در این مطالعه به بررسی نقش مخارج r&d داخلی و واردات تکنولوژی بر ارزش افزوده در صنایع بزرگ ایران، طی دوره زمانی 1385-1373 پرداخته شده است. برای این منظور از مدل های رشد درون زا که در آن تولید تابعی از تعداد شاغلان، موجودی سرمایه فیزیکی، r&d داخلی و واردات سرمایه ای-واسطه ای در نظر گرفته شده، استفاده گردیده است و مدل مزبور به روش داده های تابلویی برای بیست و یک گروه صنعتی برآورد شده است. پس از انجام تحلیل های حساسیت، نتایج به دست آمده نشان می دهند که طی دوره مزبور، r&d داخلی و واردات سرمایه ای-واسطه ای تأثیر مثبت و معنی داری بر ارزش افزوده صنایع مورد بررسی داشته اند؛ به طوری که تاثیر r&dداخلی بر ارزش افزوده صنایع بزرگ از واردات سرمایه ای-واسطه ای بیشتر بوده است. همچنین یافته های تحقیق بر نقش مثبت سرمایه انسانی در جذب تکنولوژی های وارداتی و متعاقباً افزایش ارزش افزوده صنایع مورد بررسی تاکید دارند. لذا توصیه های سیاستی این مطالعه، حمایت دولت از فعالیت های r&d صنایع بزرگ، توجه ویژه به کمیت و کیفیت سرمایه انسانی مورد نیاز صنایع و افزایش مناسبات تجاری با کشورهای صنعتی و رهبران تکنولوژی می باشند.

گردشگری بزرگترین صنعت خدماتی جهان از نظر درآمدزایی شناخته شده است به طوریکه رشد آن تغییرات اجتماعی و اقتصادی زیادی را به دنبال داشته است. توسعه صنعت گردشگری برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی چون نرخ بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجهند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین صنعت گردشگری و تولید ناخالص داخلی در ایران طی دوره 1347-1386 می باشد. در این مطالعه سعی شده است با استفاده از روش هم انباشتگی جوهانسن- جوسلیوس، رابطه بین درآمدهای حاصل از این صنعت و تولید ناخالص داخلی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. همچنین تلاش شده است تا نوع رابطه علیت بین درآمد حاصل از گردشگری خارجی و تولید ناخالص داخلی با استفاده از آزمون علیت گرنجری و آزمون علیت هیسائو تعیین گردد. نتایج آزمون هم انباشتگی جوهانسن - جوسلیوس نشان می دهد که یک رابطه همگرایی بلند مدت بین متغیرهای مذکور وجود دارد و ضریب متغیر درآمد حاصل از گردشگری عددی مثبت می باشد. همچنین آزمون های علیت نشان می دهند که یک رابطه علیت دو طرفه بین درآمد حاصل از صنعت گردشگری و تولید ناخالص داخلی وجود دارد. از این رو می توان استدلال کرد که صنعت گردشگری می تواند باعث افزایش تولید ناخالص داخلی کشور شود و برعکس

چکیده ندارد.

در این مطالعه به بررسی برقراری رابطه ی اوکان و نامتقارن بودن این رابطه در کشورهای منتخب اسلامی، طی دوره ی زمانی2010-1981 پرداخته شده است. برای این منظور رابطه ی اوکان و تعمیم-یافته ی این رابطه با استفاده از روش اثرات تصادفی و روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) برآوردگردیده است. مطابق نتایج برآورد شده قانون اوکان تعمیم یافته در دوره ی زمانی 2008-2000 و 2010-1990 برقرار نمی باشد. اما مطابق یافته های این تحقیق قانون اوکان تعمیم یافته در 5 کشور اسلامی در دوره ی 2010-1981 برقرار است. استفاده از داده های سری زمانی و روش حداقل مربعات معمولی برقراری رابطه ی اوکان و نیز نامتقارن بودن این رابطه را در سه کشور الجزایر، آلبانی و ترکیه تائید می نماید. لذا توصیه های سیاستی این مطالعه ایجاد تغییرات ساختاری، خصوصی سازی و کاهش اندازه ی دولت، کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و ایجاد انطباق بین آموزش های نیروی کار با مهارتهای تقاضا شده، اصلاح قوانین کار در جهت انعطاف پذیرتر نمودن بازار کار می باشند.

