نام پژوهشگر: رقیه عظیمخانی
رضا بازاریان مریم جعفرخانی کرمانی
چکیده رز (rosa spp.) یکی از گیاهان زینتی است که از تنوع ژنتیکی زیادی برخوردار می باشد. بیش از دویست گونه در جنس rosa که متعلق به خانواده rosaceaو زیر خانواده rosoideae می باشد، وجود دارد. رز یکی از مهمترین گلهای شاخه بریده و گلدانی است. اهمیت رز علاوه بر زیبایی وتنوع گلهایش به خاطر جایگاهی است که این گیاه در اقتصاد بسیاری از کشورها دارد. رزها یکی از مهمترین گیاهان شاخه بریده از نظر اقتصادی در جهان می باشند. متاسفانه کولتیوارهای وارداتی و موجود در ایران اکثرا به بیماری های قارچی نظیر لکه های سیاه و سفیدک سطحی حساس می باشند. انتقال ژن یکی از روشهای اصلاح و مقاوم سازی این گیاهان به بیماری های ذکر شده می باشد، ولی پیش از آنکه بتوان از این روش در برنامه های اصلاحی رز استفاده نمود باید روش باززایی در این گیاهان بهینه گردد. بنابراین در تحقیق حاضر دو رقم تجاری رز با نام های بلک باکارا و موریسیا در شرایط درون شیشه در محیط های پرآوری تکثیر شدند. ریز نمونه های مورد آزمایش، قسمتهای مختلف برگ، ساقه، دمبرگ از گیاهچه های کشت بودند. جهت کالوس زایی محیط کشت ms و هورمونهای 2,4-d (0، 5 ، 10،15 ،20) و naa (0، 1 و 2 میکرومولار) به صورت ترکیبی استفاده شدند در حالیکه محیط های دارای هورمونهای bap (0،2/2، 4/4، 8/8، 6/17 میکرومولار) و ga3 (9/2 میکرومولار) جهت باززایی به کار برده شدند. نتایج نشان داد که بیشترین مساحت کالوس از ریز نمونه های وسط برگ و سپس پایین برگ بود. اثر متقابل بین هورمون 2,4-d و naa جهت تولید بیشترین مساحت کالوس، سطح 20 میکرمولار هورمون 2,4-d و 2 میکرومولار هورمون naa بود. همچنین بیشترین میزان جنین زایی از قسمت پائین برگ ( میانگین 1) و بهترین سطح هورمون bap جهت باززایی سطح 4/4 میکرو مولار بود.