اسکیزوفرنی یکی از بیماری های روانی شدید است که تاثیرات عمیقی را در ایجاد افکار رنج آور, هیجانات, ادراکات و رفتار فرد دارد. درمرحله حاد, اسکیزوفرنی با علائم روان پزشکی مشاهده می شود. دربسیاری ازموارد, این شرایط روانی به سوی مزمن شدن پیش می رود که در آن فرد رنجور شده و قادر به مقابله با فشارهای طبیعی روزمره نمی باشد و پیامدهای اسکیزوفرنی فشار زیادی بر روی اعضای خانواده اعمال می کند و هزینه هایی که ازعدم استفاده از نیروهای بالقوه بیمار و نگهداری طولانی مدت بر جامعه تحمیل می شود, قابل ملاحظه است.مطالعه همه گیر شناختی این بیماری که زیر نظر سازمان بهداشت جهانی (nih) به عمل آمد,شیوع اسکیزوفرنی را درطول عمر, 0/6 تا 1/9 درصد گزارش نموده.طبق dsm-iv-tr میزان بروز در ممالک صنعتی بالاترهم هست.علت شناسی این بیماری بسیار پیچیده است بطوریکه برخی از مطالعات نشان می دهند که بیش از 85 درصد از موارد دارای علل ژنتیکی بوده و کمتر از 15 درصد موارد تحت اثر علل محیطی و فشارهای عصبی شدید می باشند و یا در ارتباط با هم می باشند. مطالعات نشان می دهند که این بیماری دارای الگوی وراثتی بسیار پیچیده ای می باشد و ژن های زیادی در بروز این بیماری دخیل هستند. اما در این بین یکی از مهمترین ژن هایی که در سال های اخیر به عنوان یک ژن مستعد در بروز این بیماری گزارش شده است, ژن پرولین دهیدروژناز است که تا کنون در جمعیت های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و ارتباطش با این بیماری اثبات شده است. این ژن در بازوی بلند کروموزوم شماره 22 (22q11) واقع شده است که این بخش یک منطقه مستعد برای بروز جهش هایی در ارتباط با اسکیزوفرنی می باشد. ژن prodh دستورالعمل هایی را برای تولید آنزیم مربوطه فراهم میکند که عمدتا در مغز, کبد, کلیه و ریه پیدا می شود. در این سلول ها, این آنزیم در ساختارهای تولید کننده انرژی به نام میتوکندری ها عمل می کند. پرولین اکسیداز, فرایند تجزیه پرولین را با راه اندازی واکنش تبدیل کننده آن به پرولین- 5- کربوکسیلات شروع می کند. گام بعدی , این محصول واسطه را آمینواسید گلوتامات تبدیل می کند. تبدیل بین پرولین و گلوتامات در حفظ ذخیره آمینواسیدهای مورد نیاز بدن برای تولید پروتئین و برای انتقال در سلول, مورد نیاز است. هایپر پرولینمیا ناشی از جهش هایی در ژن prodh است که تا کنون جهش های مختلفی ازاین ژن گزارش شده است که فعالیت آنزیم پرولین اکسیداز را کاهش داده اند. این جهش ها یک آمینواسید را در آنزیم جایگزین آمینواسید دیگری کرده و باعث می شوند این آنزیم عملکرد خود را در تجزیه پرولین با کارایی کمتری انجام دهد. کاهش در عملکرد اکسیداز پرولین به انباشته شدن پرولین در بدن می انجامد. در موارد شدید, زیادی پرولین باعث حملات صرع, عقب افتادگی ذهنی و یا دیگر مشکلات نورولوژیکی یا روان شناختی از جمله مهمترین شان یعنی اسکیزوفرنی می شود. چند بررسی ارتباط بین تغییرات در ژن prodh و اختلالات روان شناختی مانند اسکیزوفرنی را نشان داده اند. اغلب تغییرات در ژن prodh به جایگزینی یک آمینواسید به جای آمینواسید دیگر در آنزیم پرولین دهیدروژناز می انجامد. جایگزینی آمینواسید فعالیت آنزیم را کاهش می دهد و به تجزیه ناکارامد پرولین می انجامد. محققان بر این اعتقادند که سطوح افزایش یافته ای از پرولین بر عملکرد مواد شیمیایی خاص انتقال دهنده سیگنال های عصبی بین نورون ها در مغزتاثیر می گذارند و به افزایش خطر اختلال روانی می انجامد. هدف از اجرای این طرح, بررسی این فرضیه است که ژن پرولین دهیدروژناز به