این مطالعه رابطه بین رشد اقتصادی، پس انداز و سرمایه گذاری در 15 کشور منتخب اسلامی را طی دوره زمانی 2007-1980 با استفاده از روش اقتصاد سنجی هم انباشتگی پانلی و نیز آزمون علیت گرنجری پانلی بررسی می کند. نتایج نشان می دهند که رابطه هم انباشتگی در بلندمدت در بین متغیرهای مدل برقرار است. نتایج روش حداقل مربعات پویا تاثیر مثبت پس انداز بر سرمایه گذاری را نشان داد. هم چنین در بلند مدت تاثیر مثبت سرمایه گذاری بر پس انداز به اثبات می رسد. یافته های حاصل از علیت گرنجری نیز حاکی از آن هستند که در بلندمدت علیت از رشد اقتصادی و پس انداز به طرف سرمایه گذاری و از طرف رشد اقتصادی و سرمایه گذاری به طرف پس انداز برقرار است.

این مطالعه مدل رشد مبتنی بر محدودیت تراز پرداخت ها را در اقتصاد ایران طی دوره 1350- 1386 مورد بررسی قرار می دهد. به منظور تخمین مدل و تجزیه و تحلیل داده ها، روش خود توضیح با وقفه های گسترده ( (ardlو آزمون همجمعی باند مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج تجربی نشان می دهد که واردات با رابطه ی مبادله و درآمد هم انباشته بوده و دارای رابطه بلندمدت می باشند و قیمت های نسبی تاثیر منفی و معنی دار و درآمد تاثیر مثبت و معنی دار بر واردات در ایران دارد. همچنین بر اساس نتایج تحقیق، قانون تیرل وال در اقتصاد ایران برقرار می باشد. بنابراین نرخ رشد اقتصادی را می توان از تقسیم نرخ رشد صادارت بر کشش درآمدی تقاضا برای واردات بدست آورد.

تولید ناخالص داخلی یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی در یک کشور محسوب می شود که از روندی یکنواخت برخوردار نبوده و حول یک روند بلندمدت دچار نوسان می باشد. لذا با توجه به اینکه ثبات اقتصادی به عنوان یکی از مولفه های اصلی تعیین کننده بسیاری از متغیرهای اقتصادی، ازجمله سرمایه گذاری است از اینرو ثبات اقتصادی جزو اهداف کلان اقتصادی کشورها محسوب می شود. به همین دلیل تثبیت نوسانات اقتصادی و دستیابی به ثبات نسبی همواره در برنامه ریزی های اقتصادی سیاست گذاران از اولویت برخوردار بوده است. برای این منظور مطالعه و شناسایی عوامل مهم تاثیر گذار بر ایجاد بی ثباتی اقتصادی (سیکل های تجاری) حائز اهمیت است. ثبات اقتصادی به عنوان یکی از مولفه های اصلی تعیین کننده سرمایه گذاری و عملکرد اقتصادی بوده و از این رو جزو مهمترین اهداف کلان اقتصادی کشورها محسوب می شود. به همین دلیل، تثبیت نوسانات اقتصادی همواره در برنامه-ریزی های اقتصادی سیاستگذاران از اولویت برخوردار بوده و برای این منظور شناسایی عوامل مهم تأثیرگذار بر ایجاد بی ثباتی اقتصادی(سیکل های تجاری) حائز اهمیت است. در این راستا، مطابق ادبیات اقتصادی بی ثباتی مالی یکی از عوامل ایجاد کننده بی ثباتی اقتصادی و در نتیجه بروز سیکل های تجاری است. به همین دلیل، در این مطالعه سعی می شود با استفاده از اطلاعات سری زمانی دوره 1387-1343 اثر بی ثباتی مالی بر سیکل های تجاری اقتصاد ایران مورد بررسی تجربی قرار گیرد. بدین منظور از روش فیلتر هودریک – پرسکات hp جهت بدست آوردن سیکل های تجاری و از روش garch برای برآورد بی ثباتی مالی استفاده شده، سپس با بهره گیری از تکنیک های هم انباشتگی اثر بی ثباتی مالی بر سیکل های تجاری برآورد و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

