دیابت نوع دو (t2d) یک بیماری مولتی فاکتوریال است که با اندرکنش پیچیده و متقابل بین زمینه ژنتیکی و عوامل محیطی ایجاد می گردد. شواهدی از نقش نقایص در مسیر پیام رسانی انسولین و همچنین التهاب در ایجاد مقاومت به انسولین در افراد دیابتی نوع دو دیده شده است. سوبسترای گیرنده انسولینی یک (irs-1)فاکتوری حیاتی در مسیر پیام رسانی انسولین می باشد و جهش هایی در این ژن گزارش شده که در ایجاد استعداد ابتلا به دیابت نوع دو نقش دارد. گیرنده ccr5، گیرنده کموکاینی است و پلی مورفیسم های موجود در ناحیه پروموتری این گیرنده نیز به عنوان کاندیدا برای ایجاد استعداد ابتلا به دیابت نوع دو در دست بررسی می باشد. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط بین پلی مورفیسم های irs-1(gly972arg) و ccr5(59029a/g) با دیابت نوع دو در جمعیت استان کردستان در غرب ایران می باشد. به این منظور dna ژنومی از خون با روش استخراج نمکی جداسازی شده و پلی مورفیسم های مورد نظر با روش pcr-rflp مورد بررسی قرار گرفتند. داده های بدست آمده مشخص کننده این موضوع است که فرکانس ژنوتیپ های aa و gg در بیماران دیابتی نوع دو در هر دو ژن ccr5 (p=0.04) و irs-1 (p=0.008) از افراد کنترل به طور معنی داری بیشتر می باشد. داده های کلینیکی نیز مشخص کننده این موضوع است که واریانت های irs-1(gly972arg) و ccr5(59029a/g)در ایجاد ریسک فاکتورهای بیماری های قلبی عروقی در افراد دیابتی نوع دو، شامل فشار خون بالا، سطوح پایین تر لیپوپروتئین با چگالی بالا و همچنین سطوح بالاتر لیپوپروتئین با چگالی پایین، نقش دارند.