عنوان یکی از مهمترین ژن ها ی دخیل در بروز اسکیزوفرنی که در جمعیت های مختلف اثبات شده است, در جمعیت ایران هم می تواند در بروز این بیماری دخیل باشد. در اینجا برای بررسی اثر اختلال این ژن و ارتباطش با بیماری اسکیزوفرنی به آنالیز دو پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی در ژن prodh شامل (1852g/a و 757c/t) و نیز ارتباط هاپلوتایپی این دو جهش در جمعیت آماری خود می پردازیم. روش پژوهش و مراحل انجام پایان نامه: در این کار از 150 فرد بیمار اسکیزوفرنی که توسط روان پزشکان بیمارستان رازی بیماریشان مورد تایید قرار گرفته است, نمونه گیری به صورت خون محیطی انجام می شود و همینطور از 160 فرد سالم به عنوان گروه کنترل, خون گیری می گردد. بعد از تخلیص dna از خون این افراد, آزمایشات مربوطه بر اساس روش pcr-rflp با استفاده از دو جفت پرایمر و دو آنزیم اندو نوکلئازی انجام می گیرد و در نهایت برای تعیین ژنوتایپ ها, قطعات حاصل از برش آنزیمی بر روی ژل برده می شود و الگوی مهاجرت قطعات حاصله در افراد بیمار و سالم مورد مقایسه و بررسی قرار می گیرند. در ادامه بر اساس ژنوتایپ های بدست آمده از دو گروه بیمار و سالم, آنالیز آماری با نرم افزار spss16.0 صورت می گیرد.

اسکیزوفرنی یک بیماری عاطفی و روانی می باشد که مشخصه مهم آن عدم توانایی درک و یا بیان واقعیت است. این بیماری دارای عوارضی همچون عدم ارتباط منطقی در رفتار و گفتار، انزوا و گوشه نشینی بیش از حد، هذیان و توهم است. عوامل محیطی و ژنتیک در بروز این بیماری دخیل میباشند. ژن پرولین دهیدروژناز (prodh) که در کروموزوم 22q11 واقع شده یکی از ژنهای مورد توجه در بیماری اسکیزوفرنی است. بیان این ژن در مغز بسیار زیاد است. پروتئین کد شده توسط این ژن، آنزیم پرولین دهیدروژناز اکسیداز، اولین مرحله از تجزیه پرولین را به دلتا1-پیرولین 5 کربوکسیلات کاتالیز نموده و محصول نهایی این واکنش گلوتامات و گامابوتریک اسید خواهد بود. گلوتامات و گامابوتریک اسید از انتقال دهنده های مهم مغزی میباشند. این ژن دارای نواحی پلی مورفیک متعددی است که از مهمترین آنها میتوان به g1496a ، g758aاشاره نمود. هدف از اجرای این پروژه، بررسی پلی مورفیسم های ژن پرولین دهیدروژناز g1496a ، g758aدر بیماری اسکیزوفرنی در جمعیت ایران بود. بدین منظور 175 فرد بیمار با اسکیزوفرنی حاد بر اساس تشخیص های روانپزشکی و 185 فرد سالم بعنوان گروه کنترل انتخاب و dna ژنومی آنها از لوکوسیت های خون استخراج گردید. جهت بررسی پلی مورفیسم های g1496a، g758a تکنیکpcr-rflp با کمک آنزیمهایbgli و stuiاستفاده گردید، آنالیز داده ها با نرم افزار spss16.0 صورت پذیرفت. فراوانی ژنوتیپ gg، ga،aa حاصل از پلی مورفیسم g1496a در بیماران به ترتیب 75، 19، 5%، و در افراد سالم به ترتیب 86 ،13 ،0% بود. در خصوص پلی مورفیسم g758a فراوانی ژنوتیپ gg، ga،aa به ترتیب در بیماران 85 ،14، 1% در صورتیکه در افراد سالم به ترتیب 81 ، 16، 2% بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که ارتباط معنی داری بین بیماری اسکیزوفرنی و پلی مورفیسم g1496a ژن prodh وجود دارد (p<0/01). در صورتیکه پلی مورفیسمg758a ژن پرولین دهیدروژناز با بیماری اسکیزوفرنی در جمعیت مورد مطالعه مرتبط نمی باشد(p=0/241). لذا نتیجه کلی این مطالعه نشان میدهد که پلی مورفیسمg1496a ژن prodh میتواند به عنوان یک فاکتور مهم در بروز بیماری اسکیزوفرنی در جمعیت مورد مطالعه مطرح باشد. گرچه جهت تائید این موضوع، انجام تحقیق در جمعیت بزرگتر مورد نیاز میباشد.