هدف اصلی بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی و در نتیجه رهایی از فقر و عقب ماندگی است. برای رسیدن به این هدف با توجه به اینکه کشاورزی می تواند از طریق ایجاد مازاد اقتصادی، تامین ارز خارجی برای واردات کالاهای سرمایه ای و واسطه ای و عرضه ی مواد اولیه مورد نیاز بخشی از صنایع، جریان رشد و توسعه ی اقتصادی را تسهیل و تسریع کند، از اولویت ویژه ای برخوردار است. با توجه به پیشرفت های دهه های اخیر در فعالیت های اقتصادی جهان در بسیاری از کشورهای امروزی، کشاورزی هنوز بی اندازه عقب مانده است و بهره وری پایین در این بخش یکی از علل عمده فقر و تاخیر در توسعه ی کل اقتصاد این کشورها به شمار می رود. لذا بررسی عوامل موثر بر بهبود وضعیت این بخش بسیار حائز اهمیت می باشد. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر اقتصاد دانش بنیان بر ارزش افزوده بخش کشاورزی برخی کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته می باشد. به این منظور ابتدا با استفاده از شاخص موریس، شاخصی برای اقتصاد دانش بنیان در این کشورها محاسبه شده و سپس مدلی اقتصادی برای بررسی این رابطه در کشورهای در حال توسعه، توسعه یافته و مجموع کشورهای منتخب ارائه شده است. در این راستا از روش پانل دیتا در نرم افزار اقتصادسنجی eviews7 بهره گرفته و داده های مورد نیاز نیز از بانک اطلاعاتی شاخص های توسعه جهانی2012 (wdi) استخراج شده است. نتایج حاکی از تاثیر منفی اقتصاد دانش بنیان بر ارزش افزوده بخش کشاورزی هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه یافته است که این امر می تواند ناشی از شکاف بین تولید و استفاده دانش و اطلاعات در این کشورها باشد. همچنین این تاثیر در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای در حال توسعه است.

شدت رقابت و سرعت پیچیدگی تغییرات در محیط کسب و کار امروزی ، ساختار پورتفوی پیچیده محصولات را برای شرکت ها بویژه شرکت های جوان ضروری ساخته است. زیرا شرکت ها به واسطه آن می توانند با افزایش فروش، به سود بالایی دست یابند. بدین وسیله بر محدودیت های خود در زمینه منابع و قوانین چیره شوند و بقاء و موقعیت خود را تضمین نمایند. این پژوهش در پی بررسی تاثیر ظرفیت جذب و درجه پیچیدگی پورتفوی محصولات بر سودآوری شرکت می باشد و اینکه ظرفیت جذب، چگونه در بهبود عملکرد سازمان و افزایش سودآوری شرکت موثر است؟در این تحقیق جامعه آماری مورد نظر 230 شرکت فعال صنایع غذایی در تبریز خواهد بود. برای آزمون فرضیه های مطرح شده در کل 82 شرکت فعال در این مجموعه پرسشنامه توزیع گردید. با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری، با به کارگیری نرم افزار لیزرل تاثیر ظرفیت جذب و درجه پیچیدگی پورتفوی محصول بر سودآوری شرکت مورد تحلیل قرار گرفت و نتایج نشان می دهد بین ظرفیت جذب و درجه پیچیدگی پورتفوی محصول با سودآوری رابطه مثبت وجود دارد.

با توجه به اهمیت و وزن شاخص قیمت مواد غذایی در سبد هزینه ای و نیز میزان کمی و کیفی مصرف مواد غذایی، لزوم توجه به تغییرات شاخص قیمت این کالاها و عوامل موثر بر آن، بسیار حائز اهمیت است. یکی از عواملی که می تواند تأثیر معنی داری بر شاخص قیمت مواد غذایی داشته باشد، شاخص قیمت حامل های انرژی است. به این دلیل که تولید مواد غذایی و نیز فرآیند فرآوری و حمل ونقل آن ها تا رسیدن به دست خانوارها، انرژی بر هستند؛ بنابراین افزایش قیمت حامل های انرژی می تواند تأثیر زیادی روی قیمت تمام شده ی این محصولات داشته باشد. در مطالعه ی حاضر با استفاده از داده های سری زمانی طی دوره ی 1391-1353، ابتدا همگرایی میان شاخص قیمت حامل های انرژی و قیمت مواد غذایی با در نظر گرفتن امکان شکست ساختاری و سپس تأثیر افزایش قیمت حامل های انرژی بر شاخص قیمت مواد غذایی در ایران با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی ardl مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه ی همگرایی نشان می دهد که شاخص قیمت حامل های انرژی و مواد غذایی در ایران واگرا هستند. همچنین نتایج حاصل از رهیافت اقتصادسنجی ardl، نشان دهنده ی تأثیر ضعیف حامل های انرژی بر شاخص قیمت مواد غذایی در ایران است؛ که از جمله دلایل این نتیجه می توان به غیر واقعی بودن قیمت حامل های انرژی در اثر پرداخت یارانه از سوی دولت تا سال 1389 اشاره نمود.

