نام پژوهشگر: کیام نصری
کیام نصری فردین اخلاقیان طاب
طبیعت انواع متنوعی از بینایی دیدگسترده را در برخی از موجودات زنده ارایه نموده است. قابلیتهای این نوع از بینایی و افزایش قدرت پردازش رایانهها و کاهش هزینه تجهیزات ویدئویی باعث شده که این موضوع در بینایی ماشین مورد توجه قرار گیرد. جذابیت و تواناییهای منحصر به فرد این نوع از بینایی باعث شده که محققین زیادی در این زمینه فعالیت کنند و هر کدام به جنبهای خاص از این نوع بینایی بپردازند. از سوی دیگر به دلیل مشکلات ذاتی که این نوع از بینایی با آن مواجه است باعث شده که تصاویر خروجی سیستم های دیدگسترده ایدال نباشند. از جمله این مشکلات میتوان به رزولوشن موثر کمتر و اعوجاج جانبی اشاره نمود. از سوی دیگر بسیاری از محققان بینایی کامپیوتر به سیستمهای تصویر برداری پرسپکتیو معمولی با زاویه دید محدود و رزولوشن نقطهای بالا روی آوردهاند. این سنسورهای نوری اطلاعات زیادی را از بخش محدودی از فضای صحنه فراهم میکنند و به دلیل رزولوشن بالا و نبودن اعوجاج در تصویر میتوانند برای بسیاری از الگوریتمهای بینایی ماشین همانند شناسایی و تعقیب اشیاء در تصویر، عالی عمل کنند. اما محدود بودن زاویه دید و کسب اطلاعات فضای زاویهای کوچک صحنه در هر لحظه از زمان باعث شده که این نوع از بینایی در بسیاری از کاربردها نتواند بصورت مطلوب عمل نمایند. هدف اصلی این پایان نامه طراحی و ساخت یک سیستم تصویربرداری ایدآل است که علاوه بر پوشش فضای زاویه ای 360 درجهای محیط، بتواند به صورت هماهنگ و کنترل شده یک تصویر با رزولوشن بالا از ناحیه مورد نظر از فضای کاری سیستم تصویر برداری را تهیه نماید. به همین منظور ایده استفاده از یک سیستم ترکیبی شامل یک سیستم تصویر برداری کاتادیوپتریک ویژه متشکل از یک دوربین و آینه هذلولی برای ایجاد تصویر دیدگسترده، و یک دوربین پرسپکتیو متحرک مطرح شده است. سیستم بینایی دیدگسترده پیشنهاد شده دارای بخشهای سخت افزاری و نرم افزاری مختلفی برای سنکرون کردن هر دو نوع بینایی میباشد. در این پایاننامه روند طراحی، ساخت، و کالیبراسیون و سنکرون کردن این سیستم بینایی پیشنهادی بررسی خواهد شد و راهکارهای مناسب در هر حوزه ارائه میشود. بینایی دیدگسترده ترکیبی پیشنهادی، یک روش جدید بینایی است. این سیستم بینایی میتواند سنسور ارزشمندی در زمینه روباتهای متحرک باشد، چرا که این سنسور میتوانند در یک فریم، یک تصویر گسترده از اطراف روبات را تهیه کنند و در عین حال بر روی یک موضوع در صحنه تمرکز نماید و تحلیل های نهایی را اعمال کند. برای نمایش بعضی از خصوصیتهای کاربردی این سیستم بینایی تصمیم گرفته شد تا سیستم تصویر برداری پیشنهادی در قالب یک روبات متحرک ارائه شود. برای نمایش توانمندی این سیستم از مثال ردیابی و تعقیب یک شی رنگی در صحنه استفاده شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که سیستم تصویر برداری دیدگسترده ترکیبی میتواند به خوبی در زمینه روباتهای متحرک استفاده شود. از دیدگاه دیگر به منظورتشخیص و ارزیابی دقیق اشیای موجود درصحنه، نیاز به تحلیل مناسبی از دادههای صحنه میباشد. به دلیل کم هزینه بودن و در دسترس بودن تصاویر دوبعدی، تا مدتها استفاده از اینگونه تصاویر مرسوم بوده است. پیشرفتهای اخیر درتصویر برداری سهبعدی زمینههای جدیدی را برای شناسایی اشیاء ایجاد کرده است. تصاویر فاصله یا همان تصاویر سهبعدی، ساختار اشیاء را بهتر از شدت نوری که ازخود منعکس میکنند، نشان میدهد. یکی از مشکلات الگوریتمهای سهبعدی، درک ماهیت هندسی اشیاء بدون درنظر گرفتن رنگ و بافت رنگی آنها میباشد. بعنوان مثال در چنین سیستمهایی تشخیص جسمی قرمز رنگ در میان اجسام مشابه عملاً امکانپذیر نمیباشد. همچنین بسته به دقت سختافزار مورداستفاده، ممکن است اطلاعات هندسه سهبعدی برخی اجسام بخوبی استخراج نشده و باعث کاهش دقت سیستم گردد. از جمله اهداف دیگر پایاننامه، برای غلبه بر مشکلات روش های تحلیل دو و همچنین سهبعدی ساخت یک سیستم فاصله سنجی لیزری مبتنی بر بینایی پرسپکتیو است. یکی از ویژگیهای مهم این فاصلهسنج آن است که میتواند تصاویر رنگ و فاصله منطبق بر هم ایجاد نماید تا از این اطلاعات به منظور افزایش دقت شناسایی شئ و تحلیل صحنه، برمبنای ترکیب اطلاعات سهبعدی باتصاویر رنگی استفاده کرد. در نهایت برای نشان دادن فواید تحلیل صحنه بر اساس ترکیب رنگ و فاصله، روش جدید ناحیهبندی چند سطحی تصویر بر مبنای الگوریتم مورفولوژی watershed بیان شد. الگوریتم ارائه شده ناحیهبندی چند سطحی با استفاده از چندین تصویر آزمایش گردید و قابلیت و توانایی الگوریتم فوق با مقایسه ناحیهبندی تصاویر نسبتا پیچیده مشخص گردید.