نام پژوهشگر: مهکامه عابدی تاشی
مهکامه عابدی تاشی عبدالخالق دیزجی
چکیده اریتروسیت ها ، مهم ترین سلول های خونی در پستانداران هستند. این سلول ها اکسیژن را به بافت های مختلف منتقل می کنند. در مغز استخوان یک سری سلول های پیش ساز اریتروئیدی وجود دارد که تمایز یافته واریتروسیت ها را ایجاد می کند. این پروسه اریتروپوئیزیز نامیده شده و مراحل مختلف ان شامل پرواریتروبلاست ، اریتروبلاست بازوفیلیک ، اریتروبلاست پلی کروماتوفیلیک ، اریتروبلاست ارتوکروماتیک و رتیکولوسیت است. در طی این پروسه، بعضی از ارگانل ها مانند میتوکندری و هسته از بین می روند. به پروسه حذف شدن هسته از سلول، enucleation گفته می شود. به نظر می رسد که مکانیسم های مولکولی در پروسه حذف شدن هسته دخیل هستند. در این مطالعه، احتمال شکسته شدن (فرگمنته شدن) dna در طی تمایزاریتروئیدی سلول های اریترولوکمیک k562بررسی شد. به منظور تمایز اریتروئیدی سلول های k562، این سلول ها با فاکتورهای مختلفی مانند iu/ml3 اریتروپوئیتین ، iu/ml10 اریتروپوئیتین به همراه pg/ml 10000 gm-csf ، 5/1%dmso و سدیم بوتیرات mm 1 تیمار شدند. تکثیر سلول ها و همانندسازی dna با روش های سنجش mtt و سنجش تزاید سلولی با استفاده ازbrdu ، در سلول های کنترل و سلول های تیمار شده ارزیابی شد. هم چنین سنتز هموگلوبین با روش های رنگ امیزی بنزیدین ، الکتروفورز پروتئین (sds-page) و rt-pcr برای ژن گاما گلوبین مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین تعداد سلول های تمایز یافته، در سلول های k562 تیمار شده با سدیم بوتیرات mm 1 شناسایی شد. به همین جهت مطالعات بعدی روی این سلول ها انجام شد. در مراحل مختلف تمایز، فرگمنته شدن dna توسط تکنیک های الکتروفورز dna (dna ladder) و comet assay بررسی شد. شکستگی dnaدر روش الکتروفورز dna (dnaladder) یافت نشد. در بررسی انجام شده با comet assayدرصد کمی از سلول ها دارای دنباله بودند که به نظر می اید سلول هایی باشند که وارد فاز مرگ شده اند. نتیجه به دست امده در مورد فرگمنته شدن dnaدر طی تمایز اریتروئیدی با نتیجه گزارش شده توسط lui و kong، مطابقت داشت. با این تفاوت که ان ها از تکنیک tunel (dutp nick-endlabeling) استفاده کردند. هم چنین با استفاده از سنجشtrap ، فعالیت انزیم تلومراز در مراحل مختلف تمایز اریتروئیدی سلول های k562 تیمار شده با سدیم بوتیرات mm 1 اندازه گیری شد. نتایج به دست امده نشان داد که فعالیت انزیم تلومراز در طی تمایز اریتروئیدی این سلول ها کاهش یافته است.