در این مطالعه به بررسی وجود همگرایی تصادفی و همگرایی بتا در بین مصرف سرانه انرژی کشورهای عضو اوپک طی دوره زمانی 2011 – 1971 پرداخته می شود. بدین منظور برای آزمون وجود یا عدم وجود همگرایی تصادفی از آزمون ریشه واحد ارائه شده توسط لی و استرازیسیچ(2003) و همچنین جهت آزمون همگرایی بتا از مدل ارائه شده توسط پرون و یابو(2009) استفاده می شود. درضمن نتایج حاصل از روش پرون و یابو، نسبت به وجود یا عدم وجود ریشه واحد حساس نبوده و به این دلیل نتایج حاصله قابل استنادتر از نتایج سایر روش ها می باشد. نتایج، نشانگر وجود همگرایی تصادفی و همگرایی بتا در بین مصرف سرانه انرژی کشورهای عضو اوپک می باشد. تاریخ شکست های بدست آمده از این روش ها به شکل خوشه ای در چند سال خاصی جمع شده است که دلیل آن، وقوع شوک های بزرگ انرژی یا اقتصادی در برخی از سال ها می باشد.

با توجه به نقش موثر انرژی در توسعه و رفاه اقتصادی و افزایش مصرف انرژی به موازات رشد اقتصادی در جوامع بشری عنایت به محدود بودن منابع و پیش گیری از مواجه شدن با بحران انرژی لزوم صرفه جویی از طریق بهینه سازی مصرف ضروری است. علاوه بر آن، استفاده از تکنولوژی نوآورانه و تحقیق و توسعه انرژی در راستای ارتقای بهره وری انرژی و کاهش اثرات سوءمصرف انرژی بر محیط زیست امری ضروری است؛ بنابراین در این مطالعه به بررسی تأثیر مصرف انرژی و تحقیق و توسعه انرژی بر تولید ناخالص داخلی واقعی برای کشورهای منتخب با تاکید بر گروه هشت کشور اسلامی در حال توسعه در دوره ی 2011-1990 با استفاده از روش پانل دیتا پرداخته شده است. همچنین در این مطالعه، مدل اصلی در قالب های مختلفی برای دو گروه از کشورهای دارای ذخایر و بدون ذخایر نفتی همراه با وقفه های متغیر تحقیق و توسعه انرژی برآورد شده است. نتایج نشان می دهد که انرژی های فسیلی، تجدیدپذیر و تحقیق توسعه انرژی تأثیر مثبت بر تولید ناخالص داخلی کشورهای بدون ذخایر نفتی دارد. در کشورهای دارای ذخایر نفتی، به غیر از متغیر مصرف انرژی های تجدیدپذیر، سایر متغیرها تأثیر مثبت بر تولید ناخالص داخلی دارند که با اعمال وقفه های متغیر تحقیق و توسعه انرژی، تأثیر متغیر مصرف انرژی های تجدیدپذیر نیز در این کشورها به سمت مثبت حرکت می کند. برآورد مدل برای کشورهای d8 نشان دهنده ی تأثیر مثبت تمامی متغیرها بر تولید ناخالص داخلی است. در این راستا می¬توان سیاست¬های مناسب مانند تغییر راهبردهای بخش انرژی، جایگزینی انرژی های نو مخصوصاً در کشورهای بدون ذخایر نفتی، حمایت های دولتی در جهت تحقیق و توسعه انرژی، توسعه ی مراکز دانش بنیان و همکاری کشورها و مجامع بین المللی را تبیین و ارائه نمود.

