به منظور بررسی سودمندی کشت مخلوط دو گونه ای و سه گونه ای آفتابگردان، ذرت و سویا آزمایشی در سال 1391 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 10 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا در آمد. تیمارها شامل کشت خالص سه گونه آفتابگردان، ذرت و سویا و کشت دو گونه ای شامل آفتابگردان و ذرت با نسبت 3:3 و آفتابگردان و سویا با نسبت4:3 و ذرت و سویا با نسبت4:3 و کشت مخلوط افزایشی ذرت و سویا، آفتابگردان و سویا 20:100 و کشت سه گونه ای آفتابگردان- سویا - ذرت با نسبت 3:4:3 و آفتابگردان- سویا- ذرت - سویا با نسبت 4:3:4:3 می باشد. نتایج نشان داد که در ذرت شاخص کلروفیل برگ، طول بلال، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در بلال، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص به دست آمد. ولی از نظر ارتقاع بوته، تعداد برگ در بوته، قطر بلال و عملکرد بیولوژیک اختلاف معنی داری بین کشت خالص و کشت مخلوط مشاهده نشد. در سویا نیز نتایج نشان می دهد تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در نیام، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در کشت خالص بیشتر از کشت مخلوط به دست آمد، ولی ارتفاع بوته سویا بیشتر از کشت خالص بود. همچنین اختلاف معنی داری برای صفات شاخص کلروفیل، تعداد برگ و وزن صد دانه، بین کشت مخلوط و کشت خالص وجود نداشت. در آفتابگردان اختلاف معنی دار برای ارتفاع بوته، شاخص کلروفیل، وزن صد دانه و عمکرد بیولوژیک بین کشت خالص و کشت مخلوط وجود نداشت. ولی تعداد برگ در بوته در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص بود. همچنین قطر طبق، تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه و شاخص برداشت در کشت مخلوط دو گونه ای ذرت- آفتابگردان کمتر از کشت خالص و سایر تیمار های کشت مخلوط به دست آمد. درصد نور دریافتی و شاخص سطح برگ که جزء صفات کانوپی بودند در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص به دست آمد، ولی ضریب خاموشی اختلاف معنی دار نداشت. در مورد شاخص های ارزیابی بیشترین ler و ryt از تیمار کشت مخلوط افزایشی ذرت- سویا به دست آمد، ler و ryt در کشت های مخلوط جایگزینی کمتر از یک ولی در کشت های مخلوط افزایشی بیشتر از یک به دست آمد که نشان از برتری کشت مخلوط افزایشی نسبت به کشت خالص می باشد.