نام پژوهشگر: نعمت سلیمانی ارکوینی
نعمت سلیمانی ارکوینی حسن علی عربی
کنجاله ها یکی از مهمترین مکملهای پروتئینی در تغذیه دامها محسوب می شوند. در این میان کنجاله گوار یک مکمل پروتئینی با درصد پروتئین بالا می باشد که شناخت زیادی در رابطه با ارزش غذایی آن در دست نیست. عمده تحقیقات انجام شده بر روی آن بیشتر بر جنبه های فرآوری تأکید داشته و گاهی در آزمایشات in vivo از آن در جیره دامها استفاده شده است. این تحقیق به منظور ارزیابی ارزش غذایی کنجاله گوار به روشهای مختلف آزمایشگاهی و استفاده از کیسه های نایلونی انجام شد. آنالیز شیمیایی آن نشان داد که این کنجاله دارای پروتئین خام بالا(33/62%) و چربی و خاکستر مشابهی نسبت سویا می باشد، اما ndf آن نسبتا بالاست(29/30). آزمایشات تجزیه پذیری به روش in sacco نیز بیانگر بالا بودن تجزیه پذیری پروتئین(89%) آن بود. در مرحله بعدی قابلیت هضم این کنجاله در دو مرحله به کمک روش تیلی و تری(1963) انجام شد که نتایج آن نیز تایید کننده نتایج تجزیه پذیری بود و میزان هضم ماده خشک و آلی به ترتیب 2/83 و 7/83% بود. همچنین در آزمایشات کینتیک تولید گاز معلوم شد که پتانسیل تولید گاز(a) در کنجاله گوار بیشتر از تخم پنبه و کمتر از سویا می باشد، اما نرخ تولید گاز (µ) درکنجاله گوار بالاتر از دو کنجاله دیگر بود. در آزمایش بعدی پروتئین کنجاله گوار در سطوح مختلف (0، 33، 67 و 100درصد) در جیره هایی با انرژی و پروتئین یکسان جایگزین پروتئین کنجاله سویا شد و اثر آن در طی یک آزمون تولید گاز 24 ساعته بر میزان هضم و پارامترهای تخمیر بررسی گردید. نتایج نشان داد که در سطح 33% جایگزینی بهترین عملکرد هضمی و تخمیر بدست می آید، بطوریکه در این سطح بالاترین میزان هضم ماده خشک و آلی بدست آمد. همچنین بالاترین میزان تولید گاز، و بالاترین میزان توده میکروبی و همینطور بالاترین غلظت اسیدهای چرب فرار در 33% جایگزینی سویا با گوار دیده شد که اختلاف معنی داری با بقیه جیره داشت(p<0.05). غلظت آمونیاک هم در همین جیره کمترین بود . در همین راستا و در آزمایش دوم پروتئین کنجاله گوار با همان نسبتهای اشاره شده در آزمایش قبلی در جیره های با انرژی و پروتئین یکسان جایگزین پروتئین کنجاله تخم پنبه شد. نتایج نشان داد که بهترین عملکرد هضمی و تخمیر در جیره چهارم یعنی در 100% جایگزینی بدست آمد. همچنین آنالیز رگرسیونی مربوط به مقایسه کینتیک تجزیه پذیری ماده خشک کنجاله گوار با کینتیک تولید گاز آن نشان داد که این دو پارامتر دارای رابطه خطی با همبستگی بالا (6/98%) می باشند.