، مدل ژنزی کانسار گل گهر آتشفشانی – رسوبی معرفی می شود.

کانسار مورد مطالعه در منطقه سر کویر در محدوده معلمان، در جنوب غرب چهار گوش ترود، واقع شده و از نظر تقسیم بندی ساختمانی-رسوبی، در محدوده گودال ها قرار گرفته است. از نظر سنگ-شناسی، این سازند دارای شیل، مارن، ماسه سنگ، سنگ آهک، رادیولاریت، توفیت، زئولیت و بنتونیت بوده و سن سازند آن در این منطقه لوتسین (ائوسن میانی) است. بر اساس داده های xrd,xrf و مطالعه مقاطع نازک این نتیجه حاصل می شود که: نوع رس بنتونیت ها اسمکتیت، و مهم ترین کانی های تشکیل دهنده آن مونت موریونیت، کلینوپتیلولیت و کریستوبالیت می باشند. این نتایج توسط مطالعات تکمیلی ftir,sem نیز اثبات می شود و به یقین بنتونیت ها از نوع وایومینگ، با قدرت توّرم بالا می باشد. بر اساس مطالعات پتروگرافی بنتونیت ها شیشه آتشفشانی به وجود آورنده بنتونیت ها اسیدی، و سری ماگمایی تشکیل دهنده آن ها قلیایی است. بنتونیت یکی از مهم ترین کانی های رسی از گره اسمکتیت می باشد که دارای استفاده های صنعتی فراوانی می باشد. از بهترین خصوصیات آن، اندازه بلوری کم که باعث سطح ویژه بسیار بالا می گردد و هم چنین دارای قابلیت تعویض یونی می باشد. این ویژگی ها، باعث می شود که در این پژوهش از آن به عنوان جاذب فلزات سنگین از آب های آلوده استفاده شود. ما برای آزمایشات و تحقیقاتمان از روش شیمیایی بچ برای این کار استفاده کردیم. به این منظوردر ابتدا بنتونیت خرد و در اندازه 200 مش در آورده می شود، تأثیر پارامتر های مختلف از قبیل زمان تماس، دمای متفاوت، غلظت های متفاوت و اثرph در جذب این فلزات سنگین اندازه گیری شد و نتایج حاصله از آنالیز های icpنشان داد که بنتونیت های مورد استفاده توانایی بالقوه ای در جذب فلزات سنگینی هم چون pb2+, co2+, cd2+, cr6+,ni2+, zn2+ را دارا می باشد. در آخر جهت تعیین فرایندهای حاکم بر جذب از ایزوترم های لانگ مویر و فروندلیچ استفاده می شود و نتایج نشان می دهد که بیشتر جذب فلزات بر پایه مدل فروندلیچ استوار است. گزینش پذیری بنتونیت ها به قرار زیر می باشد: pb2+> cd2+> co2+>ni2+>cr6+

رس ها ماده قرن بیست و یکم لقب گرفته است، زیرا در مرحله اول فراوان اند و بعد ارزان و دوست محیط زیست و تقریبا می توان از آن ها بعنوان گهواره حیات در زمین نام برد. امروزه نیز رس ها جزء لاینفک زندگی مدرن امروزی هستند و بجرئت می توان گفت که زندگی بدونه آن ها اگر که غیر ممکن نباشد، بسیار سخت و بدوی خواهد بود. رس ها بعلت کاربردهایی که دارند از اهمیت خاصی برخورداردند و با توجه به تنوع و تفاوت های ساختاری و خواص رس ها و همچنین کاربرد های روز افزون آن ها، لازم و ضروری است که محققان هر چه بیشتر در این حوضه وارد شوند. یکی از کاربردهای مهم و ملموس این مواد، مصالح ساختمانی و ساختمان سازی است. یکی از قدیمی ترین مصالح ساختمان سازی که از گذشته های دور تا کنون مورد مصرف قرار گرفته است، آجر