نام پژوهشگر: هدی افشاری
هدی افشاری علی اکبر تقوایی
طراحی ساختمان ها بر اساس اصول معماری همساز با اقلیم هر منطقه، علاوه بر ایجاد آسایش حرارتی در فضای داخلی ساختمان، سبب کاهش مصرف سوخت و مهم تر از آن سالم سازی محیط زیست خواهد شد. این امر در مناطقی همچون خرمشهر که یکی از گرم ترین و حادترین مناطق اقلیمی کشور بوده و دارای شرایط آب و هوایی بحرانی است، اهمیت دو چندان می یابد. نتایج تحقیقات نشان می دهد که در صورت عدم توجه به مسائل اقلیمی در طراحی ساختمان های این منطقه، استفاده از تأسیسات کنترل کننده فضاهای داخلی در اکثر مواقع سال ضرورت می یابد. در برخی موارد شرایط آب و هوایی این منطقه به گونه ای است که شرایط داخلی ساختمان های ناهماهنگ با اقلیم را حتی با استفاده از سیستم های مکانیکی و با صرف هزینه ای معقول، نمی توان در حد قابل قبول و رضایت بخشی تنظیم نمود. اما ساختمان های هماهنگ با اقلیم خرمشهر قادر خواهند بود در %82 از مواقع سال شرایط حرارتی فضاهای داخلی خود را به طور طبیعی در حد آسایش انسان تعدیل نمایند. در این ساختمانها تنها در %18 از مواقع سال استفاده از سیستم های مکانیکی جهت خنک کردن فضاهای داخلی ضروری است. در این اقلیم مشکل عمده خنک کردن فضاهای داخلی ساختمان در فصل گرم است و در زمستان با استفاده از انرژی خورشیدی و یا گاه وسایل حرارتی بسیار ساده، می توان این فضاها را در حد آسایش گرم نگه داشت. پژوهش حاضر در دو بخش تئوری و طراحی ارائه می شود. در بعد تئوری روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد که برای دستیابی به اصول طراحی اقلیمی به تحلیل و بررسی مسکن سنتی خرمشهر و همچنین نمونه های مجموعه های مسکونی در شهرهای با اقلیم مشابه پرداخته شده است. در بعد طراحی نیز از روش تحقیق میدانی و ابزار پرسش نامه استفاده شده، به نحوی که ماحصل این تحقیقات تبیین فضاها و عملکردهای مورد نیاز کاربران (کارکنان کشتیرانی خرمشهر) و مطابقت آن با شرایط خاص روحی و روانی آنها خواهد بود. در پایان، طراحی حاصل انطباق احکام طراحی اقلیمی مسکن خرمشهر با نتایج نظرسنجی های صورت پذیرفته خواهد بود. نتایج حاصل از بررسی ها در دو بخش تئوری و طراحی نشان دهنده آن است که مکانیابی سایت پروژه در قسمت جنوبی رودخانه کارون و در محل تقاطع آن با اروندرود، علاوه بر پاسخ به نیاز روانی کاربران، این امکان را فراهم می سازد که از شرایط اقلیمی به نحو مطلوب بهره گرفته و از ورود عوامل آب و هوایی نامطلوب تا حد امکان جلوگیری به عمل آید. این امر با جهت گیری مناسب نسبت به بادهای غالب و جلوگیری از ورود باد نامطلوب به درون مجموعه و همچنین بهره گیری از رطوبت رودخانه در مواقع لازم صورت می گیرد. همچنین در طراحی اجزای مجموعه و جانمایی قطعات به گونه ای عمل شده که در عین دریافت تابش خورشید در مواقع سرد، از ورود تابش آفتاب در مواقع گرم جلوگیری به عمل آید.