بیماری یون با عامل مایکوباکتریوم آویوم زیر گونه پاراتوبرکولوزیس یک بیماری عفونی غیرقابل درمان در نشخوارکنندگان سراسر جهان است از خصوصیات این بیماری آنتروکولیت گرانولوماتوز، تورم عروق لنفاوی موضعی و لنفادنیت است که منجر به بروز علامت شاخص بیماری یعنی اسهال مزمن و غیر قابل درمان و کاهش وزن پیشرونده می شود. بیماری یون در گاوها بیماری مهمی به شمار می رود. با وجود اهمیت بسیار زیاد این بیماری، در مورد میزان وقوع و فراوانی آن در گاو، گوسفند و بز در مناطق مختلف آمار دقیقی وجود ندارد. میزان ارتباط نتایج بررسی های سرولوژی مثل الایزای غیر مستقیم و حضور علایم بالینی قابل استناد نیز دقیقا مشخص نشده است. همین موضوع در بسیاری از موارد تصمیم گیری درباره نگهداری یا حذف حیوان را دچار مشکل می کند. لذا آگاهی از میزان ارتباط میان نتایج بررسی های سرولوژی و علایم بالینی می تواند کمک مناسبی در زمینه شناسایی بهتر موارد مشکوک و بررسی های تکمیلی و تصمیم گیری برای نگهداری یا حذف دام باشد. این تحقیق با هدف بررسی میزان ارتباط نتایج ارزیابی های سرولوژی و میزان انطباق آن با نتایج معاینات بالینی انجام گرفت. در عین حال با توجه به نامشخص بودن و در دسترس نبودن هر گونه اطلاعات قابل استناد در زمینه حضور این بیماری در منطقه، تلاش شد تا حد امکان میزان حضور بیماری یون در گاوداری های تحت مطالعه مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به نبود آمار دقیق شیوع در منطقه و براساس شیوع حدود 2 موارد بالینی در مناطق دیگر ایران، در این مطالعه تعداد 360 نمونه سرمی گاوها گرفته شده و وضعیت بالینی هر دام نیز ثبت گردید. سپس بررسی سرولوژی با الایزای غیر مستقیم انجام شد. دام هایی که در بررسی سرولوژی بیماری یون مثبت بودند، مجددا (3 ماه بعد) از نظر بالینی مورد معاینه تکمیلی قرار گرفته و نتایج از نظر آماری مقایسه شدند. به این ترتیب میزان ارتباط علایم بالینی با نتایج آزمون الایزا تعیین گردید. از بین 360 راس گاوی به صورت تصادفی از گاوداری های صنعتی مناطق اطراف تبریز انتخاب شدند، 56 راس از نظر سرولوژی بیماری یون مثبت بودند. این رقم معادل 55/15 درصد همه گیری است. از نظر علایم بالینی تنها 28 راس گاو دارای علایم بالینی یون بودند. این رقم معادل 77/7 درصد همه گیری است. در بین دام های معاینه شده 15 راس نیز مشکوک به بیماری بودند. یعنی تنها یک یا دو علامت بالینی را داشتند. در معاینه مجدد سه ماه پس از معاینه اولیه نیز تمام موارد مثبت تایید شدند. و از موارد مشکوک نیز تنها یک مورد با نشان دادن علایم بالینی کامل، مثبت بودن آن تایید شد. از مجموع کل دام های بررسی شده 52 مورد زیر 6 ماه سن داشتند که هیچکدام از نظر سرولوژی و یا علایم بالینی مثبت نبود. 46 راس گاو بررسی شده، بین 6 ماه تا یک سال سن داشتند که 12 راس بدون علایم بالینی، از نظر سرولوژی مثبت بودند. در معاینه مجدد سه ماه پس از معاینه اولیه، 2 مورد با نشان دادن علایم بالینی کامل، مثبت بودن آنها تایید شد که بدین ترتیب 3 مورد به موارد مثبت بالینی افزوده شد. این نتایج آشکار می سازد حساسیت این روش دو برابر معاینه مستقیم است