ها می باشند. هدف تولید مصالح پیشرفته ایست که در عین سبکی و مقاومت بالا و بهینه سازی مصرف انرژی، از قیمت مناسبی نیز برخوردار باشد و قابلیت انبوه سازی را نیز داشته باشد. لذا بر آن شدیم که با بررسی فرآیند های تولید: از مراحل ابتدایی استخراج و برداشت مواد اولیه تا فرآوری و پخت آنها گامی در جهت تولید مصالح ساختمانی سبک، مقاوم و عایق برداشته باشیم. در این پژوهش تاثیر درصد افزودنی میکا برروی خصوصیات آجر بررسی گردید. از نتایج حاصل شده در این کار می توان در جهت پیشبرد بخش صنعتی و تولید محصولاتی با کیفیت استفاده کرد. نتایج حاصل همگی در محدوده استاندارد تعیین شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و همچنین استاندارد astm قرار دارد. محصول تولیدی در رده کم شوره یا "low" قرار گرفته و طبق استاندارد اروپا نیز می توان از این محصول در شرایط بد آب و هوایی و بسیار مرطوب نیز استفاده کرد. مقاومت فشاری که می توان از آن بعنوان مهمترین ویژگی آجر نام برد، در این جا، نسبت به نمونه بلنک که همان محصول تولیدی مورد استفاده در ساخت بنا ها می باشد، به میزان تقریبا 50 تا 70 درصد افزایش یافته است. جذب آب نمونه ها نیز در حد مطلوبی قرار دارد و همچنین در محدوده استاندارد قرار گرفته است. لذا نتایج حاصله حاکی از قابلیت اجرایی شدن این طرح در صنعت است.

منطقه طروسک در استان خراسان رضوی در 2/44 کیلومتری جنوب تا جنوب خاور شهرستان سبزوار و 9/15 کیلومتری جنوب تا جنوب باختر ششتمد واقع شده است. بر اساس تقسیم بندی پهنه های رسوبی- ساختاری، منطقه مورد مطالعه در حاشیه شمالی خرد قاره ایران مرکزی جای دارد و بخشی از زون افیولیتی سبزوار را شامل می شود. واحد های سنگ شناختی محدوده مورد مطالعه را می توان به دو گروه افیولیتی و غیر افیولیتی تقسیم کرد که سری افیولیتی دارای گستره ای از الترامافیک تا مافیک بوده و شامل هارزبورژیت- دونیت، گابرو- میکروگابرو و بازالت ها می باشد. سری غیرافیولیتی نیز شامل نهشته های رسوبی دوره میوسن، نهشته-های آبرفتی کواترنری و نیز توده نفوذی دیوریت-کوارتزدیوریتی می باشد. بر اساس مطالعات صحرائی، پتروگرافی و نتایج آنالیز xrd، دگرسانی ها عمده در منطقه شامل سرپانتینی شدن، کلریتی شدن، سوسوریتی شدن، منیزیت زایی و رودنگیتی شدن می باشد. کانه زایی کرومیت در این منطقه بیشتر به صورت عدسی یا توده های نامنظم و پراکنده بوده که توسط سنگهای هارزبورژیتی همراه با یک غشای دونیتی میزبانی می شوند. این کرومیت ها از نظر ترکیب به کرومیت های تیپ آلپی شباهت داشته و بافت های توده ای تا افشان و نیز لایه ای نشان می دهند. بر اساس نتایج حاصل از آنالیز xpma، این کرومیت ها از نوع کروم بالا با ??9cr# > بوده که حاصل تبلور از یک ماگمای بونینیتی در جایگاه زمین ساختی سوپراسابداکشن (ssz) و با درجه بالای ذوب بخشی می باشند. مطالعات ژئوشیمیایی بر روی نمونه های سنگی منطقه طروسک نشان می دهد که این سنگ ها دارای ماهیت تولئیتی بوده و در یک محیط تکتونیکی از نوع جزایر قوسی مرتبط با زون فرورانش به وجود آمده اند. کانی شناسی مرتبط با رگه کوارتزی و زون سیلیسی در منطقه مورد مطالعه شامل کوارتز، کالکوپیریت، پیریت، اسفالریت، کوولیت، کالکوسیت، مالاکیت، آزوریت و اکسید های آهن می-باشد. سنگ میزبان این رگه، توده نفوذی دیوریت- کوارتز دیوریتی بوده و بر اساس مطالعات پتروگرافی و نتایج xrd دگرسانی غالب در آن از نوع سیلیسی شدن و پروپیلیتی می باشد. نتایج حاصل از xrf برای دو نمونه مرتبط با این رگه، میزان مس را 87/2 و 08/1 درصد وزنی نشان داد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از آنالیز fire assay، حداکثر مقدار طلای رگه سیلیسی ppb 230 بدست آمد که این میزان از نظر ارزش اقتصادی قابل برداشت (5 تا 10 ppm) بسیار کم است اما آنومالی مثبت نسبت به فراوانی این عنصر در پوسته قاره ای (ppb 5 ) دارد لذا ارائه طرح های اکتشافی مقدماتی در زمینه طلا توجیه پذیر می باشد.

منطقه دگرگونی کوه کفتری واقع در بخش مرکزی ایران در 342000 تا 348000 طول شرقی و 3950000تا 3966000 عرض شمالی واقع شده است. که دگرگونی این منطقه از نوع دگرگونی ناحیه ای در حد بالاتر از رخساره شیست سبز است. این پژوهش در دو بخش جداگانه انجام گرفت. بخش اول مطالعه به منظور پی جویی مقدماتی جهت بررسی پتانسیل اقتصادی و تهیه نقشه های ژئوشیمیایی کانی های که می توانند نشانگر کانسار سازی در منطقه باشند بر روی کانی های سنگین در13 شاخه از آبراهه های اصلی منطقه انجام گرفت. مطالعه و بررسی برروی13 نمونه برداشت شده از رسوبات آبراهه ها به روش مایعات سنگین (بروموفرم)، برای 44 کانی انجام پذیرفت، که نتایج حاصل از مطالعه کانی سنگین بصورت کیفی(quality) بوده، به منظور انجام داده پردازی با استفاده از فرمول: [ =s.b.y.d.10000/a.c.(2.5) (ppm) مقدار گرم درتن]، توسط نرم افزار excel نتایج حاصل به داده های کمی(quantity) تبدیل و سپس با استفاده از نرم افزار arcview نقشه های آنومالی ژئوشیمیایی کانی های امید بخش مگنتیت، مالاکیت، پیریت -لیمونیت، پیریت- اکسید، پیریت، شیلیت، هماتیت، آپاتیت، باریت، گارنت، گالن و لیمونیت در منطقه کوه کفتری تهیه گردید. بخش دوم مطالعه به منظورپی بردن به عناصر اصلی و فرعی موجود در منطقه و بررسی توان اقتصادی آن ها انجام گرفت. 15 نمونه تهیه شده به محل آزمایشگاه labwest در کشور استرالیا ارسال گردید. نتایج حاصل به منظور بررسی از نظر اهمیت اقتصادی با مقدار کلارک پوسته زمین و کلارک پوسته فوقانی زمین و همچنین با مقادیر میانگین عناصر فرعی در شیل ها، کلارک سنگ های رسوبی، شیل های کربناته، شیل های چرتی و شیل های تخریبی- آتش فشانی- رسوبی مقایسه شد. در نهایت عناصری مانند cr, ba غنی شدگی مثبت و عناصری مانند u, zr تهی شدگی از خود نشان داده اند، که نشان دهنده عدم کانی زایی مناسب u, zr در سنگ های دگرگونی کوه کفتری می باشد.

