نام پژوهشگر: هما رجایی

بررسی تغییرات ساختاری و میکروموروفولوژیک گل انار (punica granatum l.) رقم ربّاب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1388
  نرگس روائی   هما رجایی

هدف از پژوهش حاضر تعیین مراحل فنولوژیک، بررسی ساختار درونی و میکروموروفولوژیک گل های انار رقم رباب در طی تکوین بوده است. جوانه های زایشی در اوایل فروردین ماه ظاهر شده و در نیمه فروردین به دو شکل زنگوله ای (نازا) و بطری (زایا) تفکیک شدند. شکوفایی گل ها در سه دوره و در سه زمان متفاوت انجام گرفت. هر دو نوع گل در طی چند مرحله نموی و با استفاده از میکروسکوپ های نوری و الکترونی نگاره مورد بررسی قرار گرفتند. هر چهار اندام گل در غنچه هایی با میانگین قطر 4 میلی متر تشکیل شده و کاسبرگ قبل از همه متمایز شد. تغییرات سلولی تکوینی گلپوش و مادگی اساسا در مرحله گل شکوفا و اکثر وقایع نموی پرچم در غنچه در حال تغییر رنگ مشاهده شدند. مقایسه گل های زایا و نازا نشان داد که اختلاف بین این دو گل از غنچه هایی با قطر متوسط بیشتر از 12 میلی متر آغاز می شود. پیدایش و تکوین کاسبرگ، گلبرگ و پرچم در هر دو گل شبیه هم بوده و تنها اختلاف در تکوین مادگی است. مادگی، در هر دو نوع گل، از تعداد زیادی برچه در دو سطح فوقانی و تحتانی تشکیل شده است. جفت بندی در سطح تحتانی محوری و در سطح فوقانی محوری-کناری است. برچه ها به صورت مجزا تشکیل شده و در طی تکوین به هم می پیوندند. تخمک های واژگون، به تعداد زیاد، در تخمدان گل زایا پس از لقاح به دانه تبدیل می شوند. تخمدان گل های نازا در طی تکوین رشد نکرده و خانه های آن فاقد تخمک یا دارای تخمک رشد نیافته می باشند..

مطالعه ی تغییرات بافتی - سلولی و آنالیز کمی پلی فنل ها در میوه در حال تکوین انار (.punica granatum l) رقم رباب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم 1388
  زینب تواضع   هما رجایی

در تحقیق حاضر به بررسی ساختاری و بیوشیمیایی پوست میوه انار رقم ربٌاب (punica granatum l.) در طی چهار مرحله تکوین پرداخته شده است. منحنی رشد میوه (براساس قطر و طول) از نوع سیگموئیدی منفرد می باشد. بررسی تغییرات تکوینی پوست به کمک میکروسکوپ نوری نشان داد که برون بر از سلولهای بشره و چند لایه سلول کلانشیمی، میان بر از سلولهای پارانشیمی و اسکلریدهای پراکنده در بین آنها و درون بر نیز از یک لایه سلول اپیدرمی و چند لایه پارانشیم زیرآن، که مرز واضحی با سلولهای میان بر ندارد تشکیل شده اند. دیواره تخمدان گل تازه لقاح یافته انار، تقسیمات سلولی اندکی را نشان داد و تعداد سلولهای اسکلریدی در میان بر آن کم بود. در میوه نارس سلولهای اپیدرمی، کلانشیمی و پارانشیمی تقسیمات فراوانی را نشان دادند و گروههای اسکلریدی نیز افزایش یافت. در میوه نیمه رسیده ابعاد همه سلولها به وضوح گسترش پیدا کرد اما تعداد سلولهای اسکلریدی کاهش یافت. در میوه رسیده سلولهای اپیدرمی برون بر فشرده و انگشتی شکل و سلولهای پارانشیمی همگی کروی و بیضوی و با فضاهای بین سلولی گسترده مشاهده شدند. دیگر سلولها نیزکمابیش حجیم شدند و تعداد سلولهای اسکلریدی نسبت به مرحله قبل تقریباً ثابت بود. میزان ترکیبات فنلی کل که بر اساس روش اسپکتروفوتومتری folin-ciocalteu اندازه گیری شد، در طی تکوین میوه انار رقم ربًاب در ابتدا کم، در طی نمو و بویژه در میوه نارس زیاد و سپس بتدریج کم شد. تغییرات مشاهده شده در سطح ساختاری در هماهنگی با تغییرات بیوشیمیایی بودند: در تخمدان گل تازه لقاح یافته ترکیبات فنلی سیاه رنگ و دانه ای در تعداد کمی از سلولها، در میوه نارس در اکثر سلولها و در میوه نیمه رسیده و بخصوص در میوه رسیده بصورت لخته ای و در قسمت بیرونی فرابر مشاهده شدند.