نام پژوهشگر: سید مهدی عباسی
هادی نظرعلیپور سومالی اسماعیل عمادالدین
در این پژوهش شمش آلیاژ timetal 125 در کوره var ذوب و ریخته گری شد و پس از انجام همگن سازی و نورد داغ اولیه، رفتار تغییر شکل داغ آلیاژ با انجام آزمون فشار داغ در محدوده دمایی(830-680) و نرخ کرنش های 0.001، 0.1و 1 بررسی شد. سپس نمونه ها در جهت محور اصلی برش خورده و تحت بررسی ریزساختاری قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که در منحنی سیلان آلیاژ رفتار تسلیم ناپیوسته مشاهده میشود و ارتفاع پیک تنش با افزایش دما و کاهش نرخ کرنش، کاهش مییابد، اما در دماهای 830 و 780 و نرخ کرنش 0.001 (مقادیر اندک پارامتر z)، پیک تسلیم ناپیوسته کاهش محسوسی دارد. معادلات بنیادی سیلان سینوس هایپربولیک، توانی و نمایی برای این آلیاژ بدست آمده و مقدار انرژی اکتیواسیون تغییر شکل داغ در حدود l290 محاسبه گردید که بیشتر از انرژی اکتیواسیون نفوذ در خود در تیتانیوم ? است. بازیابی دینامیکی به عنوان مکانیزم غالب فرآیند ترمیم در تغییر شکل داغ فشاری با نرخ کرنش 0.001 است. درحالی که در نرخ کرنش های 0.1 و 1 ، تبلورمجدد دینامیکی مشاهده شده است. بهترین شرایط برای تغییر شکل داغ آلیاژ timetal 125 در محدوده 830-780 و نرخ کرنش 1-0.1 بدست آمد. در این شرایط میزان تبلورمجدد در نمونه فشار، بیش از 90% است، درحالی که در دماهای بالاتر رشد دانه منجر به ایجاد ساختار دانه درشت شده است. همچنین مشاهده گردید که با کاهش نرخ کرنش، مقدار ضریب حساسیت به نرخ کرنش آلیاژ از 0.12 تا 0.34 افزایش می یابد.
محمد دارایی سید مهدی عباسی
از آلیاژهای شبه پایدار بتاtimetal lcb و timetal 125 به دلیل هزینه پایین تولید و نسبت استحکام به چگالی بالا، در صنایع خودرو و هوافضا استفاده می شود. در این تحقیق، با تعیین دماهای مناسب نورد گرم ثانویه، آنیل انحلالی و آنیل میانی طی فرآیند کشش سرد مفتول، میزان شکل پذیری آلیاژهای timetal lcb و timetal 125 مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفته شده است. بدین منظور، نمونه هایی از دو آلیاژ در دماهای مختلف ناحیه در ناحیه دو فازی ?/? نورد گرم ثانویه شده و سپس در دو شرایط نورد گرم شده و آنیل انحلالی شده، خواص آنها با انجام آزمون کشش سرد مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به منظور بررسی رفتار شکل پذیری گرم، دو آلیاژ در دماهای مختلف تحت آزمون کشش گرم قرار گرفتند. در ادامه پس از تعیین دمای مناسب نورد گرم ثانویه و آنیل محلولی، آلیاژ timetal lcb تحت فرآیند کشش سرد مفتول قرار گرفته و سپس با تعیین دمای مناسب آنیل میانی، مقادیر کشش سرد بیشتری بر روی نمونه ها اعمال شد. در نهایت، مقایسه ای بین آلیاژ timetal lcb کارسرد شده با عملیات پیرسازی و تبلورمجدد شده انجام و تاثیر عملیات تبلورمجدد پیش از پیرسازی بر میزان کاهش سطح مقطع این آلیاژ بررسی گردید. ریزساختار و فازهای موجود در نمونه ها توسط متالوگرافی و پراش اشعه ایکس بررسی شدند. نتایج حاصله با مقایسه دو حالت نورد گرم ثانویه و آنیل محلولی شده آلیاژها نشان داد که آلیاژ timetal lcb و timetal 125 به ترتیب با نورد گرم ثانویه در دمای c°850 و c°750 و آنیل انحلالی در دمای c°810 و c°750، دارای بالاترین میزان کاهش سطح مقطع می باشند. همچنین آزمون کشش گرم در دماهای بالای دماتر از دمای استحاله بتای آلیاژها، میزان مناسبی از شکل پذیری را نشان داد. به منظور انجام ادامه فرآیند کشش سرد مفتول، با بررسی دمای مناسب بازیابی و تبلورمجدد، دمای آنیل میانی c°810 برای آلیاژ timetal lcb انتخاب گردید. همچنین با صرف نظر از انجام عملیات تبلورمجدد پیش از پیرسازی در آلیاژ timetal lcb، می توان خواص استحکام و شکل پذیری را در کنار هم داشت.