نام پژوهشگر: منیژه قربانپور شکرآبادی
منیژه قربانپور شکرآبادی محمد قلعه اسدی
در سال های اخیر تلاش های زیادی برای کنارگذاشتن سیستم های دارویی با رهش غیر کنترل شده انجام گرفته است. با توجه به انواع روش های استعمال دارو و به کارگیری سیستم های مختلف به عنوان سیستم های رهاسازی دارویی، نانو کامپوزیت های پلیمری که از ذرات سیلیکا به عنوان پر کننده استفاده شده است، دارای مزایای زیادی است. در نانو کامپوزیت های پلیمری استفاده از پلیمرهایی که قادرند نسبت به تغییرات محیطی مثل دما، ph، قدرت یونی، حلال، نور و میدان الکتریکی پاسخگو باشند، دارای اهمیت است. مواد سیلیکا با ساختار مطلوب و ویژگی های سطحی که دارند، به عنوان یک ماده ی زیست سازگار معرفی شدند. سمیت پایین، حساس بودن به ph، وقابلیت عامل دار شدن، استفاده از آن ها را برای کاربرد در سیستم های رهاسازی دارو مورد توجه قرار داده است. در این پروژه ابتدا نانوذرات سیلیکا با روش سل ژل سنتز شد سپس توسط عوامل کوپلینگ سیلان سطح نانوذرات اصلاح شدند و در نهایت با استفاده از عوامل اتصال دهنده ی عرضی بسترهایی تهیه شدند، که به عنوان حامل برای داروهای مزالازین و انسولین استفاده شدند. همچنین با استفاده از نانوذرات سیلیکای اصلاح شده و تری متیل کیتوسان نانوکامپوزیت هایی به عنوان حاملین داروی ناپروکسن استفاده شدند. همچنین در این پروژه پلیمرهای قالب مولکولی به روش شبه کووالانسی برای داروی ناپروکسن و روش غیرکووالانسی برای داروی استامینوفن سنتز شدند. قالب گیری مولکولی یک تکنولوژی نوین برای ایجاد قالب های مولکولی بر روی زنجیره ی پلیمری است. به طوریکه مولکول قالب در حضور مونومرهای با گروه های عاملی مناسب پلیمریزه شده و پس از پلیمریزاسیون مولکول تمپلیت از ساختمان پلیمر شسته می شود. طی این فرآیند یک قالبی از مولکول تمپلیت بر روی پلیمر ایجادمی گردد که عملکرد کاملا اختصاصی نسبت به این تمپلیت نشان می دهد. اهداف اساسی در طراحی چنین سیستم هایی، کنترل محل و سرعت آزاد شدن ماده ی موثر، رهش تدریجی، افزایش فعالیت بیولوژیکی ترکیب و کاهش دوز درمانی است.در این پروژه از طریق تبدیل داروی ناپروکسن به مشتق وینیلی آن در روش شبه کووالانسی و استامینوفن در روش غیرکووالانسی به عنوان قالب و کوپلیمریزاسیون رادیکالی این مونومرهای عاملی در حضور عامل اتصال دهنده ی عرضی، مونومرهای عاملی و نانوسیلیکای اصلاح شده پلیمرهای قالب مولکولی از داروهای مربوطه به دست آمد. همچنین با خارج کردن مولکول های تمپلیت از ساختار پلیمر و سپس بارگیری داروها بر روی این پلیمرهای قالب مولکولی و غیر قالب مولکولی گزینش پذیری و جذب اختصاصی این پلیمرها مقایسه شد. در همه ی موارد میزان رهاسازی دارو از طریق هیدرولیز پلیمرها در دو محیط بافری مشابه با شرایط فیزیولوژیکی بدن یعنی (محیط معده با1 ph=و محیط روده با4/7= ph) بررسی گردید.