فیروزه (turquoise) یک آلومینوفسفات آبدار مس با فرمول cual6(po4)4(oh)8.5h2o است (frost, 2006). نام تورکویز (turquoise) که به معنای سنگ ترکی است، از این جهت بر روی این کانی ارزشمند ایرانی نهاده شد که در زمان های باستان به منظور صادرات فیروزه به سایر کشورهای دور و نزدیک، پس از استخراج رگه های این سنگ از معادن برای تراش، آن را ابتدا به کشور عثمانی (ترکیه حاضر) فرستاده و سپس قسمت عمده آن از طریق جاده ابریشم به کشورهای مختلف صادر می شد. از این رو اروپائیان که برای نخستین بار این سنگ را در عثمانی مشاهده کردند، نام آن را سنگ ترکی نهادند. با توجه به شرایط بسیار سخت تشکیل فیروزه، تنها منبع شناخته شده این سنگ گرانبها تا زمان های طولانی معدن فیروزه نیشابور بود که برخی از انواع آن از کیفیتی استثنایی برخوردار بودند. جهت درک اهمیت جواهرات خصوصا فیروزه در روزگار گذشته تنها اشاره به این نکته که بخش قابل توجهی از فیروزه ها و لاجوردهایی که به طور گسترده در مقبره ها و تابوت فراعنه مصر به کار رفته از ایران در آن زمان صادر شده است، کافی به نظر می رسد. این کا نی که روزگاری نمادی از ایران به شمار می رفت بر اساس نوع، درصد ترکیبات و محل تشکیل، رنگ هایی دارد که در طیف وسیعی از آبی کم رنگ تا آبی پر رنگ و سبز روشن و در مواردی سبز تیره نمودار می شود (خواجه بیدختی، 1388). به طور کلی امروزه سنگ فیروزه با رنگ آبی آسمانی، جلای چینی و سختی بالا جذاب تر و مرغوب تر به شمار می رود. با این وجود می توان گفت که در کشورهای اروپایی رنگ سبز فیروزه و در ایران، آمریکا و اکثر کشورهای آسیایی رنگ آبی آسمانی آن دارای محبوبیت بیشتری است (خواجه بیدختی، 1388). با توجه به اینکه در ساختمان فیروزه مقادیری آب وجود دارد، در صورتی که فیروزه در جای گرم و خشک نگهداری شود، به تدریج آب خود را از دست داده و رنگ آن کمرنگ خواهد شد. از این رو سنگ های فیروزه نیشابور به سبب داشتن رنگ عالی، سختی بالا و وجود مقادیر کم آب در ساختمان فیروزه، از کیفیتی خاص برخوردارند. از دیگر کشورهای صادرکننده فیروزه به جز ایران می توان به کشورهای آمریکا، مصر و ترکستان اشاره کرد. فیروزه های آمریکایی که امروزه قسمت اعظم بازار فیروزه دنیا حتی ایران را در دست گرفته است، در مقایسه با انواع ایرانی فیروزه به لحاظ رنگ، جلا و سختی از کیفیت پایین تری برخوردارند و نوع با کیفیت فیروزه نیشابور همچنان صدر نشین بازار فیروزه دنیا محسوب می شود، هر چند که به سختی می توان قطعه ای از آن را حتی به بهای پرداخت مبالغ هنگفت به دست آورد (خواجه بیدختی، 1388). کانی های شبه فیروزه از جمله مواد طبیعی اند که گاهی به جای فیروزه استفاده می شوند. فسیل دندان یا استخوان که آدونتولیت یا فیروزه استخوانی نامیده می شود. آدونتولیت از جمله کانی های است که به مقدار فراوان در جنوب فرانسه استخراج می شود. "وبستر،"جواهر شناس آمریکایی از آدونتولیت به عنوان یک شبه فیروزه جذاب نام برده است. هاولیت نیز یک شبه فیروزه است که قابلیت رنگ پذیری بالایی دارد و گاهی این کانی را به جای فیروزه عرضه می کنند حتی بعضی اوقات هاولیت طبیعی را به عنوان فیروزه سیفد به فروش می رسانند (reiche, 2000). برای