تحقیق حاضر به بررسی رابطه علیت بین توسعه زیرساخت های مخابراتی و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب در حضور 4 متغیر کلان اقتصادی دیگر طی دوره زمانی 2013-1993 پرداخته است. در این راستا با استفاده از تکنیک های اقتصادسنجی از قبیل آزمون ریشه واحد، هم انباشتگی پانلی و علیت پانلی، رابطه فوق برآورد شده است. نتایج حاکی از وجود شبکه ای از روابط علّی بین متغیرهای تحقیق می باشد و می توان اشاره کرد که در بلندمدت رابطه علیت یک طرفه از سوی توسعه زیرساخت های مخابراتی به رشد اقتصادی وجود دارد.

بازار نفت به دلیل عدم امید به کشف منابع جدید، سرمایه گذاری در تولید نفت و گاز به ویژه در اوپک، رشد تقاضای نفت کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور و بحران های سیاسی و نظامی در سطح جهان مورد تاکید است. با توجه به نوسان های قیمت نفت و بی ثباتی در بازار نفت جهانی، مطالعه شوک های قیمتی نفت مورد توجه اقتصاددانان کلان قرار گرفته است. این مطالعه به تاثیر شوک های قیمتی انرژی بر رشد بهره وری و شاخص قیمت کالاهای کشاورزی طی دوره زمانی 1391- 1350 با استفاده از روش خودرگرسیون برداری ساختاری می پردازد. نتایج حاصل از توابع واکنش آنی نشان داد که شوک وارده از طرف شاخص قیمت حامل های انرژی تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد بهره وری نیروی کار و تاثیر منفی و معنی داری بر شاخص قیمت کالاهای کشاورزی دارد. نتایج تجزیه واریانس نشان می دهد که شاخص قیمت کالاهای کشاورزی بیشترین سهم را در نوسانات شاخص قیمت کالاهای کشاورزی دارد.

کارآفرینی به عنوان یک پدیده نوین در اقتصاد نقش موثری را در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها یافته است و در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار امروزه دارای نقش کلیدی است و در این میان کارآفرین است که الگویی برای مقابله و سازگاری با شرایط جدید را به ارمغان می آورد. آنچه دراین رابطه اهمیت دارد این است که علیرغم اهمیت روزافزون این پدیده و نقش فزاینده آن در اقتصاد جهانی کمتر به این موضوع پرداخته می شود. با توجه به لزوم شناسایی عوامل تاثیرگذار برای نیل به توسعه اقتصادی، این پژوهش تأثیر ویژگی های شخصیتی کارآفرینان بر رشد بنگاه های کوچک و متوسط با در نظر گرفتن نقش تعدیل کنندگی فرهنگ سازمانی را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکتهای کوچک و متوسطی بود که در صنعت تولید قطعات خودروسازی استان آذربایجان شرقی به فعالیت می پردازند.

افزایش تولیدناخالص داخلی سرانه به عنوان معیاری برای سنجش عملکرد اقتصادی یک جامعه مطرح است و بررسی عوامل موثر بر آن از دیرباز مورد توجه بوده است، اکثر اقتصاددانان بر تشکیل سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی به عنوان عامل اصلی افزایش دهنده تولید ناخالص داخلی تاکید دارند. اما یافته های جدید در زمینه اقتصاد فرهنگ، تاکید می کند که سرمایه گذاری در فرهنگ می تواند یکی از عوامل مهم موثر بر تولیدناخالص داخلی سرانه باشد. بر اساس تعریف تراسبی (1999)، منظور از سرمایه فرهنگی، ذخیره ای از ابزارهای فرهنگی ملموس و ناملموس شامل ساختمانها، ساختارها، مکانها و موقعیتهایی با بار معنایی فرهنگی، آثار هنری و صنایع دستی و مجموعه ای از ایده ها، اعمال، باورها، سنت ها و ارزش ها است. یکی از اهداف این تحقیق، محاسبه و تخمین سرمایه فرهنگی است، سپس تاثیر سرمایه فرهنگی بر تولیدناخالص داخلی مورد آزمون و بررسی قرار گرفته است

ارتباط اقتصاد و شادی یکی از مباحث روز و مهم در دنیای امروز به شمار می رود. برخی از اقتصاددانان معتقد هستند که با افزایش سطح شادی مردم در جامعه، می توان انتظار داشت که بهره وری در سطح جامعه افزایش یافته و به دنبال آن سطح تولید ، درآمد و در نهایت رشد و توسعه اقتصادی و رفاه جامعه افزایش یابد.