ارزیابی کامل تبلور عاج یا شبه فیروزه توسط فاکتور شکافت بر اساس جدایی بین دو مولفه ارتعاشی یکسان فیروزه در طیف سنجی ir اندازه گیری کریستال های شبه فیروزه متداول است (reiche, 2000). به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که آدونتولیت رفتار حرارتی باستانی عاج فسیلی در حرارت های بالایc550 تحت شرایط اکسیداسیون اندازه و شکل بلورها، عاج، دندان و استخوان بدون رفتار حرارتی مشاهده نمی شود. انحلال و تبلور مجدد در دمای پایین در خاک منجر به بلورهایی با اندازه و شکل متفاوت می شود مثل بلورهای میله ای شکل است (reiche, 2000). تشخیص منشاء نهایی رنگ در آدونتولیت ممکن است با تجزیه و تحلیل وضعیت بار الکتریکی عناصر فرعی تعیین می شود (dardenne, 1998). با توجه به مطالعات بورکینز (1989) و کلارک (1996)، عنصر ce ضمن شرایط اکسایشی اغلب رفتاری متفاوت از دیگر ree ها نشان می دهد و ممکن است در افق های اولیه باقی بماند. بدین معنی است که ce تحت شرایط اسیدی نمی تواند تشکیل کمپلکس جدید بدهد و در نتیجه یا در همان کمپلکس قبلی می ماند و یا اینکه پس از شستشو در هیچ کمپلکس جدیدی وارد نمی شود. بنابراین میزان آن در محصولات محیط اسیدی کاهش آشکار نشان می دهد. کاهش عنصر ce درکانی فیروزه به نسبت هاله های دگرسان را می توان به حاکم بودن شرایط هوازدگی در زمان تشکیل فیروزه نسبت داد. از طرفی افزایش کادمیوم را به تجزیه آپاتیت ماگمایی و تشکیل آلومینوسیلیکات ثانویه که جاذب عناصر خاکی نادر سنگین اند مرتبط دانست (brookins, 1989).

چکیده استحصال آهن و تیتان از ماسه بادی های شرق کویر لوت نصرت آباد زاهدان به وسیله: رعنا نظری خانمیری منطقه مورد مطالعه در شمال غرب استان سیستان و بلوچستان (غرب شهرستان زاهدان)، قرار دارد. این منطقه بخشی از برگه زمین شناسی 1:100000الله آباد که در ?27 و590 تا ?30 و ?59 طول شرقی و. 33? وo29 تا?37 و?29عرض شمالی و به وسعت تقریباً32 کیلومتر مربع واقع شده است. جهت انجام مطالعات کانی شناسی، 4 مقطع نازک و 4 مقطع صیقلی جهت انجام مطالعات در نظر گرفته شد. مهم ترین کانی هایی که در مقاطع شناسایی گردید کانی های پیروکسن، آمفیبول، پلاژیوکلاز، کوارتز، زیرکن، تورمالین، ارتوکلاز بودند و خرده سنگ هایی شامل: خرده سنگ ولکانیکی، خرده های آهک، خرده سنگ سیلتستون یا ماسه سنگ ریزدانه، بازالت با بافت میکرولیتی و چرت مشاهده گردید. جهت مطالعه مقاطع صیقلی، پس از جدا سازی نمونه با مگنت از آن مقطع تهیه نموده و بررسی گردید که نشان دهنده همراهی مگنتیت با هماتیت است. هم چنین مطالعات xrd, xrf,sem نیز انجام گرفت و کانی های شاخص و مهم و درصد اکسیدهای اصلی نیز شناسایی گردید. آماده سازی نمونه ها در آزمایشگاه را می توان به چهار بخش سرند کردن، جداکردن مغناطیسی، جداسازی با محلول های سنگین و جداسازی الکترومغناطیسی تقسیم کرد. روش های زیادی برای جداسازی از کانی مگهمایت وجود دارد مانند: روش سولفاته، روش کلریدی که این دو روش شستشوی نمونه با اسید سولفوریک و اسید هیدروکلریک می باشد. هر دو روش انجام گردید و از آن آنالیز xrd انجام گرفت. در آخر در فصل جداگانه ای به روش های موفقیت آمیز استحصال تیتانیوم پرداخته شد.

ناحیه ی مورد مطالعه در محل نزدیکی روستای دروار در 58 کیلومتری جنوب غرب شهرستان دامغان، در ارتفاعات شمالی استان سمنان، در شرق و دامنه های جنوب رشته زون البرز شرقی واقع شده است. در منطقه ی مورد نظر سنگ های آهکی که در بخش هایی به آهک های دولومیتی و دولومیت تبدیل می شوند، رخنمون قابل توجهی دارند. این سنگ ها کمر پایین افق بوکسیت_لاتریت تویه دروار را تشکیل داده و متعلق به سازند الیکا به سن تریاس زیرین هستند. افق بوکسیت_لاتریتی در راستای شرقی_غربی بصورت چینه سان برروی سنگ های الیکا قرار گرفته است و به وسیله ی ماسه سنگ و شیل شمشک بطور هم شیب پوشانده شده است. شواهد آزمایشگاهی نشان میدهد این افق به دلیل پایین بودن مدول آلومینیوم، ترکیب کانی شناسی نامطلوب و بالا بودن سیلیس و آهن برای بهره برداری آلومینا مناسب نیست. توده ی معدنی از دو بخش لاتریتی با رنگ (سرخ تا قهوه ای(و بوکسیتی با رنگ (خاکستری، کرم_سبز (تشکیل شده است. در افق لاتریتی اکسیدهای آهن و در بخش بوکسیتی کانی های آلومینیوم دار غالب هستند. شواهد بافتی بیانگر دو منشأ، نیمه برجازا و نابرجازا برای نهشته است. بافت های گرهکی، پیزولیتی، کلوفرمی_جریانی و کنکرسیونی از شواهد نیمه برجازا بودن نهشته است و وجود بافت-هایی مانند بافت آرنایتی ناشی از حضور کوارتز، پیزوئید های پهن و کشید و پیزوئیدهای با اندازه و شکل متفاوت، از شواهد آواری و نابرجازا بودن این نهشته است. ترکیب کانی شناسی در طول ضخامت افق بوکسیت متفاوت است ولی بهرحال دیاسپور کانی اصلی آلومینیوم است و مهمترین کانی سیلیکاته همراه بوکسیت کائولینیت می باشد. الگوی توزیع عناصر نشان میدهد که این نهشته ها احتمالا? شباهت زیادی به کانسارهای بوکسیت کارستی با منشأ بازالتی، هوازدگی مطلوب اما بلوغ بافتی متوسط و بیشتر از نوع بوکسیت رسی هستند. با توجه به کاربرد بوکسیت مورد نظر در ترکیب اولیه سفال بام و نتایج آزمون های سختی، شوره زنی، مقاومت فشاری، جذب آب و غیره بالا رفتن کیفیت سفال بام محرض گردید.

خاک چال ها، مکانی مناسب و امن برای دفن بهداشتی زباله می باشند. با ایجاد یک پوشش مناسب در دیواره خاک چال، می توان از عواقب و خطرات ناشی از آلوده شدن آب های زیر زمینی جلوگیری کرد. پوشش دیواره خاک چال علاوه بر مقاوم بودن در برابر سرما و گرمای محیط و عدم تغییر در دیواره، باید بتواند فلزات موجود در شیرابه رها شده از زباله را جذب نماید تا در صورت نقص در دیواره و رها شدن شیرابه تولید شده، ضرر چندانی به محیط زیست و آب های زیرزمینی وارد نشود. در این مطالعه به منظور شناسایی پوششی مناسب و دارای هر دو شرایط ذکر شده در بالا برای استفاده در دیواره خاک چال، از مخلوط بنتونیت و زئولیت استفاده شده و در درصد رطوبت های متفاوت، در معرض سرما و گرما قرار داده شده است. همچنین مقدار جذب فلزات سنگین توسط جاذب های طبیعی مورد استفاده، مورد بررسی قرار گرفته و نحوه ی گسترش آلودگی در خاک منطقه ی دفن زباله بدون استفاده از لایه جاذب و همچنین در صورت استفاده از لایه ی جاذب بررسی شده است. در آزمایشات انجام شده در این مطالعه، بهترین مخلوط برای استفاده به عنوان دیواره نفوذناپذیر خاک چال، مخلوط بنتونیت و زئولیت معدن دولت آباد سبزوار در نسبت 3 به 1 زئولیت به بنتونیت و نسبت 4 به 1 زئولیت به بنتونیت است. مخلوط های ذکر شده در رطوبت 70% در معرض خشک شدگی و انجماد قرار گرفته و ترک نخورده اند. این مخلوط ها به ویژه مخلوط با نسبت 4 به 1 زئولیت معدن دولت آباد سبزوار به بنتونیت و بنتونیت خالص، قادر به جذب مقدار زیادی از فلزات سنگین می باشند. بنابراین مخلوط بنتونیت و زئولیت (معدن دولت آباد سبزوار) با نسبت 4 به 1 به عنوان بهترین ترکیب دیواره خاک چال معرفی می-گردد.

توالی توف های زئولیتی شده در منطقه افتر با سن ائوسن ـ الیگوسن در شمال غرب روستای هفدر (افتر) و 32 کیلومتری شمال غرب سمنان واقع شده است. این ناحیه از نظر ساختاری در پالئوزوئیک میانی و بخشی از البرز مرکزی به شمار می آید. بر اساس مطالعات کانی شناسی انجام شده که بر پایه نتایج حاصل از داده های پرتو x (xrd)، آنالیزهای شمیایی xrf)) است، نشان دهنده آن است که زئولیت های این منطقه عمدتا از انواع کلینوپتیلولیت و هیولاندیت می باشد. زئولیت ها آلومینوسیلیکات های آبدار می-باشند که در ساختارشان علاوه بر تترائدرهای آلومینیوم و سیلسیم، کاتیون های قلیایی و قلیایی خاکی نیز به چشم می خورد. از ویژگی های شیمیایی و فیزیکی کانی های این خانواده می توان به تبادل یونی، جذب گازها و خواص کاتالیستی آنها اشاره نمود. در این پژوهش با استفاده از زئولیت های افتر (کلینوپتیلولیت و هیولاندیت) و زئولیت طبیعی اصلاح شده با hcl و nacl و زئولیت سنتز شده نوع lta به توانایی این زئولیت ها در جذب یون های فلزات سنگین cd+2, ni+2,hg+2 از نمونه ی آب مصنوعی و آب حاصل از پساب کارخانه زغالشویی طزره پرداخته شده است. بدین ترتیب ابتدا زئولیت lta سنتز و زئولیت طبیعی خرد و پس از اصلاح، مورد آزمایش و بررسی به روش بچ قرار گرفت. با استفاده از این روش و نتایج به دست آمده ازآنالیزهای icp ، محاسبه پارامترهای موردنظر و مقایسه میزان جذب این جاذب ها نشان داده شده است که بیشترین میزان جذب یونهای cd+2, ni+2 توسط زئولیت سنتز شده lta و بیشترین میزان جذب یون hg+2 توسط زئولیت اصلاح شده توسط nacl می باشد. همچنین آزمایشات نشان می دهد که این زئولیت ها به خوبی قادر به جذب فلزات سنگین از پساب زغال شویی کارخانه طزره می باشند.